Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๔-๕. ทีฆชาณุสุตฺตาทิวณฺณนา
4-5. Dīghajāṇusuttādivaṇṇanā
๕๔-๕๕. จตุเตฺถ (ที. นิ. อฎฺฐ. ๓.๒๖๕) เอเกน โภเค ภุเญฺชยฺยาติ เอเกน โกฎฺฐาเสน โภเค ภุเญฺชยฺย, วินิภุเญฺชยฺย วาติ อโตฺถฯ ทฺวีหิ กมฺมนฺติ ทฺวีหิ โกฎฺฐาเสหิ กสิวณิชฺชาทิกมฺมํ ปโยเชยฺยฯ นิธาเปยฺยาติ จตุตฺถโกฎฺฐาสํ นิเธตฺวา ฐเปยฺย, นิทหิตฺวา ภูมิคตํ กตฺวา ฐเปยฺยาติ อโตฺถฯ อาปทาสุ ภวิสฺสตีติ กุลานญฺหิ น สพฺพกาลํ เอกสทิสํ วตฺตติ, กทาจิ ราชอคฺคิโจรทุพฺภิกฺขาทิวเสน อาปทา อุปฺปชฺชนฺติ, ตสฺมา เอวํ อาปทาสุ อุปฺปนฺนาสุ ภวิสฺสตีติ เอกํ โกฎฺฐาสํ นิธาเปยฺยาติ วุตฺตํฯ อิเมสุ ปน จตูสุ โกฎฺฐาเสสุ กตรํ โกฎฺฐาสํ คเหตฺวา กุสลํ กาตพฺพนฺติ? ‘‘โภเค ภุเญฺชยฺยา’’ติ วุตฺตโกฎฺฐาสํฯ ตโต คณฺหิตฺวา หิ ภิกฺขูนมฺปิ กปณทฺธิกานมฺปิ ทานํ ทาตพฺพํ, เปสการนฺหาปิตาทีนมฺปิ เวตนํ ทาตพฺพํฯ สมณพฺราหฺมณกปณทฺธิกาทีนํ ทานวเสน เจว, อธิวตฺถเทวตาทีนํ เปตพลิวเสน, นฺหาปิตาทีนํ เวตนวเสน จ วินิโยโคปิ อุปโยโค เอวฯ
54-55. Catutthe (dī. ni. aṭṭha. 3.265) ekena bhoge bhuñjeyyāti ekena koṭṭhāsena bhoge bhuñjeyya, vinibhuñjeyya vāti attho. Dvīhi kammanti dvīhi koṭṭhāsehi kasivaṇijjādikammaṃ payojeyya. Nidhāpeyyāti catutthakoṭṭhāsaṃ nidhetvā ṭhapeyya, nidahitvā bhūmigataṃ katvā ṭhapeyyāti attho. Āpadāsu bhavissatīti kulānañhi na sabbakālaṃ ekasadisaṃ vattati, kadāci rājaaggicoradubbhikkhādivasena āpadā uppajjanti, tasmā evaṃ āpadāsu uppannāsu bhavissatīti ekaṃ koṭṭhāsaṃ nidhāpeyyāti vuttaṃ. Imesu pana catūsu koṭṭhāsesu kataraṃ koṭṭhāsaṃ gahetvā kusalaṃ kātabbanti? ‘‘Bhoge bhuñjeyyā’’ti vuttakoṭṭhāsaṃ. Tato gaṇhitvā hi bhikkhūnampi kapaṇaddhikānampi dānaṃ dātabbaṃ, pesakāranhāpitādīnampi vetanaṃ dātabbaṃ. Samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikādīnaṃ dānavasena ceva, adhivatthadevatādīnaṃ petabalivasena, nhāpitādīnaṃ vetanavasena ca viniyogopi upayogo eva.
อเปนฺติ คจฺฉนฺติ, อเปนฺตา วา เอเตหีติ อปายา, อปายา เอว มุขานิ ทฺวารานีติ อปายมุขานิฯ วินาสทฺวารานีติ เอตฺถาปิ เอเสว นโยฯ ปญฺจเม นตฺถิ วตฺตพฺพํฯ
Apenti gacchanti, apentā vā etehīti apāyā, apāyā eva mukhāni dvārānīti apāyamukhāni. Vināsadvārānīti etthāpi eseva nayo. Pañcame natthi vattabbaṃ.
ทีฆชาณุสุตฺตาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dīghajāṇusuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya
๔. ทีฆชาณุสุตฺตํ • 4. Dīghajāṇusuttaṃ
๕. อุชฺชยสุตฺตํ • 5. Ujjayasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๔. ทีฆชาณุสุตฺตวณฺณนา • 4. Dīghajāṇusuttavaṇṇanā