Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணகதா²
Dibbacakkhuñāṇakathā
13. ஸோ ஏவங்…பே॰… சுதூபபாதஞாணாயாதி சுதியா ச உபபாதே ச ஞாணாய; யேன ஞாணேன ஸத்தானங் சுதி ச உபபாதோ ச ஞாயதி, தத³த்த²ந்தி வுத்தங் ஹோதி. சித்தங் அபி⁴னின்னாமேஸிந்தி பரிகம்மசித்தங் நீஹரிங். ஸோ தி³ப்³பே³ன…பே॰… பஸ்ஸாமீதி எத்த² பன பூரிதபாரமீனங் மஹாஸத்தானங் பரிகம்மகரணங் நத்தி². தே ஹி சித்தே அபி⁴னின்னாமிதமத்தே ஏவ தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா ஸத்தே பஸ்ஸந்தி, ஆதி³கம்மிககுலபுத்தா பன பரிகம்மங் கத்வா. தஸ்மா தேஸங் வஸேன பரிகம்மங் வத்தப்³ப³ங் ஸியா. தங் பன வுச்சமானங் அதிபா⁴ரியங் வினயனிதா³னங் கரோதி; தஸ்மா தங் ந வதா³ம. அத்தி²கேஹி பன விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 2.411) வுத்தனயேன க³ஹேதப்³ப³ங். இத⁴ பன பாளிமேவ வண்ணயிஸ்ஸாம.
13.Soevaṃ…pe… cutūpapātañāṇāyāti cutiyā ca upapāte ca ñāṇāya; yena ñāṇena sattānaṃ cuti ca upapāto ca ñāyati, tadatthanti vuttaṃ hoti. Cittaṃ abhininnāmesinti parikammacittaṃ nīhariṃ. So dibbena…pe… passāmīti ettha pana pūritapāramīnaṃ mahāsattānaṃ parikammakaraṇaṃ natthi. Te hi citte abhininnāmitamatte eva dibbena cakkhunā satte passanti, ādikammikakulaputtā pana parikammaṃ katvā. Tasmā tesaṃ vasena parikammaṃ vattabbaṃ siyā. Taṃ pana vuccamānaṃ atibhāriyaṃ vinayanidānaṃ karoti; tasmā taṃ na vadāma. Atthikehi pana visuddhimagge (visuddhi. 2.411) vuttanayena gahetabbaṃ. Idha pana pāḷimeva vaṇṇayissāma.
ஸோதி ஸோ அஹங். தி³ப்³பே³னாதிஆதீ³ஸு தி³ப்³ப³ஸதி³ஸத்தா தி³ப்³ப³ங் . தே³வதானஞ்ஹி ஸுசரிதகம்மனிப்³ப³த்தங் பித்தஸெம்ஹருஹிராதீ³ஹி அபலிபு³த்³த⁴ங் உபக்கிலேஸவினிமுத்ததாய தூ³ரேபி ஆரம்மணஸம்படிச்ச²னஸமத்த²ங் தி³ப்³ப³ங் பஸாத³சக்கு² ஹோதி. இத³ஞ்சாபி வீரியபா⁴வனாப³லனிப்³ப³த்தங் ஞாணசக்கு² தாதி³ஸமேவாதி தி³ப்³ப³ஸதி³ஸத்தா தி³ப்³ப³ங், தி³ப்³ப³விஹாரவஸேன படிலத்³த⁴த்தா அத்தனா ச தி³ப்³ப³விஹாரஸன்னிஸ்ஸிதத்தாபி தி³ப்³ப³ங், ஆலோகபரிக்³க³ஹேன மஹாஜுதிகத்தாபி தி³ப்³ப³ங், திரோகுட்டாதி³க³தரூபத³ஸ்ஸனேன மஹாக³திகத்தாபி தி³ப்³ப³ங். தங் ஸப்³ப³ங் ஸத்³த³ஸத்தா²னுஸாரேன வேதி³தப்³ப³ங். த³ஸ்ஸனட்டே²ன சக்கு². சக்கு²கிச்சகரணேன சக்கு²மிவாதிபி சக்கு². சுதூபபாதத³ஸ்ஸனேன தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேதுத்தா விஸுத்³த⁴ங். யோ ஹி சுதிமத்தமேவ பஸ்ஸதி ந உபபாதங், ஸோ உச்சே²த³தி³ட்டி²ங் க³ண்ஹாதி. யோ உபபாதமத்தமேவ பஸ்ஸதி ந சுதிங், ஸோ நவஸத்தபாதுபா⁴வதி³ட்டி²ங் க³ண்ஹாதி. யோ பன தது³ப⁴யங் பஸ்ஸதி, ஸோ யஸ்மா து³வித⁴ம்பி தங் தி³ட்டி²க³தங் அதிவத்ததி, தஸ்மாஸ்ஸ தங் த³ஸ்ஸனங் தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேது ஹோதி. தது³ப⁴யஞ்ச ப⁴க³வா அத்³த³ஸ. தேனேதங் வுத்தங் – ‘‘சுதூபபாதத³ஸ்ஸனேன தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேதுத்தா விஸுத்³த⁴’’ந்தி.
Soti so ahaṃ. Dibbenātiādīsu dibbasadisattā dibbaṃ. Devatānañhi sucaritakammanibbattaṃ pittasemharuhirādīhi apalibuddhaṃ upakkilesavinimuttatāya dūrepi ārammaṇasampaṭicchanasamatthaṃ dibbaṃ pasādacakkhu hoti. Idañcāpi vīriyabhāvanābalanibbattaṃ ñāṇacakkhu tādisamevāti dibbasadisattā dibbaṃ, dibbavihāravasena paṭiladdhattā attanā ca dibbavihārasannissitattāpi dibbaṃ, ālokapariggahena mahājutikattāpi dibbaṃ, tirokuṭṭādigatarūpadassanena mahāgatikattāpi dibbaṃ. Taṃ sabbaṃ saddasatthānusārena veditabbaṃ. Dassanaṭṭhena cakkhu. Cakkhukiccakaraṇena cakkhumivātipi cakkhu. Cutūpapātadassanena diṭṭhivisuddhihetuttā visuddhaṃ. Yo hi cutimattameva passati na upapātaṃ, so ucchedadiṭṭhiṃ gaṇhāti. Yo upapātamattameva passati na cutiṃ, so navasattapātubhāvadiṭṭhiṃ gaṇhāti. Yo pana tadubhayaṃ passati, so yasmā duvidhampi taṃ diṭṭhigataṃ ativattati, tasmāssa taṃ dassanaṃ diṭṭhivisuddhihetu hoti. Tadubhayañca bhagavā addasa. Tenetaṃ vuttaṃ – ‘‘cutūpapātadassanena diṭṭhivisuddhihetuttā visuddha’’nti.
ஏகாத³ஸஉபக்கிலேஸவிரஹதோ வா விஸுத்³த⁴ங். ப⁴க³வதோ ஹி ஏகாத³ஸபக்கிலேஸவிரஹிதங் தி³ப்³ப³சக்கு². யதா²ஹ – ‘‘ஸோ கோ² அஹங், அனுருத்³த⁴, ‘விசிகிச்சா² சித்தஸ்ஸ உபக்கிலேஸோ’தி இதி விதி³த்வா விசிகிச்ச²ங் சித்தஸ்ஸ உபக்கிலேஸங் பஜஹிங். அமனஸிகாரோ…பே॰… தி²னமித்³த⁴ங்… ச²ம்பி⁴தத்தங்… உப்பிலங்… து³ட்டு²ல்லங்… அச்சாரத்³த⁴வீரியங்… அதிலீனவீரியங்… அபி⁴ஜப்பா… நானத்தஸஞ்ஞா… ‘அதினிஜ்ஜா²யிதத்தங் ரூபானங் சித்தஸ்ஸ உபக்கிலேஸோ’தி இதி விதி³த்வா அதினிஜ்ஜா²யிதத்தங் ரூபானங் சித்தஸ்ஸ உபக்கிலேஸங் பஜஹிங். ஸோ கோ² அஹங், அனுருத்³த⁴, அப்பமத்தோ ஆதாபீ பஹிதத்தோ விஹரந்தோ ஓபா⁴ஸஞ்ஹி கோ² ஸஞ்ஜானாமி, ந ச ரூபானி பஸ்ஸாமி. ரூபானி ஹி கோ² பஸ்ஸாமி, ந ச ஓபா⁴ஸங் ஸஞ்ஜானாமீ’’தி (ம॰ நி॰ 3.242-243) ஏவமாதி³. ததே³வங் ஏகாத³ஸுபக்கிலேஸவிரஹதோ விஸுத்³த⁴ங்.
Ekādasaupakkilesavirahato vā visuddhaṃ. Bhagavato hi ekādasapakkilesavirahitaṃ dibbacakkhu. Yathāha – ‘‘so kho ahaṃ, anuruddha, ‘vicikicchā cittassa upakkileso’ti iti viditvā vicikicchaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahiṃ. Amanasikāro…pe… thinamiddhaṃ… chambhitattaṃ… uppilaṃ… duṭṭhullaṃ… accāraddhavīriyaṃ… atilīnavīriyaṃ… abhijappā… nānattasaññā… ‘atinijjhāyitattaṃ rūpānaṃ cittassa upakkileso’ti iti viditvā atinijjhāyitattaṃ rūpānaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahiṃ. So kho ahaṃ, anuruddha, appamatto ātāpī pahitatto viharanto obhāsañhi kho sañjānāmi, na ca rūpāni passāmi. Rūpāni hi kho passāmi, na ca obhāsaṃ sañjānāmī’’ti (ma. ni. 3.242-243) evamādi. Tadevaṃ ekādasupakkilesavirahato visuddhaṃ.
மனுஸ்ஸூபசாரங் அதிக்கமித்வா ரூபத³ஸ்ஸனேன அதிக்கந்தமானுஸகங்; மானுஸகங் வா மங்ஸசக்கு²ங் அதிக்கந்தத்தா அதிக்கந்தமானுஸகந்தி வேதி³தப்³ப³ங். தேன தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன.
Manussūpacāraṃ atikkamitvā rūpadassanena atikkantamānusakaṃ; mānusakaṃ vā maṃsacakkhuṃ atikkantattā atikkantamānusakanti veditabbaṃ. Tena dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena.
ஸத்தே பஸ்ஸாமீதி மனுஸ்ஸமங்ஸசக்கு²னா விய ஸத்தே பஸ்ஸாமி த³க்கா²மி ஓலோகேமி. சவமானே உபபஜ்ஜமானேதி எத்த² சுதிக்க²ணே வா உபபத்திக்க²ணே வா தி³ப்³ப³சக்கு²னா த³ட்டு²ங் ந ஸக்கா, யே பன ஆஸன்னசுதிகா இதா³னி சவிஸ்ஸந்தி தே சவமானா. யே ச க³ஹிதபடிஸந்தி⁴கா ஸம்பதினிப்³ப³த்தா வா, தே உபபஜ்ஜமானாதி அதி⁴ப்பேதா. தே ஏவரூபே சவமானே உபபஜ்ஜமானே ச பஸ்ஸாமீதி த³ஸ்ஸேதி. ஹீனேதி மோஹனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா ஹீனானங் ஜாதிகுலபோ⁴கா³தீ³னங் வஸேன ஹீளிதே ஓஹீளிதே உஞ்ஞாதே அவஞ்ஞாதே. பணீதேதி அமோஹனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா தப்³பி³பரீதே. ஸுவண்ணேதி அதோ³ஸனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா இட்ட²கந்தமனாபவண்ணயுத்தே. து³ப்³ப³ண்ணேதி தோ³ஸனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா அனிட்டா²கந்தஅமனாபவண்ணயுத்தே; அபி⁴ரூபே விரூபேதிபி அத்தோ². ஸுக³தேதி ஸுக³திக³தே, அலோப⁴னிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா வா அட்³டே⁴ மஹத்³த⁴னே. து³க்³க³தேதி து³க்³க³திக³தே, லோப⁴னிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா வா த³லித்³தே³ அப்பன்னபானே. யதா²கம்மூபகே³தி யங் யங் கம்மங் உபசிதங் தேன தேன உபக³தே. தத்த² புரிமேஹி ‘‘சவமானே’’திஆதீ³ஹி தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சங் வுத்தங்; இமினா பன பதே³ன யதா²கம்மூபக³ஞாணகிச்சங்.
Sattepassāmīti manussamaṃsacakkhunā viya satte passāmi dakkhāmi olokemi. Cavamāne upapajjamāneti ettha cutikkhaṇe vā upapattikkhaṇe vā dibbacakkhunā daṭṭhuṃ na sakkā, ye pana āsannacutikā idāni cavissanti te cavamānā. Ye ca gahitapaṭisandhikā sampatinibbattā vā, te upapajjamānāti adhippetā. Te evarūpe cavamāne upapajjamāne ca passāmīti dasseti. Hīneti mohanissandayuttattā hīnānaṃ jātikulabhogādīnaṃ vasena hīḷite ohīḷite uññāte avaññāte. Paṇīteti amohanissandayuttattā tabbiparīte. Suvaṇṇeti adosanissandayuttattā iṭṭhakantamanāpavaṇṇayutte. Dubbaṇṇeti dosanissandayuttattā aniṭṭhākantaamanāpavaṇṇayutte; abhirūpe virūpetipi attho. Sugateti sugatigate, alobhanissandayuttattā vā aḍḍhe mahaddhane. Duggateti duggatigate, lobhanissandayuttattā vā dalidde appannapāne. Yathākammūpageti yaṃ yaṃ kammaṃ upacitaṃ tena tena upagate. Tattha purimehi ‘‘cavamāne’’tiādīhi dibbacakkhukiccaṃ vuttaṃ; iminā pana padena yathākammūpagañāṇakiccaṃ.
தஸ்ஸ ச ஞாணஸ்ஸ அயமுப்பத்திக்கமோ – ஸோ ஹெட்டா² நிரயாபி⁴முக²ங் ஆலோகங் வட்³டெ⁴த்வா நேரயிகஸத்தே பஸ்ஸதி மஹந்தங் து³க்க²மனுப⁴வமானே, தங் த³ஸ்ஸனங் தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சமேவ. ஸோ ஏவங் மனஸி கரோதி – ‘‘கின்னு கோ² கம்மங் கத்வா இமே ஸத்தா ஏதங் து³க்க²மனுப⁴வந்தீ’’தி? அத²ஸ்ஸ ‘‘இத³ங் நாம கத்வா’’தி தங் கம்மாரம்மணங் ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி. ததா² உபரி தே³வலோகாபி⁴முக²ங் ஆலோகங் வட்³டெ⁴த்வா நந்த³னவன-மிஸ்ஸகவன-பா²ருஸகவனாதீ³ஸு ஸத்தே பஸ்ஸதி மஹாஸம்பத்திங் அனுப⁴வமானே. தம்பி த³ஸ்ஸனங் தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சமேவ. ஸோ ஏவங் மனஸி கரோதி – ‘‘கின்னு கோ² கம்மங் கத்வா இமே ஸத்தா ஏதங் ஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தீ’’தி? அத²ஸ்ஸ ‘‘இத³ங் நாம கத்வா’’தி தங்கம்மாரம்மணங் ஞாணங் உப்பஜ்ஜதி. இத³ங் யதா²கம்மூபக³ஞாணங் நாம. இமஸ்ஸ விஸுங் பரிகம்மங் நாம நத்தி². யதா² சிமஸ்ஸ, ஏவங் அனாக³தங்ஸஞாணஸ்ஸபி. தி³ப்³ப³சக்கு²பாத³கானேவ ஹி இமானி தி³ப்³ப³சக்கு²னா ஸஹேவ இஜ்ஜ²ந்தி.
Tassa ca ñāṇassa ayamuppattikkamo – so heṭṭhā nirayābhimukhaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā nerayikasatte passati mahantaṃ dukkhamanubhavamāne, taṃ dassanaṃ dibbacakkhukiccameva. So evaṃ manasi karoti – ‘‘kinnu kho kammaṃ katvā ime sattā etaṃ dukkhamanubhavantī’’ti? Athassa ‘‘idaṃ nāma katvā’’ti taṃ kammārammaṇaṃ ñāṇaṃ uppajjati. Tathā upari devalokābhimukhaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā nandanavana-missakavana-phārusakavanādīsu satte passati mahāsampattiṃ anubhavamāne. Tampi dassanaṃ dibbacakkhukiccameva. So evaṃ manasi karoti – ‘‘kinnu kho kammaṃ katvā ime sattā etaṃ sampattiṃ anubhavantī’’ti? Athassa ‘‘idaṃ nāma katvā’’ti taṃkammārammaṇaṃ ñāṇaṃ uppajjati. Idaṃ yathākammūpagañāṇaṃ nāma. Imassa visuṃ parikammaṃ nāma natthi. Yathā cimassa, evaṃ anāgataṃsañāṇassapi. Dibbacakkhupādakāneva hi imāni dibbacakkhunā saheva ijjhanti.
காயது³ச்சரிதேனாதிஆதீ³ஸு து³ட்டு² சரிதங் து³ட்ட²ங் வா சரிதங் கிலேஸபூதிகத்தாதி து³ச்சரிதங்; காயேன து³ச்சரிதங், காயதோ வா உப்பன்னங் து³ச்சரிதந்தி காயது³ச்சரிதங். ஏவங் வசீமனோது³ச்சரிதானிபி த³ட்ட²ப்³பா³னி. ஸமன்னாக³தாதி ஸமங்கீ³பூ⁴தா. அரியானங் உபவாத³காதி பு³த்³த⁴-பச்சேகபு³த்³த⁴-பு³த்³த⁴ஸாவகானங் அரியானங் அந்தமஸோ கி³ஹிஸோதாபன்னானம்பி அனத்த²காமா ஹுத்வா அந்திமவத்து²னா வா கு³ணபரித⁴ங்ஸனேன வா உபவாத³கா; அக்கோஸகா, க³ரஹகாதி வுத்தங் ஹோதி. தத்த² ‘‘நத்தி² இமேஸங் ஸமணத⁴ம்மோ, அஸ்ஸமணா ஏதே’’தி வத³ந்தோ அந்திமவத்து²னா உபவத³தி. ‘‘நத்தி² இமேஸங் ஜா²னங் வா விமொக்கோ² வா மக்³கோ³ வா ப²லங் வா’’தி வத³ந்தோ கு³ணபரித⁴ங்ஸனேன உபவத³தீதி வேதி³தப்³போ³. ஸோ ச ஜானங் வா உபவதெ³ய்ய அஜானங் வா, உப⁴யதா²பி அரியூபவாதோ³வ ஹோதி. பா⁴ரியங் கம்மங் ஸக்³கா³வரணங் மக்³கா³வரணஞ்ச, ஸதேகிச்ச²ங் பன ஹோதி. தஸ்ஸ ச ஆவிபா⁴வத்த²ங் இத³ங் வத்து²முதா³ஹரந்தி –
Kāyaduccaritenātiādīsu duṭṭhu caritaṃ duṭṭhaṃ vā caritaṃ kilesapūtikattāti duccaritaṃ; kāyena duccaritaṃ, kāyato vā uppannaṃ duccaritanti kāyaduccaritaṃ. Evaṃ vacīmanoduccaritānipi daṭṭhabbāni. Samannāgatāti samaṅgībhūtā. Ariyānaṃ upavādakāti buddha-paccekabuddha-buddhasāvakānaṃ ariyānaṃ antamaso gihisotāpannānampi anatthakāmā hutvā antimavatthunā vā guṇaparidhaṃsanena vā upavādakā; akkosakā, garahakāti vuttaṃ hoti. Tattha ‘‘natthi imesaṃ samaṇadhammo, assamaṇā ete’’ti vadanto antimavatthunā upavadati. ‘‘Natthi imesaṃ jhānaṃ vā vimokkho vā maggo vā phalaṃ vā’’ti vadanto guṇaparidhaṃsanena upavadatīti veditabbo. So ca jānaṃ vā upavadeyya ajānaṃ vā, ubhayathāpi ariyūpavādova hoti. Bhāriyaṃ kammaṃ saggāvaraṇaṃ maggāvaraṇañca, satekicchaṃ pana hoti. Tassa ca āvibhāvatthaṃ idaṃ vatthumudāharanti –
‘‘அஞ்ஞதரஸ்மிங் கிர கா³மே ஏகோ தே²ரோ ச த³ஹரபி⁴க்கு² ச பிண்டா³ய சரந்தி. தே பட²மக⁴ரேயேவ உளுங்கமத்தங் உண்ஹயாகு³ங் லபி⁴ங்ஸு. தே²ரஸ்ஸ ச குச்சி²வாதோ அத்தி². ஸோ சிந்தேஸி – ‘அயங் யாகு³ மய்ஹங் ஸப்பாயா, யாவ ந ஸீதலா ஹோதி தாவ நங் பிவாமீ’தி. ஸோ மனுஸ்ஸேஹி உம்மாரத்தா²ய ஆஹடே தா³ருக்க²ந்தே⁴ நிஸீதி³த்வா தங் பிவி. இதரோ தங் ஜிகு³ச்சி² – ‘அதிச்சா²தோ வதாயங் மஹல்லகோ அம்ஹாகங் லஜ்ஜிதப்³ப³கங் அகாஸீ’தி. தே²ரோ கா³மே சரித்வா விஹாரங் க³ந்த்வா த³ஹரபி⁴க்கு²ங் ஆஹ – ‘அத்தி² தே, ஆவுஸோ, இமஸ்மிங் ஸாஸனே பதிட்டா²’தி? ‘ஆம, ப⁴ந்தே, ஸோதாபன்னோ அஹ’ந்தி. ‘தேன ஹாவுஸோ, உபரிமக்³க³த்தா²ய வாயாமங் மா அகாஸி, கீ²ணாஸவோ தயா உபவதி³தோ’தி. ஸோ தங் க²மாபேஸி. தேனஸ்ஸ தங் பாகதிகங் அஹோஸி’’. தஸ்மா யோ அஞ்ஞோபி அரியங் உபவத³தி, தேன க³ந்த்வா ஸசே அத்தனா வுட்³ட⁴தரோ ஹோதி, ‘‘அஹங் ஆயஸ்மந்தங் இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் மே க²மாஹீ’’தி க²மாபேதப்³போ³. ஸசே நவகதரோ ஹோதி , வந்தி³த்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘அஹங் ப⁴ந்தே தும்ஹே இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் மே க²மதா²’’தி க²மாபேதப்³போ³. ஸசே ஸோ நக்க²மதி தி³ஸாபக்கந்தோ வா ஹோதி, யே தஸ்மிங் விஹாரே பி⁴க்கூ² வஸந்தி தேஸங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸசே அத்தனா வுட்³ட⁴தரோ ஹோதி டி²தகேனேவ, ஸசே நவகதரோ உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, அஸுகங் நாம ஆயஸ்மந்தங் இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், க²மது மே ஸோ ஆயஸ்மா’’தி ஏவங் வத³ந்தேன க²மாபேதப்³போ³. ஸசே ஸோ பரினிப்³பு³தோ ஹோதி, பரினிப்³பு³தமஞ்சட்டா²னங் க³ந்த்வா யாவ ஸிவதி²கங் க³ந்த்வாபி க²மாபேதப்³போ³. ஏவங் கதே ஸக்³கா³வரணஞ்ச மக்³கா³வரணஞ்ச ந ஹோதி, பாகதிகமேவ ஹோதி.
‘‘Aññatarasmiṃ kira gāme eko thero ca daharabhikkhu ca piṇḍāya caranti. Te paṭhamaghareyeva uḷuṅkamattaṃ uṇhayāguṃ labhiṃsu. Therassa ca kucchivāto atthi. So cintesi – ‘ayaṃ yāgu mayhaṃ sappāyā, yāva na sītalā hoti tāva naṃ pivāmī’ti. So manussehi ummāratthāya āhaṭe dārukkhandhe nisīditvā taṃ pivi. Itaro taṃ jigucchi – ‘aticchāto vatāyaṃ mahallako amhākaṃ lajjitabbakaṃ akāsī’ti. Thero gāme caritvā vihāraṃ gantvā daharabhikkhuṃ āha – ‘atthi te, āvuso, imasmiṃ sāsane patiṭṭhā’ti? ‘Āma, bhante, sotāpanno aha’nti. ‘Tena hāvuso, uparimaggatthāya vāyāmaṃ mā akāsi, khīṇāsavo tayā upavadito’ti. So taṃ khamāpesi. Tenassa taṃ pākatikaṃ ahosi’’. Tasmā yo aññopi ariyaṃ upavadati, tena gantvā sace attanā vuḍḍhataro hoti, ‘‘ahaṃ āyasmantaṃ idañcidañca avacaṃ, taṃ me khamāhī’’ti khamāpetabbo. Sace navakataro hoti , vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ahaṃ bhante tumhe idañcidañca avacaṃ, taṃ me khamathā’’ti khamāpetabbo. Sace so nakkhamati disāpakkanto vā hoti, ye tasmiṃ vihāre bhikkhū vasanti tesaṃ santikaṃ gantvā sace attanā vuḍḍhataro hoti ṭhitakeneva, sace navakataro ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ahaṃ, bhante, asukaṃ nāma āyasmantaṃ idañcidañca avacaṃ, khamatu me so āyasmā’’ti evaṃ vadantena khamāpetabbo. Sace so parinibbuto hoti, parinibbutamañcaṭṭhānaṃ gantvā yāva sivathikaṃ gantvāpi khamāpetabbo. Evaṃ kate saggāvaraṇañca maggāvaraṇañca na hoti, pākatikameva hoti.
மிச்சா²தி³ட்டி²காதி விபரீதத³ஸ்ஸனா. மிச்சா²தி³ட்டி²கம்மஸமாதா³னாதி மிச்சா²தி³ட்டி²வஸேன ஸமாதி³ன்னநானாவித⁴கம்மா, யே ச மிச்சா²தி³ட்டி²மூலகேஸு காயகம்மாதீ³ஸு அஞ்ஞேபி ஸமாத³பெந்தி. தத்த² வசீது³ச்சரிதக்³க³ஹணேனேவ அரியூபவாதே³, மனோது³ச்சரிதக்³க³ஹணேன ச மிச்சா²தி³ட்டி²யா ஸங்க³ஹிதாயபி இமேஸங் த்³வின்னங் புன வசனங் மஹாஸாவஜ்ஜபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ந்தி வேதி³தப்³ப³ங். மஹாஸாவஜ்ஜோ ஹி அரியூபவாதோ³ ஆனந்தரியஸதி³ஸோ. யதா²ஹ – ‘‘ஸெய்யதா²பி, ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² ஸீலஸம்பன்னோ ஸமாதி⁴ஸம்பன்னோ பஞ்ஞாஸம்பன்னோ தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே அஞ்ஞங் ஆராதெ⁴ய்ய; ஏவங்ஸம்பத³மித³ங், ஸாரிபுத்த, வதா³மி தங் வாசங் அப்பஹாய தங் சித்தங் அப்பஹாய தங் தி³ட்டி²ங் அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜித்வா யதா²ப⁴தங் நிக்கி²த்தோ, ஏவங் நிரயே’’தி (ம॰ நி॰ 1.149).
Micchādiṭṭhikāti viparītadassanā. Micchādiṭṭhikammasamādānāti micchādiṭṭhivasena samādinnanānāvidhakammā, ye ca micchādiṭṭhimūlakesu kāyakammādīsu aññepi samādapenti. Tattha vacīduccaritaggahaṇeneva ariyūpavāde, manoduccaritaggahaṇena ca micchādiṭṭhiyā saṅgahitāyapi imesaṃ dvinnaṃ puna vacanaṃ mahāsāvajjabhāvadassanatthanti veditabbaṃ. Mahāsāvajjo hi ariyūpavādo ānantariyasadiso. Yathāha – ‘‘seyyathāpi, sāriputta, bhikkhu sīlasampanno samādhisampanno paññāsampanno diṭṭheva dhamme aññaṃ ārādheyya; evaṃsampadamidaṃ, sāriputta, vadāmi taṃ vācaṃ appahāya taṃ cittaṃ appahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭinissajjitvā yathābhataṃ nikkhitto, evaṃ niraye’’ti (ma. ni. 1.149).
மிச்சா²தி³ட்டி²தோ ச மஹாஸாவஜ்ஜதரங் நாம அஞ்ஞங் நத்தி². யதா²ஹ – ‘‘நாஹங், பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞங் ஏகத⁴ம்மம்பி ஸமனுபஸ்ஸாமி, ஏவங் மஹாஸாவஜ்ஜதரங், யத²யித³ங், மிச்சா²தி³ட்டி². மிச்சா²தி³ட்டி²பரமானி, பி⁴க்க²வே, வஜ்ஜானீ’’தி (அ॰ நி॰ 1.310).
Micchādiṭṭhito ca mahāsāvajjataraṃ nāma aññaṃ natthi. Yathāha – ‘‘nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi, evaṃ mahāsāvajjataraṃ, yathayidaṃ, micchādiṭṭhi. Micchādiṭṭhiparamāni, bhikkhave, vajjānī’’ti (a. ni. 1.310).
காயஸ்ஸ பே⁴தா³தி உபாதி³ன்னக்க²ந்த⁴பரிச்சாகா³. பரங் மரணாதி தத³னந்தரங் அபி⁴னிப்³ப³த்தக்க²ந்த⁴க்³க³ஹணே. அத²வா காயஸ்ஸ பே⁴தா³தி ஜீவிதிந்த்³ரியஸ்ஸுபச்சே²தா³. பரங் மரணாதி சுதிசித்ததோ உத்³த⁴ங். அபாயந்தி ஏவமாதி³ ஸப்³ப³ங் நிரயவேவசனங். நிரயோ ஹி ஸக்³க³மொக்க²ஹேதுபூ⁴தா புஞ்ஞஸம்மதா அயா அபேதத்தா, ஸுகா²னங் வா ஆயஸ்ஸ அபா⁴வா அபாயோ. து³க்க²ஸ்ஸ க³தி படிஸரணந்தி து³க்³க³தி; தோ³ஸப³ஹுலதாய வா து³ட்டே²ன கம்முனா நிப்³ப³த்தா க³தீதி து³க்³க³தி. விவஸா நிபதந்தி எத்த² து³க்கடகாரினோதி வினிபாதோ; வினஸ்ஸந்தா வா எத்த² நிபதந்தி ஸம்பி⁴ஜ்ஜமானங்க³பச்சங்கா³தி வினிபாதோ. நத்தி² எத்த² அஸ்ஸாத³ஸஞ்ஞிதோ அயோதி நிரயோ.
Kāyassa bhedāti upādinnakkhandhapariccāgā. Paraṃ maraṇāti tadanantaraṃ abhinibbattakkhandhaggahaṇe. Athavā kāyassa bhedāti jīvitindriyassupacchedā. Paraṃ maraṇāti cuticittato uddhaṃ. Apāyanti evamādi sabbaṃ nirayavevacanaṃ. Nirayo hi saggamokkhahetubhūtā puññasammatā ayā apetattā, sukhānaṃ vā āyassa abhāvā apāyo. Dukkhassa gati paṭisaraṇanti duggati; dosabahulatāya vā duṭṭhena kammunā nibbattā gatīti duggati. Vivasā nipatanti ettha dukkaṭakārinoti vinipāto; vinassantā vā ettha nipatanti sambhijjamānaṅgapaccaṅgāti vinipāto. Natthi ettha assādasaññito ayoti nirayo.
அத² வா அபாயக்³க³ஹணேன திரச்சா²னயோனிங் தீ³பேதி. திரச்சா²னயோனி ஹி அபாயோ, ஸுக³தியா அபேதத்தா; ந து³க்³க³தி, மஹேஸக்கா²னங் நாக³ராஜாதீ³னங் ஸம்ப⁴வதோ. து³க்³க³திக்³க³ஹணேன பெத்திவிஸயங் தீ³பேதி. ஸோ ஹி அபாயோ சேவ து³க்³க³தி ச ஸுக³திதோ அபேதத்தா, து³க்க²ஸ்ஸ ச க³திபூ⁴தத்தா; ந து வினிபாதோ அஸுரஸதி³ஸங் அவினிபதிதத்தா. பேதமஹித்³தி⁴கானஞ்ஹி விமானானிபி நிப்³ப³த்தந்தி. வினிபாதக்³க³ஹணேன அஸுரகாயங் தீ³பேதி. ஸோ ஹி யதா²வுத்தேனத்தே²ன அபாயோ சேவ து³க்³க³தி ச ஸப்³ப³ஸமுஸ்ஸயேஹி ச வினிபதிதத்தா வினிபாதோதி வுச்சதி. நிரயக்³க³ஹணேன அவீசி-ஆதி³அனேகப்பகாரங் நிரயமேவ தீ³பேதி. உபபன்னாதி உபக³தா, தத்த² அபி⁴னிப்³ப³த்தாதி அதி⁴ப்பாயோ. வுத்தவிபரியாயேன ஸுக்கபக்கோ² வேதி³தப்³போ³.
Atha vā apāyaggahaṇena tiracchānayoniṃ dīpeti. Tiracchānayoni hi apāyo, sugatiyā apetattā; na duggati, mahesakkhānaṃ nāgarājādīnaṃ sambhavato. Duggatiggahaṇena pettivisayaṃ dīpeti. So hi apāyo ceva duggati ca sugatito apetattā, dukkhassa ca gatibhūtattā; na tu vinipāto asurasadisaṃ avinipatitattā. Petamahiddhikānañhi vimānānipi nibbattanti. Vinipātaggahaṇena asurakāyaṃ dīpeti. So hi yathāvuttenatthena apāyo ceva duggati ca sabbasamussayehi ca vinipatitattā vinipātoti vuccati. Nirayaggahaṇena avīci-ādianekappakāraṃ nirayameva dīpeti. Upapannāti upagatā, tattha abhinibbattāti adhippāyo. Vuttavipariyāyena sukkapakkho veditabbo.
அயங் பன விஸேஸோ – எத்த² ஸுக³திக்³க³ஹணேன மனுஸ்ஸக³திபி ஸங்க³ய்ஹதி. ஸக்³க³க்³க³ஹணேன தே³வக³தியேவ. தத்த² ஸுந்த³ரா க³தீதி ஸுக³தி. ரூபாதி³விஸயேஹி ஸுட்டு² அக்³கோ³தி ஸக்³கோ³. ஸோ ஸப்³போ³பி லுஜ்ஜனபலுஜ்ஜனட்டே²ன லோகோதி அயங் வசனத்தோ². விஜ்ஜாதி தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணவிஜ்ஜா. அவிஜ்ஜாதி ஸத்தானங் சுதிபடிஸந்தி⁴படிச்சா²தி³கா அவிஜ்ஜா. ஸேஸங் வுத்தனயமேவ. அயமேவ ஹெத்த² விஸேஸோ – யதா² புப்³பே³னிவாஸகதா²யங் ‘‘புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணமுக²துண்ட³கேன புப்³பே³னிவுத்த²க்க²ந்த⁴பஅச்சா²த³கங் அவிஜ்ஜண்ட³கோஸங் பதா³லெத்வா’’தி வுத்தங்; ஏவமித⁴ ‘‘சுதூபபாதஞாணமுக²துண்ட³கேன சுதூபபாதபடிச்சா²த³கங் அவிஜ்ஜண்ட³கோஸங் பதா³லெத்வா’’தி வத்தப்³ப³ந்தி.
Ayaṃ pana viseso – ettha sugatiggahaṇena manussagatipi saṅgayhati. Saggaggahaṇena devagatiyeva. Tattha sundarā gatīti sugati. Rūpādivisayehi suṭṭhu aggoti saggo. So sabbopi lujjanapalujjanaṭṭhena lokoti ayaṃ vacanattho. Vijjāti dibbacakkhuñāṇavijjā. Avijjāti sattānaṃ cutipaṭisandhipaṭicchādikā avijjā. Sesaṃ vuttanayameva. Ayameva hettha viseso – yathā pubbenivāsakathāyaṃ ‘‘pubbenivāsānussatiñāṇamukhatuṇḍakena pubbenivutthakkhandhapaacchādakaṃ avijjaṇḍakosaṃ padāletvā’’ti vuttaṃ; evamidha ‘‘cutūpapātañāṇamukhatuṇḍakena cutūpapātapaṭicchādakaṃ avijjaṇḍakosaṃ padāletvā’’ti vattabbanti.
தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணகதா² நிட்டி²தா.
Dibbacakkhuñāṇakathā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / வேரஞ்ஜகண்ட³ங் • Verañjakaṇḍaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணகதா²வண்ணனா • Dibbacakkhuñāṇakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணகதா²வண்ணனா • Dibbacakkhuñāṇakathāvaṇṇanā