| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
दिसंगमिकादिवत्थुकथा
Disaṃgamikādivatthukathā
१६३. सङ्गहेतब्बोति ‘‘साधु भन्ते आगतात्थ, इध भिक्खा सुलभा सूपब्यञ्जनं अत्थि, वसथ अनुक्कण्ठमाना’’ति एवं पियवचनेन सङ्गहेतब्बो। पुनप्पुनं तथाकरणवसेन अनुग्गहेतब्बो। ‘‘आम वसिस्सामी’’ति पटिवचनदापनेन उपलापेतब्बो। अथ वा चतूहि पच्चयेहि सङ्गहेतब्बो चेव अनुग्गहेतब्बो च। पियवचनेन उपलापेतब्बो, कण्णसुखं आलपितब्बोति अत्थो। चुण्णादीहि उपट्ठापेतब्बो। आपत्ति दुक्कटस्साति सचे सकलोपि सङ्घो न करोति, सब्बेसं दुक्कटं। इध नेव थेरा न दहरा मुच्चन्ति, सब्बेहि वारेन उपट्ठापेतब्बो। अत्तनो वारे अनुपट्ठहन्तस्स आपत्ति। तेन पन महाथेरानं परिवेणसम्मज्जनदन्तकट्ठदानादीनि न सादितब्बानि। एवम्पि सति महाथेरेहि सायंपातं उपट्ठानं आगन्तब्बं। तेन पन तेसं आगमनं ञत्वा पठमतरं महाथेरानं उपट्ठानं गन्तब्बं। सचस्स सद्धिंचरा भिक्खुउपट्ठाका अत्थि, ‘‘मय्हं उपट्ठाका अत्थि, तुम्हे अप्पोस्सुक्का विहरथा’’ति वत्तब्बं। अथापिस्स सद्धिंचरा नत्थि, तस्मिंयेव पन विहारे एको वा द्वे वा वत्तसम्पन्ना वदन्ति ‘‘मयं थेरस्स कत्तब्बं करिस्साम, अवसेसा फासु विहरन्तू’’ति सब्बेसं अनापत्ति।
163.Saṅgahetabboti ‘‘sādhu bhante āgatāttha, idha bhikkhā sulabhā sūpabyañjanaṃ atthi, vasatha anukkaṇṭhamānā’’ti evaṃ piyavacanena saṅgahetabbo. Punappunaṃ tathākaraṇavasena anuggahetabbo. ‘‘Āma vasissāmī’’ti paṭivacanadāpanena upalāpetabbo. Atha vā catūhi paccayehi saṅgahetabbo ceva anuggahetabbo ca. Piyavacanena upalāpetabbo, kaṇṇasukhaṃ ālapitabboti attho. Cuṇṇādīhi upaṭṭhāpetabbo. Āpatti dukkaṭassāti sace sakalopi saṅgho na karoti, sabbesaṃ dukkaṭaṃ. Idha neva therā na daharā muccanti, sabbehi vārena upaṭṭhāpetabbo. Attano vāre anupaṭṭhahantassa āpatti. Tena pana mahātherānaṃ pariveṇasammajjanadantakaṭṭhadānādīni na sāditabbāni. Evampi sati mahātherehi sāyaṃpātaṃ upaṭṭhānaṃ āgantabbaṃ. Tena pana tesaṃ āgamanaṃ ñatvā paṭhamataraṃ mahātherānaṃ upaṭṭhānaṃ gantabbaṃ. Sacassa saddhiṃcarā bhikkhuupaṭṭhākā atthi, ‘‘mayhaṃ upaṭṭhākā atthi, tumhe appossukkā viharathā’’ti vattabbaṃ. Athāpissa saddhiṃcarā natthi, tasmiṃyeva pana vihāre eko vā dve vā vattasampannā vadanti ‘‘mayaṃ therassa kattabbaṃ karissāma, avasesā phāsu viharantū’’ti sabbesaṃ anāpatti.
सो आवासो गन्तब्बोति उपोसथकरणत्थाय अन्वद्धमासं गन्तब्बो। सो च खो उतुवस्सेयेव, वस्साने पन यं कत्तब्बं, तं दस्सेतुं ‘‘वस्सं वसन्ति बाला अब्यत्ता’’तिआदिमाह। तत्थ न भिक्खवे तेहि भिक्खूहि तस्मिं आवासे वस्सं वसितब्बन्ति पुरिमिकाय पातिमोक्खुद्देसकेन विना न वस्सं उपगन्तब्बं। सचे सो वस्सूपगतानं पक्कमति वा, विब्भमति वा, कालं वा करोति, अञ्ञस्मिं सतियेव पच्छिमिकाय वसितुं वट्टति, असति अञ्ञत्थ गन्तब्बं, अगच्छन्तानं दुक्कटं। सचे पन पच्छिमिकाय पक्कमति वा विब्भमति वा कालं वा करोति, मासद्वयं वसितब्बं।
So āvāso gantabboti uposathakaraṇatthāya anvaddhamāsaṃ gantabbo. So ca kho utuvasseyeva, vassāne pana yaṃ kattabbaṃ, taṃ dassetuṃ ‘‘vassaṃ vasanti bālā abyattā’’tiādimāha. Tattha na bhikkhave tehi bhikkhūhi tasmiṃ āvāse vassaṃ vasitabbanti purimikāya pātimokkhuddesakena vinā na vassaṃ upagantabbaṃ. Sace so vassūpagatānaṃ pakkamati vā, vibbhamati vā, kālaṃ vā karoti, aññasmiṃ satiyeva pacchimikāya vasituṃ vaṭṭati, asati aññattha gantabbaṃ, agacchantānaṃ dukkaṭaṃ. Sace pana pacchimikāya pakkamati vā vibbhamati vā kālaṃ vā karoti, māsadvayaṃ vasitabbaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / ८६. दिसंगमिकादिवत्थु • 86. Disaṃgamikādivatthu
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / दिसंगमिकादिवत्थुकथावण्णना • Disaṃgamikādivatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / दिसंगमिकादिवत्थुकथावण्णना • Disaṃgamikādivatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / पक्खगणनादिउग्गहणानुजाननकथादिवण्णना • Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ८६. दिसंगमिकादिवत्थुकथा • 86. Disaṃgamikādivatthukathā
