Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā
੩੭੩. ਉਪਤ੍ਥਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਯਥਾ વਿਸਯਾਨੁਭਾવਗੋਚਰੇਹਿ વਿਸਿਟ੍ਠਂ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਪਚ੍ਚਯਭੂਤੇਨ ਕਤਬਲਾਧਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਂਮਤ੍ਤਮੇવਾਤਿ ਪੁਰਿਮਂ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮਤ੍ਤਮੇવ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਨਾਪਾਥਗਤਨ੍ਤਿ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਨਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ ਆਪਾਥਂ ਨਾਗਤਂ। ਏਤ੍ਥ ਚ વਿਸਯਸ੍ਸ ਦੀਪਕਂ ਆਨੁਭਾવਗੋਚਰਾਨਮੇવ ਅਸਦਿਸਤਂ વਦਨ੍ਤੋ ਯਾਦਿਸੋ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ વਿਸਯੋਤਿ વਿਸਯਗ੍ਗਹਣਂ ਨ વਿਸਯવਿਸੇਸਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ, ਅਥ ਖੋ ਯਾਦਿਸੇ વਿਸਯੇ ਆਨੁਭਾવਗੋਚਰવਿਸੇਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਰੂਪવਿਸਯਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤਿ, ਸਦਿਸਸ੍ਸ વਾ વਿਸਯਸ੍ਸ ਆਨੁਭਾવਗੋਚਰવਿਸੇਸੋવ વਿਸੇਸਂ।
373. Upatthaddhanti yathā visayānubhāvagocarehi visiṭṭhaṃ hoti, tathā paccayabhūtena katabalādhānanti attho. Taṃmattamevāti purimaṃ maṃsacakkhumattameva dhammupatthaddhaṃ na hotīti attho. Anāpāthagatanti maṃsacakkhunā gahetabbaṭṭhānaṃ āpāthaṃ nāgataṃ. Ettha ca visayassa dīpakaṃ ānubhāvagocarānameva asadisataṃ vadanto yādiso maṃsacakkhussa visayoti visayaggahaṇaṃ na visayavisesadassanatthaṃ, atha kho yādise visaye ānubhāvagocaravisesā honti, tādisassa rūpavisayassa dassanatthanti dīpeti, sadisassa vā visayassa ānubhāvagocaravisesova visesaṃ.
ਨ ਚ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮੇવ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੂਤਿ ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਕਾਲੇ ਪੁਰਿਮਂ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਮੇવਾਤਿ ਨ ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਾਦੋ ਮਗ੍ਗੋਤਿ ਮਂਸਚਕ੍ਖੁਪਚ੍ਚਯਤਾਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਮੇવ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਤੇਨ ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਤਾਸਾਧਨਤ੍ਥਂ। ਰੂਪਾવਚਰਿਕਾਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਾવਚਰਜ੍ਝਾਨਪਚ੍ਚਯੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾਨਿ ਮਹਾਭੂਤਾਨਿ ਰੂਪਾવਚਰਿਕਾਨੀਤਿ ਸੋ ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਏਸ ਨਯੋ ‘‘ਅਰੂਪਾવਚਰਿਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ। ਅਰੂਪਾવਚਰਕ੍ਖਣੇ ਰੂਪਾવਚਰਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਭਾવਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਖਣੇ ਰੂਪਾવਚਰਂ ਹੁਤ੍વਾ ਅਰੂਪਾવਚਰਂ ਨ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
Na ca maṃsacakkhumeva dibbacakkhūti icchatīti dhammupatthaddhakāle purimaṃ maṃsacakkhumevāti na icchatīti adhippāyo. Maṃsacakkhussa uppādo maggoti maṃsacakkhupaccayatādassanatthameva vuttaṃ, na tena anupādinnatāsādhanatthaṃ. Rūpāvacarikānanti rūpāvacarajjhānapaccayena uppannāni mahābhūtāni rūpāvacarikānīti so icchatīti adhippāyo. Esa nayo ‘‘arūpāvacarikāna’’nti etthāpi. Arūpāvacarakkhaṇe rūpāvacaracittassa abhāvā paṭikkhipatīti tasmiṃyeva khaṇe rūpāvacaraṃ hutvā arūpāvacaraṃ na jātanti paṭikkhipatīti adhippāyo.
੩੭੪. ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਨੋ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਦ੍ਧਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਾਚਕ੍ਖੁਭਾવਂ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਯੇਨ ਤੀਣਿ ਚਕ੍ਖੂਨਿ ਧਮ੍ਮੁਪਤ੍ਥਮ੍ਭੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਤਰਭਾવਂ વਦਤੋ ਭવੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
374. Kiñcāpi dibbacakkhuno dhammupatthaddhassa paññācakkhubhāvaṃ na icchati, yena tīṇi cakkhūni dhammupatthambhena cakkhuntarabhāvaṃ vadato bhaveyyunti adhippāyo.
ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dibbacakkhukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੨੭) ੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾ • (27) 7. Dibbacakkhukathā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੭. ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 7. Dibbacakkhukathāvaṇṇanā