Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၄. ဓာတုယမကံ
4. Dhātuyamakaṃ
၁-၁၉. ဣဒာနိ တေယေဝ မူလယမကေ ဒေသိတေ ကုသလာဒိဓမ္မေ ဓာတုဝသေန သင္ဂဏ္ဟိတ္ဝာ အာယတနယမကာနန္တရံ ဒေသိတသ္သ ဓာတုယမကသ္သ ဝဏ္ဏနာ ဟောတိ။ တတ္ထ အာယတနယမကေ ဝုတ္တနယေနေဝ ပာဠိဝဝတ္ထာနံ ဝေတိဒဗ္ဗံ။ ဣဓာပိ ဟိ ပဏ္ဏတ္တိဝာရာဒယော တယော မဟာဝာရာ, အဝသေသာ အန္တရဝာရာ စ သဒ္ဓိံ ကာလပ္ပဘေဒာဒီဟိ အာယတနယမကေ အာဂတသဒိသာယေဝ။ ဣဓာပိ စ ယမကပုစ္ဆာသုခတ္ထံ ပဋိပာဋိယာ အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရာ ရူပဓာတုယောဝ ဝတ္ဝာ ဝိညာဏဓာတုယော ဝုတ္တာ။ ဓာတူနံ ပန ဗဟုတ္တာ ဣဓ အာယတနယမကတော ဗဟုတရာနိ ယမကာနိ, ယမကဒိဂုဏာ ပုစ္ဆာ, ပုစ္ဆာဒိဂုဏာ စ အတ္ထာ ဟောန္တိ။ တတ္ထ စက္ခုဓာတုမူလကာဒီသု ယမကေသု လဗ္ဘမာနာနံ ယမကာနံ အတ္ထဝိနိစ္ဆယော အာယတနယမကေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။ တံသဒိသာယေဝ ဟေတ္ထ အတ္ထဂတိ, တေနေဝ စ ကာရဏေန ပာဠိပိ သင္ခိတ္တာ။ ပရိညာဝာရော ပာကတိကောယေဝာတိ။
1-19. Idāni teyeva mūlayamake desite kusalādidhamme dhātuvasena saṅgaṇhitvā āyatanayamakānantaraṃ desitassa dhātuyamakassa vaṇṇanā hoti. Tattha āyatanayamake vuttanayeneva pāḷivavatthānaṃ vetidabbaṃ. Idhāpi hi paṇṇattivārādayo tayo mahāvārā, avasesā antaravārā ca saddhiṃ kālappabhedādīhi āyatanayamake āgatasadisāyeva. Idhāpi ca yamakapucchāsukhatthaṃ paṭipāṭiyā ajjhattikabāhirā rūpadhātuyova vatvā viññāṇadhātuyo vuttā. Dhātūnaṃ pana bahuttā idha āyatanayamakato bahutarāni yamakāni, yamakadiguṇā pucchā, pucchādiguṇā ca atthā honti. Tattha cakkhudhātumūlakādīsu yamakesu labbhamānānaṃ yamakānaṃ atthavinicchayo āyatanayamake vuttanayeneva veditabbo. Taṃsadisāyeva hettha atthagati, teneva ca kāraṇena pāḷipi saṅkhittā. Pariññāvāro pākatikoyevāti.
ဓာတုယမကဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Dhātuyamakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ယမကပာဠိ • Yamakapāḷi / ၄. ဓာတုယမကံ • 4. Dhātuyamakaṃ
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၄. ဓာတုယမကံ • 4. Dhātuyamakaṃ
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၄. ဓာတုယမကံ • 4. Dhātuyamakaṃ