| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೭. ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಂಯುತ್ತಂ
7. Brāhmaṇasaṃyuttaṃ
೧. ಅರಹನ್ತವಗ್ಗೋ
1. Arahantavaggo
೧. ಧನಞ್ಜಾನೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Dhanañjānīsuttavaṇṇanā
೧೮೭. ಧನಞ್ಜಾನಿಗೋತ್ತಾತಿ ಏತ್ಥ ಪುಬ್ಬಪುರಿಸತೋ ಆಗತಸ್ಸ ಕುಲವಂಸಸ್ಸ ನಾಮಾಭಿಧಾನಸಙ್ಖಾತಂ ಗಂ ತಾಯತೀತಿ ಗೋತ್ತಂ। (ಕಿಂ ಪನ ತನ್ತಿ? ಅಞ್ಞಕುಲಪರಮ್ಪರಾಸಾಧಾರಣಂ ತಸ್ಸ ಕುಲಸ್ಸ ಆದಿಪುರಿಸಸಮುದಾಗತಂ ತಂಕುಲಪರಿಯಾಪನ್ನಸಾಧಾರಣಂ ಸಾಮಞ್ಞರೂಪನ್ತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।) ಧನಞ್ಜಾನಿಗೋತ್ತಂ ಏತಿಸ್ಸನ್ತಿ ಧನಞ್ಜಾನಿಗೋತ್ತಾ। ತಸ್ಸಾ ಉದಾನಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಆದಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಿಭಾವೇತುಂ ‘‘ಸೋ ಕಿರಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ನಾನಾರಸಭೋಜನಂ ದೇತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಪಞ್ಚಗೋರಸಸಮ್ಪಾದಿತಂ ಸಾಲಿಭತ್ತಂ ಸೂಪಸಾಕಬ್ಯಞ್ಜನಂ ನಾನಾರಸಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಭೋಜನಂ। ಮಣ್ಡಲಗ್ಗಖಗ್ಗನ್ತಿ ಮಣ್ಡಲಗ್ಗಸಙ್ಖಾತಂ ಖಗ್ಗಂ। ದುವಿಧೋ ಹಿ ಖಗ್ಗೋ ಮಣ್ಡಲಗ್ಗೋ ದೀಘಗ್ಗೋತಿ। ತತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಅಗ್ಗೋ ಮಣ್ಡಲಾಕಾರೇನ ಠಿತೋ, ಸೋ ಮಣ್ಡಲಗ್ಗೋ। ಯಸ್ಸ ಪನ ಅಸಿಪುತ್ತಿಕಾ ವಿಯ ದೀಘೋ, ಸೋ ದೀಘಗ್ಗೋ।
187.Dhanañjānigottāti ettha pubbapurisato āgatassa kulavaṃsassa nāmābhidhānasaṅkhātaṃ gaṃ tāyatīti gottaṃ. (Kiṃ pana tanti? Aññakulaparamparāsādhāraṇaṃ tassa kulassa ādipurisasamudāgataṃ taṃkulapariyāpannasādhāraṇaṃ sāmaññarūpanti daṭṭhabbaṃ.) Dhanañjānigottaṃ etissanti dhanañjānigottā. Tassā udānassa kāraṇaṃ pucchitvā ādito paṭṭhāya vibhāvetuṃ ‘‘so kirā’’tiādi vuttaṃ. Nānārasabhojanaṃ detīti yojanā. Pañcagorasasampāditaṃ sālibhattaṃ sūpasākabyañjanaṃ nānārasaṃ brāhmaṇabhojanaṃ. Maṇḍalaggakhagganti maṇḍalaggasaṅkhātaṃ khaggaṃ. Duvidho hi khaggo maṇḍalaggo dīghaggoti. Tattha yassa aggo maṇḍalākārena ṭhito, so maṇḍalaggo. Yassa pana asiputtikā viya dīgho, so dīghaggo.
ಸಾಸನಾತಿ ಅನುಸಾಸನಾ। ‘‘ನಮೋ…ಪೇ॰… ಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸಾ’’ತಿ ಏವಂ ವುತ್ತಾ ಪಞ್ಚಪದಿಕಗಾಥಾ। ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಹಿ ಲೋಕಿಯಚ್ಛನ್ದಂ ಅನಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಏಸಾ ಪಞ್ಚಪದಿಕಗಾಥಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ। ಓಕ್ಕಾವರಧರಾತಿ ಪುಬ್ಬಪುರಿಸಸಙ್ಖಾತಉಕ್ಕಾಕವಂಸವರಧಾರಿಕಾ। ಸಕ್ಕಾತಿ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಂ।
Sāsanāti anusāsanā. ‘‘Namo…pe… sambuddhassā’’ti evaṃ vuttā pañcapadikagāthā. Satthusāsane hi lokiyacchandaṃ anapekkhitvā esā pañcapadikagāthāti daṭṭhabbā. Okkāvaradharāti pubbapurisasaṅkhātaukkākavaṃsavaradhārikā. Sakkāti sakkuṇeyyaṃ.
ಏವನ್ತಿ ‘‘ಸಚೇ ಮೇ ಅಙ್ಗಮಙ್ಗಾನೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಇಮಿನಾ ಪಕಾರೇನ। ‘‘ಪಞ್ಚ ಗಾಥಾಸತಾನಿ ಪನ ಅಟ್ಠಕಥಂ ಆರುಳ್ಹಾನಿ, ಇಧ ಪನ ದ್ವೇ ಏವ ಉದ್ಧಟಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ಪಹರಿತುಂ ವಾತಿ ಏಕವಾರಮ್ಪಿ ಹತ್ಥೇನ ವಾ ಪಾದೇನ ವಾ ಪಹರಿತುಮ್ಪಿ ಪರಾಮಸಿತುಮ್ಪಿ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋ ಹಿ ತಸ್ಸಾ ಅರಿಯಸಾವಿಕಾಯ ಆನುಭಾವೇನ ಅತ್ತನೋ ಸಾಮತ್ಥಿಯೇನ ವಸೇ ವತ್ತಾಪನತ್ಥಂ ಸನ್ತಜ್ಜಿತ್ವಾಪಿ ತದನುವತ್ತನ್ತೋ ನಿಬ್ಬಿಸೋ ಅಹೋಸಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಭೋತೀ’’ತಿಆದಿ।
Evanti ‘‘sace me aṅgamaṅgānī’’tiādinā iminā pakārena. ‘‘Pañca gāthāsatāni pana aṭṭhakathaṃ āruḷhāni, idha pana dve eva uddhaṭā’’ti vadanti. Paharituṃ vāti ekavārampi hatthena vā pādena vā paharitumpi parāmasitumpi asakkontoti attho. So hi tassā ariyasāvikāya ānubhāvena attano sāmatthiyena vase vattāpanatthaṃ santajjitvāpi tadanuvattanto nibbiso ahosi. Tenāha ‘‘bhotī’’tiādi.
ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ತನೋ ಸಾಮಿಕಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ। ಉಪಸಂಹರನ್ತೀತಿ ಉಪನೇನ್ತೀ। ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇತಿ ತಸ್ಮಿಂ ದುಕ್ಖುಪ್ಪತ್ತಿಕಾಲೇ ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ದುಕ್ಖಾ’’ತಿ ಭಗವತೋ ವಚನಂ ಅನುಸ್ಸರಿತ್ವಾ ‘‘ದಸಬಲಸ್ಸ ಭಗವತೋ’’ತಿಆದೀಸು ಯಥಾಪರಿಚಿತಂ ಗುಣಪದಂ ಅನುಸ್ಸರಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ದಸಬಲಂ ಸರೀ’’ತಿ।
Tassa brāhmaṇassāti attano sāmikabrāhmaṇassa. Upasaṃharantīti upanentī. Tasmiṃ samayeti tasmiṃ dukkhuppattikāle ‘‘sabbe saṅkhārā dukkhā’’ti bhagavato vacanaṃ anussaritvā ‘‘dasabalassa bhagavato’’tiādīsu yathāparicitaṃ guṇapadaṃ anussari. Tenāha ‘‘dasabalaṃ sarī’’ti.
ಖನ್ತಿಸೋರಚ್ಚರಹಿತತಾಯ ಕುಜ್ಝಿತ್ವಾ। ಭಿಜ್ಜಿತ್ವಾತಿ ಸಂಯತಾಭಾವತೋ ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಅನ್ತರೇ ಮೇತ್ತಿಭೇದೇನ ಭಿಜ್ಜಿತ್ವಾ। ಏವಮೇವಾತಿ ಯಥಾ ಏತರಹಿ ಅಕಾರಣೇನ, ಏವಮೇವ ಅಞ್ಞದಾಪಿ ಅಕಾರಣೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ನಿಕ್ಕಾರಣತಾದೀಪನೇ ಏವಂ-ಸದ್ದೋ, ಏವ-ಸದ್ದೋ ಪನ ಅವಧಾರಣತ್ಥೋ। ನಿಕ್ಕಾರಣತಾ ಚ ನಾಮ ನಿರತ್ಥಕತಾ, ನಿರತ್ಥಕವಿಪ್ಪಲಾಪಭಾವೇನೇತ್ಥ ಏವಂ-ಸದ್ದಸ್ಸ ಗಹಣೇ ಪವತ್ತಿ ಗವೇಸಿತಬ್ಬಾ। ಗರಹತ್ಥೋ ವಾಯಂ ಏವಂ-ಸದ್ದೋ ಅನೇಕತ್ಥತ್ತಾ ನಿಪಾತಾನಂ। ಗರಹತ್ಥತಾ ಚಸ್ಸ ವಸಲಿಸದ್ದಸನ್ನಿಧಾನತೋ ಪಾಕಟಾ ಏವ।
Khantisoraccarahitatāya kujjhitvā. Bhijjitvāti saṃyatābhāvato tassa brāhmaṇassa antare mettibhedena bhijjitvā. Evamevāti yathā etarahi akāraṇena, evameva aññadāpi akāraṇenāti attho. Nikkāraṇatādīpane evaṃ-saddo, eva-saddo pana avadhāraṇattho. Nikkāraṇatā ca nāma niratthakatā, niratthakavippalāpabhāvenettha evaṃ-saddassa gahaṇe pavatti gavesitabbā. Garahattho vāyaṃ evaṃ-saddo anekatthattā nipātānaṃ. Garahatthatā cassa vasalisaddasannidhānato pākaṭā eva.
ಗಾಮನಿಗಮರಟ್ಠಪೂಜಿತೋತಿ ಇಮಿನಾ ಗಾಮನಿಗಮರಟ್ಠಸಾಮಿಕೇಹಿ ಪೂಜಿತಭಾವೋ ದೀಪಿತೋ ಗಾಮಾದೀನಂ ತೇಸಂ ವಸೇ ವತ್ತನತೋ। ಅಸುಕಸ್ಸ ನಾಮ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ। ಸೇಸನ್ತಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತನ್ತಿಆದಿ, ಯಮ್ಪಿ ಚಞ್ಞಂ ಇಧಾಗತಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವಣ್ಣಿತಞ್ಚ।
Gāmanigamaraṭṭhapūjitoti iminā gāmanigamaraṭṭhasāmikehi pūjitabhāvo dīpito gāmādīnaṃ tesaṃ vase vattanato. Asukassa nāma puggalassa. Sesanti abhikkantantiādi, yampi caññaṃ idhāgataṃ heṭṭhā vaṇṇitañca.
ಧನಞ್ಜಾನೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dhanañjānīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ಧನಞ್ಜಾನೀಸುತ್ತಂ • 1. Dhanañjānīsuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ಧನಞ್ಜಾನೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Dhanañjānīsuttavaṇṇanā
