Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼ਨਿਦ੍ਦੇਸ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā |
੫. ਧੋਤਕਮਾਣવਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
5. Dhotakamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā
੩੦. ਪਞ੍ਚਮੇ ਧੋਤਕਸੁਤ੍ਤੇ – વਾਚਾਭਿਕਙ੍ਖਾਮੀਤਿ વਾਚਂ ਅਭਿਕਙ੍ਖਾਮਿ। ਸਿਕ੍ਖੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਮਤ੍ਤਨੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਤ੍ਥਾਯ ਅਧਿਸੀਲਾਦੀਨਿ ਸਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ। ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ।
30. Pañcame dhotakasutte – vācābhikaṅkhāmīti vācaṃ abhikaṅkhāmi. Sikkhe nibbānamattanoti attano rāgādīnaṃ nibbānatthāya adhisīlādīni sikkheyya. Niddese apubbaṃ natthi.
੩੧.
31.
ਇਤੋਤਿ ਮਮ ਮੁਖਤੋ।
Itoti mama mukhato.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਆਤਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਕਿਲੇਸਤਾਪਨਂ। ਉਸ੍ਸਾਹਨ੍ਤਿ ਅਸਙ੍ਕੋਚਂ। ਉਸ੍ਸੋਲ਼੍ਹੀਨ੍ਤਿ ਬਲવવੀਰਿਯਂ। ਥਾਮਨ੍ਤਿ ਅਸਿਥਿਲਂ। ਧਿਤਿਨ੍ਤਿ ਧਾਰਣਂ। વੀਰਿਯਂ ਕਰੋਹੀਤਿ ਪਰਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਹਿ। ਛਨ੍ਦਂ ਜਨੇਹੀਤਿ ਰੁਚਿਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਹਿ।
Niddese ātappanti kilesatāpanaṃ. Ussāhanti asaṅkocaṃ. Ussoḷhīnti balavavīriyaṃ. Thāmanti asithilaṃ. Dhitinti dhāraṇaṃ. Vīriyaṃ karohīti parakkamaṃ karohi. Chandaṃ janehīti ruciṃ uppādehi.
੩੨. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਧੋਤਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿਤ੍ਥવਮਾਨੋ ਕਥਂਕਥਾਪਮੋਕ੍ਖਂ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ‘‘ਪਸ੍ਸਾਮਹ’’ਨ੍ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਪਸ੍ਸਾਮਹਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇਤਿ ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਅਹਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ। ਤਂ ਤਂ ਨਮਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਤਂ ਏવਰੂਪਂ ਤਂ ਨਮਸ੍ਸਾਮਿ। ਪਮੁਞ੍ਚਾਤਿ ਪਮੋਚੇਹਿ।
32. Evaṃ vutte attamano dhotako bhagavantaṃ abhitthavamāno kathaṃkathāpamokkhaṃ yācanto ‘‘passāmaha’’nti gāthamāha. Tattha passāmahaṃ devamanussaloketi passāmi ahaṃ devamanussaloke. Taṃ taṃ namassāmīti taṃ evarūpaṃ taṃ namassāmi. Pamuñcāti pamocehi.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾਤਿ ਤਂ ਤਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਂ ਚਤੁਸਚ੍ਚਂ ਸਯਮੇવ ਬੁਦ੍ਧਾ ਪਟਿવੇਧਪ੍ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਾ। ਸੀਹਸੀਹੋਤਿ ਅਛਮ੍ਭਿਤਟ੍ਠੇਨ ਸੀਹਾਨਂ ਅਤਿਸੀਹੋ। ਨਾਗਨਾਗੋਤਿ ਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸਟ੍ਠੇਨ, ਮਹਨ੍ਤਟ੍ਠੇਨ વਾ ਨਾਗਾਨਂ ਅਤਿਨਾਗੋ। ਗਣਿਗਣੀਤਿ ਗਣવਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤੀવ ਗਣવਾ। ਮੁਨਿਮੁਨੀਤਿ ਞਾਣવਨ੍ਤਾਨਂ ਅਤੀવ ਞਾਣવਾ। ਰਾਜਰਾਜਾਤਿ ਉਤ੍ਤਮਰਾਜਾ। ਮੁਞ੍ਚ ਮਨ੍ਤਿ ਮੋਚੇਹਿ ਮਂ। ਪਮੁਞ੍ਚ ਮਨ੍ਤਿ ਨਾਨਾવਿਧੇਨ ਮੁਞ੍ਚੇਹਿ ਮਂ। ਮੋਚੇਹਿ ਮਨ੍ਤਿ ਸਿਥਿਲਂ ਕਰੋਹਿ ਮਂ। ਪਮੋਚੇਹਿ ਮਨ੍ਤਿ ਅਤੀવ ਸਿਥਿਲਂ ਕਰੋਹਿ ਮਂ। ਉਦ੍ਧਰ ਮਨ੍ਤਿ ਮਂ ਸਂਸਾਰਪਙ੍ਕਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਥਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਹਿ। ਸਮੁਦ੍ਧਰ ਮਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਥਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਹਿ ਮਂ। વੁਟ੍ਠਾਪੇਹੀਤਿ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਸਲ੍ਲਤੋ ਅਪਨੇਤ੍વਾ વਿਸੁਂ ਕਰਣવਸੇਨ ਉਟ੍ਠਾਪੇਹਿ।
Niddese paccekabuddhāti taṃ taṃ ārammaṇaṃ pāṭiyekkaṃ catusaccaṃ sayameva buddhā paṭivedhappattāti paccekabuddhā. Sīhasīhoti achambhitaṭṭhena sīhānaṃ atisīho. Nāganāgoti nikkilesaṭṭhena, mahantaṭṭhena vā nāgānaṃ atināgo. Gaṇigaṇīti gaṇavantānaṃ atīva gaṇavā. Munimunīti ñāṇavantānaṃ atīva ñāṇavā. Rājarājāti uttamarājā. Muñca manti mocehi maṃ. Pamuñca manti nānāvidhena muñcehi maṃ. Mocehi manti sithilaṃ karohi maṃ. Pamocehi manti atīva sithilaṃ karohi maṃ. Uddhara manti maṃ saṃsārapaṅkā uddharitvā thale patiṭṭhāpehi. Samuddhara manti sammā uddharitvā thale patiṭṭhāpehi maṃ. Vuṭṭhāpehīti vicikicchāsallato apanetvā visuṃ karaṇavasena uṭṭhāpehi.
੩੩. ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਅਤ੍ਤਾਧੀਨਮੇવ ਕਥਂਕਥਾਪਮੋਕ੍ਖਂ ਓਘਤਰਣਮੁਖੇਨ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਾਹ’’ਨ੍ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਨਾਹਂ ਸਹਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਅਹਂ ਨ ਸਹਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ। ਨ વਾਯਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪਮੋਚਨਾਯਾਤਿ ਪਮੋਚੇਤੁਂ। ਕਥਂਕਥਿਨ੍ਤਿ ਸਕਙ੍ਖਂ। ਤਰੇਸੀਤਿ ਤਰੇਯ੍ਯਾਸਿ।
33. Athassa bhagavā attādhīnameva kathaṃkathāpamokkhaṃ oghataraṇamukhena dassento ‘‘nāha’’nti gāthamāha. Tattha nāhaṃ sahissāmīti ahaṃ na sahissāmi na sakkomi. Na vāyamissāmīti vuttaṃ hoti. Pamocanāyāti pamocetuṃ. Kathaṃkathinti sakaṅkhaṃ. Taresīti tareyyāsi.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਨ ਈਹਾਮੀਤਿ ਪਯੋਗਂ ਨ ਕਰੋਮਿ। ਨ ਸਮੀਹਾਮੀਤਿ ਅਤੀવ ਪਯੋਗਂ ਨ ਕਰੋਮਿ। ਅਸ੍ਸਦ੍ਧੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇਤਿ ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ ਸਦ੍ਧਾવਿਰਹਿਤੇ ਪੁਗ੍ਗਲੇ। ਅਚ੍ਛਨ੍ਦਿਕੇਤਿ ਮਗ੍ਗਫਲਤ੍ਥਂ ਰੁਚਿવਿਰਹਿਤੇ। ਕੁਸੀਤੇਤਿ ਸਮਾਧਿવਿਰਹਿਤੇ। ਹੀਨવੀਰਿਯੇਤਿ ਨਿਬ੍ਬੀਰਿਯੇ। ਅਪ੍ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੇਤਿ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਨ ਪਟਿਪਜ੍ਜਮਾਨੇ।
Niddese na īhāmīti payogaṃ na karomi. Na samīhāmīti atīva payogaṃ na karomi. Assaddhe puggaleti ratanattaye saddhāvirahite puggale. Acchandiketi maggaphalatthaṃ rucivirahite. Kusīteti samādhivirahite. Hīnavīriyeti nibbīriye. Appaṭipajjamāneti paṭipattiyā na paṭipajjamāne.
੩੪. ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਅਤ੍ਤਮਨਤਰੋ ਧੋਤਕੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿਤ੍ਥવਮਾਨੋ ਅਨੁਸਾਸਨਿਂ ਯਾਚਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਨੁਸਾਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇਤਿ ਸੇਟ੍ਠવਚਨਮੇਤਂ। ਤੇਨ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਆਮਨ੍ਤਯਮਾਨੋ ਆਹ ‘‘ਅਨੁਸਾਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮੇ’’ਤਿ। વਿવੇਕਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰવਿવੇਕਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਮ੍ਮਂ। ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਮਾਨੋਤਿ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਕਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਮਾਨੋ। ਇਧੇવ ਸਨ੍ਤੋਤਿ ਇਧੇવ ਸਮਾਨੋ। ਅਸਿਤੋਤਿ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋ।
34. Evaṃ vutte attamanataro dhotako bhagavantaṃ abhitthavamāno anusāsaniṃ yācanto ‘‘anusāsa brahme’’ti gāthamāha. Tattha brahmeti seṭṭhavacanametaṃ. Tena bhagavantaṃ āmantayamāno āha ‘‘anusāsa brahme’’ti. Vivekadhammanti sabbasaṅkhāravivekaṃ nibbānadhammaṃ. Abyāpajjamānoti nānappakārakaṃ anāpajjamāno. Idheva santoti idheva samāno. Asitoti anissito.
੩੫-੭. ਇਤੋ ਪਰਾ ਦ੍વੇ ਗਾਥਾ ਮੇਤ੍ਤਗੂਸੁਤ੍ਤੇ વੁਤ੍ਤਨਯਾ ਏવ। ਕੇવਲਞ੍ਹਿ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਂ, ਇਧ ਸਨ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਅਯਂ વਿਸੇਸੋ। ਤਤਿਯਗਾਥਾਯਪਿ ਪੁਬ੍ਬਡ੍ਢਂ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ। ਅਪਰਡ੍ਢੇ ਸਙ੍ਗੋਤਿ ਸਜ੍ਜਨਟ੍ਠਾਨਂ, ਲਗ੍ਗਨਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਾਕਟਮੇવ।
35-7. Ito parā dve gāthā mettagūsutte vuttanayā eva. Kevalañhi tattha dhammaṃ, idha santinti ayaṃ viseso. Tatiyagāthāyapi pubbaḍḍhaṃ tattha vuttanayameva. Aparaḍḍhe saṅgoti sajjanaṭṭhānaṃ, laggananti vuttaṃ hoti. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ਏવਂ ਭਗવਾ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਨਿਕੂਟੇਨੇવ ਦੇਸੇਸਿ, ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਚ વੁਤ੍ਤਸਦਿਸੋ ਏવ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸੀਤਿ।
Evaṃ bhagavā idampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi, desanāpariyosāne ca vuttasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਜ੍ਜੋਤਿਕਾਯ ਚੂਲ਼ਨਿਦ੍ਦੇਸ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
Saddhammappajjotikāya cūḷaniddesa-aṭṭhakathāya
ਧੋਤਕਮਾਣવਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dhotakamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਚੂਲ਼ਨਿਦ੍ਦੇਸਪਾਲ਼ਿ • Cūḷaniddesapāḷi
੫. ਧੋਤਕਮਾਣવਪੁਚ੍ਛਾ • 5. Dhotakamāṇavapucchā
੫. ਧੋਤਕਮਾਣવਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 5. Dhotakamāṇavapucchāniddeso