Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi |
೪. ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗೋ
4. Diṭṭhāvikammavaggo
೪೨೫. ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಅನಾಪತ್ತಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಅದೇಸನಾಗಾಮಿನಿಯಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ದೇಸಿತಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಮನೋ ಮಾನಸೇನ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ।
425. ‘‘Kati nu kho, bhante, adhammikā diṭṭhāvikammā’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, adhammikā diṭṭhāvikammā. Katame pañca? Anāpattiyā diṭṭhiṃ āvi karoti, adesanāgāminiyā āpattiyā diṭṭhiṃ āvi karoti, desitāya āpattiyā diṭṭhiṃ āvi karoti, catūhi pañcahi diṭṭhiṃ āvi karoti, mano mānasena diṭṭhiṃ āvi karoti – ime kho, upāli, pañca adhammikā diṭṭhāvikammā.
‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಆಪತ್ತಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ದೇಸನಾಗಾಮಿನಿಯಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಅದೇಸಿತಾಯ ಆಪತ್ತಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ನ ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ನ ಮನೋ ಮಾನಸೇನ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ।
‘‘Pañcime, upāli, dhammikā diṭṭhāvikammā. Katame pañca? Āpattiyā diṭṭhiṃ āvi karoti, desanāgāminiyā āpattiyā diṭṭhiṃ āvi karoti, adesitāya āpattiyā diṭṭhiṃ āvi karoti, na catūhi pañcahi diṭṭhiṃ āvi karoti, na mano mānasena diṭṭhiṃ āvi karoti – ime kho, upāli, pañca dhammikā diṭṭhāvikammā.
‘‘ಅಪರೇಪಿ , ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ನಾನಾಸಂವಾಸಕಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ನಾನಾಸೀಮಾಯ ಠಿತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಅಪಕತತ್ತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಮನೋ ಮಾನಸೇನ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ।
‘‘Aparepi , upāli, pañca adhammikā diṭṭhāvikammā. Katame pañca? Nānāsaṃvāsakassa santike diṭṭhiṃ āvi karoti, nānāsīmāya ṭhitassa santike diṭṭhiṃ āvi karoti, apakatattassa santike diṭṭhiṃ āvi karoti, catūhi pañcahi diṭṭhiṃ āvi karoti, mano mānasena diṭṭhiṃ āvi karoti – ime kho, upāli, pañca adhammikā diṭṭhāvikammā.
‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಸಮಾನಸಂವಾಸಕಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಸಮಾನಸೀಮಾಯ ಠಿತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ಪಕತತ್ತಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ನ ಚತೂಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ, ನ ಮನೋ ಮಾನಸೇನ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿ ಕರೋತಿ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮಿಕಾ ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾತಿ।
‘‘Pañcime, upāli, dhammikā diṭṭhāvikammā. Katame pañca? Samānasaṃvāsakassa santike diṭṭhiṃ āvi karoti, samānasīmāya ṭhitassa santike diṭṭhiṃ āvi karoti, pakatattassa santike diṭṭhiṃ āvi karoti, na catūhi pañcahi diṭṭhiṃ āvi karoti, na mano mānasena diṭṭhiṃ āvi karoti – ime kho, upāli, pañca dhammikā diṭṭhāvikammāti.
೪೨೬. ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಾ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಕಾಯೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯೇನ ಅಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ಕಾಯೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಅಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯೇನ ಅಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಅಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯೇನ ವಾ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ವಾ ಅಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಾ।
426. ‘‘Kati nu kho, bhante, adhammikā paṭiggahā’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, adhammikā paṭiggahā. Katame pañca? Kāyena diyyamānaṃ kāyena appaṭiggahitaṃ, kāyena diyyamānaṃ kāyappaṭibaddhena appaṭiggahitaṃ, kāyappaṭibaddhena diyyamānaṃ kāyena appaṭiggahitaṃ, kāyappaṭibaddhena diyyamānaṃ kāyappaṭibaddhena appaṭiggahitaṃ, nissaggiyena diyyamānaṃ kāyena vā kāyappaṭibaddhena vā appaṭiggahitaṃ – ime kho, upāli, pañca adhammikā paṭiggahā.
‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಕಾಯೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯೇನ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ಕಾಯೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯೇನ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ, ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯೇನ ದಿಯ್ಯಮಾನಂ ಕಾಯೇನ ವಾ ಕಾಯಪ್ಪಟಿಬದ್ಧೇನ ವಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಗ್ಗಹಾ’’ತಿ।
‘‘Pañcime, upāli, dhammikā paṭiggahā. Katame pañca? Kāyena diyyamānaṃ kāyena paṭiggahitaṃ, kāyena diyyamānaṃ kāyappaṭibaddhena paṭiggahitaṃ, kāyappaṭibaddhena diyyamānaṃ kāyena paṭiggahitaṃ, kāyappaṭibaddhena diyyamānaṃ kāyappaṭibaddhena paṭiggahitaṃ, nissaggiyena diyyamānaṃ kāyena vā kāyappaṭibaddhena vā paṭiggahitaṃ – ime kho, upāli, pañca dhammikā paṭiggahā’’ti.
೪೨೭. ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಅನತಿರಿತ್ತಾ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಅನತಿರಿತ್ತಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? 1 ಅಕಪ್ಪಿಯಕತಂ ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಕತಂ ಹೋತಿ ಅನುಚ್ಚಾರಿತಕತಂ ಹೋತಿ, ಅಹತ್ಥಪಾಸೇ ಕತಂ ಹೋತಿ, ಅಲಮೇತಂ ಸಬ್ಬನ್ತಿ ಅವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಅನತಿರಿತ್ತಾ।
427. ‘‘Kati nu kho, bhante, anatirittā’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, anatirittā. Katame pañca? 2 Akappiyakataṃ hoti, appaṭiggahitakataṃ hoti anuccāritakataṃ hoti, ahatthapāse kataṃ hoti, alametaṃ sabbanti avuttaṃ hoti – ime kho, upāli, pañca anatirittā.
‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಅತಿರಿತ್ತಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? 3 ಕಪ್ಪಿಯಕತಂ ಹೋತಿ, ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಕತಂ ಹೋತಿ, ಉಚ್ಚಾರಿತಕತಂ ಹೋತಿ, ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಕತಂ ಹೋತಿ, ಅಲಮೇತಂ ಸಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಅತಿರಿತ್ತಾ’’ತಿ।
‘‘Pañcime, upāli, atirittā. Katame pañca? 4 Kappiyakataṃ hoti, paṭiggahitakataṃ hoti, uccāritakataṃ hoti, hatthapāse kataṃ hoti, alametaṃ sabbanti vuttaṃ hoti – ime kho, upāli, pañca atirittā’’ti.
೪೨೮. ‘‘ಕತಿಹಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಆಕಾರೇಹಿ ಪವಾರಣಾ ಪಞ್ಞಾಯತೀ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಹುಪಾಲಿ, ಆಕಾರೇಹಿ ಪವಾರಣಾ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ಕತಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ? 5 ಅಸನಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಭೋಜನಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಹತ್ಥಪಾಸೇ ಠಿತೋ ಅಭಿಹರತಿ, ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ ಪಞ್ಞಾಯತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚಹಾಕಾರೇಹಿ ಪವಾರಣಾ ಪಞ್ಞಾಯತೀ’’ತಿ।
428. ‘‘Katihi nu kho, bhante, ākārehi pavāraṇā paññāyatī’’ti? ‘‘Pañcahupāli, ākārehi pavāraṇā paññāyati. Katamehi pañcahi? 6 Asanaṃ paññāyati, bhojanaṃ paññāyati, hatthapāse ṭhito abhiharati, paṭikkhepo paññāyati – imehi kho, upāli, pañcahākārehi pavāraṇā paññāyatī’’ti.
೪೨೯. ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಾ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಭಿಕ್ಖು ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಪಾರಾಜಿಕೇನ ಚೋದಿಯಮಾನೋ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ, ತಂ ಸಙ್ಘೋ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇನ ಕಾರೇತಿ, ಅಧಮ್ಮಿಕಂ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಂ । ಭಿಕ್ಖು ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಪಾರಾಜಿಕೇನ ಚೋದಿಯಮಾನೋ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ…ಪೇ॰… ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಂ… ದುಕ್ಕಟಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ, ತಂ ಸಙ್ಘೋ ದುಕ್ಕಟೇನ ಕಾರೇತಿ, ಅಧಮ್ಮಿಕಂ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಂ। ಭಿಕ್ಖು ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ…ಪೇ॰… ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ… ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಂ… ದುಕ್ಕಟಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ದುಕ್ಕಟೇನ ಚೋದಿಯಮಾನೋ ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ, ತಂ ಸಙ್ಘೋ ಪಾರಾಜಿಕೇನ ಕಾರೇತಿ, ಅಧಮ್ಮಿಕಂ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಂ। ಭಿಕ್ಖು ದುಕ್ಕಟಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಕಟೇನ ಚೋದಿಯಮಾನೋ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ…ಪೇ॰… ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ… ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ, ತಂ ಸಙ್ಘೋ ಪಾಟಿದೇಸನೀಯೇನ ಕಾರೇತಿ – ಅಧಮ್ಮಿಕಂ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಂ। ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಾ।
429. ‘‘Kati nu kho, bhante, adhammikā paṭiññātakaraṇā’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, adhammikā paṭiññātakaraṇā. Katame pañca? Bhikkhu pārājikaṃ ajjhāpanno hoti, pārājikena codiyamāno saṅghādisesaṃ ajjhāpanno paṭijānāti, taṃ saṅgho saṅghādisesena kāreti, adhammikaṃ paṭiññātakaraṇaṃ . Bhikkhu pārājikaṃ ajjhāpanno hoti, pārājikena codiyamāno pācittiyaṃ…pe… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ ajjhāpanno paṭijānāti, taṃ saṅgho dukkaṭena kāreti, adhammikaṃ paṭiññātakaraṇaṃ. Bhikkhu saṅghādisesaṃ…pe… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ ajjhāpanno hoti. Dukkaṭena codiyamāno pārājikaṃ ajjhāpanno paṭijānāti, taṃ saṅgho pārājikena kāreti, adhammikaṃ paṭiññātakaraṇaṃ. Bhikkhu dukkaṭaṃ ajjhāpanno hoti, dukkaṭena codiyamāno saṅghādisesaṃ…pe… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ ajjhāpanno paṭijānāti, taṃ saṅgho pāṭidesanīyena kāreti – adhammikaṃ paṭiññātakaraṇaṃ. Ime kho, upāli, pañca adhammikā paṭiññātakaraṇā.
‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಭಿಕ್ಖು ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಪಾರಾಜಿಕೇನ ಚೋದಿಯಮಾನೋ ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ, ತಂ ಸಙ್ಘೋ ಪಾರಾಜಿಕೇನ ಕಾರೇತಿ, ಧಮ್ಮಿಕಂ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಂ। ಭಿಕ್ಖು ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಂ…ಪೇ॰… ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ… ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಂ… ದುಕ್ಕಟಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ದುಕ್ಕಟೇನ ಚೋದಿಯಮಾನೋ ದುಕ್ಕಟಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಪಟಿಜಾನಾತಿ , ತಂ ಸಙ್ಘೋ ದುಕ್ಕಟೇನ ಕಾರೇತಿ, ಧಮ್ಮಿಕಂ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಂ। ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮಿಕಾ ಪಟಿಞ್ಞಾತಕರಣಾ’’ತಿ।
‘‘Pañcime, upāli, dhammikā paṭiññātakaraṇā. Katame pañca? Bhikkhu pārājikaṃ ajjhāpanno hoti, pārājikena codiyamāno pārājikaṃ ajjhāpanno paṭijānāti, taṃ saṅgho pārājikena kāreti, dhammikaṃ paṭiññātakaraṇaṃ. Bhikkhu saṅghādisesaṃ…pe… pācittiyaṃ… pāṭidesanīyaṃ… dukkaṭaṃ ajjhāpanno hoti, dukkaṭena codiyamāno dukkaṭaṃ ajjhāpanno paṭijānāti , taṃ saṅgho dukkaṭena kāreti, dhammikaṃ paṭiññātakaraṇaṃ. Ime kho, upāli, pañca dhammikā paṭiññātakaraṇā’’ti.
೪೩೦. ‘‘ಕತಿಹಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾರಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ನಾಲಂ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾತು’’ನ್ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಹುಪಾಲಿ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾರಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ನಾಲಂ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ। ಕತಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ? ಅಲಜ್ಜೀ ಚ ಹೋತಿ, ಬಾಲೋ ಚ, ಅಪಕತತ್ತೋ ಚ, ಚಾವನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ವತ್ತಾ ಹೋತಿ, ನೋ ವುಟ್ಠಾನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾರಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ನಾಲಂ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ।
430. ‘‘Katihi nu kho, bhante, aṅgehi samannāgatassa bhikkhuno okāsakammaṃ kārāpentassa nālaṃ okāsakammaṃ kātu’’nti? ‘‘Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatassa bhikkhuno okāsakammaṃ kārāpentassa nālaṃ okāsakammaṃ kātuṃ. Katamehi pañcahi? Alajjī ca hoti, bālo ca, apakatatto ca, cāvanādhippāyo vattā hoti, no vuṭṭhānādhippāyo – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno okāsakammaṃ kārāpentassa nālaṃ okāsakammaṃ kātuṃ.
‘‘ಪಞ್ಚಹುಪಾಲಿ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾರಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ಅಲಂ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ। ಕತಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ? ಲಜ್ಜೀ ಚ ಹೋತಿ, ಪಣ್ಡಿತೋ ಚ, ಪಕತತ್ತೋ ಚ, ವುಟ್ಠಾನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ ವತ್ತಾ ಹೋತಿ, ನೋ ಚಾವನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾರಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ಅಲಂ ಓಕಾಸಕಮ್ಮಂ ಕಾತು’’ನ್ತಿ।
‘‘Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatassa bhikkhuno okāsakammaṃ kārāpentassa alaṃ okāsakammaṃ kātuṃ. Katamehi pañcahi? Lajjī ca hoti, paṇḍito ca, pakatatto ca, vuṭṭhānādhippāyo vattā hoti, no cāvanādhippāyo – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatassa bhikkhuno okāsakammaṃ kārāpentassa alaṃ okāsakammaṃ kātu’’nti.
೪೩೧. ‘‘ಕತಿಹಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ವಿನಯೋ ನ ಸಾಕಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಹುಪಾಲಿ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ವಿನಯೋ ನ ಸಾಕಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ। ಕತಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ? ವತ್ಥುಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ನಿದಾನಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಪದಪಚ್ಚಾಭಟ್ಠಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಅನುಸನ್ಧಿವಚನಪಥಂ ನ ಜಾನಾತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ವಿನಯೋ ನ ಸಾಕಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ।
431. ‘‘Katihi nu kho, bhante, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā saddhiṃ vinayo na sākacchitabbo’’ti? ‘‘Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā saddhiṃ vinayo na sākacchitabbo. Katamehi pañcahi? Vatthuṃ na jānāti, nidānaṃ na jānāti, paññattiṃ na jānāti, padapaccābhaṭṭhaṃ na jānāti, anusandhivacanapathaṃ na jānāti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā saddhiṃ vinayo na sākacchitabbo.
‘‘ಪಞ್ಚಹುಪಾಲಿ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ವಿನಯೋ ಸಾಕಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ। ಕತಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ? ವತ್ಥುಂ ಜಾನಾತಿ, ನಿದಾನಂ ಜಾನಾತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಪದಪಚ್ಚಾಭಟ್ಠಂ ಜಾನಾತಿ, ಅನುಸನ್ಧಿವಚನಪಥಂ ಜಾನಾತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ವಿನಯೋ ಸಾಕಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ’’ತಿ।
‘‘Pañcahupāli, aṅgehi samannāgatena bhikkhunā saddhiṃ vinayo sākacchitabbo. Katamehi pañcahi? Vatthuṃ jānāti, nidānaṃ jānāti, paññattiṃ jānāti, padapaccābhaṭṭhaṃ jānāti, anusandhivacanapathaṃ jānāti – imehi kho, upāli, pañcahaṅgehi samannāgatena bhikkhunā saddhiṃ vinayo sākacchitabbo’’ti.
೪೩೨. ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛಾ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮಾ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛಾ। ಕತಮಾ ಪಞ್ಚ? ಮನ್ದತ್ತಾ ಮೋಮೂಹತ್ತಾ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛತಿ, ಪಾಪಿಚ್ಛೋ ಇಚ್ಛಾಪಕತೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛತಿ, ಪರಿಭವಾ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛತಿ , ಅಞ್ಞಾತುಕಾಮೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛತಿ, ಸಚೇ ಮೇ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮ್ಮದೇವ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸತಿ ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ ನೋ ಚೇ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮ್ಮದೇವ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸತಿ ಅಹಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮದೇವ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛತಿ – ಇಮಾ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಪಞ್ಹಾಪುಚ್ಛಾ’’ತಿ।
432. ‘‘Kati nu kho, bhante, pañhāpucchā’’ti? ‘‘Pañcimā, upāli, pañhāpucchā. Katamā pañca? Mandattā momūhattā pañhaṃ pucchati, pāpiccho icchāpakato pañhaṃ pucchati, paribhavā pañhaṃ pucchati , aññātukāmo pañhaṃ pucchati, sace me pañhaṃ puṭṭho sammadeva byākarissati iccetaṃ kusalaṃ no ce pañhaṃ puṭṭho sammadeva byākarissati ahamassa sammadeva byākarissāmīti pañhaṃ pucchati – imā kho, upāli, pañca pañhāpucchā’’ti.
೪೩೩. ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಞ್ಞಬ್ಯಾಕರಣಾ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಅಞ್ಞಬ್ಯಾಕರಣಾ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಮನ್ದತ್ತಾ ಮೋಮೂಹತ್ತಾ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ಪಾಪಿಚ್ಛೋ ಇಚ್ಛಾಪಕತೋ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ಉಮ್ಮಾದಾ ಚಿತ್ತಕ್ಖೇಪಾ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ , ಅಧಿಮಾನೇನ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ಭೂತಂ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಅಞ್ಞಬ್ಯಾಕರಣಾ’’ತಿ।
433. ‘‘Kati nu kho, bhante, aññabyākaraṇā’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, aññabyākaraṇā. Katame pañca? Mandattā momūhattā aññaṃ byākaroti, pāpiccho icchāpakato aññaṃ byākaroti, ummādā cittakkhepā aññaṃ byākaroti , adhimānena aññaṃ byākaroti, bhūtaṃ aññaṃ byākaroti – ime kho, upāli, pañca aññabyākaraṇā’’ti.
೪೩೪. ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ವಿಸುದ್ಧಿಯೋ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮಾ, ಉಪಾಲಿ, ವಿಸುದ್ಧಿಯೋ। ಕತಮಾ ಪಞ್ಚ? ನಿದಾನಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಅವಸೇಸಂ ಸುತೇನ ಸಾವೇತಬ್ಬಂ ಅಯಂ ಪಠಮಾ ವಿಸುದ್ಧಿ, ನಿದಾನಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಚತ್ತಾರಿ ಪಾರಾಜಿಕಾನಿ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಅವಸೇಸಂ ಸುತೇನ ಸಾವೇತಬ್ಬಂ ಅಯಂ ದುತಿಯಾ ವಿಸುದ್ಧಿ, ನಿದಾನಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಚತ್ತಾರಿ ಪಾರಾಜಿಕಾನಿ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ತೇರಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಅವಸೇಸಂ ಸುತೇನ ಸಾವೇತಬ್ಬಂ ಅಯಂ ತತಿಯಾ ವಿಸುದ್ಧಿ, ನಿದಾನಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಚತ್ತಾರಿ ಪಾರಾಜಿಕಾನಿ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ತೇರಸ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ದ್ವೇ ಅನಿಯತೇ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಅವಸೇಸಂ ಸುತೇನ ಸಾವೇತಬ್ಬಂ ಅಯಂ ಚತುತ್ಥಾ ವಿಸುದ್ಧಿ, ವಿತ್ಥಾರೇನೇವ ಪಞ್ಚಮೀ – ಇಮಾ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ವಿಸುದ್ಧಿಯೋ’’ತಿ।
434. ‘‘Kati nu kho, bhante, visuddhiyo’’ti? ‘‘Pañcimā, upāli, visuddhiyo. Katamā pañca? Nidānaṃ uddisitvā avasesaṃ sutena sāvetabbaṃ ayaṃ paṭhamā visuddhi, nidānaṃ uddisitvā cattāri pārājikāni uddisitvā avasesaṃ sutena sāvetabbaṃ ayaṃ dutiyā visuddhi, nidānaṃ uddisitvā cattāri pārājikāni uddisitvā terasa saṅghādisese uddisitvā avasesaṃ sutena sāvetabbaṃ ayaṃ tatiyā visuddhi, nidānaṃ uddisitvā cattāri pārājikāni uddisitvā terasa saṅghādisese uddisitvā dve aniyate uddisitvā avasesaṃ sutena sāvetabbaṃ ayaṃ catutthā visuddhi, vitthāreneva pañcamī – imā kho, upāli, pañca visuddhiyo’’ti.
೪೩೫. ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಭೋಜನಾ’’ತಿ? ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಉಪಾಲಿ, ಭೋಜನಾ । ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಓದನೋ, ಕುಮ್ಮಾಸೋ, ಸತ್ತು, ಮಚ್ಛೋ, ಮಂಸಂ – ಇಮೇ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ಪಞ್ಚ ಭೋಜನಾ’’ತಿ।
435. ‘‘Kati nu kho, bhante, bhojanā’’ti? ‘‘Pañcime, upāli, bhojanā . Katame pañca? Odano, kummāso, sattu, maccho, maṃsaṃ – ime kho, upāli, pañca bhojanā’’ti.
ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ ಚತುತ್ಥೋ।
Diṭṭhāvikammavaggo niṭṭhito catuttho.
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
Tassuddānaṃ –
ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಾ ಅಪರೇ, ಪಟಿಗ್ಗಹಾನತಿರಿತ್ತಾ।
Diṭṭhāvikammā apare, paṭiggahānatirittā;
ಪವಾರಣಾ ಪಟಿಞ್ಞಾತಂ, ಓಕಾಸಂ ಸಾಕಚ್ಛೇನ ಚ।
Pavāraṇā paṭiññātaṃ, okāsaṃ sākacchena ca;
ಪಞ್ಹಂ ಅಞ್ಞಬ್ಯಾಕರಣಾ, ವಿಸುದ್ಧಿ ಚಾಪಿ ಭೋಜನಾತಿ॥
Pañhaṃ aññabyākaraṇā, visuddhi cāpi bhojanāti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ವೋಹಾರವಗ್ಗಾದಿವಣ್ಣನಾ • Vohāravaggādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Diṭṭhāvikammavaggavaṇṇanā