| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ
Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
೪೨೫. ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗೇ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾತಿ ಏತ್ಥ ಆವಿ ಕರೀಯತೇ ಆವಿಕಮ್ಮಂ, ದಿಟ್ಠೀನಂ ಆವಿಕಮ್ಮಂ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ದಿಟ್ಠೀನಂ ಆವಿಕಮ್ಮಾನೀ’’ತಿ। ‘‘ಲದ್ಧಿಪಕಾಸನಾನ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ದಿಟ್ಠಿಸದ್ದೋ ಲದ್ಧಿಪರಿಯಾಯೋ, ಆವಿಕಮ್ಮಸದ್ದೋ ಪಕಾಸನಪರಿಯಾಯೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಏತನ್ತಿ ‘‘ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ’’ತಿ ನಾಮಂ। ಅದೇಸನಾಗಾಮಿನೀ ನಾಮ ಅತ್ಥತೋ ಗರುಕನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಗರುಕಾಪತ್ತಿಯಾ’’ತಿ। ಲಹುಕಾಯಪೀತಿ ಪಿಸದ್ದೋ ಗರಹತ್ಥೋ। ಲಹುಕಾಯಪಿ ದೇಸಿತಾಯ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮಿಕಂ ಹೋತಿ, ಪಗೇವ ಗರುಕಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
425. Diṭṭhāvikammavagge diṭṭhāvikammāti ettha āvi karīyate āvikammaṃ, diṭṭhīnaṃ āvikammaṃ diṭṭhāvikammanti dassento āha ‘‘diṭṭhīnaṃ āvikammānī’’ti. ‘‘Laddhipakāsanāna’’nti iminā diṭṭhisaddo laddhipariyāyo, āvikammasaddo pakāsanapariyāyoti dasseti. Etanti ‘‘diṭṭhāvikammā’’ti nāmaṃ. Adesanāgāminī nāma atthato garukanti āha ‘‘garukāpattiyā’’ti. Lahukāyapīti pisaddo garahattho. Lahukāyapi desitāya diṭṭhāvikammaṃ adhammikaṃ hoti, pageva garukāyāti attho.
ಯಥಾ …ಪೇ॰… ಹೋತೀತಿ ಯಥಾ ಆವಿಕತೇ ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಏಕೀಭೂತೇಹಿ ಆವಿಕತಾ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹೀತಿ ಅನ್ತಿಮಪರಿಚ್ಛೇದದಸ್ಸನಂ। ತತೋ ಅತಿರೇಕೇಹಿಪಿ ಏಕತೋ ದೇಸೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ದೇಸಿತಾ ಚ ಆಪತ್ತಿ ನ ವುಟ್ಠಾತಿ, ದೇಸನಾಪಚ್ಚಯಾ ದುಕ್ಕಟಞ್ಚ ಹೋತಿ। ‘‘ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹೀ’’ತಿ ಅನ್ತಿಮಪರಿಚ್ಛೇದಸ್ಸ ದಸ್ಸಿತತ್ತಾ ದ್ವೀಹಿ ತೀಹಿ ಪನ ಏಕತೋ ದೇಸೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಮನೋಮಾನಸೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಮನೋಸದ್ದೇನ ಮಾನಸಸದ್ದಸ್ಸ ರಾಗಅರಹತ್ತೇಸುಪಿ ಪವತ್ತನತೋ ತದತ್ಥೇ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಚಿತ್ತೇ ಏವ ವತ್ತತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಮನಸಙ್ಖಾತೇನ ಮಾನಸೇನಾ’’ತಿ। ಇಮಿನಾ ಮನಭೂತಂ ಮಾನಸಂ ಮನೋಮಾನಸನ್ತಿ ವಚನತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ।
Yathā…pe… hotīti yathā āvikate catūhi pañcahi ekībhūtehi āvikatā hotīti yojanā. Catūhi pañcahīti antimaparicchedadassanaṃ. Tato atirekehipi ekato desetuṃ na vaṭṭati, desitā ca āpatti na vuṭṭhāti, desanāpaccayā dukkaṭañca hoti. ‘‘Catūhi pañcahī’’ti antimaparicchedassa dassitattā dvīhi tīhi pana ekato desetuṃ vaṭṭatīti daṭṭhabbaṃ. Manomānasenāti ettha manosaddena mānasasaddassa rāgaarahattesupi pavattanato tadatthe paṭikkhipitvā citte eva vattatīti dasseti. Tena vuttaṃ ‘‘manasaṅkhātena mānasenā’’ti. Iminā manabhūtaṃ mānasaṃ manomānasanti vacanatthaṃ dasseti.
ಸಮಾನಸಂವಾಸಕಸ್ಸಾಪೀತಿ ಪಿಸದ್ದೋ ಸಮಾನಸಂವಾಸಕಸ್ಸಪಿ ನಾನಾಸೀಮಾಯ ಠಿತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಆವಿಕಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮಿಕಂ ಹೋತಿ, ಪಗೇವ ನಾನಾಸಂವಾಸಕಸ್ಸಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಮಾಳಕಸೀಮಾಯಾತಿ ಖಣ್ಡಸೀಮಾಯ ಅಙ್ಗಣೇ। ಅವಿಪ್ಪವಾಸಸೀಮಾಯಾತಿ ಮಹಾಸೀಮಾಯ, ಠಿತಸ್ಸಾಪಿ ಸನ್ತಿಕೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪಿಸದ್ದೇನ ‘‘ಖಣ್ಡಸೀಮಾಯ ಠಿತಸ್ಸಪೀ’’ತಿ ಅತ್ಥಂ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೇತಿ।
Samānasaṃvāsakassāpīti pisaddo samānasaṃvāsakassapi nānāsīmāya ṭhitassa santike āvikammaṃ adhammikaṃ hoti, pageva nānāsaṃvāsakassāti dasseti. Māḷakasīmāyāti khaṇḍasīmāya aṅgaṇe. Avippavāsasīmāyāti mahāsīmāya, ṭhitassāpi santiketi sambandho. Pisaddena ‘‘khaṇḍasīmāya ṭhitassapī’’ti atthaṃ sampiṇḍeti.
೪೩೦. ನ ಪರಿಯತ್ತನ್ತಿ ನ ಸಮತ್ಥಂ। ಇಮಿನಾ ನಾಲನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅಲಂಸದ್ದೋ ಪರಿಯತ್ತತ್ಥೋವ, ನಾರಹಭೂಸನವಾರಣತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಇಧಾಪೀತಿ ಪಞ್ಚಕೇಪಿ। ಪಿಸದ್ದೇನ ಪುರಿಮಪಞ್ಚಕಂ ಅಪೇಕ್ಖತಿ। ‘‘ಸಾಸನತೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಚುಧಾತುಯಾ ಅಪಾದಾನಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಕಾಮೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಅಧಿಪ್ಪಾಯಸದ್ದೋ ಕಾಮಪರಿಯಾಯೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
430.Na pariyattanti na samatthaṃ. Iminā nālanti ettha alaṃsaddo pariyattatthova, nārahabhūsanavāraṇatthoti dasseti. Idhāpīti pañcakepi. Pisaddena purimapañcakaṃ apekkhati. ‘‘Sāsanato’’ti iminā cudhātuyā apādānaṃ dasseti. ‘‘Kāmo’’ti iminā adhippāyasaddo kāmapariyāyoti dasseti.
೪೩೨. ಮನ್ದತ್ತಾ ಮೋಮೂಹತ್ತಾತಿ ಏತ್ಥ ತ್ತಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಭಾವತ್ಥೇ, ಪಞ್ಚಮೀವಿಭತ್ತಿಯಾ ಚ ಕಾರಣತ್ಥೇ ಪವತ್ತಭಾವಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಮನ್ದಭಾವೇನ ಮೋಮೂಹಭಾವೇನಾ’’ತಿ। ಪರಿಭವಾತಿ ಏತ್ಥ ಪರಿಭವಕಾಮಾತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಪರಿಭವಂ ಆರೋಪೇತುಕಾಮೋ ಹುತ್ವಾ’’ತಿ। ಅಞ್ಞಬ್ಯಾಕರಣೇಸುಪೀತಿ ಅರಹತ್ತಬ್ಯಾಕರಣೇಸುಪಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗೇ। ಯನ್ತಿ ವಚನಂ।
432.Mandattā momūhattāti ettha ttapaccayassa bhāvatthe, pañcamīvibhattiyā ca kāraṇatthe pavattabhāvaṃ dassento āha ‘‘mandabhāvena momūhabhāvenā’’ti. Paribhavāti ettha paribhavakāmāti atthaṃ dassento āha ‘‘paribhavaṃ āropetukāmo hutvā’’ti. Aññabyākaraṇesupīti arahattabyākaraṇesupi. Sabbatthāti diṭṭhāvikammavagge. Yanti vacanaṃ.
ಇತಿ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Iti diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೪. ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗೋ • 4. Diṭṭhāvikammavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ವೋಹಾರವಗ್ಗಾದಿವಣ್ಣನಾ • Vohāravaggādivaṇṇanā
