Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ඉතිවුත්තකපාළි • Itivuttakapāḷi |
12. දිට්ඨිගතසුත්තං
12. Diṭṭhigatasuttaṃ
49. වුත්තඤ්හෙතං භගවතා, වුත්තමරහතාති මෙ සුතං –
49. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ද්වීහි, භික්ඛවෙ, දිට්ඨිගතෙහි පරියුට්ඨිතා දෙවමනුස්සා ඔලීයන්ති එකෙ, අතිධාවන්ති එකෙ; චක්ඛුමන්තො ච පස්සන්ති.
‘‘Dvīhi, bhikkhave, diṭṭhigatehi pariyuṭṭhitā devamanussā olīyanti eke, atidhāvanti eke; cakkhumanto ca passanti.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, ඔලීයන්ති එකෙ? භවාරාමා, භික්ඛවෙ, දෙවමනුස්සා භවරතා භවසම්මුදිතා තෙසං භවනිරොධාය ධම්මෙ දෙසියමානෙ චිත්තං න පක්ඛන්දති න පසීදති න සන්තිට්ඨති නාධිමුච්චති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, ඔලීයන්ති එකෙ.
‘‘Kathañca, bhikkhave, olīyanti eke? Bhavārāmā, bhikkhave, devamanussā bhavaratā bhavasammuditā tesaṃ bhavanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati na pasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Evaṃ kho, bhikkhave, olīyanti eke.
‘‘කථඤ්ච , භික්ඛවෙ, අතිධාවන්ති එකෙ? භවෙනෙව ඛො පනෙකෙ අට්ටීයමානා හරායමානා ජිගුච්ඡමානා විභවං අභිනන්දන්ති – යතො කිර, භො, අයං අත්තා 1 කායස්ස භෙදා පරං මරණා උච්ඡිජ්ජති විනස්සති න හොති පරං මරණා; එතං සන්තං එතං පණීතං එතං යාථාවන්ති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, අතිධාවන්ති එකෙ.
‘‘Kathañca , bhikkhave, atidhāvanti eke? Bhaveneva kho paneke aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā vibhavaṃ abhinandanti – yato kira, bho, ayaṃ attā 2 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā; etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ etaṃ yāthāvanti. Evaṃ kho, bhikkhave, atidhāvanti eke.
‘‘කථඤ්ච, භික්ඛවෙ, චක්ඛුමන්තො පස්සන්ති? ඉධ භික්ඛු භූතං භූතතො පස්සති; භූතං භූතතො දිස්වා භූතස්ස නිබ්බිදාය විරාගාය නිරොධාය පටිපන්නො හොති. එවං ඛො, භික්ඛවෙ, චක්ඛුමන්තො පස්සන්තී’’ති. එතමත්ථං භගවා අවොච. තත්ථෙතං ඉති වුච්චති –
‘‘Kathañca, bhikkhave, cakkhumanto passanti? Idha bhikkhu bhūtaṃ bhūtato passati; bhūtaṃ bhūtato disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, cakkhumanto passantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
යථාභූතෙ විමුච්චන්ති, භවතණ්හා පරික්ඛයා.
Yathābhūte vimuccanti, bhavataṇhā parikkhayā.
භූතස්ස විභවා භික්ඛු, නාගච්ඡති පුනබ්භව’’න්ති.
Bhūtassa vibhavā bhikkhu, nāgacchati punabbhava’’nti.
අයම්පි අත්ථො වුත්තො භගවතා, ඉති මෙ සුතන්ති. ද්වාදසමං.
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dvādasamaṃ.
දුතියො වග්ගො නිට්ඨිතො.
Dutiyo vaggo niṭṭhito.
තස්සුද්දානං –
Tassuddānaṃ –
ද්වෙ ඉන්ද්රියා ද්වෙ තපනීයා, සීලෙන අපරෙ දුවෙ;
Dve indriyā dve tapanīyā, sīlena apare duve;
අනොත්තාපී කුහනා ද්වෙ ච, සංවෙජනීයෙන තෙ දස.
Anottāpī kuhanā dve ca, saṃvejanīyena te dasa.
විතක්කා දෙසනා විජ්ජා, පඤ්ඤා ධම්මෙන පඤ්චමං;
Vitakkā desanā vijjā, paññā dhammena pañcamaṃ;
අජාතං ධාතුසල්ලානං, සික්ඛා ජාගරියෙන ච;
Ajātaṃ dhātusallānaṃ, sikkhā jāgariyena ca;
දුකනිපාතො නිට්ඨිතො.
Dukanipāto niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්දකනිකාය (අට්ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ඉතිවුත්තක-අට්ඨකථා • Itivuttaka-aṭṭhakathā / 12. දිට්ඨිගතසුත්තවණ්ණනා • 12. Diṭṭhigatasuttavaṇṇanā