| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā
੩੭੩. ਇਦਾਨਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਚਤੁਤ੍ਥਜ੍ਝਾਨਧਮ੍ਮੂਪਤ੍ਥਦ੍ਧਂ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮੇવ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਏਤਰਹਿ ਅਨ੍ਧਕਾਨਞ੍ਚੇવ ਸਮ੍ਮਿਤਿਯਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ।
373. Idāni dibbacakkhukathā nāma hoti. Tattha yesaṃ catutthajjhānadhammūpatthaddhaṃ maṃsacakkhumeva dibbacakkhu nāma hotīti laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānañceva sammitiyānañca; te sandhāya maṃsacakkhunti pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa.
ਪੁਨ ‘‘ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਮਂਸਚਕ੍ਖੂ’’ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਤਂ ਮਤ੍ਤਮੇવ ਤਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਯਾਦਿਸਨ੍ਤਿਆਦਿਪੁਚ੍ਛਾਸੁਪਿ ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਏਕਸਭਾવਾਭਾવੇਨੇવ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ।
Puna ‘‘maṃsacakkhu dibbacakkhu, dibbacakkhu maṃsacakkhū’’ti puṭṭho taṃ mattameva taṃ na hotīti paṭikkhipati. Yādisantiādipucchāsupi ubhinnaṃ ekasabhāvābhāveneva paṭikkhipati.
વਿਸਯੋਤਿਆਦੀਸੁ ਉਭਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਰੂਪਾਯਤਨਮੇવ વਿਸਯੋ। ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਪਨ ਆਪਾਥਗਤਮੇવ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਇਤਰਂ ਅਨਾਪਾਥਗਤਂ ਤਿਰੋਪਬ੍ਬਤਾਦਿਗਤਮ੍ਪਿ। ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਚ ਅਤਿਸੁਖੁਮਮ੍ਪਿ ਰੂਪਂ ਗੋਚਰੋ, ਨ ਤਾਦਿਸਂ ਇਤਰਸ੍ਸਾਤਿ ਏવਮੇਤੇਸਂ ਆਨੁਭਾવਗੋਚਰਾ ਅਸਦਿਸਾ।
Visayotiādīsu ubhinnampi rūpāyatanameva visayo. Maṃsacakkhu pana āpāthagatameva passati. Itaraṃ anāpāthagataṃ tiropabbatādigatampi. Dibbacakkhussa ca atisukhumampi rūpaṃ gocaro, na tādisaṃ itarassāti evametesaṃ ānubhāvagocarā asadisā.
ਉਪਾਦਿਣ੍ਣਂ ਹੁਤ੍વਾ ਅਨੁਪਾਦਿਣ੍ਣਂ ਹੋਤੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਉਪਾਦਿਣ੍ਣਂ, ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਅਨੁਪਾਦਿਣ੍ਣਂ, ਨ ਚ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮੇવ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਯਸ੍ਮਾ ‘‘ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦੋ, ਮਗ੍ਗੋ ਦਿਬ੍ਬਸ੍ਸ ਚਕ੍ਖੁਨੋ’’ਤਿ વਚਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਪਚ੍ਚਯਾ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਰੂਪਾવਚਰਿਕਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਪਸਾਦੋਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਕਾਮਾવਚਰਂ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਯਸ੍ਮਾ ਨ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮੇવ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂਤਿ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਰੂਪਾવਚਰਜ੍ਝਾਨਪਚ੍ਚਯੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਰੂਪਾવਚਰਂ ਨਾਮ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ।
Upādiṇṇaṃ hutvā anupādiṇṇaṃ hotīti puṭṭho yasmā maṃsacakkhu upādiṇṇaṃ, dibbacakkhu anupādiṇṇaṃ, na ca maṃsacakkhumeva dibbacakkhūti icchati, tasmā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho yasmā ‘‘maṃsacakkhussa uppādo, maggo dibbassa cakkhuno’’ti vacanaṃ nissāya maṃsacakkhupaccayā dibbacakkhu uppajjati, tañca rūpāvacarikānaṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ pasādoti icchati, tasmā paṭijānāti. Kāmāvacaraṃ hutvāti puṭṭhopi yasmā na maṃsacakkhumeva dibbacakkhūti icchati, tasmā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho rūpāvacarajjhānapaccayena uppannattā rūpāvacaraṃ nāma jātanti paṭijānāti.
ਰੂਪਾવਚਰਂ ਹੁਤ੍વਾ ਅਰੂਪਾવਚਰਨ੍ਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋਪਿ ਤਤੋ ਪਰਂ ਭਾવਨਾਯ ਅਰੂਪਾવਚਰਕ੍ਖਣੇ ਰੂਪਾવਚਰਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਭਾવਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ ਪੁਟ੍ਠੋ ਅਰੂਪਾવਚਰਿਕਾਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਪਸਾਦੋ ਹੁਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਭਾવਂ ਪਨਸ੍ਸ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿਯੇવ।
Rūpāvacaraṃ hutvā arūpāvacaranti puṭṭhopi tato paraṃ bhāvanāya arūpāvacarakkhaṇe rūpāvacaracittassa abhāvā paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho arūpāvacarikānaṃ catunnaṃ mahābhūtānaṃ pasādo hutvā uppajjatīti laddhiyā paṭijānāti. Apariyāpannabhāvaṃ panassa na icchati, tasmā paṭikkhipatiyeva.
੩੭੪. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਂ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਕਾਮਾવਚਰਧਮ੍ਮੇਨ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭਿਤਂ ਹੁਤ੍વਾ। ਪੁਨ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮੇਨ ਉਪਤ੍ਥਦ੍ਧਂ। ਦ੍વੇવ ਚਕ੍ਖੂਨੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨੋ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਭਾવਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਨ ਅਤ੍ਥਿਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤਿ। ਪੁਨ ਪੁਟ੍ਠੋ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਂ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਹੋਤੀਤਿ ਲਦ੍ਧਿવਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવਾਤਿ।
374. Dibbacakkhuṃ dhammupatthaddhanti kāmāvacaradhammena upatthambhitaṃ hutvā. Puna dhammupatthaddhanti lokuttaradhammena upatthaddhaṃ. Dveva cakkhūnīti puṭṭho kiñcāpi dibbacakkhuno dhammupatthaddhassa paññācakkhubhāvaṃ na icchati, paññācakkhussa pana atthitāya paṭikkhipati. Puna puṭṭho maṃsacakkhu dhammupatthaddhaṃ dibbacakkhu hotīti laddhivasena paṭijānāti. Sesamettha uttānatthamevāti.
ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Dibbacakkhukathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੨੭) ੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾ • (27) 7. Dibbacakkhukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā
