Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೩. ಧಾತುಸಂಯುತ್ತಂ
3. Dhātusaṃyuttaṃ
೧. ನಾನತ್ತವಗ್ಗೋ
1. Nānattavaggo
೧. ಧಾತುನಾನತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Dhātunānattasuttavaṇṇanā
೮೫. ಪಠಮನ್ತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನವಗ್ಗೇ ಸಂಯುತ್ತಾನಂ ಪಠಮಂ ಸಂಗೀತತ್ತಾ। ನಿಸ್ಸತ್ತಟ್ಠಸುಞ್ಞತಟ್ಠಸಙ್ಖಾತೇನಾತಿ ಧಮ್ಮಮತ್ತತಾಯ ನಿಸ್ಸತ್ತತಾಸಙ್ಖಾತೇನ ನಿಚ್ಚಸುಭಸುಖಅತ್ತಸುಞ್ಞತತ್ಥಸಙ್ಖಾತೇನ। ಸಭಾವಟ್ಠೇನಾತಿ ಯಥಾಭೂತಸಭಾವಟ್ಠೇನ। ತತೋ ಏವ ಸಭಾವಸ್ಸ ಧಾರಣಟ್ಠೇನ ಧಾತೂತಿ ಲದ್ಧನಾಮಾನಂ। ನಾನಾಸಭಾವೋ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞವಿಸದಿಸತಾ ಧಾತುನಾನತ್ತಂ। ಚಕ್ಖುಸಙ್ಖಾತೋ ಪಸಾದೋ ಚಕ್ಖುಪಸಾದೋ। ಸೋ ಏವ ಚಕ್ಖನಟ್ಠೇನ ಚಕ್ಖು, ನಿಸ್ಸತ್ತಸುಞ್ಞತಟ್ಠೇನ ಧಾತು ಚಾತಿ ಚಕ್ಖುಧಾತು। ಚಕ್ಖುಪಸಾದವತ್ಥುಂ ಅಧಿಟ್ಠಾನಂ ಕತ್ವಾ ಪವತ್ತಂ ಚಕ್ಖುಪಸಾದವತ್ಥುಕಂ। ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ದ್ವೇ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛನಮನೋಧಾತುಯೋ, ಏಕಾ ಕಿರಿಯಾ ಮನೋಧಾತೂತಿ ತಿಸ್ಸೋ ಮನೋಧಾತುಯೋ ಮನೋಧಾತು ‘‘ಮನನಮತ್ತಾ ಧಾತೂ’’ತಿ ಕತ್ವಾ। ವೇದನಾದಯೋ…ಪೇ॰… ನಿಬ್ಬಾನಞ್ಚ ಧಮ್ಮಧಾತು ವಿಸೇಸಸಞ್ಞಾಪರಿಹಾರೇನ ಸಾಮಞ್ಞಸಞ್ಞಾಯ ಪವತ್ತನತೋ। ತಥಾ ಹೇತೇ ಧಮ್ಮಾ ಆಯತನದೇಸನಾಯ ‘‘ಧಮ್ಮಾಯತನ’’ನ್ತೇವ ದೇಸಿತಾ। ನ ಹಿ ನೇಸಂ ರೂಪಾಯತನಾದೀನಂ ವಿಯ ವಿಞ್ಞಾಣೇಹಿ ಅಞ್ಞವಿಞ್ಞಾಣೇನ ಗಹೇತಬ್ಬತಾಕಾರೋ ಅತ್ಥಿ। ಸಬ್ಬಮ್ಪೀತಿ ಛಸತ್ತತಿವಿಧಂ ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ। ಕಾಮಾವಚರಾ ಕಾಮಧಾತುಪರಿಯಾಪನ್ನತ್ತಾ। ಅವಸಾನೇ ದ್ವೇತಿ ಧಮ್ಮಧಾತುಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯೋ। ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪೋ, ವಿತ್ಥಾರೋ ಪನ ವಿಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗೇ ತಂಸಂವಣ್ಣನಾಸು ದಟ್ಠಬ್ಬೋ।
85.Paṭhamanti imasmiṃ nidānavagge saṃyuttānaṃ paṭhamaṃ saṃgītattā. Nissattaṭṭhasuññataṭṭhasaṅkhātenāti dhammamattatāya nissattatāsaṅkhātena niccasubhasukhaattasuññatatthasaṅkhātena. Sabhāvaṭṭhenāti yathābhūtasabhāvaṭṭhena. Tato eva sabhāvassa dhāraṇaṭṭhena dhātūti laddhanāmānaṃ. Nānāsabhāvo aññamaññavisadisatā dhātunānattaṃ. Cakkhusaṅkhāto pasādo cakkhupasādo. So eva cakkhanaṭṭhena cakkhu, nissattasuññataṭṭhena dhātu cāti cakkhudhātu. Cakkhupasādavatthuṃ adhiṭṭhānaṃ katvā pavattaṃ cakkhupasādavatthukaṃ. Sesapadesupi eseva nayo. Dve sampaṭicchanamanodhātuyo, ekā kiriyā manodhātūti tisso manodhātuyo manodhātu ‘‘mananamattā dhātū’’ti katvā. Vedanādayo…pe… nibbānañca dhammadhātu visesasaññāparihārena sāmaññasaññāya pavattanato. Tathā hete dhammā āyatanadesanāya ‘‘dhammāyatana’’nteva desitā. Na hi nesaṃ rūpāyatanādīnaṃ viya viññāṇehi aññaviññāṇena gahetabbatākāro atthi. Sabbampīti chasattatividhaṃ manoviññāṇaṃ. Kāmāvacarā kāmadhātupariyāpannattā. Avasāne dveti dhammadhātumanoviññāṇadhātuyo. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana visuddhimagge taṃsaṃvaṇṇanāsu daṭṭhabbo.
ಧಾತುನಾನತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dhātunānattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ಧಾತುನಾನತ್ತಸುತ್ತಂ • 1. Dhātunānattasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧.ಧಾತುನಾನತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Dhātunānattasuttavaṇṇanā