| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൩. ധാതുസംയുത്തം
3. Dhātusaṃyuttaṃ
൧. നാനത്തവഗ്ഗോ
1. Nānattavaggo
൧. ധാതുനാനത്തസുത്തവണ്ണനാ
1. Dhātunānattasuttavaṇṇanā
൮൫. പഠമന്തി ഇമസ്മിം നിദാനവഗ്ഗേ സംയുത്താനം പഠമം സംഗീതത്താ. നിസ്സത്തട്ഠസുഞ്ഞതട്ഠസങ്ഖാതേനാതി ധമ്മമത്തതായ നിസ്സത്തതാസങ്ഖാതേന നിച്ചസുഭസുഖഅത്തസുഞ്ഞതത്ഥസങ്ഖാതേന. സഭാവട്ഠേനാതി യഥാഭൂതസഭാവട്ഠേന. തതോ ഏവ സഭാവസ്സ ധാരണട്ഠേന ധാതൂതി ലദ്ധനാമാനം. നാനാസഭാവോ അഞ്ഞമഞ്ഞവിസദിസതാ ധാതുനാനത്തം. ചക്ഖുസങ്ഖാതോ പസാദോ ചക്ഖുപസാദോ. സോ ഏവ ചക്ഖനട്ഠേന ചക്ഖു, നിസ്സത്തസുഞ്ഞതട്ഠേന ധാതു ചാതി ചക്ഖുധാതു. ചക്ഖുപസാദവത്ഥും അധിട്ഠാനം കത്വാ പവത്തം ചക്ഖുപസാദവത്ഥുകം. സേസപദേസുപി ഏസേവ നയോ. ദ്വേ സമ്പടിച്ഛനമനോധാതുയോ, ഏകാ കിരിയാ മനോധാതൂതി തിസ്സോ മനോധാതുയോ മനോധാതു ‘‘മനനമത്താ ധാതൂ’’തി കത്വാ. വേദനാദയോ…പേ॰… നിബ്ബാനഞ്ച ധമ്മധാതു വിസേസസഞ്ഞാപരിഹാരേന സാമഞ്ഞസഞ്ഞായ പവത്തനതോ. തഥാ ഹേതേ ധമ്മാ ആയതനദേസനായ ‘‘ധമ്മായതന’’ന്തേവ ദേസിതാ. ന ഹി നേസം രൂപായതനാദീനം വിയ വിഞ്ഞാണേഹി അഞ്ഞവിഞ്ഞാണേന ഗഹേതബ്ബതാകാരോ അത്ഥി. സബ്ബമ്പീതി ഛസത്തതിവിധം മനോവിഞ്ഞാണം. കാമാവചരാ കാമധാതുപരിയാപന്നത്താ. അവസാനേ ദ്വേതി ധമ്മധാതുമനോവിഞ്ഞാണധാതുയോ. അയമേത്ഥ സങ്ഖേപോ, വിത്ഥാരോ പന വിസുദ്ധിമഗ്ഗേ തംസംവണ്ണനാസു ദട്ഠബ്ബോ.
85.Paṭhamanti imasmiṃ nidānavagge saṃyuttānaṃ paṭhamaṃ saṃgītattā. Nissattaṭṭhasuññataṭṭhasaṅkhātenāti dhammamattatāya nissattatāsaṅkhātena niccasubhasukhaattasuññatatthasaṅkhātena. Sabhāvaṭṭhenāti yathābhūtasabhāvaṭṭhena. Tato eva sabhāvassa dhāraṇaṭṭhena dhātūti laddhanāmānaṃ. Nānāsabhāvo aññamaññavisadisatā dhātunānattaṃ. Cakkhusaṅkhāto pasādo cakkhupasādo. So eva cakkhanaṭṭhena cakkhu, nissattasuññataṭṭhena dhātu cāti cakkhudhātu. Cakkhupasādavatthuṃ adhiṭṭhānaṃ katvā pavattaṃ cakkhupasādavatthukaṃ. Sesapadesupi eseva nayo. Dve sampaṭicchanamanodhātuyo, ekā kiriyā manodhātūti tisso manodhātuyo manodhātu ‘‘mananamattā dhātū’’ti katvā. Vedanādayo…pe… nibbānañca dhammadhātu visesasaññāparihārena sāmaññasaññāya pavattanato. Tathā hete dhammā āyatanadesanāya ‘‘dhammāyatana’’nteva desitā. Na hi nesaṃ rūpāyatanādīnaṃ viya viññāṇehi aññaviññāṇena gahetabbatākāro atthi. Sabbampīti chasattatividhaṃ manoviññāṇaṃ. Kāmāvacarā kāmadhātupariyāpannattā. Avasāne dveti dhammadhātumanoviññāṇadhātuyo. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana visuddhimagge taṃsaṃvaṇṇanāsu daṭṭhabbo.
ധാതുനാനത്തസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dhātunānattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൧. ധാതുനാനത്തസുത്തം • 1. Dhātunānattasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧.ധാതുനാനത്തസുത്തവണ്ണനാ • 1. Dhātunānattasuttavaṇṇanā
