Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥാ • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
൫. ധോതകസുത്തവണ്ണനാ
5. Dhotakasuttavaṇṇanā
൧൦൬൮-൯. പുച്ഛാമി തന്തി ധോതകസുത്തം. തത്ഥ വാചാഭികങ്ഖാമീതി വാചം അഭികങ്ഖാമി. സിക്ഖേ നിബ്ബാനമത്തനോതി അത്തനോ രാഗാദീനം നിബ്ബാനത്ഥായ അധിസീലാദീനി സിക്ഖേയ്യ. ഇതോതി മമ മുഖതോ.
1068-9.Pucchāmitanti dhotakasuttaṃ. Tattha vācābhikaṅkhāmīti vācaṃ abhikaṅkhāmi. Sikkhe nibbānamattanoti attano rāgādīnaṃ nibbānatthāya adhisīlādīni sikkheyya. Itoti mama mukhato.
൧൦൭൦. ഏവം വുത്തേ അത്തമനോ ധോതകോ ഭഗവന്തം അഭിത്ഥവമാനോ കഥംകഥാപമോക്ഖം യാചന്തോ ‘‘പസ്സാമഹ’’ന്തി ഗാഥമാഹ. തത്ഥ പസ്സാമഹം ദേവമനുസ്സലോകേതി പസ്സാമി അഹം ദേവമനുസ്സലോകേ. തം തം നമസ്സാമീതി തം ഏവരൂപം നമസ്സാമി. പമുഞ്ചാതി പമോചേഹി.
1070. Evaṃ vutte attamano dhotako bhagavantaṃ abhitthavamāno kathaṃkathāpamokkhaṃ yācanto ‘‘passāmaha’’nti gāthamāha. Tattha passāmahaṃ devamanussaloketi passāmi ahaṃ devamanussaloke. Taṃ taṃ namassāmīti taṃ evarūpaṃ namassāmi. Pamuñcāti pamocehi.
൧൦൭൧. അഥസ്സ ഭഗവാ അത്താധീനമേവ കഥംകഥാപമോക്ഖം ഓഘതരണമുഖേന ദസ്സേന്തോ ‘‘നാഹ’’ന്തി ഗാഥമാഹ. തത്ഥ നാഹം സഹിസ്സാമീതി അഹം ന സഹിസ്സാമി ന സക്ഖിസ്സാമി, ന വായമിസ്സാമീതി വുത്തം ഹോതി. പമോചനായാതി പമാചേതും. കഥംകഥിന്തി സകങ്ഖം. തരേസീതി തരേയ്യാസി.
1071. Athassa bhagavā attādhīnameva kathaṃkathāpamokkhaṃ oghataraṇamukhena dassento ‘‘nāha’’nti gāthamāha. Tattha nāhaṃ sahissāmīti ahaṃ na sahissāmi na sakkhissāmi, na vāyamissāmīti vuttaṃ hoti. Pamocanāyāti pamācetuṃ. Kathaṃkathinti sakaṅkhaṃ. Taresīti tareyyāsi.
൧൦൭൨-൫. ഏവം വുത്തേ അത്തമനതരോ ധോതകോ ഭഗവന്തം അഭിത്ഥവമാനോ അനുസാസനിം യാചന്തോ ‘‘അനുസാസ ബ്രഹ്മേ’’തി ഗാഥമാഹ. തത്ഥ ബ്രഹ്മാതി സേട്ഠവചനമേതം. തേന ഭഗവന്തം ആമന്തയമാനോ ആഹ – ‘‘അനുസാസ ബ്രഹ്മേ’’തി . വിവേകധമ്മന്തി സബ്ബസങ്ഖാരവിവേകനിബ്ബാനധമ്മം. അബ്യാപജ്ജമാനോതി നാനപ്പകാരതം അനാപജ്ജമാനോ. ഇധേവ സന്തോതി ഇധേവ സമാനോ. അസിതോതി അനിസ്സിതോ. ഇതോ പരാ ദ്വേ ഗാഥാ മേത്തഗുസുത്തേ വുത്തനയാ ഏവ. കേവലഞ്ഹി തത്ഥ ധമ്മം, ഇധ സന്തിന്തി അയം വിസേസോ. തതിയഗാഥായപി പുബ്ബഡ്ഢം തത്ഥ വുതനയമേവ അപരഡ്ഢേ സങ്ഗോതി സജ്ജനട്ഠാനം, ലഗ്ഗനന്തി വുത്തം ഹോതി. സേസം സബ്ബത്ഥ പാകടമേവ.
1072-5. Evaṃ vutte attamanataro dhotako bhagavantaṃ abhitthavamāno anusāsaniṃ yācanto ‘‘anusāsa brahme’’ti gāthamāha. Tattha brahmāti seṭṭhavacanametaṃ. Tena bhagavantaṃ āmantayamāno āha – ‘‘anusāsa brahme’’ti . Vivekadhammanti sabbasaṅkhāravivekanibbānadhammaṃ. Abyāpajjamānoti nānappakārataṃ anāpajjamāno. Idheva santoti idheva samāno. Asitoti anissito. Ito parā dve gāthā mettagusutte vuttanayā eva. Kevalañhi tattha dhammaṃ, idha santinti ayaṃ viseso. Tatiyagāthāyapi pubbaḍḍhaṃ tattha vutanayameva aparaḍḍhe saṅgoti sajjanaṭṭhānaṃ, laggananti vuttaṃ hoti. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ഏവം ഭഗവാ ഇമമ്പി സുത്തം അരഹത്തനികൂടേനേവ ദേസേസി. ദേസനാപരിയോസാനേ ച വുത്തസദിസോ ഏവ ധമ്മാഭിസമയോ അഹോസീതി.
Evaṃ bhagavā imampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi. Desanāpariyosāne ca vuttasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
പരമത്ഥജോതികായ ഖുദ്ദക-അട്ഠകഥായ
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥായ ധോതകസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Suttanipāta-aṭṭhakathāya dhotakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / സുത്തനിപാതപാളി • Suttanipātapāḷi / ൫. ധോതകമാണവപുച്ഛാ • 5. Dhotakamāṇavapucchā