Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៧. ព្រាហ្មណសំយុត្តំ
7. Brāhmaṇasaṃyuttaṃ
១. អរហន្តវគ្គោ
1. Arahantavaggo
១. ធនញ្ជានីសុត្តវណ្ណនា
1. Dhanañjānīsuttavaṇṇanā
១៨៧. ធនញ្ជានិគោត្តាតិ ឯត្ថ បុព្ពបុរិសតោ អាគតស្ស កុលវំសស្ស នាមាភិធានសង្ខាតំ គំ តាយតីតិ គោត្តំ។ (កិំ បន តន្តិ? អញ្ញកុលបរម្បរាសាធារណំ តស្ស កុលស្ស អាទិបុរិសសមុទាគតំ តំកុលបរិយាបន្នសាធារណំ សាមញ្ញរូបន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។) ធនញ្ជានិគោត្តំ ឯតិស្សន្តិ ធនញ្ជានិគោត្តា។ តស្សា ឧទានស្ស ការណំ បុច្ឆិត្វា អាទិតោ បដ្ឋាយ វិភាវេតុំ ‘‘សោ កិរា’’តិអាទិ វុត្តំ។ នានារសភោជនំ ទេតីតិ យោជនា។ បញ្ចគោរសសម្បាទិតំ សាលិភត្តំ សូបសាកព្យញ្ជនំ នានារសំ ព្រាហ្មណភោជនំ។ មណ្ឌលគ្គខគ្គន្តិ មណ្ឌលគ្គសង្ខាតំ ខគ្គំ។ ទុវិធោ ហិ ខគ្គោ មណ្ឌលគ្គោ ទីឃគ្គោតិ។ តត្ថ យស្ស អគ្គោ មណ្ឌលាការេន ឋិតោ, សោ មណ្ឌលគ្គោ។ យស្ស បន អសិបុត្តិកា វិយ ទីឃោ, សោ ទីឃគ្គោ។
187.Dhanañjānigottāti ettha pubbapurisato āgatassa kulavaṃsassa nāmābhidhānasaṅkhātaṃ gaṃ tāyatīti gottaṃ. (Kiṃ pana tanti? Aññakulaparamparāsādhāraṇaṃ tassa kulassa ādipurisasamudāgataṃ taṃkulapariyāpannasādhāraṇaṃ sāmaññarūpanti daṭṭhabbaṃ.) Dhanañjānigottaṃ etissanti dhanañjānigottā. Tassā udānassa kāraṇaṃ pucchitvā ādito paṭṭhāya vibhāvetuṃ ‘‘so kirā’’tiādi vuttaṃ. Nānārasabhojanaṃ detīti yojanā. Pañcagorasasampāditaṃ sālibhattaṃ sūpasākabyañjanaṃ nānārasaṃ brāhmaṇabhojanaṃ. Maṇḍalaggakhagganti maṇḍalaggasaṅkhātaṃ khaggaṃ. Duvidho hi khaggo maṇḍalaggo dīghaggoti. Tattha yassa aggo maṇḍalākārena ṭhito, so maṇḍalaggo. Yassa pana asiputtikā viya dīgho, so dīghaggo.
សាសនាតិ អនុសាសនា។ ‘‘នមោ…បេ.… សម្ពុទ្ធស្សា’’តិ ឯវំ វុត្តា បញ្ចបទិកគាថា។ សត្ថុសាសនេ ហិ លោកិយច្ឆន្ទំ អនបេក្ខិត្វា ឯសា បញ្ចបទិកគាថាតិ ទដ្ឋព្ពា។ ឱក្កាវរធរាតិ បុព្ពបុរិសសង្ខាតឧក្កាកវំសវរធារិកា។ សក្កាតិ សក្កុណេយ្យំ។
Sāsanāti anusāsanā. ‘‘Namo…pe… sambuddhassā’’ti evaṃ vuttā pañcapadikagāthā. Satthusāsane hi lokiyacchandaṃ anapekkhitvā esā pañcapadikagāthāti daṭṭhabbā. Okkāvaradharāti pubbapurisasaṅkhātaukkākavaṃsavaradhārikā. Sakkāti sakkuṇeyyaṃ.
ឯវន្តិ ‘‘សចេ មេ អង្គមង្គានី’’តិអាទិនា ឥមិនា បការេន។ ‘‘បញ្ច គាថាសតានិ បន អដ្ឋកថំ អារុឡ្ហានិ, ឥធ បន ទ្វេ ឯវ ឧទ្ធដា’’តិ វទន្តិ។ បហរិតុំ វាតិ ឯកវារម្បិ ហត្ថេន វា បាទេន វា បហរិតុម្បិ បរាមសិតុម្បិ អសក្កោន្តោតិ អត្ថោ។ សោ ហិ តស្សា អរិយសាវិកាយ អានុភាវេន អត្តនោ សាមត្ថិយេន វសេ វត្តាបនត្ថំ សន្តជ្ជិត្វាបិ តទនុវត្តន្តោ និព្ពិសោ អហោសិ។ តេនាហ ‘‘ភោតី’’តិអាទិ។
Evanti ‘‘sace me aṅgamaṅgānī’’tiādinā iminā pakārena. ‘‘Pañca gāthāsatāni pana aṭṭhakathaṃ āruḷhāni, idha pana dve eva uddhaṭā’’ti vadanti. Paharituṃ vāti ekavārampi hatthena vā pādena vā paharitumpi parāmasitumpi asakkontoti attho. So hi tassā ariyasāvikāya ānubhāvena attano sāmatthiyena vase vattāpanatthaṃ santajjitvāpi tadanuvattanto nibbiso ahosi. Tenāha ‘‘bhotī’’tiādi.
តស្ស ព្រាហ្មណស្សាតិ អត្តនោ សាមិកព្រាហ្មណស្ស។ ឧបសំហរន្តីតិ ឧបនេន្តី។ តស្មិំ សមយេតិ តស្មិំ ទុក្ខុប្បត្តិកាលេ ‘‘សព្ពេ សង្ខារា ទុក្ខា’’តិ ភគវតោ វចនំ អនុស្សរិត្វា ‘‘ទសពលស្ស ភគវតោ’’តិអាទីសុ យថាបរិចិតំ គុណបទំ អនុស្សរិ។ តេនាហ ‘‘ទសពលំ សរី’’តិ។
Tassa brāhmaṇassāti attano sāmikabrāhmaṇassa. Upasaṃharantīti upanentī. Tasmiṃ samayeti tasmiṃ dukkhuppattikāle ‘‘sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti bhagavato vacanaṃ anussaritvā ‘‘dasabalassa bhagavato’’tiādīsu yathāparicitaṃ guṇapadaṃ anussari. Tenāha ‘‘dasabalaṃ sarī’’ti.
ខន្តិសោរច្ចរហិតតាយ កុជ្ឈិត្វា។ ភិជ្ជិត្វាតិ សំយតាភាវតោ តស្ស ព្រាហ្មណស្ស អន្តរេ មេត្តិភេទេន ភិជ្ជិត្វា។ ឯវមេវាតិ យថា ឯតរហិ អការណេន, ឯវមេវ អញ្ញទាបិ អការណេនាតិ អត្ថោ។ និក្ការណតាទីបនេ ឯវំ-សទ្ទោ, ឯវ-សទ្ទោ បន អវធារណត្ថោ។ និក្ការណតា ច នាម និរត្ថកតា, និរត្ថកវិប្បលាបភាវេនេត្ថ ឯវំ-សទ្ទស្ស គហណេ បវត្តិ គវេសិតព្ពា។ គរហត្ថោ វាយំ ឯវំ-សទ្ទោ អនេកត្ថត្តា និបាតានំ។ គរហត្ថតា ចស្ស វសលិសទ្ទសន្និធានតោ បាកដា ឯវ។
Khantisoraccarahitatāya kujjhitvā. Bhijjitvāti saṃyatābhāvato tassa brāhmaṇassa antare mettibhedena bhijjitvā. Evamevāti yathā etarahi akāraṇena, evameva aññadāpi akāraṇenāti attho. Nikkāraṇatādīpane evaṃ-saddo, eva-saddo pana avadhāraṇattho. Nikkāraṇatā ca nāma niratthakatā, niratthakavippalāpabhāvenettha evaṃ-saddassa gahaṇe pavatti gavesitabbā. Garahattho vāyaṃ evaṃ-saddo anekatthattā nipātānaṃ. Garahatthatā cassa vasalisaddasannidhānato pākaṭā eva.
គាមនិគមរដ្ឋបូជិតោតិ ឥមិនា គាមនិគមរដ្ឋសាមិកេហិ បូជិតភាវោ ទីបិតោ គាមាទីនំ តេសំ វសេ វត្តនតោ។ អសុកស្ស នាម បុគ្គលស្ស។ សេសន្តិ អភិក្កន្តន្តិអាទិ, យម្បិ ចញ្ញំ ឥធាគតំ ហេដ្ឋា វណ្ណិតញ្ច។
Gāmanigamaraṭṭhapūjitoti iminā gāmanigamaraṭṭhasāmikehi pūjitabhāvo dīpito gāmādīnaṃ tesaṃ vase vattanato. Asukassa nāma puggalassa. Sesanti abhikkantantiādi, yampi caññaṃ idhāgataṃ heṭṭhā vaṇṇitañca.
ធនញ្ជានីសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dhanañjānīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. ធនញ្ជានីសុត្តំ • 1. Dhanañjānīsuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១. ធនញ្ជានីសុត្តវណ្ណនា • 1. Dhanañjānīsuttavaṇṇanā