| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
54. தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா
54. Dibbacakkhuñāṇaniddesavaṇṇanā
106. தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணனித்³தே³ஸே ஆலோகஸஞ்ஞங் மனஸி கரோதீதி தி³வா வா ரத்திங் வா ஸூரியஜோதிசந்த³மணிஆலோகங் ஆலோகோதி மனஸி கரோதி. ஏவங் மனஸிகரொந்தோ ச ஆலோகோதி ஸஞ்ஞங் மனஸி பவத்தனதோ ‘‘ஆலோகஸஞ்ஞங் மனஸி கரோதீ’’தி வுச்சதி. தி³வாஸஞ்ஞங் அதி⁴ட்டா²தீதி ஏவங் ஆலோகஸஞ்ஞங் மனஸிகரித்வா தி³வாதி ஸஞ்ஞங் ட²பேதி. யதா² தி³வா ததா² ரத்திந்தி யதா² தி³வா ஆலோகோ தி³ட்டோ², ததே²வ ரத்திம்பி மனஸி கரோதி. யதா² ரத்திங் ததா² தி³வாதி யதா² ரத்திங் ஆலோகோ தி³ட்டோ², ததே²வ தி³வாபி மனஸி கரோதி. இதி விவடேன சேதஸாதி ஏவங் அபிஹிதேன சித்தேன. அபரியோனத்³தே⁴னாதி ஸமந்ததோ அனத்³தே⁴ன. ஸப்பபா⁴ஸங் சித்தங் பா⁴வேதீதி ஸஓபா⁴ஸங் சித்தங் வட்³டே⁴தி. ஏதேன தி³ப்³ப³சக்கு²ஸ்ஸ பரிகம்மாலோகாரம்மணங் சித்தங் கதி²தங். ஆலோககஸிணாரம்மணங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னமேவ வா ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தஸ்ஸேவங் பா⁴வயதோ ஓபா⁴ஸஜாதங் சித்தங் ஹோதி விக³தந்த⁴காராவரணங். தேன ஹி தி³ப்³ப³சக்கு²ங் உப்பாதே³துகாமேன ஆதி³கம்மிகேன குலபுத்தேன இமிஸ்ஸாயேவ பாளியா அனுஸாரேன கஸிணாரம்மணங் அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கஜ்ஜா²னங் ஸப்³பா³காரேன அபி⁴னீஹாரக்க²மங் கத்வா ‘‘தேஜோகஸிணங் ஓதா³தகஸிணங் ஆலோககஸிண’’ந்தி இமேஸு தீஸு கஸிணேஸு அஞ்ஞதரங் ஆஸன்னங் காதப்³ப³ங், உபசாரஜ்ஜா²னகோ³சரங் கத்வா வட்³டெ⁴த்வா ட²பேதப்³ப³ங், ந தத்த² அப்பனா உப்பாதே³தப்³பா³தி அதி⁴ப்பாயோ. ஸசே ஹி உப்பாதே³தி, பாத³கஜ்ஜா²னநிஸ்ஸயங் ஹோதி, ந பரிகம்மனிஸ்ஸயங். இமேஸு ச பன தீஸு ஆலோககஸிணங்யேவ ஸெட்ட²தரங், தத³னுலோமேன பன இதரங் கஸிணத்³வயம்பி வுத்தங். தஸ்மா ஆலோககஸிணங் இதரேஸங் வா அஞ்ஞதரங் ஆரம்மணங் கத்வா சத்தாரி ஜா²னானி உப்பாதெ³த்வா புன உபசாரபூ⁴மியங்யேவ ட²த்வா கஸிணங் வட்³டே⁴தப்³ப³ங். வட்³டி⁴தவட்³டி⁴தட்டா²னஸ்ஸ அந்தோயேவ ரூபக³தங் பஸ்ஸிதப்³ப³ங். ரூபக³தங் பஸ்ஸதோ பனஸ்ஸ தேன ப்³யாபாரேன பரிகம்மசித்தேன ஆலோகப²ரணங் அகுப்³ப³தோ பரிகம்மஸ்ஸ வாரோ அதிக்கமதி, ததோ ஆலோகோ அந்தரதா⁴யதி, தஸ்மிங் அந்தரஹிதே ரூபக³தம்பி ந தி³ஸ்ஸதி. அதா²னேன புனப்புனங் பாத³கஜ்ஜா²னமேவ பவிஸித்வா ததோ வுட்டா²ய ஆலோகோ ப²ரிதப்³போ³. ஏவங் அனுக்கமேன ஆலோகோ தா²மக³தோ ஹோதீதி. ‘‘எத்த² ஆலோகோ ஹோதூ’’தி யத்தகங் டா²னங் பரிச்சி²ந்த³தி, தத்த² ஆலோகோ திட்ட²தியேவ. தி³வஸம்பி நிஸீதி³த்வா பஸ்ஸதோ ரூபத³ஸ்ஸனங் ஹோதி. தத்த² யதா³ தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ மங்ஸசக்கு²ஸ்ஸ அனாபாத²க³தங் அந்தோகுச்சி²க³தங் ஹத³யவத்து²னிஸ்ஸிதங் ஹெட்டா²பத²வீதலனிஸ்ஸிதங் திரோகுட்டபப்³ப³தபாகாரக³தங் பரசக்கவாளக³தந்தி இத³ங் ரூபங் ஞாணசக்கு²ஸ்ஸ ஆபாத²ங் ஆக³ச்ச²தி, மங்ஸசக்கு²னா தி³ஸ்ஸமானங் விய ஹோதி, ததா³ தி³ப்³ப³சக்கு² உப்பன்னங் ஹோதி. ததே³வ செத்த² ரூபத³ஸ்ஸனஸமத்த²ங், ந புப்³ப³பா⁴க³சித்தானி.
106. Dibbacakkhuñāṇaniddese ālokasaññaṃ manasi karotīti divā vā rattiṃ vā sūriyajoticandamaṇiālokaṃ ālokoti manasi karoti. Evaṃ manasikaronto ca ālokoti saññaṃ manasi pavattanato ‘‘ālokasaññaṃ manasi karotī’’ti vuccati. Divāsaññaṃ adhiṭṭhātīti evaṃ ālokasaññaṃ manasikaritvā divāti saññaṃ ṭhapeti. Yathādivā tathā rattinti yathā divā āloko diṭṭho, tatheva rattimpi manasi karoti. Yathā rattiṃ tathā divāti yathā rattiṃ āloko diṭṭho, tatheva divāpi manasi karoti. Iti vivaṭena cetasāti evaṃ apihitena cittena. Apariyonaddhenāti samantato anaddhena. Sappabhāsaṃ cittaṃ bhāvetīti saobhāsaṃ cittaṃ vaḍḍheti. Etena dibbacakkhussa parikammālokārammaṇaṃ cittaṃ kathitaṃ. Ālokakasiṇārammaṇaṃ catutthajjhānameva vā sandhāya vuttaṃ. Tassevaṃ bhāvayato obhāsajātaṃ cittaṃ hoti vigatandhakārāvaraṇaṃ. Tena hi dibbacakkhuṃ uppādetukāmena ādikammikena kulaputtena imissāyeva pāḷiyā anusārena kasiṇārammaṇaṃ abhiññāpādakajjhānaṃ sabbākārena abhinīhārakkhamaṃ katvā ‘‘tejokasiṇaṃ odātakasiṇaṃ ālokakasiṇa’’nti imesu tīsu kasiṇesu aññataraṃ āsannaṃ kātabbaṃ, upacārajjhānagocaraṃ katvā vaḍḍhetvā ṭhapetabbaṃ, na tattha appanā uppādetabbāti adhippāyo. Sace hi uppādeti, pādakajjhānanissayaṃ hoti, na parikammanissayaṃ. Imesu ca pana tīsu ālokakasiṇaṃyeva seṭṭhataraṃ, tadanulomena pana itaraṃ kasiṇadvayampi vuttaṃ. Tasmā ālokakasiṇaṃ itaresaṃ vā aññataraṃ ārammaṇaṃ katvā cattāri jhānāni uppādetvā puna upacārabhūmiyaṃyeva ṭhatvā kasiṇaṃ vaḍḍhetabbaṃ. Vaḍḍhitavaḍḍhitaṭṭhānassa antoyeva rūpagataṃ passitabbaṃ. Rūpagataṃ passato panassa tena byāpārena parikammacittena ālokapharaṇaṃ akubbato parikammassa vāro atikkamati, tato āloko antaradhāyati, tasmiṃ antarahite rūpagatampi na dissati. Athānena punappunaṃ pādakajjhānameva pavisitvā tato vuṭṭhāya āloko pharitabbo. Evaṃ anukkamena āloko thāmagato hotīti. ‘‘Ettha āloko hotū’’ti yattakaṃ ṭhānaṃ paricchindati, tattha āloko tiṭṭhatiyeva. Divasampi nisīditvā passato rūpadassanaṃ hoti. Tattha yadā tassa bhikkhuno maṃsacakkhussa anāpāthagataṃ antokucchigataṃ hadayavatthunissitaṃ heṭṭhāpathavītalanissitaṃ tirokuṭṭapabbatapākāragataṃ paracakkavāḷagatanti idaṃ rūpaṃ ñāṇacakkhussa āpāthaṃ āgacchati, maṃsacakkhunā dissamānaṃ viya hoti, tadā dibbacakkhu uppannaṃ hoti. Tadeva cettha rūpadassanasamatthaṃ, na pubbabhāgacittāni.
தத்ராயங் தி³ப்³ப³சக்கு²னோ உப்பத்திக்கமோ – வுத்தப்பகாரமேதங் ரூபமாரம்மணங் கத்வா மனொத்³வாராவஜ்ஜனே உப்பஜ்ஜித்வா நிருத்³தே⁴ ததே³வ ரூபமாரம்மணங் கத்வா சத்தாரி பஞ்ச வா ஜவனானி உப்பஜ்ஜந்தீதி புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங். இத³ங் பன ஞாணங் ‘‘ஸத்தானங் சுதூபபாதே ஞாண’’ந்திபி ‘‘தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாண’’ந்திபி வுச்சதி. தங் பனேதங் புது²ஜ்ஜனஸ்ஸ பரிபந்தோ² ஹோதி. ஸோ ஹி ‘‘யத்த² யத்த² ஆலோகோ ஹோதூ’’தி அதி⁴ட்டா²தி, தங் தங் பத²வீஸமுத்³த³பப்³ப³தே வினிவிஜ்ஜி²த்வாபி ஏகாலோகங் ஹோதி. அத²ஸ்ஸ தத்த² ப⁴யானகானி யக்க²ரக்க²ஸாதி³ரூபானி பஸ்ஸதோ ப⁴யங் உப்பஜ்ஜதி. தேன சித்தவிக்கே²பங் பத்வா ஜா²னவிப்³ப⁴ந்தகோ ஹோதி. தஸ்மா ரூபத³ஸ்ஸனே அப்பமத்தேன ப⁴விதப்³ப³ங்.
Tatrāyaṃ dibbacakkhuno uppattikkamo – vuttappakārametaṃ rūpamārammaṇaṃ katvā manodvārāvajjane uppajjitvā niruddhe tadeva rūpamārammaṇaṃ katvā cattāri pañca vā javanāni uppajjantīti pubbe vuttanayeneva veditabbaṃ. Idaṃ pana ñāṇaṃ ‘‘sattānaṃ cutūpapāte ñāṇa’’ntipi ‘‘dibbacakkhuñāṇa’’ntipi vuccati. Taṃ panetaṃ puthujjanassa paripantho hoti. So hi ‘‘yattha yattha āloko hotū’’ti adhiṭṭhāti, taṃ taṃ pathavīsamuddapabbate vinivijjhitvāpi ekālokaṃ hoti. Athassa tattha bhayānakāni yakkharakkhasādirūpāni passato bhayaṃ uppajjati. Tena cittavikkhepaṃ patvā jhānavibbhantako hoti. Tasmā rūpadassane appamattena bhavitabbaṃ.
ஸத்தானங் சுதூபபாதஞாணாயாதி ஸத்தானங் சுதியா ச உபபாதே ச ஞாணாய. யேன ஞாணேன ஸத்தானங் சுதி ச உபபாதோ ச ஞாயதி, தத³த்த²ங் தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணத்த²ந்தி வுத்தங் ஹோதி. தி³ப்³பே³ன சக்கு²னாதி வுத்தத்த²மேவ. விஸுத்³தே⁴னாதி சுதூபபாதத³ஸ்ஸனேன தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேதுத்தா விஸுத்³த⁴ங். யோ ஹி சுதிமத்தமேவ பஸ்ஸதி, ந உபபாதங், ஸோ உச்சே²த³தி³ட்டி²ங் க³ண்ஹாதி. யோ உபபாதமேவ பஸ்ஸதி, ந சுதிங், ஸோ நவஸத்தபாதுபா⁴வதி³ட்டி²ங் க³ண்ஹாதி. யோ பன தது³ப⁴யங் பஸ்ஸதி, ஸோ யஸ்மா து³வித⁴ம்பி தங் தி³ட்டி²க³தமதிவத்ததி, தஸ்மாஸ்ஸ தங் த³ஸ்ஸனங் தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேது ஹோதி. உப⁴யஞ்சேதங் பு³த்³த⁴புத்தா பஸ்ஸந்தி . தேன வுத்தங் – ‘‘சுதூபபாதத³ஸ்ஸனேன தி³ட்டி²விஸுத்³தி⁴ஹேதுத்தா விஸுத்³த⁴’’ந்தி. மனுஸ்ஸூபசாரங் அதிக்கமித்வா ரூபத³ஸ்ஸனேன அதிக்கந்தமானுஸகங், மானுஸகங் வா மங்ஸசக்கு²ங் அதிக்கந்தத்தா அதிக்கந்தமானுஸகங். தேன தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா விஸுத்³தே⁴ன அதிக்கந்தமானுஸகேன.
Sattānaṃ cutūpapātañāṇāyāti sattānaṃ cutiyā ca upapāte ca ñāṇāya. Yena ñāṇena sattānaṃ cuti ca upapāto ca ñāyati, tadatthaṃ dibbacakkhuñāṇatthanti vuttaṃ hoti. Dibbena cakkhunāti vuttatthameva. Visuddhenāti cutūpapātadassanena diṭṭhivisuddhihetuttā visuddhaṃ. Yo hi cutimattameva passati, na upapātaṃ, so ucchedadiṭṭhiṃ gaṇhāti. Yo upapātameva passati, na cutiṃ, so navasattapātubhāvadiṭṭhiṃ gaṇhāti. Yo pana tadubhayaṃ passati, so yasmā duvidhampi taṃ diṭṭhigatamativattati, tasmāssa taṃ dassanaṃ diṭṭhivisuddhihetu hoti. Ubhayañcetaṃ buddhaputtā passanti . Tena vuttaṃ – ‘‘cutūpapātadassanena diṭṭhivisuddhihetuttā visuddha’’nti. Manussūpacāraṃ atikkamitvā rūpadassanena atikkantamānusakaṃ, mānusakaṃ vā maṃsacakkhuṃ atikkantattā atikkantamānusakaṃ. Tena dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena.
ஸத்தே பஸ்ஸதீதி மனுஸ்ஸானங் மங்ஸசக்கு²னா விய ஸத்தே ஓலோகேதி. சவமானே உபபஜ்ஜமானேதி எத்த² சுதிக்க²ணே உபபத்திக்க²ணே வா தி³ப்³ப³சக்கு²னா த³ட்டு²ங் ந ஸக்கா, யே பன ஆஸன்னசுதிகா இதா³னி சவிஸ்ஸந்தி. தே சவமானா. யே ச க³ஹிதபடிஸந்தி⁴கா ஸம்பதினிப்³ப³த்தா வா, தே உபபஜ்ஜமானாதி அதி⁴ப்பேதா. தே ஏவரூபே சவமானே ச உபபஜ்ஜமானே ச பஸ்ஸதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஹீனேதி மோஹனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா ஹீனானங் ஜாதிகுலபோ⁴கா³தீ³னங் வஸேன ஹீளிதே ஓஹீளிதே ஓஞ்ஞாதே அவஞ்ஞாதே. பணீதேதி அமோஹனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா தப்³பி³பரீதே. ஸுவண்ணேதி அதோ³ஸனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா இட்ட²கந்தமனாபவண்ணயுத்தே. து³ப்³ப³ண்ணேதி தோ³ஸனிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா அனிட்டா²கந்தாமனாபவண்ணயுத்தே, அனபி⁴ரூபே விரூபேதிபி அத்தோ². ஸுக³தேதி ஸுக³திக³தே, அலோப⁴னிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா வா அட்³டே⁴ மஹத்³த⁴னே. து³க்³க³தேதி து³க்³க³திக³தே, லோப⁴னிஸ்ஸந்த³யுத்தத்தா வா த³லித்³தே³ அப்பன்னபானே. யதா²கம்மூபகே³தி யங் யங் கம்மங் உபசிதங், தேன தேன உபக³தே. தத்த² புரிமேஹி ‘‘சவமானே’’திஆதீ³ஹி தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சங் வுத்தங், இமினா பன பதே³ன யதா²கம்மூபக³ஞாணகிச்சங்.
Satte passatīti manussānaṃ maṃsacakkhunā viya satte oloketi. Cavamāne upapajjamāneti ettha cutikkhaṇe upapattikkhaṇe vā dibbacakkhunā daṭṭhuṃ na sakkā, ye pana āsannacutikā idāni cavissanti. Te cavamānā. Ye ca gahitapaṭisandhikā sampatinibbattā vā, te upapajjamānāti adhippetā. Te evarūpe cavamāne ca upapajjamāne ca passatīti dasseti. Hīneti mohanissandayuttattā hīnānaṃ jātikulabhogādīnaṃ vasena hīḷite ohīḷite oññāte avaññāte. Paṇīteti amohanissandayuttattā tabbiparīte. Suvaṇṇeti adosanissandayuttattā iṭṭhakantamanāpavaṇṇayutte. Dubbaṇṇeti dosanissandayuttattā aniṭṭhākantāmanāpavaṇṇayutte, anabhirūpe virūpetipi attho. Sugateti sugatigate, alobhanissandayuttattā vā aḍḍhe mahaddhane. Duggateti duggatigate, lobhanissandayuttattā vā dalidde appannapāne. Yathākammūpageti yaṃ yaṃ kammaṃ upacitaṃ, tena tena upagate. Tattha purimehi ‘‘cavamāne’’tiādīhi dibbacakkhukiccaṃ vuttaṃ, iminā pana padena yathākammūpagañāṇakiccaṃ.
தஸ்ஸ ச ஞாணஸ்ஸ அயமுப்பத்திக்கமோ – இத⁴ பி⁴க்கு² ஹெட்டா²னிரயாபி⁴முக²ங் ஆலோகங் வட்³டெ⁴த்வா நேரயிகே ஸத்தே பஸ்ஸதி மஹாது³க்க²மனுப⁴வமானே, தங் த³ஸ்ஸனங் தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சமேவ. ஸோ ஏவங் மனஸி கரோதி ‘‘கிங் நு கோ² கம்மங் கத்வா இமே ஸத்தா ஏதங் து³க்க²மனுப⁴வந்தீ’’தி. அத²ஸ்ஸ ‘‘இத³ங் நாம கத்வா’’தி தங்கம்மாரம்மணங் ஞாணமுப்பஜ்ஜதி. ததா² உபரிதே³வலோகாபி⁴முக²ங் ஆலோகங் வட்³டெ⁴த்வா நந்த³னவனமிஸ்ஸகவனபா²ருஸகவனாதீ³ஸு ஸத்தே பஸ்ஸதி மஹாஸம்பத்திங் அனுப⁴வமானே, தம்பி த³ஸ்ஸனங் தி³ப்³ப³சக்கு²கிச்சமேவ. ஸோ ஏவங் மனஸி கரோதி ‘‘கிங் நு கோ² கம்மங் கத்வா இமே ஸத்தா ஏதங் ஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தீ’’தி. அத²ஸ்ஸ ‘‘இத³ங் நாம கத்வா’’தி தங்கம்மாரம்மணங் ஞாணமுப்பஜ்ஜதி. இத³ங் யதா²கம்மூபக³ஞாணங் நாம. இமஸ்ஸ விஸுங் பரிகம்மங் நாம நத்தி². யதா² சிமஸ்ஸ, ஏவங் அனாக³தங்ஸஞாணஸ்ஸாபி. தி³ப்³ப³சக்கு²பாத³கானேவ ஹி இமானி தி³ப்³ப³சக்கு²னா ஸஹேவ இஜ்ஜ²ந்தி.
Tassa ca ñāṇassa ayamuppattikkamo – idha bhikkhu heṭṭhānirayābhimukhaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā nerayike satte passati mahādukkhamanubhavamāne, taṃ dassanaṃ dibbacakkhukiccameva. So evaṃ manasi karoti ‘‘kiṃ nu kho kammaṃ katvā ime sattā etaṃ dukkhamanubhavantī’’ti. Athassa ‘‘idaṃ nāma katvā’’ti taṃkammārammaṇaṃ ñāṇamuppajjati. Tathā uparidevalokābhimukhaṃ ālokaṃ vaḍḍhetvā nandanavanamissakavanaphārusakavanādīsu satte passati mahāsampattiṃ anubhavamāne, tampi dassanaṃ dibbacakkhukiccameva. So evaṃ manasi karoti ‘‘kiṃ nu kho kammaṃ katvā ime sattā etaṃ sampattiṃ anubhavantī’’ti. Athassa ‘‘idaṃ nāma katvā’’ti taṃkammārammaṇaṃ ñāṇamuppajjati. Idaṃ yathākammūpagañāṇaṃ nāma. Imassa visuṃ parikammaṃ nāma natthi. Yathā cimassa, evaṃ anāgataṃsañāṇassāpi. Dibbacakkhupādakāneva hi imāni dibbacakkhunā saheva ijjhanti.
இமே வத பொ⁴ந்தோதிஆதீ³ஸு இமேதி தி³ப்³ப³சக்கு²னா தி³ட்டா²னங் நித³ஸ்ஸனவசனங். வதாதி அனுலோமவசனத்தே² நிபாதோ. பொ⁴ந்தோதி ப⁴வந்தோ. து³ட்டு² சரிதங், து³ட்ட²ங் வா சரிதங் கிலேஸபூதிகத்தாதி து³ச்சரிதங், காயேன து³ச்சரிதங், காயதோ வா உப்பன்னங் து³ச்சரிதந்தி காயது³ச்சரிதங் . இதரேஸுபி ஏஸேவ நயோ. ஸமன்னாக³தாதி ஸமங்கீ³பூ⁴தா. அரியானங் உபவாத³காதி பு³த்³த⁴பச்சேகபு³த்³த⁴ஸாவகானங் அரியானங் அந்தமஸோ கி³ஹிஸோதாபன்னானம்பி அனத்த²காமா ஹுத்வா அந்திமவத்து²னா வா கு³ணபரித⁴ங்ஸனேன வா உபவாத³கா, அக்கோஸகா க³ரஹகாதி வுத்தங் ஹோதி. தத்த² ‘‘நத்தி² இமேஸங் ஸமணத⁴ம்மோ, அஸ்ஸமணா ஏதே’’தி வத³ந்தோ அந்திமவத்து²னா உபவத³தி, ‘‘நத்தி² இமேஸங் ஜா²னங் வா விமொக்கோ² வா மக்³கோ³ வா ப²லங் வா’’திஆதீ³னி வத³ந்தோ கு³ணபரித⁴ங்ஸனேன உபவத³தீதி வேதி³தப்³போ³. ஸோ ச ஜானங் வா உபவதெ³ய்ய அஜானங் வா, உப⁴யதா²பி அரியூபவாதோ³வ ஹோதி. பா⁴ரியங் கம்மங் ஆனந்தரியஸதி³ஸங் ஸக்³கா³வரணங் மக்³கா³வரணஞ்ச, ஸதேகிச்ச²ங் பன ஹோதி. தஸ்மா யோ அரியங் உபவத³தி, தேன க³ந்த்வா ஸசே அத்தனா வுட்³ட⁴தரோ ஹோதி, உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா ‘‘அஹங் ஆயஸ்மந்தங் இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் மே க²மாஹீ’’தி க²மாபேதப்³போ³. ஸசே நவகதரோ ஹோதி, வந்தி³த்வா உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, தும்ஹே இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் மே க²மதா²’’தி க²மாபேதப்³போ³. ஸசே தி³ஸாபக்கந்தோ ஹோதி, ஸயங் வா க³ந்த்வா ஸத்³தி⁴விஹாரிகாதி³கே வா பேஸெத்வா க²மாபேதப்³போ³. ஸசே நாபி க³ந்துங் ந பேஸேதுங் ஸக்கா ஹோதி, யே தஸ்மிங் விஹாரே பி⁴க்கூ² வஸந்தி, தேஸங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா ஸசே நவகதரா ஹொந்தி, உக்குடிகங் நிஸீதி³த்வா, ஸசே வுட்³ட⁴தரா, வுட்³டே⁴ வுத்தனயேனேவ படிபஜ்ஜித்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, அஸுகங் நாம ஆயஸ்மந்தங் இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், க²மது மே ஸோ ஆயஸ்மா’’தி வத்வா க²மாபேதப்³போ³. ஸம்முகா² அக்க²மந்தேபி ஏததே³வ காதப்³ப³ங். ஸசே ஏகசாரிகபி⁴க்கு² ஹோதி, நேவ தஸ்ஸ வஸனட்டா²னங், ந க³தட்டா²னங் பஞ்ஞாயதி, ஏகஸ்ஸ பண்டி³தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸந்திகங் க³ந்த்வா ‘‘அஹங், ப⁴ந்தே, அஸுகங் நாம ஆயஸ்மந்தங் இத³ஞ்சித³ஞ்ச அவசங், தங் மே அனுஸ்ஸரதோ விப்படிஸாரோ ஹோதி, கிங் கரோமீ’’தி வத்தப்³ப³ங். ஸோ வக்க²தி ‘‘தும்ஹே மா சிந்தயித்த², தே²ரோ தும்ஹாகங் க²மதி, சித்தங் வூபஸமேதா²’’தி. தேனாபி அரியஸ்ஸ க³ததி³ஸாபி⁴முகே²ன அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வா ‘‘க²மதா²’’தி வத்தப்³ப³ங். யதி³ ஸோ பரினிப்³பு³தோ ஹோதி, பரினிப்³பு³தமஞ்சட்டா²னங் க³ந்த்வா யாவ ஸிவதி²கங் க³ந்த்வாபி க²மாபேதப்³ப³ங். ஏவங் கதே நேவ ஸக்³கா³வரணங், ந மக்³கா³வரணங் ஹோதி, பாகதிகமேவ ஹோதீதி.
Ime vata bhontotiādīsu imeti dibbacakkhunā diṭṭhānaṃ nidassanavacanaṃ. Vatāti anulomavacanatthe nipāto. Bhontoti bhavanto. Duṭṭhu caritaṃ, duṭṭhaṃ vā caritaṃ kilesapūtikattāti duccaritaṃ, kāyena duccaritaṃ, kāyato vā uppannaṃ duccaritanti kāyaduccaritaṃ. Itaresupi eseva nayo. Samannāgatāti samaṅgībhūtā. Ariyānaṃ upavādakāti buddhapaccekabuddhasāvakānaṃ ariyānaṃ antamaso gihisotāpannānampi anatthakāmā hutvā antimavatthunā vā guṇaparidhaṃsanena vā upavādakā, akkosakā garahakāti vuttaṃ hoti. Tattha ‘‘natthi imesaṃ samaṇadhammo, assamaṇā ete’’ti vadanto antimavatthunā upavadati, ‘‘natthi imesaṃ jhānaṃ vā vimokkho vā maggo vā phalaṃ vā’’tiādīni vadanto guṇaparidhaṃsanena upavadatīti veditabbo. So ca jānaṃ vā upavadeyya ajānaṃ vā, ubhayathāpi ariyūpavādova hoti. Bhāriyaṃ kammaṃ ānantariyasadisaṃ saggāvaraṇaṃ maggāvaraṇañca, satekicchaṃ pana hoti. Tasmā yo ariyaṃ upavadati, tena gantvā sace attanā vuḍḍhataro hoti, ukkuṭikaṃ nisīditvā ‘‘ahaṃ āyasmantaṃ idañcidañca avacaṃ, taṃ me khamāhī’’ti khamāpetabbo. Sace navakataro hoti, vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā ‘‘ahaṃ, bhante, tumhe idañcidañca avacaṃ, taṃ me khamathā’’ti khamāpetabbo. Sace disāpakkanto hoti, sayaṃ vā gantvā saddhivihārikādike vā pesetvā khamāpetabbo. Sace nāpi gantuṃ na pesetuṃ sakkā hoti, ye tasmiṃ vihāre bhikkhū vasanti, tesaṃ santikaṃ gantvā sace navakatarā honti, ukkuṭikaṃ nisīditvā, sace vuḍḍhatarā, vuḍḍhe vuttanayeneva paṭipajjitvā ‘‘ahaṃ, bhante, asukaṃ nāma āyasmantaṃ idañcidañca avacaṃ, khamatu me so āyasmā’’ti vatvā khamāpetabbo. Sammukhā akkhamantepi etadeva kātabbaṃ. Sace ekacārikabhikkhu hoti, neva tassa vasanaṭṭhānaṃ, na gataṭṭhānaṃ paññāyati, ekassa paṇḍitassa bhikkhuno santikaṃ gantvā ‘‘ahaṃ, bhante, asukaṃ nāma āyasmantaṃ idañcidañca avacaṃ, taṃ me anussarato vippaṭisāro hoti, kiṃ karomī’’ti vattabbaṃ. So vakkhati ‘‘tumhe mā cintayittha, thero tumhākaṃ khamati, cittaṃ vūpasamethā’’ti. Tenāpi ariyassa gatadisābhimukhena añjaliṃ paggahetvā ‘‘khamathā’’ti vattabbaṃ. Yadi so parinibbuto hoti, parinibbutamañcaṭṭhānaṃ gantvā yāva sivathikaṃ gantvāpi khamāpetabbaṃ. Evaṃ kate neva saggāvaraṇaṃ, na maggāvaraṇaṃ hoti, pākatikameva hotīti.
மிச்சா²தி³ட்டி²காதி விபரீதத³ஸ்ஸனா. மிச்சா²தி³ட்டி²கம்மஸமாதா³னாதி மிச்சா²தி³ட்டி²வஸேன ஸமாதி³ன்னநானாவித⁴கம்மா, யே ச மிச்சா²தி³ட்டி²மூலகேஸு காயகம்மாதீ³ஸு அஞ்ஞேபி ஸமாத³பெந்தி. எத்த² ச வசீது³ச்சரிதக்³க³ஹணேனேவ அரியூபவாதே³, மனோது³ச்சரிதக்³க³ஹணேன ச மிச்சா²தி³ட்டி²யா ஸங்க³ஹிதாயபி இமேஸங் த்³வின்னங் புன வசனங் மஹாஸாவஜ்ஜபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ந்தி வேதி³தப்³ப³ங். மஹாஸாவஜ்ஜோ ஹி அரியூபவாதோ³ ஆனந்தரியஸதி³ஸத்தா. வுத்தம்பி சேதங் ‘‘ஸெய்யதா²பி, ஸாரிபுத்த, பி⁴க்கு² ஸீலஸம்பன்னோ ஸமாதி⁴ஸம்பன்னோ பஞ்ஞாஸம்பன்னோ தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே அஞ்ஞங் ஆராதெ⁴ய்ய, ஏவங்ஸம்பத³மித³ங் ஸாரிபுத்த வதா³மி தங் வாசங் அப்பஹாய தங் சித்தங் அப்பஹாய தங் தி³ட்டி²ங் அப்படினிஸ்ஸஜ்ஜித்வா யதா²ப⁴தங் நிக்கி²த்தோ, ஏவங் நிரயே’’தி (ம॰ நி॰ 1.149). மிச்சா²தி³ட்டி²தோ ச மஹாஸாவஜ்ஜதரங் நாம அஞ்ஞங் நத்தி². யதா²ஹ – ‘‘நாஹங், பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞங் ஏகத⁴ம்மம்பி ஸமனுபஸ்ஸாமி, யங் ஏவங் மஹாஸாவஜ்ஜங், யத²யித³ங், பி⁴க்க²வே, மிச்சா²தி³ட்டி², மிச்சா²தி³ட்டி²பரமானி, பி⁴க்க²வே, வஜ்ஜானீ’’தி (அ॰ நி॰ 1.310).
Micchādiṭṭhikāti viparītadassanā. Micchādiṭṭhikammasamādānāti micchādiṭṭhivasena samādinnanānāvidhakammā, ye ca micchādiṭṭhimūlakesu kāyakammādīsu aññepi samādapenti. Ettha ca vacīduccaritaggahaṇeneva ariyūpavāde, manoduccaritaggahaṇena ca micchādiṭṭhiyā saṅgahitāyapi imesaṃ dvinnaṃ puna vacanaṃ mahāsāvajjabhāvadassanatthanti veditabbaṃ. Mahāsāvajjo hi ariyūpavādo ānantariyasadisattā. Vuttampi cetaṃ ‘‘seyyathāpi, sāriputta, bhikkhu sīlasampanno samādhisampanno paññāsampanno diṭṭheva dhamme aññaṃ ārādheyya, evaṃsampadamidaṃ sāriputta vadāmi taṃ vācaṃ appahāya taṃ cittaṃ appahāya taṃ diṭṭhiṃ appaṭinissajjitvā yathābhataṃ nikkhitto, evaṃ niraye’’ti (ma. ni. 1.149). Micchādiṭṭhito ca mahāsāvajjataraṃ nāma aññaṃ natthi. Yathāha – ‘‘nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi, yaṃ evaṃ mahāsāvajjaṃ, yathayidaṃ, bhikkhave, micchādiṭṭhi, micchādiṭṭhiparamāni, bhikkhave, vajjānī’’ti (a. ni. 1.310).
காயஸ்ஸ பே⁴தா³தி உபாதி³ன்னக்க²ந்த⁴பரிச்சாகா³. பரங் மரணாதி தத³னந்தரங் அபி⁴னிப்³ப³த்திக்க²ந்த⁴க்³க³ஹணே. அத² வா காயஸ்ஸ பே⁴தா³தி ஜீவிதிந்த்³ரியஸ்ஸுபச்சே²தா³. பரங் மரணாதி சுதிசித்ததோ உத்³த⁴ங். அபாயந்தி ஏவமாதி³ ஸப்³ப³ங் நிரயவேவசனமேவ. நிரயோ ஹி ஸக்³க³மொக்க²ஹேதுபூ⁴தா புஞ்ஞஸம்மதா அயா அபேதத்தா, ஸுகா²னங் வா ஆயஸ்ஸ அபா⁴வா அபாயோ. து³க்க²ஸ்ஸ க³தி படிஸரணந்தி து³க்³க³தி, தோ³ஸப³ஹுலதாய வா து³ட்டே²ன கம்முனா நிப்³ப³த்தா க³தி து³க்³க³தி. விவஸா நிபதந்தி தத்த² து³க்கடகாரினோதி வினிபாதோ, வினஸ்ஸந்தா வா எத்த² பதந்தி ஸம்பி⁴ஜ்ஜமானங்க³பச்சங்கா³திபி வினிபாதோ. நத்தி² எத்த² அஸ்ஸாத³ஸஞ்ஞிதோ அயோதி நிரயோ.
Kāyassabhedāti upādinnakkhandhapariccāgā. Paraṃ maraṇāti tadanantaraṃ abhinibbattikkhandhaggahaṇe. Atha vā kāyassa bhedāti jīvitindriyassupacchedā. Paraṃ maraṇāti cuticittato uddhaṃ. Apāyanti evamādi sabbaṃ nirayavevacanameva. Nirayo hi saggamokkhahetubhūtā puññasammatā ayā apetattā, sukhānaṃ vā āyassa abhāvā apāyo. Dukkhassa gati paṭisaraṇanti duggati, dosabahulatāya vā duṭṭhena kammunā nibbattā gati duggati. Vivasā nipatanti tattha dukkaṭakārinoti vinipāto, vinassantā vā ettha patanti sambhijjamānaṅgapaccaṅgātipi vinipāto. Natthi ettha assādasaññito ayoti nirayo.
அத² வா அபாயக்³க³ஹணேன திரச்சா²னயோனிங் தீ³பேதி. திரச்சா²னயோனி ஹி அபாயோ ஸுக³திதோ அபேதத்தா, ந து³க்³க³தி மஹேஸக்கா²னங் நாக³ராஜாதீ³னங் ஸம்ப⁴வதோ. து³க்³க³திக்³க³ஹணேன பெத்திவிஸயங். ஸோ ஹி அபாயோ சேவ து³க்³க³தி ச ஸுக³திதோ அபேதத்தா து³க்க²ஸ்ஸ ச க³திபூ⁴தத்தா, ந து வினிபாதோ அஸுரஸதி³ஸங் அவினிபதிதத்தா. வினிபாதக்³க³ஹணேன அஸுரகாயங். ஸோ ஹி யதா²வுத்தேன அத்தே²ன அபாயோ சேவ து³க்³க³தி ச ஸப்³ப³ஸமுஸ்ஸயேஹி ச வினிபதிதத்தா வினிபாதோதி வுச்சதி. நிரயக்³க³ஹணேன அவீசிஆதி³மனேகப்பகாரங் நிரயமேவாதி. உபபன்னாதி உபக³தா, தத்த² அபி⁴னிப்³ப³த்தாதி அதி⁴ப்பாயோ. வுத்தவிபரியாயேன ஸுக்கபக்கோ² வேதி³தப்³போ³.
Atha vā apāyaggahaṇena tiracchānayoniṃ dīpeti. Tiracchānayoni hi apāyo sugatito apetattā, na duggati mahesakkhānaṃ nāgarājādīnaṃ sambhavato. Duggatiggahaṇena pettivisayaṃ. So hi apāyo ceva duggati ca sugatito apetattā dukkhassa ca gatibhūtattā, na tu vinipāto asurasadisaṃ avinipatitattā. Vinipātaggahaṇena asurakāyaṃ. So hi yathāvuttena atthena apāyo ceva duggati ca sabbasamussayehi ca vinipatitattā vinipātoti vuccati. Nirayaggahaṇena avīciādimanekappakāraṃ nirayamevāti. Upapannāti upagatā, tattha abhinibbattāti adhippāyo. Vuttavipariyāyena sukkapakkho veditabbo.
அயங் பன விஸேஸோ – தத்த² ஸுக³திக்³க³ஹணேன மனுஸ்ஸக³திபி ஸங்க³ய்ஹதி, ஸக்³க³க்³க³ஹணேன தே³வக³தியேவ. தத்த² ஸுந்த³ரா க³தீதி ஸுக³தி. ரூபாதீ³ஹி விஸயேஹி ஸுட்டு² அக்³கோ³தி ஸக்³கோ³. ஸோ ஸப்³போ³பி லுஜ்ஜனபலுஜ்ஜனட்டே²ன லோகோதி அயங் வசனத்தோ². இதி ‘‘தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா’’திஆதி³ ஸப்³ப³ங் நிக³மனவசனங். ஏவங் தி³ப்³பே³ன சக்கு²னா பஸ்ஸதீதி அயமெத்த² ஸங்கே²பத்தோ²தி.
Ayaṃ pana viseso – tattha sugatiggahaṇena manussagatipi saṅgayhati, saggaggahaṇena devagatiyeva. Tattha sundarā gatīti sugati. Rūpādīhi visayehi suṭṭhu aggoti saggo. So sabbopi lujjanapalujjanaṭṭhena lokoti ayaṃ vacanattho. Iti ‘‘dibbena cakkhunā’’tiādi sabbaṃ nigamanavacanaṃ. Evaṃ dibbena cakkhunā passatīti ayamettha saṅkhepatthoti.
தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Dibbacakkhuñāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
பஞ்சஞாணபகிண்ணகங்
Pañcañāṇapakiṇṇakaṃ
இமேஸு பஞ்சஸு ஞாணேஸு இத்³தி⁴வித⁴ஞாணங் பரித்தமஹக்³க³தஅதீதானாக³தபச்சுப்பன்னஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ரம்மணவஸேன ஸத்தஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததி. ஸோததா⁴துவிஸுத்³தி⁴ஞாணங் பரித்தபச்சுப்பன்னஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ரம்மணவஸேன சதூஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததி. சேதோபரியஞாணங் பரித்தமஹக்³க³தஅப்பமாணமக்³க³அதீதானாக³தபச்சுப்பன்னப³ஹித்³தா⁴ரம்மணவஸேன அட்ட²ஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததி. புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணங்
Imesu pañcasu ñāṇesu iddhividhañāṇaṃ parittamahaggataatītānāgatapaccuppannaajjhattabahiddhārammaṇavasena sattasu ārammaṇesu pavattati. Sotadhātuvisuddhiñāṇaṃ parittapaccuppannaajjhattabahiddhārammaṇavasena catūsu ārammaṇesu pavattati. Cetopariyañāṇaṃ parittamahaggataappamāṇamaggaatītānāgatapaccuppannabahiddhārammaṇavasena aṭṭhasu ārammaṇesu pavattati. Pubbenivāsānussatiñāṇaṃ
பரித்தமஹக்³க³தஅப்பமாணமக்³க³அதீதஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴னவத்தப்³பா³ரம்மணவஸேன அட்ட²ஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததி. தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணங் பரித்தபச்சுப்பன்னஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ரம்மணவஸேன சதூஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததி. யதா²கம்மூபக³ஞாணங் பரித்தமஹக்³க³தஅதீதஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴ரம்மணவஸேன பஞ்சஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததி. அனாக³தங்ஸஞாணங் பரித்தமஹக்³க³தஅப்பமாணமக்³க³அனாக³தஅஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴னவத்தப்³பா³ரம்மணவஸேன அட்ட²ஸு ஆரம்மணேஸு பவத்ததீதி.
Parittamahaggataappamāṇamaggaatītaajjhattabahiddhānavattabbārammaṇavasena aṭṭhasu ārammaṇesu pavattati. Dibbacakkhuñāṇaṃ parittapaccuppannaajjhattabahiddhārammaṇavasena catūsu ārammaṇesu pavattati. Yathākammūpagañāṇaṃ parittamahaggataatītaajjhattabahiddhārammaṇavasena pañcasu ārammaṇesu pavattati. Anāgataṃsañāṇaṃ parittamahaggataappamāṇamaggaanāgataajjhattabahiddhānavattabbārammaṇavasena aṭṭhasu ārammaṇesu pavattatīti.
பஞ்சஞாணபகிண்ணகங் நிட்டி²தங்.
Pañcañāṇapakiṇṇakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 54. தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணனித்³தே³ஸோ • 54. Dibbacakkhuñāṇaniddeso
