| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹਪਾਲ਼ਿ • Milindapañhapāḷi |
੫. ਦੀਪਿਕਙ੍ਗਪਞ੍ਹੋ
5. Dīpikaṅgapañho
੫. ‘‘ਭਨ੍ਤੇ ਨਾਗਸੇਨ, ‘ਦੀਪਿਕਸ੍ਸ ਦ੍વੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’ਤਿ ਯਂ વਦੇਸਿ, ਕਤਮਾਨਿ ਤਾਨਿ ਦ੍વੇ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨੀ’’ਤਿ? ‘‘ਯਥਾ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੀਪਿਕੋ ਅਰਞ੍ਞੇ ਤਿਣਗਹਨਂ વਾ વਨਗਹਨਂ વਾ ਪਬ੍ਬਤਗਹਨਂ વਾ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨਿਲੀਯਿਤ੍વਾ ਮਿਗੇ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯੋਗਿਨਾ ਯੋਗਾવਚਰੇਨ વਿવੇਕਂ ਸੇવਿਤਬ੍ਬਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਕਨ੍ਦਰਂ ਗਿਰਿਗੁਹਂ ਸੁਸਾਨਂ વਨਪਤ੍ਥਂ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਂ ਪਲਾਲਪੁਞ੍ਜਂ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਂ ਅਪ੍ਪਨਿਗ੍ਘੋਸਂ વਿਜਨવਾਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਰਾਹਸੇਯ੍ਯਕਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਸਾਰੁਪ੍ਪਂ; વਿવੇਕਂ ਸੇવਮਾਨੋ ਹਿ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯੋਗੀ ਯੋਗਾવਚਰੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਛਲ਼ਭਿਞ੍ਞਾਸੁ ਚ વਸਿਭਾવਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ। ਇਦਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੀਪਿਕਸ੍ਸ ਪਠਮਂ ਅਙ੍ਗਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਥੇਰੇਹਿ ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਾਹਕੇਹਿ –
5. ‘‘Bhante nāgasena, ‘dīpikassa dve aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni dve aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, dīpiko araññe tiṇagahanaṃ vā vanagahanaṃ vā pabbatagahanaṃ vā nissāya nilīyitvā mige gaṇhāti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vivekaṃ sevitabbaṃ araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ appasaddaṃ appanigghosaṃ vijanavātaṃ manussarāhaseyyakaṃ paṭisallānasāruppaṃ; vivekaṃ sevamāno hi, mahārāja, yogī yogāvacaro nacirasseva chaḷabhiññāsu ca vasibhāvaṃ pāpuṇāti. Idaṃ, mahārāja, dīpikassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therehi dhammasaṅgāhakehi –
ਤਥੇવਾਯਂ ਬੁਦ੍ਧਪੁਤ੍ਤੋ, ਯੁਤ੍ਤਯੋਗੋ વਿਪਸ੍ਸਕੋ।
Tathevāyaṃ buddhaputto, yuttayogo vipassako;
ਅਰਞ੍ਞਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾਨ, ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਫਲਮੁਤ੍ਤਮ’ਨ੍ਤਿ॥
Araññaṃ pavisitvāna, gaṇhāti phalamuttama’nti.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੀਪਿਕੋ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਸੁਂ વਧਿਤ੍વਾ વਾਮੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਪਤਿਤਂ ਨ ਭਕ੍ਖੇਤਿ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜ, ਯੋਗਿਨਾ ਯੋਗਾવਚਰੇਨ વੇਲ਼ੁਦਾਨੇਨ વਾ ਪਤ੍ਤਦਾਨੇਨ વਾ ਪੁਪ੍ਫਦਾਨੇਨ વਾ ਫਲਦਾਨੇਨ વਾ ਸਿਨਾਨਦਾਨੇਨ વਾ ਮਤ੍ਤਿਕਾਦਾਨੇਨ વਾ ਚੁਣ੍ਣਦਾਨੇਨ વਾ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਦਾਨੇਨ વਾ ਮੁਖੋਦਕਦਾਨੇਨ વਾ ਚਾਤੁਕਮ੍ਯਤਾਯ વਾ ਮੁਗ੍ਗਸੁਪ੍ਯਤਾਯ 3 વਾ ਪਾਰਿਭਟ 4 ਯਤਾਯ વਾ ਜਙ੍ਘਪੇਸਨੀਯੇਨ વਾ વੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮੇਨ વਾ ਦੂਤਕਮ੍ਮੇਨ વਾ ਪਹਿਣਗਮਨੇਨ વਾ ਪਿਣ੍ਡਪਟਿਪਿਣ੍ਡੇਨ વਾ ਦਾਨਾਨੁਪ੍ਪਦਾਨੇਨ વਾ વਤ੍ਥੁવਿਜ੍ਜਾਯ વਾ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤવਿਜ੍ਜਾਯ વਾ ਅਙ੍ਗવਿਜ੍ਜਾਯ 5 વਾ ਅਞ੍ਞਤਰਞ੍ਞਤਰੇਨ વਾ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਟਿਕੁਟ੍ਠੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਜੀવੇਨ ਨਿਪ੍ਫਾਦਿਤਂ ਭੋਜਨਂ ਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ 6 વਾਮੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਪਤਿਤਂ ਪਸੁਂ વਿਯ ਦੀਪਿਕੋ। ਇਦਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਦੀਪਿਕਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਂ ਅਙ੍ਗਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਭਾਸਿਤਮ੍ਪੇਤਂ, ਮਹਾਰਾਜ, ਥੇਰੇਨ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੇਨ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਨਾ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, dīpiko yaṃ kiñci pasuṃ vadhitvā vāmena passena patitaṃ na bhakkheti. Evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena veḷudānena vā pattadānena vā pupphadānena vā phaladānena vā sinānadānena vā mattikādānena vā cuṇṇadānena vā dantakaṭṭhadānena vā mukhodakadānena vā cātukamyatāya vā muggasupyatāya 7 vā pāribhaṭa 8 yatāya vā jaṅghapesanīyena vā vejjakammena vā dūtakammena vā pahiṇagamanena vā piṇḍapaṭipiṇḍena vā dānānuppadānena vā vatthuvijjāya vā nakkhattavijjāya vā aṅgavijjāya 9 vā aññataraññatarena vā buddhappaṭikuṭṭhena micchājīvena nipphāditaṃ bhojanaṃ na bhuñjitabbaṃ 10 vāmena passena patitaṃ pasuṃ viya dīpiko. Idaṃ, mahārāja, dīpikassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘વਚੀવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿવਿਪ੍ਫਾਰਾ, ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਮਧੁਪਾਯਸਂ।
‘‘‘Vacīviññattivipphārā, uppannaṃ madhupāyasaṃ;
ਸਚੇ ਭੁਤ੍ਤੋ ਭવੇਯ੍ਯਾਹਂ, ਸਾਜੀવੋ ਗਰਹਿਤੋ ਮਮ॥
Sace bhutto bhaveyyāhaṃ, sājīvo garahito mama.
‘‘‘ਯਦਿਪਿ ਮੇ ਅਨ੍ਤਗੁਣਂ, ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਬਹੀ ਚਰੇ।
‘‘‘Yadipi me antaguṇaṃ, nikkhamitvā bahī care;
ਨੇવ ਭਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯਮਾਜੀવਂ, ਚਜਮਾਨੋਪਿ ਜੀવਿਤ’’’ਨ੍ਤਿ॥
Neva bhindeyyamājīvaṃ, cajamānopi jīvita’’’nti.
ਦੀਪਿਕਙ੍ਗਪਞ੍ਹੋ ਪਞ੍ਚਮੋ।
Dīpikaṅgapañho pañcamo.
Footnotes:
