Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ឥតិវុត្តកបាឡិ • Itivuttakapāḷi

    ១២. ទិដ្ឋិគតសុត្តំ

    12. Diṭṭhigatasuttaṃ

    ៤៩. វុត្តញ្ហេតំ ភគវតា, វុត្តមរហតាតិ មេ សុតំ –

    49. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –

    ‘‘ទ្វីហិ, ភិក្ខវេ, ទិដ្ឋិគតេហិ បរិយុដ្ឋិតា ទេវមនុស្សា ឱលីយន្តិ ឯកេ, អតិធាវន្តិ ឯកេ; ចក្ខុមន្តោ ច បស្សន្តិ។

    ‘‘Dvīhi, bhikkhave, diṭṭhigatehi pariyuṭṭhitā devamanussā olīyanti eke, atidhāvanti eke; cakkhumanto ca passanti.

    ‘‘កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ឱលីយន្តិ ឯកេ? ភវារាមា, ភិក្ខវេ, ទេវមនុស្សា ភវរតា ភវសម្មុទិតា តេសំ ភវនិរោធាយ ធម្មេ ទេសិយមានេ ចិត្តំ ន បក្ខន្ទតិ ន បសីទតិ ន សន្តិដ្ឋតិ នាធិមុច្ចតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ឱលីយន្តិ ឯកេ។

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, olīyanti eke? Bhavārāmā, bhikkhave, devamanussā bhavaratā bhavasammuditā tesaṃ bhavanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati na pasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Evaṃ kho, bhikkhave, olīyanti eke.

    ‘‘កថញ្ច , ភិក្ខវេ, អតិធាវន្តិ ឯកេ? ភវេនេវ ខោ បនេកេ អដ្ដីយមានា ហរាយមានា ជិគុច្ឆមានា វិភវំ អភិនន្ទន្តិ – យតោ កិរ, ភោ, អយំ អត្តា 1 កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា ឧច្ឆិជ្ជតិ វិនស្សតិ ន ហោតិ បរំ មរណា; ឯតំ សន្តំ ឯតំ បណីតំ ឯតំ យាថាវន្តិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, អតិធាវន្តិ ឯកេ។

    ‘‘Kathañca , bhikkhave, atidhāvanti eke? Bhaveneva kho paneke aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā vibhavaṃ abhinandanti – yato kira, bho, ayaṃ attā 2 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā; etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ etaṃ yāthāvanti. Evaṃ kho, bhikkhave, atidhāvanti eke.

    ‘‘កថញ្ច, ភិក្ខវេ, ចក្ខុមន្តោ បស្សន្តិ? ឥធ ភិក្ខុ ភូតំ ភូតតោ បស្សតិ; ភូតំ ភូតតោ ទិស្វា ភូតស្ស និព្ពិទាយ វិរាគាយ និរោធាយ បដិបន្នោ ហោតិ។ ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, ចក្ខុមន្តោ បស្សន្តី’’តិ។ ឯតមត្ថំ ភគវា អវោច។ តត្ថេតំ ឥតិ វុច្ចតិ –

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, cakkhumanto passanti? Idha bhikkhu bhūtaṃ bhūtato passati; bhūtaṃ bhūtato disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, cakkhumanto passantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –

    ‘‘យេ 3 ភូតំ ភូតតោ ទិស្វា, ភូតស្ស ច អតិក្កមំ;

    ‘‘Ye 4 bhūtaṃ bhūtato disvā, bhūtassa ca atikkamaṃ;

    យថាភូតេ វិមុច្ចន្តិ, ភវតណ្ហា បរិក្ខយា។

    Yathābhūte vimuccanti, bhavataṇhā parikkhayā.

    ‘‘ស វេ 5 ភូតបរិញ្ញោ, សោ វីតតណ្ហោ ភវាភវេ;

    ‘‘Sa ve 6 bhūtapariñño, so vītataṇho bhavābhave;

    ភូតស្ស វិភវា ភិក្ខុ, នាគច្ឆតិ បុនព្ភវ’’ន្តិ។

    Bhūtassa vibhavā bhikkhu, nāgacchati punabbhava’’nti.

    អយម្បិ អត្ថោ វុត្តោ ភគវតា, ឥតិ មេ សុតន្តិ។ ទ្វាទសមំ។

    Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dvādasamaṃ.

    ទុតិយោ វគ្គោ និដ្ឋិតោ។

    Dutiyo vaggo niṭṭhito.

    តស្សុទ្ទានំ –

    Tassuddānaṃ –

    ទ្វេ ឥន្ទ្រិយា ទ្វេ តបនីយា, សីលេន អបរេ ទុវេ;

    Dve indriyā dve tapanīyā, sīlena apare duve;

    អនោត្តាបី កុហនា ទ្វេ ច, សំវេជនីយេន តេ ទស។

    Anottāpī kuhanā dve ca, saṃvejanīyena te dasa.

    វិតក្កា ទេសនា វិជ្ជា, បញ្ញា ធម្មេន បញ្ចមំ;

    Vitakkā desanā vijjā, paññā dhammena pañcamaṃ;

    អជាតំ ធាតុសល្លានំ, សិក្ខា ជាគរិយេន ច;

    Ajātaṃ dhātusallānaṃ, sikkhā jāgariyena ca;

    អបាយទិដ្ឋិយា ចេវ 7, ពាវីសតិ បកាសិតាតិ។

    Apāyadiṭṭhiyā ceva 8, bāvīsati pakāsitāti.

    ទុកនិបាតោ និដ្ឋិតោ។

    Dukanipāto niṭṭhito.




    Next: ៣. តិកនិបាតោ • 3. Tikanipāto




    Footnotes:
    1. សត្តោ (សី. ក.)
    2. satto (sī. ka.)
    3. យោ (ស្យា. ក.)
    4. yo (syā. ka.)
    5. សចេ (ក. សី. ស្យា. បី.)
    6. sace (ka. sī. syā. pī.)
    7. យេវ (សី. ស្យា.)
    8. yeva (sī. syā.)



    Related texts:



    អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ឥតិវុត្តក-អដ្ឋកថា • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ១២. ទិដ្ឋិគតសុត្តវណ្ណនា • 12. Diṭṭhigatasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact