| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៣. ធាតុសំយុត្តំ
3. Dhātusaṃyuttaṃ
១. នានត្តវគ្គោ
1. Nānattavaggo
១. ធាតុនានត្តសុត្តវណ្ណនា
1. Dhātunānattasuttavaṇṇanā
៨៥. បឋមន្តិ ឥមស្មិំ និទានវគ្គេ សំយុត្តានំ បឋមំ សំគីតត្តា។ និស្សត្តដ្ឋសុញ្ញតដ្ឋសង្ខាតេនាតិ ធម្មមត្តតាយ និស្សត្តតាសង្ខាតេន និច្ចសុភសុខអត្តសុញ្ញតត្ថសង្ខាតេន។ សភាវដ្ឋេនាតិ យថាភូតសភាវដ្ឋេន។ តតោ ឯវ សភាវស្ស ធារណដ្ឋេន ធាតូតិ លទ្ធនាមានំ។ នានាសភាវោ អញ្ញមញ្ញវិសទិសតា ធាតុនានត្តំ។ ចក្ខុសង្ខាតោ បសាទោ ចក្ខុបសាទោ។ សោ ឯវ ចក្ខនដ្ឋេន ចក្ខុ, និស្សត្តសុញ្ញតដ្ឋេន ធាតុ ចាតិ ចក្ខុធាតុ។ ចក្ខុបសាទវត្ថុំ អធិដ្ឋានំ កត្វា បវត្តំ ចក្ខុបសាទវត្ថុកំ។ សេសបទេសុបិ ឯសេវ នយោ។ ទ្វេ សម្បដិច្ឆនមនោធាតុយោ, ឯកា កិរិយា មនោធាតូតិ តិស្សោ មនោធាតុយោ មនោធាតុ ‘‘មននមត្តា ធាតូ’’តិ កត្វា។ វេទនាទយោ…បេ.… និព្ពានញ្ច ធម្មធាតុ វិសេសសញ្ញាបរិហារេន សាមញ្ញសញ្ញាយ បវត្តនតោ។ តថា ហេតេ ធម្មា អាយតនទេសនាយ ‘‘ធម្មាយតន’’ន្តេវ ទេសិតា។ ន ហិ នេសំ រូបាយតនាទីនំ វិយ វិញ្ញាណេហិ អញ្ញវិញ្ញាណេន គហេតព្ពតាការោ អត្ថិ។ សព្ពម្បីតិ ឆសត្តតិវិធំ មនោវិញ្ញាណំ។ កាមាវចរា កាមធាតុបរិយាបន្នត្តា។ អវសានេ ទ្វេតិ ធម្មធាតុមនោវិញ្ញាណធាតុយោ។ អយមេត្ថ សង្ខេបោ, វិត្ថារោ បន វិសុទ្ធិមគ្គេ តំសំវណ្ណនាសុ ទដ្ឋព្ពោ។
85.Paṭhamanti imasmiṃ nidānavagge saṃyuttānaṃ paṭhamaṃ saṃgītattā. Nissattaṭṭhasuññataṭṭhasaṅkhātenāti dhammamattatāya nissattatāsaṅkhātena niccasubhasukhaattasuññatatthasaṅkhātena. Sabhāvaṭṭhenāti yathābhūtasabhāvaṭṭhena. Tato eva sabhāvassa dhāraṇaṭṭhena dhātūti laddhanāmānaṃ. Nānāsabhāvo aññamaññavisadisatā dhātunānattaṃ. Cakkhusaṅkhāto pasādo cakkhupasādo. So eva cakkhanaṭṭhena cakkhu, nissattasuññataṭṭhena dhātu cāti cakkhudhātu. Cakkhupasādavatthuṃ adhiṭṭhānaṃ katvā pavattaṃ cakkhupasādavatthukaṃ. Sesapadesupi eseva nayo. Dve sampaṭicchanamanodhātuyo, ekā kiriyā manodhātūti tisso manodhātuyo manodhātu ‘‘mananamattā dhātū’’ti katvā. Vedanādayo…pe… nibbānañca dhammadhātu visesasaññāparihārena sāmaññasaññāya pavattanato. Tathā hete dhammā āyatanadesanāya ‘‘dhammāyatana’’nteva desitā. Na hi nesaṃ rūpāyatanādīnaṃ viya viññāṇehi aññaviññāṇena gahetabbatākāro atthi. Sabbampīti chasattatividhaṃ manoviññāṇaṃ. Kāmāvacarā kāmadhātupariyāpannattā. Avasāne dveti dhammadhātumanoviññāṇadhātuyo. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana visuddhimagge taṃsaṃvaṇṇanāsu daṭṭhabbo.
ធាតុនានត្តសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dhātunānattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. ធាតុនានត្តសុត្តំ • 1. Dhātunānattasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១.ធាតុនានត្តសុត្តវណ្ណនា • 1. Dhātunānattasuttavaṇṇanā
