| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / མིལིནྡཔཉྷཔཱལི༹ • Milindapañhapāḷi |
༥. དཱིཔིཀངྒཔཉྷོ
5. Dīpikaṅgapañho
༥. ‘‘བྷནྟེ ནཱགསེན, ‘དཱིཔིཀསྶ དྭེ ཨངྒཱནི གཧེཏབྦཱནཱི’ཏི ཡཾ ཝདེསི, ཀཏམཱནི ཏཱནི དྭེ ཨངྒཱནི གཧེཏབྦཱནཱི’’ཏི? ‘‘ཡཐཱ, མཧཱརཱཛ, དཱིཔིཀོ ཨརཉྙེ ཏིཎགཧནཾ ཝཱ ཝནགཧནཾ ཝཱ པབྦཏགཧནཾ ཝཱ ནིསྶཱཡ ནིལཱིཡིཏྭཱ མིགེ གཎྷཱཏི, ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ཡོགིནཱ ཡོགཱཝཙརེན ཝིཝེཀཾ སེཝིཏབྦཾ ཨརཉྙཾ རུཀྑམཱུལཾ པབྦཏཾ ཀནྡརཾ གིརིགུཧཾ སུསཱནཾ ཝནཔཏྠཾ ཨབྦྷོཀཱསཾ པལཱལཔུཉྫཾ ཨཔྤསདྡཾ ཨཔྤནིགྒྷོསཾ ཝིཛནཝཱཏཾ མནུསྶརཱཧསེཡྻཀཾ པཊིསལླཱནསཱརུཔྤཾ; ཝིཝེཀཾ སེཝམཱནོ ཧི, མཧཱརཱཛ, ཡོགཱི ཡོགཱཝཙརོ ནཙིརསྶེཝ ཚལ༹བྷིཉྙཱསུ ཙ ཝསིབྷཱཝཾ པཱཔུཎཱཏི། ཨིདཾ, མཧཱརཱཛ, དཱིཔིཀསྶ པཋམཾ ཨངྒཾ གཧེཏབྦཾ། བྷཱསིཏམྤེཏཾ, མཧཱརཱཛ, ཐེརེཧི དྷམྨསངྒཱཧཀེཧི –
5. ‘‘Bhante nāgasena, ‘dīpikassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, dīpiko araññe tiṇagahanaṃ vā vanagahanaṃ vā pabbatagahanaṃ vā nissāya nilīyitvā mige gaṇhāti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vivekaṃ sevitabbaṃ araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ appasaddaṃ appanigghosaṃ vijanavātaṃ manussarāhaseyyakaṃ paṭisallānasāruppaṃ; vivekaṃ sevamāno hi, mahārāja, yogī yogāvacaro nacirasseva chaḷabhiññāsu ca vasibhāvaṃ pāpuṇāti. Idaṃ, mahārāja, dīpikassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therehi dhammasaṅgāhakehi –
ཏཐེཝཱཡཾ བུདྡྷཔུཏྟོ, ཡུཏྟཡོགོ ཝིཔསྶཀོ།
Tathevāyaṃ buddhaputto, yuttayogo vipassako;
ཨརཉྙཾ པཝིསིཏྭཱན, གཎྷཱཏི ཕལམུཏྟམ’ནྟི༎
Araññaṃ pavisitvāna, gaṇhāti phalamuttama’nti.
‘‘པུན ཙཔརཾ, མཧཱརཱཛ, དཱིཔིཀོ ཡཾ ཀིཉྩི པསུཾ ཝདྷིཏྭཱ ཝཱམེན པསྶེན པཏིཏཾ ན བྷཀྑེཏི། ཨེཝམེཝ ཁོ, མཧཱརཱཛ, ཡོགིནཱ ཡོགཱཝཙརེན ཝེལུ༹དཱནེན ཝཱ པཏྟདཱནེན ཝཱ པུཔྥདཱནེན ཝཱ ཕལདཱནེན ཝཱ སིནཱནདཱནེན ཝཱ མཏྟིཀཱདཱནེན ཝཱ ཙུཎྞདཱནེན ཝཱ དནྟཀཊྛདཱནེན ཝཱ མུཁོདཀདཱནེན ཝཱ ཙཱཏུཀམྱཏཱཡ ཝཱ མུགྒསུཔྱཏཱཡ 3 ཝཱ པཱརིབྷཊ 4 ཡཏཱཡ ཝཱ ཛངྒྷཔེསནཱིཡེན ཝཱ ཝེཛྫཀམྨེན ཝཱ དཱུཏཀམྨེན ཝཱ པཧིཎགམནེན ཝཱ པིཎྜཔཊིཔིཎྜེན ཝཱ དཱནཱནུཔྤདཱནེན ཝཱ ཝཏྠུཝིཛྫཱཡ ཝཱ ནཀྑཏྟཝིཛྫཱཡ ཝཱ ཨངྒཝིཛྫཱཡ 5 ཝཱ ཨཉྙཏརཉྙཏརེན ཝཱ བུདྡྷཔྤཊིཀུཊྛེན མིཙྪཱཛཱིཝེན ནིཔྥཱདིཏཾ བྷོཛནཾ ན བྷུཉྫིཏབྦཾ 6 ཝཱམེན པསྶེན པཏིཏཾ པསུཾ ཝིཡ དཱིཔིཀོ། ཨིདཾ, མཧཱརཱཛ, དཱིཔིཀསྶ དུཏིཡཾ ཨངྒཾ གཧེཏབྦཾ། བྷཱསིཏམྤེཏཾ, མཧཱརཱཛ, ཐེརེན སཱརིཔུཏྟེན དྷམྨསེནཱཔཏིནཱ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, dīpiko yaṃ kiñci pasuṃ vadhitvā vāmena passena patitaṃ na bhakkheti. Evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena veḷudānena vā pattadānena vā pupphadānena vā phaladānena vā sinānadānena vā mattikādānena vā cuṇṇadānena vā dantakaṭṭhadānena vā mukhodakadānena vā cātukamyatāya vā muggasupyatāya 7 vā pāribhaṭa 8 yatāya vā jaṅghapesanīyena vā vejjakammena vā dūtakammena vā pahiṇagamanena vā piṇḍapaṭipiṇḍena vā dānānuppadānena vā vatthuvijjāya vā nakkhattavijjāya vā aṅgavijjāya 9 vā aññataraññatarena vā buddhappaṭikuṭṭhena micchājīvena nipphāditaṃ bhojanaṃ na bhuñjitabbaṃ 10 vāmena passena patitaṃ pasuṃ viya dīpiko. Idaṃ, mahārāja, dīpikassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘ཝཙཱིཝིཉྙཏྟིཝིཔྥཱརཱ, ཨུཔྤནྣཾ མདྷུཔཱཡསཾ།
‘‘‘Vacīviññattivipphārā, uppannaṃ madhupāyasaṃ;
སཙེ བྷུཏྟོ བྷཝེཡྻཱཧཾ, སཱཛཱིཝོ གརཧིཏོ མམ༎
Sace bhutto bhaveyyāhaṃ, sājīvo garahito mama.
‘‘‘ཡདིཔི མེ ཨནྟགུཎཾ, ནིཀྑམིཏྭཱ བཧཱི ཙརེ།
‘‘‘Yadipi me antaguṇaṃ, nikkhamitvā bahī care;
ནེཝ བྷིནྡེཡྻམཱཛཱིཝཾ, ཙཛམཱནོཔི ཛཱིཝིཏ’’’ནྟི༎
Neva bhindeyyamājīvaṃ, cajamānopi jīvita’’’nti.
དཱིཔིཀངྒཔཉྷོ པཉྩམོ།
Dīpikaṅgapañho pañcamo.
Footnotes:
