| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / परिवार-अट्ठकथा • Parivāra-aṭṭhakathā |
दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना
Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
४२५. दिट्ठाविकम्मवग्गे – दिट्ठाविकम्माति दिट्ठीनं आविकम्मानि; लद्धिप्पकासनानि आपत्तिदेसनासङ्खातानं विनयकम्मानमेतं अधिवचनं। अनापत्तिया दिट्ठिं आवि करोतीति अनापत्तिमेव आपत्तीति देसेतीति अत्थो । अदेसनागामिनियाति गरुकापत्तिया दिट्ठिं आविकरोति; सङ्घादिसेसञ्च पाराजिकञ्च देसेतीति अत्थो। देसितायाति लहुकापत्तियापि देसिताय दिट्ठिं आविकरोति; देसितं पुन देसेतीति अत्थो।
425. Diṭṭhāvikammavagge – diṭṭhāvikammāti diṭṭhīnaṃ āvikammāni; laddhippakāsanāni āpattidesanāsaṅkhātānaṃ vinayakammānametaṃ adhivacanaṃ. Anāpattiyā diṭṭhiṃ āvi karotīti anāpattimeva āpattīti desetīti attho . Adesanāgāminiyāti garukāpattiyā diṭṭhiṃ āvikaroti; saṅghādisesañca pārājikañca desetīti attho. Desitāyāti lahukāpattiyāpi desitāya diṭṭhiṃ āvikaroti; desitaṃ puna desetīti attho.
चतूहि पञ्चहि दिट्ठिन्ति यथा चतूहि पञ्चहि दिट्ठि आविकता होति, एवं आविकरोति; चत्तारो पञ्च जना एकतो आपत्तिं देसेन्तीति अत्थो। मनोमानसेनाति मनसङ्खातेन मानसेन दिट्ठिं आविकरोति; वचीभेदं अकत्वा चित्तेनेव आपत्तिं देसेतीति अत्थो।
Catūhi pañcahi diṭṭhinti yathā catūhi pañcahi diṭṭhi āvikatā hoti, evaṃ āvikaroti; cattāro pañca janā ekato āpattiṃ desentīti attho. Manomānasenāti manasaṅkhātena mānasena diṭṭhiṃ āvikaroti; vacībhedaṃ akatvā citteneva āpattiṃ desetīti attho.
नानासंवासकस्साति लद्धिनानासंवासकस्स वा कम्मनानासंवासकस्स वा सन्तिके दिट्ठिं आविकरोति; आपत्तिं देसेतीति अत्थो। नानासीमायाति समानसंवासकस्सापि नानासीमाय ठितस्स सन्तिके आविकरोति। माळकसीमाय हि ठितेन सीमन्तरिकाय ठितस्स सीमन्तरिकाय वा ठितेन अविप्पवाससीमाय ठितस्सापि आपत्तिं देसेतुं न वट्टति। अपकतत्तस्साति उक्खित्तकस्स वा, यस्स वा उपोसथपवारणा ठपिता होन्ति, तस्स सन्तिके देसेतीति अत्थो।
Nānāsaṃvāsakassāti laddhinānāsaṃvāsakassa vā kammanānāsaṃvāsakassa vā santike diṭṭhiṃ āvikaroti; āpattiṃ desetīti attho. Nānāsīmāyāti samānasaṃvāsakassāpi nānāsīmāya ṭhitassa santike āvikaroti. Māḷakasīmāya hi ṭhitena sīmantarikāya ṭhitassa sīmantarikāya vā ṭhitena avippavāsasīmāya ṭhitassāpi āpattiṃ desetuṃ na vaṭṭati. Apakatattassāti ukkhittakassa vā, yassa vā uposathapavāraṇā ṭhapitā honti, tassa santike desetīti attho.
४३०. नालं ओकासकम्मं कातुन्ति न परियत्तं कातुं; न कातब्बन्ति अत्थो। इधापि अपकतत्तो उक्खित्तको च ठपितउपोसथपवारणो च। चावनाधिप्पायोति सासनतो चावेतुकामो।
430.Nālaṃ okāsakammaṃ kātunti na pariyattaṃ kātuṃ; na kātabbanti attho. Idhāpi apakatatto ukkhittako ca ṭhapitauposathapavāraṇo ca. Cāvanādhippāyoti sāsanato cāvetukāmo.
४३२. मन्दत्ता मोमूहत्ताति मन्दभावेन मोमूहभावेन विस्सज्जितम्पि जानितुं असमत्थो, केवलं अत्तनो मोमूहभावं पकासेन्तोयेव पुच्छति उम्मत्तको विय। पापिच्छोति ‘‘एवं मं जनो सम्भावेस्सती’’ति पापिकाय इच्छाय पुच्छति। परिभवाति परिभवं आरोपेतुकामो हुत्वा पुच्छति। अञ्ञब्याकरणेसुपि एसेव नयो। सेसं सब्बत्थ उत्तानमेवाति। अत्तादानवग्गे च धुतङ्गवग्गे च यं वत्तब्बं सिया, तं सब्बं हेट्ठा वुत्तमेव।
432.Mandattāmomūhattāti mandabhāvena momūhabhāvena vissajjitampi jānituṃ asamattho, kevalaṃ attano momūhabhāvaṃ pakāsentoyeva pucchati ummattako viya. Pāpicchoti ‘‘evaṃ maṃ jano sambhāvessatī’’ti pāpikāya icchāya pucchati. Paribhavāti paribhavaṃ āropetukāmo hutvā pucchati. Aññabyākaraṇesupi eseva nayo. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti. Attādānavagge ca dhutaṅgavagge ca yaṃ vattabbaṃ siyā, taṃ sabbaṃ heṭṭhā vuttameva.
दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना निट्ठिता।
Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi / ४. दिट्ठाविकम्मवग्गो • 4. Diṭṭhāvikammavaggo
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / वोहारवग्गादिवण्णना • Vohāravaggādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / दिट्ठाविकम्मवग्गवण्णना • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
