Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සුත්තනිපාත-අට්ඨකථා • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
5. ධොතකසුත්තවණ්ණනා
5. Dhotakasuttavaṇṇanā
1068-9. පුච්ඡාමි තන්ති ධොතකසුත්තං. තත්ථ වාචාභිකඞ්ඛාමීති වාචං අභිකඞ්ඛාමි. සික්ඛෙ නිබ්බානමත්තනොති අත්තනො රාගාදීනං නිබ්බානත්ථාය අධිසීලාදීනි සික්ඛෙය්ය. ඉතොති මම මුඛතො.
1068-9.Pucchāmitanti dhotakasuttaṃ. Tattha vācābhikaṅkhāmīti vācaṃ abhikaṅkhāmi. Sikkhe nibbānamattanoti attano rāgādīnaṃ nibbānatthāya adhisīlādīni sikkheyya. Itoti mama mukhato.
1070. එවං වුත්තෙ අත්තමනො ධොතකො භගවන්තං අභිත්ථවමානො කථංකථාපමොක්ඛං යාචන්තො ‘‘පස්සාමහ’’න්ති ගාථමාහ. තත්ථ පස්සාමහං දෙවමනුස්සලොකෙති පස්සාමි අහං දෙවමනුස්සලොකෙ. තං තං නමස්සාමීති තං එවරූපං නමස්සාමි. පමුඤ්චාති පමොචෙහි.
1070. Evaṃ vutte attamano dhotako bhagavantaṃ abhitthavamāno kathaṃkathāpamokkhaṃ yācanto ‘‘passāmaha’’nti gāthamāha. Tattha passāmahaṃ devamanussaloketi passāmi ahaṃ devamanussaloke. Taṃ taṃ namassāmīti taṃ evarūpaṃ namassāmi. Pamuñcāti pamocehi.
1071. අථස්ස භගවා අත්තාධීනමෙව කථංකථාපමොක්ඛං ඔඝතරණමුඛෙන දස්සෙන්තො ‘‘නාහ’’න්ති ගාථමාහ. තත්ථ නාහං සහිස්සාමීති අහං න සහිස්සාමි න සක්ඛිස්සාමි, න වායමිස්සාමීති වුත්තං හොති. පමොචනායාති පමාචෙතුං. කථංකථින්ති සකඞ්ඛං. තරෙසීති තරෙය්යාසි.
1071. Athassa bhagavā attādhīnameva kathaṃkathāpamokkhaṃ oghataraṇamukhena dassento ‘‘nāha’’nti gāthamāha. Tattha nāhaṃ sahissāmīti ahaṃ na sahissāmi na sakkhissāmi, na vāyamissāmīti vuttaṃ hoti. Pamocanāyāti pamācetuṃ. Kathaṃkathinti sakaṅkhaṃ. Taresīti tareyyāsi.
1072-5. එවං වුත්තෙ අත්තමනතරො ධොතකො භගවන්තං අභිත්ථවමානො අනුසාසනිං යාචන්තො ‘‘අනුසාස බ්රහ්මෙ’’ති ගාථමාහ. තත්ථ බ්රහ්මාති සෙට්ඨවචනමෙතං. තෙන භගවන්තං ආමන්තයමානො ආහ – ‘‘අනුසාස බ්රහ්මෙ’’ති . විවෙකධම්මන්ති සබ්බසඞ්ඛාරවිවෙකනිබ්බානධම්මං. අබ්යාපජ්ජමානොති නානප්පකාරතං අනාපජ්ජමානො. ඉධෙව සන්තොති ඉධෙව සමානො. අසිතොති අනිස්සිතො. ඉතො පරා ද්වෙ ගාථා මෙත්තගුසුත්තෙ වුත්තනයා එව. කෙවලඤ්හි තත්ථ ධම්මං, ඉධ සන්තින්ති අයං විසෙසො. තතියගාථායපි පුබ්බඩ්ඪං තත්ථ වුතනයමෙව අපරඩ්ඪෙ සඞ්ගොති සජ්ජනට්ඨානං, ලග්ගනන්ති වුත්තං හොති. සෙසං සබ්බත්ථ පාකටමෙව.
1072-5. Evaṃ vutte attamanataro dhotako bhagavantaṃ abhitthavamāno anusāsaniṃ yācanto ‘‘anusāsa brahme’’ti gāthamāha. Tattha brahmāti seṭṭhavacanametaṃ. Tena bhagavantaṃ āmantayamāno āha – ‘‘anusāsa brahme’’ti . Vivekadhammanti sabbasaṅkhāravivekanibbānadhammaṃ. Abyāpajjamānoti nānappakārataṃ anāpajjamāno. Idheva santoti idheva samāno. Asitoti anissito. Ito parā dve gāthā mettagusutte vuttanayā eva. Kevalañhi tattha dhammaṃ, idha santinti ayaṃ viseso. Tatiyagāthāyapi pubbaḍḍhaṃ tattha vutanayameva aparaḍḍhe saṅgoti sajjanaṭṭhānaṃ, laggananti vuttaṃ hoti. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
එවං භගවා ඉමම්පි සුත්තං අරහත්තනිකූටෙනෙව දෙසෙසි. දෙසනාපරියොසානෙ ච වුත්තසදිසො එව ධම්මාභිසමයො අහොසීති.
Evaṃ bhagavā imampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi. Desanāpariyosāne ca vuttasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
පරමත්ථජොතිකාය ඛුද්දක-අට්ඨකථාය
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
සුත්තනිපාත-අට්ඨකථාය ධොතකසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Suttanipāta-aṭṭhakathāya dhotakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්දකනිකාය • Khuddakanikāya / සුත්තනිපාතපාළි • Suttanipātapāḷi / 5. ධොතකමාණවපුච්ඡා • 5. Dhotakamāṇavapucchā