| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೩. ದೀಘಾವುಉಪಾಸಕಸುತ್ತಂ
3. Dīghāvuupāsakasuttaṃ
೯೯೯. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ದೀಘಾವು ಉಪಾಸಕೋ ಆಬಾಧಿಕೋ ಹೋತಿ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ। ಅಥ ಖೋ ದೀಘಾವು ಉಪಾಸಕೋ ಪಿತರಂ ಜೋತಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಗಹಪತಿ, ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಮ ವಚನೇನ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದ – ‘ದೀಘಾವು, ಭನ್ತೇ , ಉಪಾಸಕೋ ಆಬಾಧಿಕೋ ಹೋತಿ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ। ಸೋ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದತೀ’ತಿ। ಏವಞ್ಚ ವದೇಹಿ – ‘ಸಾಧು ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಯೇನ ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಉಪಾಸಕಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮತು ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ತಾತಾ’’ತಿ ಖೋ ಜೋತಿಕೋ ಗಹಪತಿ ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಉಪಾಸಕಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಜೋತಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ದೀಘಾವು, ಭನ್ತೇ, ಉಪಾಸಕೋ ಆಬಾಧಿಕೋ ಹೋತಿ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ । ಸೋ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದತಿ। ಏವಞ್ಚ ವದೇತಿ – ‘ಸಾಧು ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಯೇನ ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಉಪಾಸಕಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮತು ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ।
999. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena dīghāvu upāsako ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno. Atha kho dīghāvu upāsako pitaraṃ jotikaṃ gahapatiṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, gahapati, yena bhagavā tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā mama vacanena bhagavato pāde sirasā vanda – ‘dīghāvu, bhante , upāsako ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno. So bhagavato pāde sirasā vandatī’ti. Evañca vadehi – ‘sādhu kira, bhante, bhagavā yena dīghāvussa upāsakassa nivesanaṃ tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti. ‘‘Evaṃ, tātā’’ti kho jotiko gahapati dīghāvussa upāsakassa paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho jotiko gahapati bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘dīghāvu, bhante, upāsako ābādhiko hoti dukkhito bāḷhagilāno . So bhagavato pāde sirasā vandati. Evañca vadeti – ‘sādhu kira, bhante, bhagavā yena dīghāvussa upāsakassa nivesanaṃ tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಯೇನ ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಉಪಾಸಕಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ದೀಘಾವುಂ ಉಪಾಸಕಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಚ್ಚಿ ತೇ, ದೀಘಾವು, ಖಮನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ ಯಾಪನೀಯಂ? ಕಚ್ಚಿ ದುಕ್ಖಾ ವೇದನಾ ಪಟಿಕ್ಕಮನ್ತಿ, ನೋ ಅಭಿಕ್ಕಮನ್ತಿ; ಪಟಿಕ್ಕಮೋಸಾನಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ನೋ ಅಭಿಕ್ಕಮೋ’’ತಿ? ‘‘ನ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಖಮನೀಯಂ, ನ ಯಾಪನೀಯಂ। ಬಾಳ್ಹಾ ಮೇ ದುಕ್ಖಾ ವೇದನಾ ಅಭಿಕ್ಕಮನ್ತಿ, ನೋ ಪಟಿಕ್ಕಮನ್ತಿ; ಅಭಿಕ್ಕಮೋಸಾನಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ನೋ ಪಟಿಕ್ಕಮೋ’’ತಿ। ‘‘ತಸ್ಮಾತಿಹ ತೇ, ದೀಘಾವು, ಏವಂ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ‘ಬುದ್ಧೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮಿ – ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ। ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ಅರಿಯಕನ್ತೇಹಿ ಸೀಲೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಭವಿಸ್ಸಾಮಿ ಅಖಣ್ಡೇಹಿ…ಪೇ॰… ಸಮಾಧಿಸಂವತ್ತನಿಕೇಹಿ’। ಏವಞ್ಹಿ ತೇ, ದೀಘಾವು, ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।
Atha kho bhagavā nivāsetvā pattacīvaramādāya yena dīghāvussa upāsakassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā dīghāvuṃ upāsakaṃ etadavoca – ‘‘kacci te, dīghāvu, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ? Kacci dukkhā vedanā paṭikkamanti, no abhikkamanti; paṭikkamosānaṃ paññāyati, no abhikkamo’’ti? ‘‘Na me, bhante, khamanīyaṃ, na yāpanīyaṃ. Bāḷhā me dukkhā vedanā abhikkamanti, no paṭikkamanti; abhikkamosānaṃ paññāyati, no paṭikkamo’’ti. ‘‘Tasmātiha te, dīghāvu, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘buddhe aveccappasādena samannāgato bhavissāmi – itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato bhavissāmi akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehi’. Evañhi te, dīghāvu, sikkhitabba’’nti.
‘‘ಯಾನಿಮಾನಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಾ ಚತ್ತಾರಿ ಸೋತಾಪತ್ತಿಯಙ್ಗಾನಿ ದೇಸಿತಾನಿ, ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತೇ ತೇ ಧಮ್ಮಾ ಮಯಿ, ಅಹಞ್ಚ ತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸನ್ದಿಸ್ಸಾಮಿ। ಅಹಞ್ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಬುದ್ಧೇ ಅವೇಚ್ಚಪ್ಪಸಾದೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ – ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ। ಧಮ್ಮೇ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೇ…ಪೇ॰… ಅರಿಯಕನ್ತೇಹಿ ಸೀಲೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅಖಣ್ಡೇಹಿ…ಪೇ॰… ಸಮಾಧಿಸಂವತ್ತನಿಕೇಹೀ’’ತಿ । ‘‘ತಸ್ಮಾತಿಹ ತ್ವಂ, ದೀಘಾವು, ಇಮೇಸು ಚತೂಸು ಸೋತಾಪತ್ತಿಯಙ್ಗೇಸು ಪತಿಟ್ಠಾಯ ಛ ವಿಜ್ಜಾಭಾಗಿಯೇ ಧಮ್ಮೇ ಉತ್ತರಿ ಭಾವೇಯ್ಯಾಸಿ। ಇಧ ತ್ವಂ, ದೀಘಾವು, ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರೇಸು ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರಾಹಿ, ಅನಿಚ್ಚೇ ದುಕ್ಖಸಞ್ಞೀ, ದುಕ್ಖೇ ಅನತ್ತಸಞ್ಞೀ ಪಹಾನಸಞ್ಞೀ ವಿರಾಗಸಞ್ಞೀ ನಿರೋಧಸಞ್ಞೀತಿ। ಏವಞ್ಹಿ ತೇ, ದೀಘಾವು, ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।
‘‘Yānimāni, bhante, bhagavatā cattāri sotāpattiyaṅgāni desitāni, saṃvijjante te dhammā mayi, ahañca tesu dhammesu sandissāmi. Ahañhi, bhante, buddhe aveccappasādena samannāgato – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… ariyakantehi sīlehi samannāgato akhaṇḍehi…pe… samādhisaṃvattanikehī’’ti . ‘‘Tasmātiha tvaṃ, dīghāvu, imesu catūsu sotāpattiyaṅgesu patiṭṭhāya cha vijjābhāgiye dhamme uttari bhāveyyāsi. Idha tvaṃ, dīghāvu, sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharāhi, anicce dukkhasaññī, dukkhe anattasaññī pahānasaññī virāgasaññī nirodhasaññīti. Evañhi te, dīghāvu, sikkhitabba’’nti.
‘‘ಯೇಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಾ ಛ ವಿಜ್ಜಾಭಾಗಿಯಾ ಧಮ್ಮಾ ದೇಸಿತಾ, ಸಂವಿಜ್ಜನ್ತೇ ತೇ ಧಮ್ಮಾ ಮಯಿ, ಅಹಞ್ಚ ತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸನ್ದಿಸ್ಸಾಮಿ। ಅಹಞ್ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರೇಸು ಅನಿಚ್ಚಾನುಪಸ್ಸೀ ವಿಹರಾಮಿ, ಅನಿಚ್ಚೇ ದುಕ್ಖಸಞ್ಞೀ, ದುಕ್ಖೇ ಅನತ್ತಸಞ್ಞೀ ಪಹಾನಸಞ್ಞೀ ವಿರಾಗಸಞ್ಞೀ ನಿರೋಧಸಞ್ಞೀ। ಅಪಿ ಚ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ಮಾ ಹೇವಾಯಂ ಜೋತಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಮಮಚ್ಚಯೇನ ವಿಘಾತಂ ಆಪಜ್ಜೀ’’’ತಿ 1। ‘‘ಮಾ ತ್ವಂ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ಏವಂ ಮನಸಾಕಾಸಿ। ಇಙ್ಘ ತ್ವಂ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ಯದೇವ ತೇ ಭಗವಾ ಆಹ, ತದೇವ ತ್ವಂ ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಹೀ’’ತಿ।
‘‘Yeme, bhante, bhagavatā cha vijjābhāgiyā dhammā desitā, saṃvijjante te dhammā mayi, ahañca tesu dhammesu sandissāmi. Ahañhi, bhante, sabbasaṅkhāresu aniccānupassī viharāmi, anicce dukkhasaññī, dukkhe anattasaññī pahānasaññī virāgasaññī nirodhasaññī. Api ca me, bhante, evaṃ hoti – ‘mā hevāyaṃ jotiko gahapati mamaccayena vighātaṃ āpajjī’’’ti 2. ‘‘Mā tvaṃ, tāta dīghāvu, evaṃ manasākāsi. Iṅgha tvaṃ, tāta dīghāvu, yadeva te bhagavā āha, tadeva tvaṃ sādhukaṃ manasi karohī’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ದೀಘಾವುಂ ಉಪಾಸಕಂ ಇಮಿನಾ ಓವಾದೇನ ಓವದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ದೀಘಾವು ಉಪಾಸಕೋ ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲಮಕಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಯೋ ಸೋ, ಭನ್ತೇ, ದೀಘಾವು ನಾಮ ಉಪಾಸಕೋ ಭಗವತಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಓವಾದೇನ ಓವದಿತೋ ಸೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ। ತಸ್ಸ ಕಾ ಗತಿ, ಕೋ ಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯೋ’’ತಿ? ‘‘ಪಣ್ಡಿತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಉಪಾಸಕೋ, ಪಚ್ಚಪಾದಿ 3 ಧಮ್ಮಸ್ಸಾನುಧಮ್ಮಂ, ನ ಚ ಮಂ ಧಮ್ಮಾಧಿಕರಣಂ 4 ವಿಹೇಸೇಸಿ 5। ದೀಘಾವು, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಾಸಕೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಾನಂ ಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯಾ ಓಪಪಾತಿಕೋ ತತ್ಥ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯೀ ಅನಾವತ್ತಿಧಮ್ಮೋ ತಸ್ಮಾ ಲೋಕಾ’’ತಿ। ತತಿಯಂ।
Atha kho bhagavā dīghāvuṃ upāsakaṃ iminā ovādena ovaditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho dīghāvu upāsako acirapakkantassa bhagavato kālamakāsi. Atha kho sambahulā bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘yo so, bhante, dīghāvu nāma upāsako bhagavatā saṃkhittena ovādena ovadito so kālaṅkato. Tassa kā gati, ko abhisamparāyo’’ti? ‘‘Paṇḍito, bhikkhave, dīghāvu upāsako, paccapādi 6 dhammassānudhammaṃ, na ca maṃ dhammādhikaraṇaṃ 7 vihesesi 8. Dīghāvu, bhikkhave, upāsako pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā lokā’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೩. ದೀಘಾವುಉಪಾಸಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Dīghāvuupāsakasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೩. ದೀಘಾವುಉಪಾಸಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Dīghāvuupāsakasuttavaṇṇanā
