| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi |
੨੭੨. ਦੀਘਾવੁવਤ੍ਥੁ
272. Dīghāvuvatthu
੪੫੮. ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭੂਤਪੁਬ੍ਬਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ 1 ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਨਾਮ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ ਅਡ੍ਢੋ ਮਹਦ੍ਧਨੋ ਮਹਾਭੋਗੋ ਮਹਬ੍ਬਲੋ ਮਹਾવਾਹਨੋ ਮਹਾવਿਜਿਤੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਕੋਸਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰੋ। ਦੀਘੀਤਿ ਨਾਮ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਅਹੋਸਿ ਦਲਿਦ੍ਦੋ ਅਪ੍ਪਧਨੋ ਅਪ੍ਪਭੋਗੋ ਅਪ੍ਪਬਲੋ ਅਪ੍ਪવਾਹਨੋ ਅਪ੍ਪવਿਜਿਤੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਕੋਸਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰੋ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤ੍વਾ ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਅਬ੍ਭੁਯ੍ਯਾਸਿ। ਅਸ੍ਸੋਸਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ – ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਿਰ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਯ੍ਹਿਤ੍વਾ ਮਮਂ ਅਬ੍ਭੁਯ੍ਯਾਤੋ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਖੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਅਡ੍ਢੋ ਮਹਦ੍ਧਨੋ ਮਹਾਭੋਗੋ ਮਹਬ੍ਬਲੋ ਮਹਾવਾਹਨੋ ਮਹਾવਿਜਿਤੋ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਕੋਸਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰੋ, ਅਹਂ ਪਨਮ੍ਹਿ ਦਲਿਦ੍ਦੋ ਅਪ੍ਪਧਨੋ ਅਪ੍ਪਭੋਗੋ ਅਪ੍ਪਬਲੋ ਅਪ੍ਪવਾਹਨੋ ਅਪ੍ਪવਿਜਿਤੋ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਕੋਸਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰੋ, ਨਾਹਂ ਪਟਿਬਲੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇਨ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞਾ ਏਕਸਙ੍ਘਾਤਮ੍ਪਿ ਸਹਿਤੁਂ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇવ ਨਗਰਮ੍ਹਾ ਨਿਪ੍ਪਤੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ।
458. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhūtapubbaṃ, bhikkhave, bārāṇasiyaṃ 2 brahmadatto nāma kāsirājā ahosi aḍḍho mahaddhano mahābhogo mahabbalo mahāvāhano mahāvijito paripuṇṇakosakoṭṭhāgāro. Dīghīti nāma kosalarājā ahosi daliddo appadhano appabhogo appabalo appavāhano appavijito aparipuṇṇakosakoṭṭhāgāro. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā dīghītiṃ kosalarājānaṃ abbhuyyāsi. Assosi kho, bhikkhave, dīghīti kosalarājā – ‘‘brahmadatto kira kāsirājā caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto’’ti. Atha kho, bhikkhave, dīghītissa kosalarañño etadahosi – ‘‘brahmadatto kho kāsirājā aḍḍho mahaddhano mahābhogo mahabbalo mahāvāhano mahāvijito paripuṇṇakosakoṭṭhāgāro, ahaṃ panamhi daliddo appadhano appabhogo appabalo appavāhano appavijito aparipuṇṇakosakoṭṭhāgāro, nāhaṃ paṭibalo brahmadattena kāsiraññā ekasaṅghātampi sahituṃ. Yaṃnūnāhaṃ paṭikacceva nagaramhā nippateyya’’nti.
ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਮਹੇਸਿਂ ਆਦਾਯ ਪਟਿਕਚ੍ਚੇવ ਨਗਰਮ੍ਹਾ ਨਿਪ੍ਪਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਬਲਞ੍ਚ વਾਹਨਞ੍ਚ ਜਨਪਦਞ੍ਚ ਕੋਸਞ੍ਚ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਞ੍ਚ ਅਭਿવਿਜਿਯ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਸਪਜਾਪਤਿਕੋ ਯੇਨ વਾਰਾਣਸੀ ਤੇਨ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੇਨ ਯੇਨ ਬਾਰਾਣਸੀ ਤਦવਸਰਿ। ਤਤ੍ਰ ਸੁਦਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਸਪਜਾਪਤਿਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ ਓਕਾਸੇ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਨਿવੇਸਨੇ ਅਞ੍ਞਾਤਕવੇਸੇਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇਨ ਪਟਿવਸਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਮਹੇਸੀ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਗਬ੍ਭਿਨੀ ਅਹੋਸਿ। ਤਸ੍ਸਾ ਏવਰੂਪੋ ਦੋਹਲ਼ੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ – ‘‘ਇਚ੍ਛਤਿ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਂ વਮ੍ਮਿਕਂ ਸੁਭੂਮੇ ਠਿਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ , ਖਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਧੋવਨਂ ਪਾਤੁਂ’’। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਮਹੇਸੀ ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਗਬ੍ਭਿਨੀਮ੍ਹਿ, ਦੇવ। ਤਸ੍ਸਾ ਮੇ ਏવਰੂਪੋ ਦੋਹਲ਼ੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ – ਇਚ੍ਛਾਮਿ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਂ વਮ੍ਮਿਕਂ 3 ਸੁਭੂਮੇ ਠਿਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ, ਖਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਧੋવਨਂ ਪਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਕੁਤੋ, ਦੇવਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਦੁਗ੍ਗਤਾਨਂ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨੀ ਸੇਨਾ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਾ વਮ੍ਮਿਕਾ ਸੁਭੂਮੇ ਠਿਤਾ, ਖਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਧੋવਨਂ ਪਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ 4 ‘‘ਸਚਾਹਂ, ਦੇવ, ਨ ਲਭਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਮਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ।
Atha kho, bhikkhave, dīghīti kosalarājā mahesiṃ ādāya paṭikacceva nagaramhā nippati. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dīghītissa kosalarañño balañca vāhanañca janapadañca kosañca koṭṭhāgārañca abhivijiya ajjhāvasati. Atha kho, bhikkhave, dīghīti kosalarājā sapajāpatiko yena vārāṇasī tena pakkāmi. Anupubbena yena bārāṇasī tadavasari. Tatra sudaṃ, bhikkhave, dīghīti kosalarājā sapajāpatiko bārāṇasiyaṃ aññatarasmiṃ paccantime okāse kumbhakāranivesane aññātakavesena paribbājakacchannena paṭivasati. Atha kho, bhikkhave, dīghītissa kosalarañño mahesī nacirasseva gabbhinī ahosi. Tassā evarūpo dohaḷo uppanno hoti – ‘‘icchati sūriyassa uggamanakāle caturaṅginiṃ senaṃ sannaddhaṃ vammikaṃ subhūme ṭhitaṃ passituṃ , khaggānañca dhovanaṃ pātuṃ’’. Atha kho, bhikkhave, dīghītissa kosalarañño mahesī dīghītiṃ kosalarājānaṃ etadavoca – ‘‘gabbhinīmhi, deva. Tassā me evarūpo dohaḷo uppanno – icchāmi sūriyassa uggamanakāle caturaṅginiṃ senaṃ sannaddhaṃ vammikaṃ 5 subhūme ṭhitaṃ passituṃ, khaggānañca dhovanaṃ pātu’’nti. ‘‘Kuto, devi, amhākaṃ duggatānaṃ caturaṅginī senā sannaddhā vammikā subhūme ṭhitā, khaggānañca dhovanaṃ pātu’’nti 6 ‘‘sacāhaṃ, deva, na labhissāmi, marissāmī’’ti.
੪੫੯. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਸਹਾਯੋ ਹੋਤਿ । ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਯੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਖੀ ਤੇ, ਸਮ੍ਮ, ਗਬ੍ਭਿਨੀ। ਤਸ੍ਸਾ ਏવਰੂਪੋ ਦੋਹਲ਼ੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ – ਇਚ੍ਛਤਿ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਂ વਮ੍ਮਿਕਂ ਸੁਭੂਮੇ ਠਿਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ, ਖਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਧੋવਨਂ ਪਾਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਦੇવ, ਮਯਮ੍ਪਿ ਦੇવਿਂ ਪਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਮਹੇਸੀ ਯੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਮਹੇਸਿਂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਂ, ਦਿਸ੍વਾਨ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਏਕਂਸਂ ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਯੇਨ ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਮਹੇਸੀ ਤੇਨਞ੍ਜਲਿਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਉਦਾਨਂ ਉਦਾਨੇਸਿ – ‘‘ਕੋਸਲਰਾਜਾ વਤ ਭੋ ਕੁਚ੍ਛਿਗਤੋ, ਕੋਸਲਰਾਜਾ વਤ ਭੋ ਕੁਚ੍ਛਿਗਤੋ’’ਤਿ। ਅਤ੍ਤਮਨਾ 7, ਦੇવਿ, ਹੋਹਿ। ਲਚ੍ਛਸਿ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਂ વਮ੍ਮਿਕਂ ਸੁਭੂਮੇ ਠਿਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ, ਖਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਧੋવਨਂ ਪਾਤੁਨ੍ਤਿ।
459. Tena kho pana samayena, brahmadattassa kāsirañño purohito brāhmaṇo dīghītissa kosalarañño sahāyo hoti . Atha kho, bhikkhave, dīghīti kosalarājā yena brahmadattassa kāsirañño purohito brāhmaṇo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā brahmadattassa kāsirañño purohitaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘sakhī te, samma, gabbhinī. Tassā evarūpo dohaḷo uppanno – icchati sūriyassa uggamanakāle caturaṅginiṃ senaṃ sannaddhaṃ vammikaṃ subhūme ṭhitaṃ passituṃ, khaggānañca dhovanaṃ pātu’’nti. ‘‘Tena hi, deva, mayampi deviṃ passāmā’’ti. Atha kho, bhikkhave, dīghītissa kosalarañño mahesī yena brahmadattassa kāsirañño purohito brāhmaṇo tenupasaṅkami. Addasā kho, bhikkhave, brahmadattassa kāsirañño purohito brāhmaṇo dīghītissa kosalarañño mahesiṃ dūratova āgacchantiṃ, disvāna uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena dīghītissa kosalarañño mahesī tenañjaliṃ paṇāmetvā tikkhattuṃ udānaṃ udānesi – ‘‘kosalarājā vata bho kucchigato, kosalarājā vata bho kucchigato’’ti. Attamanā 8, devi, hohi. Lacchasi sūriyassa uggamanakāle caturaṅginiṃ senaṃ sannaddhaṃ vammikaṃ subhūme ṭhitaṃ passituṃ, khaggānañca dhovanaṃ pātunti.
ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਯੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਂ ਕਾਸਿਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਤਥਾ, ਦੇવ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨਿ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਸ੍વੇ ਸੂਰਿਯੁਗ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨੀ ਸੇਨਾ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਾ વਮ੍ਮਿਕਾ ਸੁਭੂਮੇ ਤਿਟ੍ਠਤੁ, ਖਗ੍ਗਾ ਚ ਧੋવਿਯਨ੍ਤੂ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਯਥਾ, ਭਣੇ, ਪੁਰੋਹਿਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਹ ਤਥਾ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ। ਅਲਭਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਮਹੇਸੀ ਸੂਰਿਯਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਮਨਕਾਲੇ ਚਤੁਰਙ੍ਗਿਨਿਂ ਸੇਨਂ ਸਨ੍ਨਦ੍ਧਂ વਮ੍ਮਿਕਂ ਸੁਭੂਮੇ ਠਿਤਂ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ, ਖਗ੍ਗਾਨਞ੍ਚ ਧੋવਨਂ ਪਾਤੁਂ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਮਹੇਸੀ ਤਸ੍ਸ ਗਬ੍ਭਸ੍ਸ ਪਰਿਪਾਕਮਨ੍વਾਯ ਪੁਤ੍ਤਂ વਿਜਾਯਿ। ਤਸ੍ਸ ਦੀਘਾવੂਤਿ ਨਾਮਂ ਅਕਂਸੁ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ વਿਞ੍ਞੁਤਂ ਪਾਪੁਣਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਖੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਬਹੁਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ, ਇਮਿਨਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਲਞ੍ਚ વਾਹਨਞ੍ਚ ਜਨਪਦੋ ਚ ਕੋਸੋ ਚ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਞ੍ਚ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ, ਸਚਾਯਂ ਅਮ੍ਹੇ ਜਾਨਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਬ੍ਬੇવ ਤਯੋ ਘਾਤਾਪੇਸ੍ਸਤਿ, ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਬਹਿਨਗਰੇ વਾਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਬਹਿਨਗਰੇ વਾਸੇਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬਹਿਨਗਰੇ ਪਟਿવਸਨ੍ਤੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਸਬ੍ਬਸਿਪ੍ਪਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਿ।
Atha kho, bhikkhave, brahmadattassa kāsirañño purohito brāhmaṇo yena brahmadatto kāsirājā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā brahmadattaṃ kāsirājānaṃ etadavoca – ‘‘tathā, deva, nimittāni dissanti, sve sūriyuggamanakāle caturaṅginī senā sannaddhā vammikā subhūme tiṭṭhatu, khaggā ca dhoviyantū’’ti. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā manusse āṇāpesi – ‘‘yathā, bhaṇe, purohito brāhmaṇo āha tathā karothā’’ti. Alabhi kho, bhikkhave, dīghītissa kosalarañño mahesī sūriyassa uggamanakāle caturaṅginiṃ senaṃ sannaddhaṃ vammikaṃ subhūme ṭhitaṃ passituṃ, khaggānañca dhovanaṃ pātuṃ. Atha kho, bhikkhave, dīghītissa kosalarañño mahesī tassa gabbhassa paripākamanvāya puttaṃ vijāyi. Tassa dīghāvūti nāmaṃ akaṃsu. Atha kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro nacirasseva viññutaṃ pāpuṇi. Atha kho, bhikkhave, dīghītissa kosalarañño etadahosi – ‘‘ayaṃ kho brahmadatto kāsirājā bahuno amhākaṃ anatthassa kārako, iminā amhākaṃ balañca vāhanañca janapado ca koso ca koṭṭhāgārañca acchinnaṃ, sacāyaṃ amhe jānissati, sabbeva tayo ghātāpessati, yaṃnūnāhaṃ dīghāvuṃ kumāraṃ bahinagare vāseyya’’nti. Atha kho bhikkhave dīghīti kosalarājā dīghāvuṃ kumāraṃ bahinagare vāsesi. Atha kho bhikkhave dīghāvu kumāro bahinagare paṭivasanto nacirasseva sabbasippāni sikkhi.
੪੬੦. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਕਪ੍ਪਕੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੇ ਪਟਿવਸਤਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਕਪ੍ਪਕੋ ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਸਪਜਾਪਤਿਕਂ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ ਓਕਾਸੇ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਨਿવੇਸਨੇ ਅਞ੍ਞਾਤਕવੇਸੇਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇਨ ਪਟਿવਸਨ੍ਤਂ, ਦਿਸ੍વਾਨ ਯੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਂ ਕਾਸਿਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਦੀਘੀਤਿ, ਦੇવ, ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਸਪਜਾਪਤਿਕੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿਮੇ ਓਕਾਸੇ ਕੁਮ੍ਭਕਾਰਨਿવੇਸਨੇ ਅਞ੍ਞਾਤਕવੇਸੇਨ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇਨ ਪਟਿવਸਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਣੇ, ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਸਪਜਾਪਤਿਕਂ ਆਨੇਥਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਸਪਜਾਪਤਿਕਂ ਆਨੇਸੁਂ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਣੇ, ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਸਪਜਾਪਤਿਕਂ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਖਰਸ੍ਸਰੇਨ ਪਣવੇਨ ਰਥਿਕਾਯ ਰਥਿਕਂ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਨ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ ਪਰਿਨੇਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਦ੍વਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਚਤੁਧਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਾ ਬਿਲਾਨਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਥਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਸਪਜਾਪਤਿਕਂ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਖਰਸ੍ਸਰੇਨ ਪਣવੇਨ ਰਥਿਕਾਯ ਰਥਿਕਂ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਨ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ ਪਰਿਨੇਨ੍ਤਿ।
460. Tena kho pana samayena dīghītissa kosalarañño kappako brahmadatte kāsiraññe paṭivasati. Addasā kho, bhikkhave, dīghītissa kosalarañño kappako dīghītiṃ kosalarājānaṃ sapajāpatikaṃ bārāṇasiyaṃ aññatarasmiṃ paccantime okāse kumbhakāranivesane aññātakavesena paribbājakacchannena paṭivasantaṃ, disvāna yena brahmadatto kāsirājā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā brahmadattaṃ kāsirājānaṃ etadavoca – ‘‘dīghīti, deva, kosalarājā sapajāpatiko bārāṇasiyaṃ aññatarasmiṃ paccantime okāse kumbhakāranivesane aññātakavesena paribbājakacchannena paṭivasatī’’ti. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā manusse āṇāpesi – ‘‘tena hi, bhaṇe, dīghītiṃ kosalarājānaṃ sapajāpatikaṃ ānethā’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho, bhikkhave, te manussā brahmadattassa kāsirañño paṭissutvā dīghītiṃ kosalarājānaṃ sapajāpatikaṃ ānesuṃ. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā manusse āṇāpesi – ‘‘tena hi, bhaṇe, dīghītiṃ kosalarājānaṃ sapajāpatikaṃ daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa catudhā chinditvā catuddisā bilāni nikkhipathā’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho, bhikkhave, te manussā brahmadattassa kāsirañño paṭissutvā dīghītiṃ kosalarājānaṃ sapajāpatikaṃ daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinenti.
ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਚਿਰਂਦਿਟ੍ਠਾ ਖੋ ਮੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਅਦ੍ਦਸ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਪਚ੍ਛਾਬਾਹਂ ਗਾਲ਼੍ਹਬਨ੍ਧਨਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਖੁਰਮੁਣ੍ਡਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਖਰਸ੍ਸਰੇਨ ਪਣવੇਨ ਰਥਿਕਾਯ ਰਥਿਕਂ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਨ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ ਪਰਿਨੇਨ੍ਤੇ, ਦਿਸ੍વਾਨ ਯੇਨ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਦੂਰਤੋવ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ; ਦਿਸ੍વਾਨ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸ, ਮਾ ਰਸ੍ਸਂ। ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਯਂ ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ વਿਪ੍ਪਲਪਤਿ। ਕੋ ਇਮਸ੍ਸ ਦੀਘਾવੁ? ਕਂ ਅਯਂ ਏવਮਾਹ – ‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸ, ਮਾ ਰਸ੍ਸਂ। ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਣੇ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ વਿਪ੍ਪਲਪਾਮਿ, ਅਪਿ ਚ ਯੋ વਿਞ੍ਞੂ ਸੋ વਿਭਾવੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸ, ਮਾ ਰਸ੍ਸਂ। ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚੁਂ – ‘‘ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ ਅਯਂ ਦੀਘੀਤਿ ਕੋਸਲਰਾਜਾ વਿਪ੍ਪਲਪਤਿ। ਕੋ ਇਮਸ੍ਸ ਦੀਘਾવੁ ? ਕਂ ਅਯਂ ਏવਮਾਹ – ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸ, ਮਾ ਰਸ੍ਸਂ। ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨਾਹਂ, ਭਣੇ, ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕੋ વਿਪ੍ਪਲਪਾਮਿ, ਅਪਿ ਚ ਯੋ વਿਞ੍ਞੂ ਸੋ વਿਭਾવੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਦੀਘੀਤਿਂ ਕੋਸਲਰਾਜਾਨਂ ਸਪਜਾਪਤਿਕਂ ਰਥਿਕਾਯ ਰਥਿਕਂ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਨ ਸਿਙ੍ਘਾਟਕਂ ਪਰਿਨੇਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਦ੍વਾਰੇਨ ਨਿਕ੍ਖਾਮੇਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣਤੋ ਨਗਰਸ੍ਸ ਚਤੁਧਾ ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਚਤੁਦ੍ਦਿਸਾ ਬਿਲਾਨਿ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਗੁਮ੍ਬਂ ਠਪੇਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਮਿਂਸੁ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸੁਰਂ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਗੁਮ੍ਬਿਯੇ ਪਾਯੇਸਿ। ਯਦਾ ਤੇ ਮਤ੍ਤਾ ਅਹੇਸੁਂ ਪਤਿਤਾ, ਅਥ ਕਟ੍ਠਾਨਿ ਸਂਕਡ੍ਢਿਤ੍વਾ ਚਿਤਕਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਂ ਸਰੀਰਂ ਚਿਤਕਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਅਗ੍ਗਿਂ ਦਤ੍વਾ ਪਞ੍ਜਲਿਕੋ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਚਿਤਕਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਅਕਾਸਿ।
Atha kho, bhikkhave, dīghāvussa kumārassa etadahosi – ‘‘ciraṃdiṭṭhā kho me mātāpitaro. Yaṃnūnāhaṃ mātāpitaro passeyya’’nti. Atha kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro bārāṇasiṃ pavisitvā addasa mātāpitaro daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinente, disvāna yena mātāpitaro tenupasaṅkami. Addasā kho, bhikkhave, dīghīti kosalarājā dīghāvuṃ kumāraṃ dūratova āgacchantaṃ; disvāna dīghāvuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘mā kho tvaṃ, tāta dīghāvu, dīghaṃ passa, mā rassaṃ. Na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti; averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’’ti. Evaṃ vutte, bhikkhave, te manussā dīghītiṃ kosalarājānaṃ etadavocuṃ – ‘‘ummattako ayaṃ dīghīti kosalarājā vippalapati. Ko imassa dīghāvu? Kaṃ ayaṃ evamāha – ‘mā kho tvaṃ, tāta dīghāvu, dīghaṃ passa, mā rassaṃ. Na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti; averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhaṇe, ummattako vippalapāmi, api ca yo viññū so vibhāvessatī’’ti. Dutiyampi kho, bhikkhave…pe… tatiyampi kho, bhikkhave, dīghīti kosalarājā dīghāvuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘mā kho tvaṃ, tāta dīghāvu, dīghaṃ passa, mā rassaṃ. Na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti; averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’’ti. Tatiyampi kho, bhikkhave, te manussā dīghītiṃ kosalarājānaṃ etadavocuṃ – ‘‘ummattako ayaṃ dīghīti kosalarājā vippalapati. Ko imassa dīghāvu ? Kaṃ ayaṃ evamāha – mā kho tvaṃ, tāta dīghāvu, dīghaṃ passa, mā rassaṃ. Na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti; averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhaṇe, ummattako vippalapāmi, api ca yo viññū so vibhāvessatī’’ti. Atha kho, bhikkhave, te manussā dīghītiṃ kosalarājānaṃ sapajāpatikaṃ rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhāmetvā dakkhiṇato nagarassa catudhā chinditvā catuddisā bilāni nikkhipitvā gumbaṃ ṭhapetvā pakkamiṃsu. Atha kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro bārāṇasiṃ pavisitvā suraṃ nīharitvā gumbiye pāyesi. Yadā te mattā ahesuṃ patitā, atha kaṭṭhāni saṃkaḍḍhitvā citakaṃ karitvā mātāpitūnaṃ sarīraṃ citakaṃ āropetvā aggiṃ datvā pañjaliko tikkhattuṃ citakaṃ padakkhiṇaṃ akāsi.
੪੬੧. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਉਪਰਿਪਾਸਾਦવਰਗਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਪਞ੍ਜਲਿਕਂ ਤਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਚਿਤਕਂ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂ, ਦਿਸ੍વਾਨਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਨਿਸ੍ਸਂਸਯਂ ਖੋ ਸੋ ਮਨੁਸ੍ਸੋ ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਞਾਤਿ વਾ ਸਾਲੋਹਿਤੋ વਾ, ਅਹੋ ਮੇ ਅਨਤ੍ਥਤੋ, ਨ ਹਿ ਨਾਮ ਮੇ ਕੋਚਿ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਅਰਞ੍ਞਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਯਾવਦਤ੍ਥਂ ਕਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਰੋਦਿਤ੍વਾ ਖਪ੍ਪਂ 9 ਪੁਞ੍ਛਿਤ੍વਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤੇਪੁਰਸ੍ਸ ਸਾਮਨ੍ਤਾ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥਾਚਰਿਯਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਆਚਰਿਯ, ਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਣੇ ਮਾਣવਕ, ਸਿਕ੍ਖਸ੍ਸੂ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਾਯਂ ਮਞ੍ਜੁਨਾ ਸਰੇਨ ਗਾਯਿ, વੀਣਞ੍ਚ વਾਦੇਸਿ। ਅਸ੍ਸੋਸਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਾਯਂ ਮਞ੍ਜੁਨਾ ਸਰੇਨ ਗੀਤਂ વੀਣਞ੍ਚ વਾਦਿਤਂ, ਸੁਤ੍વਾਨ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਕੋ, ਭਣੇ, ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਾਯਂ ਮਞ੍ਜੁਨਾ ਸਰੇਨ ਗਾਯਿ, વੀਣਞ੍ਚ વਾਦੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਮੁਕਸ੍ਸ, ਦੇવ, ਹਤ੍ਥਾਚਰਿਯਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸੀ ਮਾਣવਕੋ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਾਯਂ ਮਞ੍ਜੁਨਾ ਸਰੇਨ ਗਾਯਿ, વੀਣਞ੍ਚ વਾਦੇਸੀ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਣੇ, ਤਂ ਮਾਣવਕਂ ਆਨੇਥਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਆਨੇਸੁਂ। ‘‘ਤ੍વਂ ਭਣੇ ਮਾਣવਕ, ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚੂਸਸਮਯਂ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਯ ਹਤ੍ਥਿਸਾਲਾਯਂ ਮਞ੍ਜੁਨਾ ਸਰੇਨ ਗਾਯਿ, વੀਣਞ੍ਚ વਾਦੇਸੀ’’ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ ਤ੍વਂ, ਭਣੇ ਮਾਣવਕ, ਗਾਯਸ੍ਸੁ, વੀਣਞ੍ਚ વਾਦੇਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਆਰਾਧਾਪੇਕ੍ਖੋ ਮਞ੍ਜੁਨਾ ਸਰੇਨ ਗਾਯਿ , વੀਣਞ੍ਚ વਾਦੇਸਿ। ‘‘ਤ੍વਂ, ਭਣੇ ਮਾਣવਕ, ਮਂ ਉਪਟ੍ਠਹਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪੁਬ੍ਬੁਟ੍ਠਾਯੀ ਅਹੋਸਿ ਪਚ੍ਛਾਨਿਪਾਤੀ ਕਿਙ੍ਕਾਰਪਟਿਸ੍ਸਾવੀ ਮਨਾਪਚਾਰੀ ਪਿਯવਾਦੀ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਿਮੇ વਿਸ੍ਸਾਸਿਕਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਸਿ।
461. Tena kho pana samayena brahmadatto kāsirājā uparipāsādavaragato hoti. Addasā kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dīghāvuṃ kumāraṃ pañjalikaṃ tikkhattuṃ citakaṃ padakkhiṇaṃ karontaṃ, disvānassa etadahosi – ‘‘nissaṃsayaṃ kho so manusso dīghītissa kosalarañño ñāti vā sālohito vā, aho me anatthato, na hi nāma me koci ārocessatī’’ti. Atha kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro araññaṃ gantvā yāvadatthaṃ kanditvā roditvā khappaṃ 10 puñchitvā bārāṇasiṃ pavisitvā antepurassa sāmantā hatthisālaṃ gantvā hatthācariyaṃ etadavoca – ‘‘icchāmahaṃ, ācariya, sippaṃ sikkhitu’’nti. ‘‘Tena hi, bhaṇe māṇavaka, sikkhassū’’ti. Atha kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya hatthisālāyaṃ mañjunā sarena gāyi, vīṇañca vādesi. Assosi kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya hatthisālāyaṃ mañjunā sarena gītaṃ vīṇañca vāditaṃ, sutvāna manusse pucchi – ‘‘ko, bhaṇe, rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya hatthisālāyaṃ mañjunā sarena gāyi, vīṇañca vādesī’’ti? ‘‘Amukassa, deva, hatthācariyassa antevāsī māṇavako rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya hatthisālāyaṃ mañjunā sarena gāyi, vīṇañca vādesī’’ti. ‘‘Tena hi, bhaṇe, taṃ māṇavakaṃ ānethā’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho, bhikkhave, te manussā brahmadattassa kāsirañño paṭissutvā dīghāvuṃ kumāraṃ ānesuṃ. ‘‘Tvaṃ bhaṇe māṇavaka, rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya hatthisālāyaṃ mañjunā sarena gāyi, vīṇañca vādesī’’ti? ‘‘Evaṃ, devā’’ti. ‘‘Tena hi tvaṃ, bhaṇe māṇavaka, gāyassu, vīṇañca vādehī’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro brahmadattassa kāsirañño paṭissutvā ārādhāpekkho mañjunā sarena gāyi , vīṇañca vādesi. ‘‘Tvaṃ, bhaṇe māṇavaka, maṃ upaṭṭhahā’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro brahmadattassa kāsirañño paccassosi. Atha kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro brahmadattassa kāsirañño pubbuṭṭhāyī ahosi pacchānipātī kiṅkārapaṭissāvī manāpacārī piyavādī. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dīghāvuṃ kumāraṃ nacirasseva abbhantarime vissāsikaṭṭhāne ṭhapesi.
੪੬੨. ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਣੇ ਮਾਣવਕ, ਰਥਂ ਯੋਜੇਹਿ, ਮਿਗવਂ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਰਥਂ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਂ ਕਾਸਿਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯੁਤ੍ਤੋ ਖੋ ਤੇ, ਦੇવ, ਰਥੋ, ਯਸ੍ਸ ਦਾਨਿ ਕਾਲਂ ਮਞ੍ਞਸੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਰਥਂ ਅਭਿਰੁਹਿ। ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਰਥਂ ਪੇਸੇਸਿ। ਤਥਾ ਤਥਾ ਰਥਂ ਪੇਸੇਸਿ ਯਥਾ ਯਥਾ ਅਞ੍ਞੇਨੇવ ਸੇਨਾ ਅਗਮਾਸਿ ਅਞ੍ਞੇਨੇવ ਰਥੋ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੂਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਭਣੇ ਮਾਣવਕ, ਰਥਂ ਮੁਞ੍ਚਸ੍ਸੁ, ਕਿਲਨ੍ਤੋਮ੍ਹਿ, ਨਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਰਥਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਪਥવਿਯਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੇਨ ਨਿਸੀਦਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਸੀਸਂ ਕਤ੍વਾ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਕਿਲਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮੁਹੁਤ੍ਤਕੇਨੇવ ਨਿਦ੍ਦਾ ਓਕ੍ਕਮਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਖੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਬਹੁਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ। ਇਮਿਨਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਲਞ੍ਚ વਾਹਨਞ੍ਚ ਜਨਪਦੋ ਚ ਕੋਸੋ ਚ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਞ੍ਚ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ। ਇਮਿਨਾ ਚ ਮੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਹਤਾ। ਅਯਂ ਖ੍વਸ੍ਸ ਕਾਲੋ ਯੋਹਂ વੇਰਂ ਅਪ੍ਪੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕੋਸਿਯਾ ਖਗ੍ਗਂ ਨਿਬ੍ਬਾਹਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਪਿਤਾ ਖੋ ਮਂ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸ, ਮਾ ਰਸ੍ਸਂ। ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਨ ਖੋ ਮੇਤਂ ਪਤਿਰੂਪਂ , ਯ੍વਾਹਂ ਪਿਤੁવਚਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕੋਸਿਯਾ ਖਗ੍ਗਂ ਪવੇਸੇਸਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਖੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਬਹੁਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ, ਇਮਿਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਲਞ੍ਚ વਾਹਨਞ੍ਚ ਜਨਪਦੋ ਚ ਕੋਸੋ ਚ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਞ੍ਚ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਮੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਹਤਾ, ਅਯਂ ਖ੍વਸ੍ਸ ਕਾਲੋ ਯੋਹਂ વੇਰਂ ਅਪ੍ਪੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕੋਸਿਯਾ ਖਗ੍ਗਂ ਨਿਬ੍ਬਾਹਿ। ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਪਿਤਾ ਖੋ ਮਂ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸ, ਮਾ ਰਸ੍ਸਂ, ਨ ਹਿ ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਨ ਖੋ ਮੇਤਂ ਪਤਿਰੂਪਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਪਿਤੁવਚਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਪੁਨਦੇવ ਕੋਸਿਯਾ ਖਗ੍ਗਂ ਪવੇਸੇਸਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਅਯਂ ਖੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਬਹੁਨੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ। ਇਮਿਨਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਲਞ੍ਚ વਾਹਨਞ੍ਚ ਜਨਪਦੋ ਚ ਕੋਸੋ ਚ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਞ੍ਚ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ। ਇਮਿਨਾ ਚ ਮੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਹਤਾ। ਅਯਂ ਖ੍વਸ੍ਸ ਕਾਲੋ ਯੋਹਂ વੇਰਂ ਅਪ੍ਪੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕੋਸਿਯਾ ਖਗ੍ਗਂ ਨਿਬ੍ਬਾਹਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਪਿਤਾ ਖੋ ਮਂ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸ, ਮਾ ਰਸ੍ਸਂ। ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਨ ਖੋ ਮੇਤਂ ਪਤਿਰੂਪਂ, ਯ੍વਾਹਂ ਪਿਤੁવਚਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ’’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਨਦੇવ ਕੋਸਿਯਾ ਖਗ੍ਗਂ ਪવੇਸੇਸਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਭੀਤੋ ਉਬ੍ਬਿਗ੍ਗੋ ਉਸ੍ਸਙ੍ਕੀ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤੋ ਸਹਸਾ વੁਟ੍ਠਾਸਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਂ ਕਾਸਿਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਤ੍વਂ , ਦੇવ, ਭੀਤੋ ਉਬ੍ਬਿਗ੍ਗੋ ਉਸ੍ਸਙ੍ਕੀ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤੋ ਸਹਸਾ વੁਟ੍ਠਾਸੀ’’ਤਿ? ਇਧ ਮਂ, ਭਣੇ ਮਾਣવਕ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਸੁਪਿਨਨ੍ਤੇਨ ਖਗ੍ਗੇਨ ਪਰਿਪਾਤੇਸਿ। ਤੇਨਾਹਂ ਭੀਤੋ ਉਬ੍ਬਿਗ੍ਗੋ ਉਸ੍ਸਙ੍ਕੀ ਉਤ੍ਰਸ੍ਤੋ ਸਹਸਾ વੁਟ੍ਠਾਸਿਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ વਾਮੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਸੀਸਂ ਪਰਾਮਸਿਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਖਗ੍ਗਂ ਨਿਬ੍ਬਾਹੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਂ ਕਾਸਿਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਹਂ ਖੋ ਸੋ, ਦੇવ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ। ਬਹੁਨੋ ਤ੍વਂ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ। ਤਯਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬਲਞ੍ਚ વਾਹਨਞ੍ਚ ਜਨਪਦੋ ਚ ਕੋਸੋ ਚ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਞ੍ਚ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ। ਤਯਾ ਚ ਮੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਹਤਾ। ਅਯਂ ਖ੍વਸ੍ਸ ਕਾਲੋ ਯ੍વਾਹਂ વੇਰਂ ਅਪ੍ਪੇਯ੍ਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਸ੍ਸ ਕੁਮਾਰਸ੍ਸ ਪਾਦੇਸੁ ਸਿਰਸਾ ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਜੀવਿਤਂ ਮੇ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੇਹਿ। ਜੀવਿਤਂ ਮੇ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੇਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਕ੍ਯਾਹਂ ਉਸ੍ਸਹਾਮਿ ਦੇવਸ੍ਸ ਜੀવਿਤਂ ਦਾਤੁਂ ? ਦੇવੋ ਖੋ ਮੇ ਜੀવਿਤਂ ਦਦੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਤ੍વਞ੍ਚੇવ ਮੇ ਜੀવਿਤਂ ਦੇਹਿ, ਅਹਞ੍ਚ ਤੇ ਜੀવਿਤਂ ਦਮ੍ਮੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਚ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁ ਚ ਕੁਮਾਰੋ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ ਜੀવਿਤਂ ਅਦਂਸੁ, ਪਾਣਿਞ੍ਚ ਅਗ੍ਗਹੇਸੁਂ, ਸਪਥਞ੍ਚ ਅਕਂਸੁ ਅਦ੍ਦੂਭਾਯ 11।
462. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dīghāvuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘tena hi, bhaṇe māṇavaka, rathaṃ yojehi, migavaṃ gamissāmā’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro brahmadattassa kāsirañño paṭissutvā rathaṃ yojetvā brahmadattaṃ kāsirājānaṃ etadavoca – ‘‘yutto kho te, deva, ratho, yassa dāni kālaṃ maññasī’’ti. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā rathaṃ abhiruhi. Dīghāvu kumāro rathaṃ pesesi. Tathā tathā rathaṃ pesesi yathā yathā aññeneva senā agamāsi aññeneva ratho. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dūraṃ gantvā dīghāvuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘tena hi, bhaṇe māṇavaka, rathaṃ muñcassu, kilantomhi, nipajjissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro brahmadattassa kāsirañño paṭissutvā rathaṃ muñcitvā pathaviyaṃ pallaṅkena nisīdi. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dīghāvussa kumārassa ucchaṅge sīsaṃ katvā seyyaṃ kappesi. Tassa kilantassa muhuttakeneva niddā okkami. Atha kho, bhikkhave, dīghāvussa kumārassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho brahmadatto kāsirājā bahuno amhākaṃ anatthassa kārako. Iminā amhākaṃ balañca vāhanañca janapado ca koso ca koṭṭhāgārañca acchinnaṃ. Iminā ca me mātāpitaro hatā. Ayaṃ khvassa kālo yohaṃ veraṃ appeyya’’nti kosiyā khaggaṃ nibbāhi. Atha kho, bhikkhave, dīghāvussa kumārassa etadahosi – ‘‘pitā kho maṃ maraṇakāle avaca ‘mā kho tvaṃ, tāta dīghāvu, dīghaṃ passa, mā rassaṃ. Na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti; averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’ti. Na kho metaṃ patirūpaṃ , yvāhaṃ pituvacanaṃ atikkameyya’’nti kosiyā khaggaṃ pavesesi. Dutiyampi kho, bhikkhave, dīghāvussa kumārassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho brahmadatto kāsirājā bahuno amhākaṃ anatthassa kārako, imino amhākaṃ balañca vāhanañca janapado ca koso ca koṭṭhāgārañca acchinnaṃ, iminā ca me mātāpitaro hatā, ayaṃ khvassa kālo yohaṃ veraṃ appeyya’’nti kosiyā khaggaṃ nibbāhi. Dutiyampi kho, bhikkhave, dīghāvussa kumārassa etadahosi – ‘‘pitā kho maṃ maraṇakāle avaca ‘mā kho tvaṃ tāta dīghāvu, dīghaṃ passa, mā rassaṃ, na hi tāta dīghāvu verena verā sammanti; averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’ti. Na kho metaṃ patirūpaṃ, yvāhaṃ pituvacanaṃ atikkameyya’’nti. Punadeva kosiyā khaggaṃ pavesesi. Tatiyampi kho, bhikkhave, dīghāvussa kumārassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho brahmadatto kāsirājā bahuno amhākaṃ anatthassa kārako. Iminā amhākaṃ balañca vāhanañca janapado ca koso ca koṭṭhāgārañca acchinnaṃ. Iminā ca me mātāpitaro hatā. Ayaṃ khvassa kālo yohaṃ veraṃ appeyya’’nti kosiyā khaggaṃ nibbāhi. Tatiyampi kho, bhikkhave, dīghāvussa kumārassa etadahosi – ‘‘pitā kho maṃ maraṇakāle avaca ‘mā kho tvaṃ, tāta dīghāvu, dīghaṃ passa, mā rassaṃ. Na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti; averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’ti. Na kho metaṃ patirūpaṃ, yvāhaṃ pituvacanaṃ atikkameyya’’’nti punadeva kosiyā khaggaṃ pavesesi. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā bhīto ubbiggo ussaṅkī utrasto sahasā vuṭṭhāsi. Atha kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro brahmadattaṃ kāsirājānaṃ etadavoca – ‘‘kissa tvaṃ , deva, bhīto ubbiggo ussaṅkī utrasto sahasā vuṭṭhāsī’’ti? Idha maṃ, bhaṇe māṇavaka, dīghītissa kosalarañño putto dīghāvu kumāro supinantena khaggena paripātesi. Tenāhaṃ bhīto ubbiggo ussaṅkī utrasto sahasā vuṭṭhāsinti. Atha kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro vāmena hatthena brahmadattassa kāsirañño sīsaṃ parāmasitvā dakkhiṇena hatthena khaggaṃ nibbāhetvā brahmadattaṃ kāsirājānaṃ etadavoca – ‘‘ahaṃ kho so, deva, dīghītissa kosalarañño putto dīghāvu kumāro. Bahuno tvaṃ amhākaṃ anatthassa kārako. Tayā amhākaṃ balañca vāhanañca janapado ca koso ca koṭṭhāgārañca acchinnaṃ. Tayā ca me mātāpitaro hatā. Ayaṃ khvassa kālo yvāhaṃ veraṃ appeyya’’nti. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dīghāvussa kumārassa pādesu sirasā nipatitvā dīghāvuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘jīvitaṃ me, tāta dīghāvu, dehi. Jīvitaṃ me, tāta dīghāvu, dehī’’ti. ‘‘Kyāhaṃ ussahāmi devassa jīvitaṃ dātuṃ ? Devo kho me jīvitaṃ dadeyyā’’ti. ‘‘Tena hi, tāta dīghāvu, tvañceva me jīvitaṃ dehi, ahañca te jīvitaṃ dammī’’ti. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto ca kāsirājā dīghāvu ca kumāro aññamaññassa jīvitaṃ adaṃsu, pāṇiñca aggahesuṃ, sapathañca akaṃsu addūbhāya 12.
ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਤੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਰਥਂ ਯੋਜੇਹਿ , ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਸਿਰਞ੍ਞੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਰਥਂ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤਂ ਕਾਸਿਰਾਜਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯੁਤ੍ਤੋ ਖੋ ਤੇ, ਦੇવ, ਰਥੋ, ਯਸ੍ਸ ਦਾਨਿ ਕਾਲਂ ਮਞ੍ਞਸੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਰਥਂ ਅਭਿਰੁਹਿ। ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ ਰਥਂ ਪੇਸੇਸਿ। ਤਥਾ ਤਥਾ ਰਥਂ ਪੇਸੇਸਿ ਯਥਾ ਯਥਾ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਸੇਨਾਯ ਸਮਾਗਞ੍ਛਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਬਾਰਾਣਸਿਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਅਮਚ੍ਚੇ ਪਾਰਿਸਜ੍ਜੇ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤਾਪੇਤ੍વਾ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਚੇ, ਭਣੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤਂ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਪਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਥ, ਕਿਨ੍ਤਿ ਨਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ? ਏਕਚ੍ਚੇ ਏવਮਾਹਂਸੁ – ‘‘ਮਯਂ, ਦੇવ, ਹਤ੍ਥੇ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾਮ। ਮਯਂ, ਦੇવ, ਪਾਦੇ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾਮ। ਮਯਂ, ਦੇવ, ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾਮ। ਮਯਂ, ਦੇવ, ਕਣ੍ਣੇ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾਮ। ਮਯਂ, ਦੇવ, ਨਾਸਂ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾਮ। ਮਯਂ, ਦੇવ, ਕਣ੍ਣਨਾਸਂ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾਮ। ਮਯਂ, ਦੇવ, ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ। ‘‘ਅਯਂ ਖੋ, ਭਣੇ, ਦੀਘੀਤਿਸ੍ਸ ਕੋਸਲਰਞ੍ਞੋ ਪੁਤ੍ਤੋ ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ। ਨਾਯਂ ਲਬ੍ਭਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਾਤੁਂ। ਇਮਿਨਾ ਚ ਮੇ ਜੀવਿਤਂ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਮਯਾ ਚ ਇਮਸ੍ਸ ਜੀવਿਤਂ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ।
Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dīghāvuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘tena hi, tāta dīghāvu, rathaṃ yojehi , gamissāmā’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho, bhikkhave, dīghāvu kumāro brahmadattassa kāsirañño paṭissutvā rathaṃ yojetvā brahmadattaṃ kāsirājānaṃ etadavoca – ‘‘yutto kho te, deva, ratho, yassa dāni kālaṃ maññasī’’ti. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā rathaṃ abhiruhi. Dīghāvu kumāro rathaṃ pesesi. Tathā tathā rathaṃ pesesi yathā yathā nacirasseva senāya samāgañchi. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā bārāṇasiṃ pavisitvā amacce pārisajje sannipātāpetvā etadavoca – ‘‘sace, bhaṇe, dīghītissa kosalarañño puttaṃ dīghāvuṃ kumāraṃ passeyyātha, kinti naṃ kareyyāthā’’ti? Ekacce evamāhaṃsu – ‘‘mayaṃ, deva, hatthe chindeyyāma. Mayaṃ, deva, pāde chindeyyāma. Mayaṃ, deva, hatthapāde chindeyyāma. Mayaṃ, deva, kaṇṇe chindeyyāma. Mayaṃ, deva, nāsaṃ chindeyyāma. Mayaṃ, deva, kaṇṇanāsaṃ chindeyyāma. Mayaṃ, deva, sīsaṃ chindeyyāmā’’ti. ‘‘Ayaṃ kho, bhaṇe, dīghītissa kosalarañño putto dīghāvu kumāro. Nāyaṃ labbhā kiñci kātuṃ. Iminā ca me jīvitaṃ dinnaṃ, mayā ca imassa jīvitaṃ dinna’’nti.
੪੬੩. ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ ਦੀਘਾવੁਂ ਕੁਮਾਰਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਯਂ ਖੋ ਤੇ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਪਿਤਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ‘ਮਾ ਖੋ ਤ੍વਂ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, ਦੀਘਂ ਪਸ੍ਸ, ਮਾ ਰਸ੍ਸਂ। ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’ਤਿ, ਕਿਂ ਤੇ ਪਿਤਾ ਸਨ੍ਧਾਯ ਅવਚਾ’’ਤਿ? ‘‘ਯਂ ਖੋ ਮੇ , ਦੇવ, ਪਿਤਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ‘ਮਾ ਦੀਘ’ਨ੍ਤਿ ਮਾ ਚਿਰਂ વੇਰਂ ਅਕਾਸੀਤਿ। ਇਮਂ ਖੋ ਮੇ, ਦੇવ, ਪਿਤਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ਮਾ ਦੀਘਨ੍ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਮੇ, ਦੇવ, ਪਿਤਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ‘ਮਾ ਰਸ੍ਸ’ਨ੍ਤਿ ਮਾ ਖਿਪ੍ਪਂ ਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਭਿਜ੍ਜਿਤ੍ਥਾ’’ਤਿ। ਇਮਂ ਖੋ ਮੇ, ਦੇવ, ਪਿਤਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ਮਾ ਰਸ੍ਸਨ੍ਤਿ। ਯਂ ਖੋ ਮੇ, ਦੇવ, ਪਿਤਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ ‘‘ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ, ਅવੇਰੇਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਦੇવੇਨ ਮੇ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਹਤਾਤਿ। ਸਚਾਹਂ ਦੇવਂ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਯ੍ਯਂ, ਯੇ ਦੇવਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਕਾਮਾ ਤੇ ਮਂ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਯ੍ਯੁਂ, ਯੇ ਮੇ ਅਤ੍ਥਕਾਮਾ ਤੇ ਤੇ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਯ੍ਯੁਂ – ਏવਂ ਤਂ વੇਰਂ વੇਰੇਨ ਨ વੂਪਸਮੇਯ੍ਯ। ਇਦਾਨਿ ਚ ਪਨ ਮੇ ਦੇવੇਨ ਜੀવਿਤਂ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਮਯਾ ਚ ਦੇવਸ੍ਸ ਜੀવਿਤਂ ਦਿਨ੍ਨਂ। ਏવਂ ਤਂ વੇਰਂ ਅવੇਰੇਨ વੂਪਸਨ੍ਤਂ। ਇਮਂ ਖੋ ਮੇ, ਦੇવ, ਪਿਤਾ ਮਰਣਕਾਲੇ ਅવਚ – ਨ ਹਿ, ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰੇਨ વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ; ਅવੇਰੇਨ ਹਿ , ਤਾਤ ਦੀਘਾવੁ, વੇਰਾ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੋ ਕਾਸਿਰਾਜਾ – ‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ વਤ ਭੋ! ਅਬ੍ਭੁਤਂ વਤ ਭੋ! ਯਾવ ਪਣ੍ਡਿਤੋ ਅਯਂ ਦੀਘਾવੁ ਕੁਮਾਰੋ, ਯਤ੍ਰ ਹਿ ਨਾਮ ਪਿਤੁਨੋ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਭਾਸਿਤਸ੍ਸ વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਅਤ੍ਥਂ ਆਜਾਨਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਪੇਤ੍ਤਿਕਂ ਬਲਞ੍ਚ વਾਹਨਞ੍ਚ ਜਨਪਦਞ੍ਚ ਕੋਸਞ੍ਚ ਕੋਟ੍ਠਾਗਾਰਞ੍ਚ ਪਟਿਪਾਦੇਸਿ, ਧੀਤਰਞ੍ਚ ਅਦਾਸਿ। ਤੇਸਞ੍ਹਿ ਨਾਮ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਜੂਨਂ ਆਦਿਨ੍ਨਦਣ੍ਡਾਨਂ ਆਦਿਨ੍ਨਸਤ੍ਥਾਨਂ ਏવਰੂਪਂ ਖਨ੍ਤਿਸੋਰਚ੍ਚਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਇਧ ਖੋ ਪਨ ਤਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਸੋਭੇਥ ਯਂ ਤੁਮ੍ਹੇ ਏવਂ ਸ੍વਾਕ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਸਮਾਨਾ ਖਮਾ ਚ ਭવੇਯ੍ਯਾਥ ਸੋਰਤਾ ਚਾਤਿ? ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਭਗવਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਲਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਮਾ ਭਣ੍ਡਨਂ ਮਾ ਕਲਹਂ ਮਾ વਿਗ੍ਗਹਂ ਮਾ વਿવਾਦ’’ਨ੍ਤਿ। ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਖੋ ਸੋ ਅਧਮ੍ਮવਾਦੀ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਆਗਮੇਤੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸਾਮੀ; ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖવਿਹਾਰਮਨੁਯੁਤ੍ਤੋ વਿਹਰਤੁ। ਮਯਮੇਤੇਨ ਭਣ੍ਡਨੇਨ ਕਲਹੇਨ વਿਗ੍ਗਹੇਨ વਿવਾਦੇਨ ਪਞ੍ਞਾਯਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ – ਪਰਿਯਾਦਿਨ੍ਨਰੂਪਾ ਖੋ ਇਮੇ ਮੋਘਪੁਰਿਸਾ, ਨਯਿਮੇ ਸੁਕਰਾ ਸਞ੍ਞਾਪੇਤੁਨ੍ਤਿ – ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।
463. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā dīghāvuṃ kumāraṃ etadavoca – ‘‘yaṃ kho te, tāta dīghāvu, pitā maraṇakāle avaca ‘mā kho tvaṃ, tāta dīghāvu, dīghaṃ passa, mā rassaṃ. Na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti; averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’ti, kiṃ te pitā sandhāya avacā’’ti? ‘‘Yaṃ kho me , deva, pitā maraṇakāle avaca ‘mā dīgha’nti mā ciraṃ veraṃ akāsīti. Imaṃ kho me, deva, pitā maraṇakāle avaca mā dīghanti. Yaṃ kho me, deva, pitā maraṇakāle avaca ‘mā rassa’nti mā khippaṃ mittehi bhijjitthā’’ti. Imaṃ kho me, deva, pitā maraṇakāle avaca mā rassanti. Yaṃ kho me, deva, pitā maraṇakāle avaca ‘‘na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti, averena hi, tāta dīghāvu, verā sammantī’’ti devena me mātāpitaro hatāti. Sacāhaṃ devaṃ jīvitā voropeyyaṃ, ye devassa atthakāmā te maṃ jīvitā voropeyyuṃ, ye me atthakāmā te te jīvitā voropeyyuṃ – evaṃ taṃ veraṃ verena na vūpasameyya. Idāni ca pana me devena jīvitaṃ dinnaṃ, mayā ca devassa jīvitaṃ dinnaṃ. Evaṃ taṃ veraṃ averena vūpasantaṃ. Imaṃ kho me, deva, pitā maraṇakāle avaca – na hi, tāta dīghāvu, verena verā sammanti; averena hi , tāta dīghāvu, verā sammantī’’ti. Atha kho, bhikkhave, brahmadatto kāsirājā – ‘‘acchariyaṃ vata bho! Abbhutaṃ vata bho! Yāva paṇḍito ayaṃ dīghāvu kumāro, yatra hi nāma pituno saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājānissatī’’ti pettikaṃ balañca vāhanañca janapadañca kosañca koṭṭhāgārañca paṭipādesi, dhītarañca adāsi. Tesañhi nāma, bhikkhave, rājūnaṃ ādinnadaṇḍānaṃ ādinnasatthānaṃ evarūpaṃ khantisoraccaṃ bhavissati. Idha kho pana taṃ, bhikkhave , sobhetha yaṃ tumhe evaṃ svākkhāte dhammavinaye pabbajitā samānā khamā ca bhaveyyātha soratā cāti? Tatiyampi kho bhagavā te bhikkhū etadavoca – ‘‘alaṃ, bhikkhave, mā bhaṇḍanaṃ mā kalahaṃ mā viggahaṃ mā vivāda’’nti. Tatiyampi kho so adhammavādī bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘āgametu, bhante, bhagavā dhammassāmī; appossukko, bhante, bhagavā diṭṭhadhammasukhavihāramanuyutto viharatu. Mayametena bhaṇḍanena kalahena viggahena vivādena paññāyissāmā’’ti. Atha kho bhagavā – pariyādinnarūpā kho ime moghapurisā, nayime sukarā saññāpetunti – uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
ਦੀਘਾવੁਭਾਣવਾਰੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ ਪਠਮੋ।
Dīghāvubhāṇavāro niṭṭhito paṭhamo.
੪੬੪. 13 ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਕੋਸਮ੍ਬਿਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾવਿਸਿ। ਕੋਸਮ੍ਬਿਯਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਸੇਨਾਸਨਂ ਸਂਸਾਮੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤਕੋવ ਇਮਾ ਗਾਥਾਯੋ ਅਭਾਸਿ –
464.14 Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya kosambiṃ piṇḍāya pāvisi. Kosambiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya saṅghamajjhe ṭhitakova imā gāthāyo abhāsi –
ਸਙ੍ਘਸ੍ਮਿਂ ਭਿਜ੍ਜਮਾਨਸ੍ਮਿਂ, ਨਾਞ੍ਞਂ ਭਿਯ੍ਯੋ ਅਮਞ੍ਞਰੁਂ॥
Saṅghasmiṃ bhijjamānasmiṃ, nāññaṃ bhiyyo amaññaruṃ.
ਯਾવਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਮੁਖਾਯਾਮਂ, ਯੇਨ ਨੀਤਾ ਨ ਤਂ વਿਦੂ॥
Yāvicchanti mukhāyāmaṃ, yena nītā na taṃ vidū.
ਯੇ ਚ ਤਂ ਉਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, વੇਰਂ ਤੇਸਂ ਨ ਸਮ੍ਮਤਿ॥
Ye ca taṃ upanayhanti, veraṃ tesaṃ na sammati.
ਯੇ ਚ ਤਂ ਨੁਪਨਯ੍ਹਨ੍ਤਿ, વੇਰਂ ਤੇਸੂਪਸਮ੍ਮਤਿ॥
Ye ca taṃ nupanayhanti, veraṃ tesūpasammati.
ਅવੇਰੇਨ ਚ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ, ਏਸਧਮ੍ਮੋ ਸਨਨ੍ਤਨੋ॥
Averena ca sammanti, esadhammo sanantano.
ਯੇ ਚ ਤਤ੍ਥ વਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਸਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਮੇਧਗਾ॥
Ye ca tattha vijānanti, tato sammanti medhagā.
ਰਟ੍ਠਂ વਿਲੁਮ੍ਪਮਾਨਾਨਂ, ਤੇਸਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ ਸਙ੍ਗਤਿ॥
Raṭṭhaṃ vilumpamānānaṃ, tesampi hoti saṅgati.
‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਤੁਮ੍ਹਾਕ ਨੋ ਸਿਯਾ।
‘‘Kasmā tumhāka no siyā;
ਸਦ੍ਧਿਂਚਰਂ ਸਾਧੁવਿਹਾਰਿ ਧੀਰਂ।
Saddhiṃcaraṃ sādhuvihāri dhīraṃ;
ਅਭਿਭੁਯ੍ਯ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਪਰਿਸ੍ਸਯਾਨਿ।
Abhibhuyya sabbāni parissayāni;
ਚਰੇਯ੍ਯ ਤੇਨਤ੍ਤਮਨੋ ਸਤੀਮਾ॥
Careyya tenattamano satīmā.
ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਰਂ ਸਾਧੁવਿਹਾਰਿ ਧੀਰਂ।
Saddhiṃ caraṃ sādhuvihāri dhīraṃ;
ਰਾਜਾવ ਰਟ੍ਠਂ વਿਜਿਤਂ ਪਹਾਯ।
Rājāva raṭṭhaṃ vijitaṃ pahāya;
ਏਕੋ ਚਰੇ ਮਾਤਙ੍ਗਰਞ੍ਞੇવ ਨਾਗੋ॥
Eko care mātaṅgaraññeva nāgo.
ਨਤ੍ਥਿ ਬਾਲੇ ਸਹਾਯਤਾ।
Natthi bāle sahāyatā;
ਏਕੋ ਚਰੇ ਨ ਚ ਪਾਪਾਨਿ ਕਯਿਰਾ।
Eko care na ca pāpāni kayirā;
ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕੋ ਮਾਤਙ੍ਗਰਞ੍ਞੇવ ਨਾਗੋ’’ਤਿ॥
Appossukko mātaṅgaraññeva nāgo’’ti.
ਦੀਘਾવੁવਤ੍ਥੁ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Dīghāvuvatthu niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾ • Kosambakavivādakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਦੀਘਾવੁવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Dīghāvuvatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਦੀਘਾવੁવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Dīghāvuvatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Kosambakavivādakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੨੭੧. ਕੋਸਮ੍ਬਕવਿવਾਦਕਥਾ • 271. Kosambakavivādakathā
