Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สุตฺตนิปาตปาฬิ • Suttanipātapāḷi

    ๒. ธนิยสุตฺตํ

    2. Dhaniyasuttaṃ

    ๑๘.

    18.

    ‘‘ปโกฺกทโน ทุทฺธขีโรหมสฺมิ, (อิติ ธนิโย โคโป)

    ‘‘Pakkodano duddhakhīrohamasmi, (iti dhaniyo gopo)

    อนุตีเร มหิยา สมานวาโส;

    Anutīre mahiyā samānavāso;

    ฉนฺนา กุฎิ อาหิโต คินิ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Channā kuṭi āhito gini, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๑๙.

    19.

    ‘‘อโกฺกธโน วิคตขิโลหมสฺมิ 1, (อิติ ภควา)

    ‘‘Akkodhano vigatakhilohamasmi 2, (iti bhagavā)

    อนุตีเร มหิเยกรตฺติวาโส;

    Anutīre mahiyekarattivāso;

    วิวฎา กุฎิ นิพฺพุโต คินิ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Vivaṭā kuṭi nibbuto gini, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๐.

    20.

    ‘‘อนฺธกมกสา น วิชฺชเร, (อิติ ธนิโย โคโป)

    ‘‘Andhakamakasā na vijjare, (iti dhaniyo gopo)

    กเจฺฉ รูฬฺหติเณ จรนฺติ คาโว;

    Kacche rūḷhatiṇe caranti gāvo;

    วุฎฺฐิมฺปิ สเหยฺยุมาคตํ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Vuṭṭhimpi saheyyumāgataṃ, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๑.

    21.

    ‘‘พทฺธาสิ ภิสี สุสงฺขตา, (อิติ ภควา)

    ‘‘Baddhāsi bhisī susaṅkhatā, (iti bhagavā)

    ติโณฺณ ปารคโต วิเนยฺย โอฆํ;

    Tiṇṇo pāragato vineyya oghaṃ;

    อโตฺถ ภิสิยา น วิชฺชติ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Attho bhisiyā na vijjati, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๒.

    22.

    ‘‘โคปี มม อสฺสวา อโลลา, (อิติ ธนิโย โคโป)

    ‘‘Gopī mama assavā alolā, (iti dhaniyo gopo)

    ทีฆรตฺตํ 3 สํวาสิยา มนาปา;

    Dīgharattaṃ 4 saṃvāsiyā manāpā;

    ตสฺสา น สุณามิ กิญฺจิ ปาปํ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Tassā na suṇāmi kiñci pāpaṃ, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๓.

    23.

    ‘‘จิตฺตํ มม อสฺสวํ วิมุตฺตํ, (อิติ ภควา)

    ‘‘Cittaṃ mama assavaṃ vimuttaṃ, (iti bhagavā)

    ทีฆรตฺตํ ปริภาวิตํ สุทนฺตํ;

    Dīgharattaṃ paribhāvitaṃ sudantaṃ;

    ปาปํ ปน เม น วิชฺชติ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Pāpaṃ pana me na vijjati, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๔.

    24.

    ‘‘อตฺตเวตนภโตหมสฺมิ , (อิติ ธนิโย โคโป)

    ‘‘Attavetanabhatohamasmi , (iti dhaniyo gopo)

    ปุตฺตา จ เม สมานิยา อโรคา;

    Puttā ca me samāniyā arogā;

    เตสํ น สุณามิ กิญฺจิ ปาปํ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Tesaṃ na suṇāmi kiñci pāpaṃ, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๕.

    25.

    ‘‘นาหํ ภตโกสฺมิ กสฺสจิ, (อิติ ภควา)

    ‘‘Nāhaṃ bhatakosmi kassaci, (iti bhagavā)

    นิพฺพิเฎฺฐน จรามิ สพฺพโลเก;

    Nibbiṭṭhena carāmi sabbaloke;

    อโตฺถ ภติยา น วิชฺชติ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Attho bhatiyā na vijjati, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๖.

    26.

    ‘‘อตฺถิ วสา อตฺถิ เธนุปา, (อิติ ธนิโย โคโป)

    ‘‘Atthi vasā atthi dhenupā, (iti dhaniyo gopo)

    โคธรณิโย ปเวณิโยปิ อตฺถิ;

    Godharaṇiyo paveṇiyopi atthi;

    อุสโภปิ ควมฺปตีธ อตฺถิ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Usabhopi gavampatīdha atthi, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๗.

    27.

    ‘‘นตฺถิ วสา นตฺถิ เธนุปา, (อิติ ภควา)

    ‘‘Natthi vasā natthi dhenupā, (iti bhagavā)

    โคธรณิโย ปเวณิโยปิ นตฺถิ;

    Godharaṇiyo paveṇiyopi natthi;

    อุสโภปิ ควมฺปตีธ นตฺถิ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Usabhopi gavampatīdha natthi, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๘.

    28.

    ‘‘ขิลา นิขาตา อสมฺปเวธี, (อิติ ธนิโย โคโป)

    ‘‘Khilā nikhātā asampavedhī, (iti dhaniyo gopo)

    ทามา มุญฺชมยา นวา สุสณฺฐานา;

    Dāmā muñjamayā navā susaṇṭhānā;

    น หิ สกฺขินฺติ เธนุปาปิ เฉตฺตุํ 5, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Na hi sakkhinti dhenupāpi chettuṃ 6, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๒๙.

    29.

    ‘‘อุสโภริว เฉตฺว 7 พนฺธนานิ, (อิติ ภควา)

    ‘‘Usabhoriva chetva 8 bandhanāni, (iti bhagavā)

    นาโค ปูติลตํว ทาลยิตฺวา 9;

    Nāgo pūtilataṃva dālayitvā 10;

    นาหํ ปุนุเปสฺสํ 11 คพฺภเสยฺยํ, อถ เจ ปตฺถยสี ปวสฺส เทว’’ฯ

    Nāhaṃ punupessaṃ 12 gabbhaseyyaṃ, atha ce patthayasī pavassa deva’’.

    ๓๐.

    30.

    ‘‘นินฺนญฺจ ถลญฺจ ปูรยโนฺต, มหาเมโฆ ปวสฺสิ ตาวเทว;

    ‘‘Ninnañca thalañca pūrayanto, mahāmegho pavassi tāvadeva;

    สุตฺวา เทวสฺส วสฺสโต, อิมมตฺถํ ธนิโย อภาสถฯ

    Sutvā devassa vassato, imamatthaṃ dhaniyo abhāsatha.

    ๓๑.

    31.

    ‘‘ลาภา วต โน อนปฺปกา, เย มยํ ภควนฺตํ อทฺทสาม;

    ‘‘Lābhā vata no anappakā, ye mayaṃ bhagavantaṃ addasāma;

    สรณํ ตํ อุเปม จกฺขุม, สตฺถา โน โหหิ ตุวํ มหามุนิฯ

    Saraṇaṃ taṃ upema cakkhuma, satthā no hohi tuvaṃ mahāmuni.

    ๓๒.

    32.

    ‘‘โคปี จ อหญฺจ อสฺสวา, พฺรหฺมจริยํ 13 สุคเต จรามเส;

    ‘‘Gopī ca ahañca assavā, brahmacariyaṃ 14 sugate carāmase;

    ชาติมรณสฺส ปารคู 15, ทุกฺขสฺสนฺตกรา ภวามเส’’ฯ

    Jātimaraṇassa pāragū 16, dukkhassantakarā bhavāmase’’.

    ๓๓.

    33.

    ‘‘นนฺทติ ปุเตฺตหิ ปุตฺติมา, (อิติ มาโร ปาปิมา)

    ‘‘Nandati puttehi puttimā, (iti māro pāpimā)

    โคมา 17 โคหิ ตเถว นนฺทติ;

    Gomā 18 gohi tatheva nandati;

    อุปธี หิ นรสฺส นนฺทนา, น หิ โส นนฺทติ โย นิรูปธิ’’ฯ

    Upadhī hi narassa nandanā, na hi so nandati yo nirūpadhi’’.

    ๓๔.

    34.

    ‘‘โสจติ ปุเตฺตหิ ปุตฺติมา, (อิติ ภควา)

    ‘‘Socati puttehi puttimā, (iti bhagavā)

    โคปิโย โคหิ ตเถว โสจติ;

    Gopiyo gohi tatheva socati;

    อุปธี หิ นรสฺส โสจนา, น หิ โส โสจติ โย นิรูปธี’’ติฯ

    Upadhī hi narassa socanā, na hi so socati yo nirūpadhī’’ti.

    ธนิยสุตฺตํ ทุติยํ นิฎฺฐิตํฯ

    Dhaniyasuttaṃ dutiyaṃ niṭṭhitaṃ.




    Next: ๓. ขคฺควิสาณสุตฺตํ • 3. Khaggavisāṇasuttaṃ




    Footnotes:
    1. วิคตขีโลหมสฺมิ (สี. ปี.)
    2. vigatakhīlohamasmi (sī. pī.)
    3. ทีฆรตฺต (ก.)
    4. dīgharatta (ka.)
    5. เฉตุํ (ก.)
    6. chetuṃ (ka.)
    7. เฉตฺวา (สฺยา. ก.)
    8. chetvā (syā. ka.)
    9. ปูติลตํ ปทาลยิตฺวา (สฺยา. ก.)
    10. pūtilataṃ padālayitvā (syā. ka.)
    11. ปุน อุเปสฺสํ (สี. สฺยา. กํ. ปี.), ปุนุเปยฺย (ก.)
    12. puna upessaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.), punupeyya (ka.)
    13. พฺรหฺมจริย (ก.)
    14. brahmacariya (ka.)
    15. ปารคา (สี. สฺยา. กํ. ปี.)
    16. pāragā (sī. syā. kaṃ. pī.)
    17. โคมิโก (สี. ปี.), โคปิโก (สฺยา. กํ.), โคปิโย (ก.)
    18. gomiko (sī. pī.), gopiko (syā. kaṃ.), gopiyo (ka.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / สุตฺตนิปาต-อฎฺฐกถา • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ๒. ธนิยสุตฺตวณฺณนา • 2. Dhaniyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact