Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๓. ธมฺมวาทีปญฺหาสุตฺตํ
3. Dhammavādīpañhāsuttaṃ
๓๑๖. ‘‘เก นุ โข, อาวุโส สาริปุตฺต, โลเก ธมฺมวาทิโน, เก โลเก สุปฺปฎิปนฺนา, เก โลเก สุคตา’’ติ? ‘‘เย โข, อาวุโส, ราคปฺปหานาย ธมฺมํ เทเสนฺติ, โทสปฺปหานาย ธมฺมํ เทเสนฺติ, โมหปฺปหานาย ธมฺมํ เทเสนฺติ, เต โลเก ธมฺมวาทิโนฯ เย โข, อาวุโส, ราคสฺส ปหานาย ปฎิปนฺนา, โทสสฺส ปหานาย ปฎิปนฺนา, โมหสฺส ปหานาย ปฎิปนฺนา, เต โลเก สุปฺปฎิปนฺนาฯ เยสํ โข, อาวุโส, ราโค ปหีโน อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวงฺกโต อายติํ อนุปฺปาทธโมฺม, โทโส ปหีโน อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวงฺกโต อายติํ อนุปฺปาทธโมฺม, โมโห ปหีโน อุจฺฉินฺนมูโล ตาลาวตฺถุกโต อนภาวงฺกโต อายติํ อนุปฺปาทธโมฺม, เต โลเก สุคตา’’ติฯ
316. ‘‘Ke nu kho, āvuso sāriputta, loke dhammavādino, ke loke suppaṭipannā, ke loke sugatā’’ti? ‘‘Ye kho, āvuso, rāgappahānāya dhammaṃ desenti, dosappahānāya dhammaṃ desenti, mohappahānāya dhammaṃ desenti, te loke dhammavādino. Ye kho, āvuso, rāgassa pahānāya paṭipannā, dosassa pahānāya paṭipannā, mohassa pahānāya paṭipannā, te loke suppaṭipannā. Yesaṃ kho, āvuso, rāgo pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, doso pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, moho pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo, te loke sugatā’’ti.
‘‘อตฺถิ ปนาวุโส, มโคฺค อตฺถิ ปฎิปทา เอตสฺส ราคสฺส โทสสฺส โมหสฺส ปหานายา’’ติ? ‘‘อตฺถิ โข, อาวุโส, มโคฺค อตฺถิ ปฎิปทา เอตสฺส ราคสฺส โทสสฺส โมหสฺส ปหานายา’’ติฯ ‘‘กตโม, ปนาวุโส, มโคฺค กตมา ปฎิปทา เอตสฺส ราคสฺส โทสสฺส โมหสฺส ปหานายา’’ติ? ‘‘อยเมว โข, อาวุโส, อริโย อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค เอตสฺส ราคสฺส โทสสฺส โมหสฺส ปหานาย, เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฎฺฐิ สมฺมาสงฺกโปฺป สมฺมาวาจา สมฺมากมฺมโนฺต สมฺมาอาชีโว สมฺมาวายาโม สมฺมาสติ สมฺมาสมาธิฯ อยํ โข, อาวุโส, มโคฺค อยํ ปฎิปทา เอตสฺส ราคสฺส โทสสฺส โมหสฺส ปหานายา’’ติฯ ‘‘ภทฺทโก, อาวุโส, มโคฺค ภทฺทิกา ปฎิปทา, เอตสฺส ราคสฺส โทสสฺส โมหสฺส ปหานายฯ อลญฺจ ปนาวุโส สาริปุตฺต, อปฺปมาทายา’’ติฯ ตติยํฯ
‘‘Atthi panāvuso, maggo atthi paṭipadā etassa rāgassa dosassa mohassa pahānāyā’’ti? ‘‘Atthi kho, āvuso, maggo atthi paṭipadā etassa rāgassa dosassa mohassa pahānāyā’’ti. ‘‘Katamo, panāvuso, maggo katamā paṭipadā etassa rāgassa dosassa mohassa pahānāyā’’ti? ‘‘Ayameva kho, āvuso, ariyo aṭṭhaṅgiko maggo etassa rāgassa dosassa mohassa pahānāya, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi sammāsaṅkappo sammāvācā sammākammanto sammāājīvo sammāvāyāmo sammāsati sammāsamādhi. Ayaṃ kho, āvuso, maggo ayaṃ paṭipadā etassa rāgassa dosassa mohassa pahānāyā’’ti. ‘‘Bhaddako, āvuso, maggo bhaddikā paṭipadā, etassa rāgassa dosassa mohassa pahānāya. Alañca panāvuso sāriputta, appamādāyā’’ti. Tatiyaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๓-๑๕. ธมฺมวาทีปญฺหาสุตฺตาทิวณฺณนา • 3-15. Dhammavādīpañhāsuttādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๓-๑๕. ธมฺมวาทีปญฺหสุตฺตาทิวณฺณนา • 3-15. Dhammavādīpañhasuttādivaṇṇanā