Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సుత్తనిపాత-అట్ఠకథా • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
౫. ధోతకసుత్తవణ్ణనా
5. Dhotakasuttavaṇṇanā
౧౦౬౮-౯. పుచ్ఛామి తన్తి ధోతకసుత్తం. తత్థ వాచాభికఙ్ఖామీతి వాచం అభికఙ్ఖామి. సిక్ఖే నిబ్బానమత్తనోతి అత్తనో రాగాదీనం నిబ్బానత్థాయ అధిసీలాదీని సిక్ఖేయ్య. ఇతోతి మమ ముఖతో.
1068-9.Pucchāmitanti dhotakasuttaṃ. Tattha vācābhikaṅkhāmīti vācaṃ abhikaṅkhāmi. Sikkhe nibbānamattanoti attano rāgādīnaṃ nibbānatthāya adhisīlādīni sikkheyya. Itoti mama mukhato.
౧౦౭౦. ఏవం వుత్తే అత్తమనో ధోతకో భగవన్తం అభిత్థవమానో కథంకథాపమోక్ఖం యాచన్తో ‘‘పస్సామహ’’న్తి గాథమాహ. తత్థ పస్సామహం దేవమనుస్సలోకేతి పస్సామి అహం దేవమనుస్సలోకే. తం తం నమస్సామీతి తం ఏవరూపం నమస్సామి. పముఞ్చాతి పమోచేహి.
1070. Evaṃ vutte attamano dhotako bhagavantaṃ abhitthavamāno kathaṃkathāpamokkhaṃ yācanto ‘‘passāmaha’’nti gāthamāha. Tattha passāmahaṃ devamanussaloketi passāmi ahaṃ devamanussaloke. Taṃ taṃ namassāmīti taṃ evarūpaṃ namassāmi. Pamuñcāti pamocehi.
౧౦౭౧. అథస్స భగవా అత్తాధీనమేవ కథంకథాపమోక్ఖం ఓఘతరణముఖేన దస్సేన్తో ‘‘నాహ’’న్తి గాథమాహ. తత్థ నాహం సహిస్సామీతి అహం న సహిస్సామి న సక్ఖిస్సామి, న వాయమిస్సామీతి వుత్తం హోతి. పమోచనాయాతి పమాచేతుం. కథంకథిన్తి సకఙ్ఖం. తరేసీతి తరేయ్యాసి.
1071. Athassa bhagavā attādhīnameva kathaṃkathāpamokkhaṃ oghataraṇamukhena dassento ‘‘nāha’’nti gāthamāha. Tattha nāhaṃ sahissāmīti ahaṃ na sahissāmi na sakkhissāmi, na vāyamissāmīti vuttaṃ hoti. Pamocanāyāti pamācetuṃ. Kathaṃkathinti sakaṅkhaṃ. Taresīti tareyyāsi.
౧౦౭౨-౫. ఏవం వుత్తే అత్తమనతరో ధోతకో భగవన్తం అభిత్థవమానో అనుసాసనిం యాచన్తో ‘‘అనుసాస బ్రహ్మే’’తి గాథమాహ. తత్థ బ్రహ్మాతి సేట్ఠవచనమేతం. తేన భగవన్తం ఆమన్తయమానో ఆహ – ‘‘అనుసాస బ్రహ్మే’’తి . వివేకధమ్మన్తి సబ్బసఙ్ఖారవివేకనిబ్బానధమ్మం. అబ్యాపజ్జమానోతి నానప్పకారతం అనాపజ్జమానో. ఇధేవ సన్తోతి ఇధేవ సమానో. అసితోతి అనిస్సితో. ఇతో పరా ద్వే గాథా మేత్తగుసుత్తే వుత్తనయా ఏవ. కేవలఞ్హి తత్థ ధమ్మం, ఇధ సన్తిన్తి అయం విసేసో. తతియగాథాయపి పుబ్బడ్ఢం తత్థ వుతనయమేవ అపరడ్ఢే సఙ్గోతి సజ్జనట్ఠానం, లగ్గనన్తి వుత్తం హోతి. సేసం సబ్బత్థ పాకటమేవ.
1072-5. Evaṃ vutte attamanataro dhotako bhagavantaṃ abhitthavamāno anusāsaniṃ yācanto ‘‘anusāsa brahme’’ti gāthamāha. Tattha brahmāti seṭṭhavacanametaṃ. Tena bhagavantaṃ āmantayamāno āha – ‘‘anusāsa brahme’’ti . Vivekadhammanti sabbasaṅkhāravivekanibbānadhammaṃ. Abyāpajjamānoti nānappakārataṃ anāpajjamāno. Idheva santoti idheva samāno. Asitoti anissito. Ito parā dve gāthā mettagusutte vuttanayā eva. Kevalañhi tattha dhammaṃ, idha santinti ayaṃ viseso. Tatiyagāthāyapi pubbaḍḍhaṃ tattha vutanayameva aparaḍḍhe saṅgoti sajjanaṭṭhānaṃ, laggananti vuttaṃ hoti. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ఏవం భగవా ఇమమ్పి సుత్తం అరహత్తనికూటేనేవ దేసేసి. దేసనాపరియోసానే చ వుత్తసదిసో ఏవ ధమ్మాభిసమయో అహోసీతి.
Evaṃ bhagavā imampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi. Desanāpariyosāne ca vuttasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
పరమత్థజోతికాయ ఖుద్దక-అట్ఠకథాయ
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
సుత్తనిపాత-అట్ఠకథాయ ధోతకసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Suttanipāta-aṭṭhakathāya dhotakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / సుత్తనిపాతపాళి • Suttanipātapāḷi / ౫. ధోతకమాణవపుచ్ఛా • 5. Dhotakamāṇavapucchā