Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೭. ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಥಾವಣ್ಣನಾ
7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā
೩೭೩. ಇದಾನಿ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಥಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಯೇಸಂ ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಧಮ್ಮೂಪತ್ಥದ್ಧಂ ಮಂಸಚಕ್ಖುಮೇವ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ನಾಮ ಹೋತೀತಿ ಲದ್ಧಿ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಏತರಹಿ ಅನ್ಧಕಾನಞ್ಚೇವ ಸಮ್ಮಿತಿಯಾನಞ್ಚ; ತೇ ಸನ್ಧಾಯ ಮಂಸಚಕ್ಖುನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ, ಪಟಿಞ್ಞಾ ಇತರಸ್ಸ।
373. Idāni dibbacakkhukathā nāma hoti. Tattha yesaṃ catutthajjhānadhammūpatthaddhaṃ maṃsacakkhumeva dibbacakkhu nāma hotīti laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānañceva sammitiyānañca; te sandhāya maṃsacakkhunti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa.
ಪುನ ‘‘ಮಂಸಚಕ್ಖು ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು, ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ಮಂಸಚಕ್ಖೂ’’ತಿ ಪುಟ್ಠೋ ತಂ ಮತ್ತಮೇವ ತಂ ನ ಹೋತೀತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ಯಾದಿಸನ್ತಿಆದಿಪುಚ್ಛಾಸುಪಿ ಉಭಿನ್ನಂ ಏಕಸಭಾವಾಭಾವೇನೇವ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ।
Puna ‘‘maṃsacakkhu dibbacakkhu, dibbacakkhu maṃsacakkhū’’ti puṭṭho taṃ mattameva taṃ na hotīti paṭikkhipati. Yādisantiādipucchāsupi ubhinnaṃ ekasabhāvābhāveneva paṭikkhipati.
ವಿಸಯೋತಿಆದೀಸು ಉಭಿನ್ನಮ್ಪಿ ರೂಪಾಯತನಮೇವ ವಿಸಯೋ। ಮಂಸಚಕ್ಖು ಪನ ಆಪಾಥಗತಮೇವ ಪಸ್ಸತಿ। ಇತರಂ ಅನಾಪಾಥಗತಂ ತಿರೋಪಬ್ಬತಾದಿಗತಮ್ಪಿ। ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಸ್ಸ ಚ ಅತಿಸುಖುಮಮ್ಪಿ ರೂಪಂ ಗೋಚರೋ, ನ ತಾದಿಸಂ ಇತರಸ್ಸಾತಿ ಏವಮೇತೇಸಂ ಆನುಭಾವಗೋಚರಾ ಅಸದಿಸಾ।
Visayotiādīsu ubhinnampi rūpāyatanameva visayo. Maṃsacakkhu pana āpāthagatameva passati. Itaraṃ anāpāthagataṃ tiropabbatādigatampi. Dibbacakkhussa ca atisukhumampi rūpaṃ gocaro, na tādisaṃ itarassāti evametesaṃ ānubhāvagocarā asadisā.
ಉಪಾದಿಣ್ಣಂ ಹುತ್ವಾ ಅನುಪಾದಿಣ್ಣಂ ಹೋತೀತಿ ಪುಟ್ಠೋ ಯಸ್ಮಾ ಮಂಸಚಕ್ಖು ಉಪಾದಿಣ್ಣಂ, ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ಅನುಪಾದಿಣ್ಣಂ, ನ ಚ ಮಂಸಚಕ್ಖುಮೇವ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖೂತಿ ಇಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ದುತಿಯಂ ಪುಟ್ಠೋ ಯಸ್ಮಾ ‘‘ಮಂಸಚಕ್ಖುಸ್ಸ ಉಪ್ಪಾದೋ, ಮಗ್ಗೋ ದಿಬ್ಬಸ್ಸ ಚಕ್ಖುನೋ’’ತಿ ವಚನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಮಂಸಚಕ್ಖುಪಚ್ಚಯಾ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ತಞ್ಚ ರೂಪಾವಚರಿಕಾನಂ ಚತುನ್ನಂ ಮಹಾಭೂತಾನಂ ಪಸಾದೋತಿ ಇಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಕಾಮಾವಚರಂ ಹುತ್ವಾತಿ ಪುಟ್ಠೋಪಿ ಯಸ್ಮಾ ನ ಮಂಸಚಕ್ಖುಮೇವ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖೂತಿ ಇಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ದುತಿಯಂ ಪುಟ್ಠೋ ರೂಪಾವಚರಜ್ಝಾನಪಚ್ಚಯೇನ ಉಪ್ಪನ್ನತ್ತಾ ರೂಪಾವಚರಂ ನಾಮ ಜಾತನ್ತಿ ಪಟಿಜಾನಾತಿ।
Upādiṇṇaṃ hutvā anupādiṇṇaṃ hotīti puṭṭho yasmā maṃsacakkhu upādiṇṇaṃ, dibbacakkhu anupādiṇṇaṃ, na ca maṃsacakkhumeva dibbacakkhūti icchati, tasmā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho yasmā ‘‘maṃsacakkhussa uppādo, maggo dibbassa cakkhuno’’ti vacanaṃ nissāya maṃsacakkhupaccayā dibbacakkhu uppajjati, tañca rūpāvacarikānaṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ pasādoti icchati, tasmā paṭijānāti. Kāmāvacaraṃ hutvāti puṭṭhopi yasmā na maṃsacakkhumeva dibbacakkhūti icchati, tasmā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho rūpāvacarajjhānapaccayena uppannattā rūpāvacaraṃ nāma jātanti paṭijānāti.
ರೂಪಾವಚರಂ ಹುತ್ವಾ ಅರೂಪಾವಚರನ್ತಿ ಪುಟ್ಠೋಪಿ ತತೋ ಪರಂ ಭಾವನಾಯ ಅರೂಪಾವಚರಕ್ಖಣೇ ರೂಪಾವಚರಚಿತ್ತಸ್ಸ ಅಭಾವಾ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ದುತಿಯಂ ಪುಟ್ಠೋ ಅರೂಪಾವಚರಿಕಾನಂ ಚತುನ್ನಂ ಮಹಾಭೂತಾನಂ ಪಸಾದೋ ಹುತ್ವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೀತಿ ಲದ್ಧಿಯಾ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಅಪರಿಯಾಪನ್ನಭಾವಂ ಪನಸ್ಸ ನ ಇಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿಯೇವ।
Rūpāvacaraṃ hutvā arūpāvacaranti puṭṭhopi tato paraṃ bhāvanāya arūpāvacarakkhaṇe rūpāvacaracittassa abhāvā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho arūpāvacarikānaṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ pasādo hutvā uppajjatīti laddhiyā paṭijānāti. Apariyāpannabhāvaṃ panassa na icchati, tasmā paṭikkhipatiyeva.
೩೭೪. ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಂ ಧಮ್ಮುಪತ್ಥದ್ಧನ್ತಿ ಕಾಮಾವಚರಧಮ್ಮೇನ ಉಪತ್ಥಮ್ಭಿತಂ ಹುತ್ವಾ। ಪುನ ಧಮ್ಮುಪತ್ಥದ್ಧನ್ತಿ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮೇನ ಉಪತ್ಥದ್ಧಂ। ದ್ವೇವ ಚಕ್ಖೂನೀತಿ ಪುಟ್ಠೋ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನೋ ಧಮ್ಮುಪತ್ಥದ್ಧಸ್ಸ ಪಞ್ಞಾಚಕ್ಖುಭಾವಂ ನ ಇಚ್ಛತಿ, ಪಞ್ಞಾಚಕ್ಖುಸ್ಸ ಪನ ಅತ್ಥಿತಾಯ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ಪುನ ಪುಟ್ಠೋ ಮಂಸಚಕ್ಖು ಧಮ್ಮುಪತ್ಥದ್ಧಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖು ಹೋತೀತಿ ಲದ್ಧಿವಸೇನ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವಾತಿ।
374. Dibbacakkhuṃ dhammupatthaddhanti kāmāvacaradhammena upatthambhitaṃ hutvā. Puna dhammupatthaddhanti lokuttaradhammena upatthaddhaṃ. Dveva cakkhūnīti puṭṭho kiñcāpi dibbacakkhuno dhammupatthaddhassa paññācakkhubhāvaṃ na icchati, paññācakkhussa pana atthitāya paṭikkhipati. Puna puṭṭho maṃsacakkhu dhammupatthaddhaṃ dibbacakkhu hotīti laddhivasena paṭijānāti. Sesamettha uttānatthamevāti.
ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಥಾವಣ್ಣನಾ।
Dibbacakkhukathāvaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi / (೨೭) ೭. ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಥಾ • (27) 7. Dibbacakkhukathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೭. ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೭. ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā