Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဣတိဝုတ္တကပာဠိ • Itivuttakapāḷi |
၁၂. ဒိဋ္ဌိဂတသုတ္တံ
12. Diṭṭhigatasuttaṃ
၄၉. ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ, ဝုတ္တမရဟတာတိ မေ သုတံ –
49. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ဒ္ဝီဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဒိဋ္ဌိဂတေဟိ ပရိယုဋ္ဌိတာ ဒေဝမနုသ္သာ ဩလီယန္တိ ဧကေ, အတိဓာဝန္တိ ဧကေ; စက္ခုမန္တော စ ပသ္သန္တိ။
‘‘Dvīhi, bhikkhave, diṭṭhigatehi pariyuṭṭhitā devamanussā olīyanti eke, atidhāvanti eke; cakkhumanto ca passanti.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဩလီယန္တိ ဧကေ? ဘဝာရာမာ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝမနုသ္သာ ဘဝရတာ ဘဝသမ္မုဒိတာ တေသံ ဘဝနိရောဓာယ ဓမ္မေ ဒေသိယမာနေ စိတ္တံ န ပက္ခန္ဒတိ န ပသီဒတိ န သန္တိဋ္ဌတိ နာဓိမုစ္စတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဩလီယန္တိ ဧကေ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, olīyanti eke? Bhavārāmā, bhikkhave, devamanussā bhavaratā bhavasammuditā tesaṃ bhavanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati na pasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Evaṃ kho, bhikkhave, olīyanti eke.
‘‘ကထဉ္စ , ဘိက္ခဝေ, အတိဓာဝန္တိ ဧကေ? ဘဝေနေဝ ခော ပနေကေ အဋ္ဋီယမာနာ ဟရာယမာနာ ဇိဂုစ္ဆမာနာ ဝိဘဝံ အဘိနန္ဒန္တိ – ယတော ကိရ, ဘော, အယံ အတ္တာ 1 ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ ဥစ္ဆိဇ္ဇတိ ဝိနသ္သတိ န ဟောတိ ပရံ မရဏာ; ဧတံ သန္တံ ဧတံ ပဏီတံ ဧတံ ယာထာဝန္တိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, အတိဓာဝန္တိ ဧကေ။
‘‘Kathañca , bhikkhave, atidhāvanti eke? Bhaveneva kho paneke aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā vibhavaṃ abhinandanti – yato kira, bho, ayaṃ attā 2 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā; etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ etaṃ yāthāvanti. Evaṃ kho, bhikkhave, atidhāvanti eke.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, စက္ခုမန္တော ပသ္သန္တိ? ဣဓ ဘိက္ခု ဘူတံ ဘူတတော ပသ္သတိ; ဘူတံ ဘူတတော ဒိသ္ဝာ ဘူတသ္သ နိဗ္ဗိဒာယ ဝိရာဂာယ နိရောဓာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, စက္ခုမန္တော ပသ္သန္တီ’’တိ။ ဧတမတ္ထံ ဘဂဝာ အဝောစ။ တတ္ထေတံ ဣတိ ဝုစ္စတိ –
‘‘Kathañca, bhikkhave, cakkhumanto passanti? Idha bhikkhu bhūtaṃ bhūtato passati; bhūtaṃ bhūtato disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, cakkhumanto passantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
ယထာဘူတေ ဝိမုစ္စန္တိ၊ ဘဝတဏ္ဟာ ပရိက္ခယာ။
Yathābhūte vimuccanti, bhavataṇhā parikkhayā.
ဘူတသ္သ ဝိဘဝာ ဘိက္ခု၊ နာဂစ္ဆတိ ပုနဗ္ဘဝ’’န္တိ။
Bhūtassa vibhavā bhikkhu, nāgacchati punabbhava’’nti.
အယမ္ပိ အတ္ထော ဝုတ္တော ဘဂဝတာ, ဣတိ မေ သုတန္တိ။ ဒ္ဝာဒသမံ။
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dvādasamaṃ.
ဒုတိယော ဝဂ္ဂော နိဋ္ဌိတော။
Dutiyo vaggo niṭṭhito.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ဒ္ဝေ ဣန္ဒ္ရိယာ ဒ္ဝေ တပနီယာ၊ သီလေန အပရေ ဒုဝေ။
Dve indriyā dve tapanīyā, sīlena apare duve;
အနောတ္တာပီ ကုဟနာ ဒ္ဝေ စ၊ သံဝေဇနီယေန တေ ဒသ။
Anottāpī kuhanā dve ca, saṃvejanīyena te dasa.
ဝိတက္ကာ ဒေသနာ ဝိဇ္ဇာ၊ ပညာ ဓမ္မေန ပဉ္စမံ။
Vitakkā desanā vijjā, paññā dhammena pañcamaṃ;
အဇာတံ ဓာတုသလ္လာနံ၊ သိက္ခာ ဇာဂရိယေန စ။
Ajātaṃ dhātusallānaṃ, sikkhā jāgariyena ca;
ဒုကနိပာတော နိဋ္ဌိတော။
Dukanipāto niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဣတိဝုတ္တက-အဋ္ဌကထာ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ၁၂. ဒိဋ္ဌိဂတသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 12. Diṭṭhigatasuttavaṇṇanā