Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿ • Itivuttakapāḷi |
੧੨. ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਸੁਤ੍ਤਂ
12. Diṭṭhigatasuttaṃ
੪੯. વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ਭਗવਤਾ, વੁਤ੍ਤਮਰਹਤਾਤਿ ਮੇ ਸੁਤਂ –
49. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ਦ੍વੀਹਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦਿਟ੍ਠਿਗਤੇਹਿ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ ਓਲੀਯਨ੍ਤਿ ਏਕੇ, ਅਤਿਧਾવਨ੍ਤਿ ਏਕੇ; ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਚ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ।
‘‘Dvīhi, bhikkhave, diṭṭhigatehi pariyuṭṭhitā devamanussā olīyanti eke, atidhāvanti eke; cakkhumanto ca passanti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਓਲੀਯਨ੍ਤਿ ਏਕੇ? ਭવਾਰਾਮਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾ ਭવਰਤਾ ਭવਸਮ੍ਮੁਦਿਤਾ ਤੇਸਂ ਭવਨਿਰੋਧਾਯ ਧਮ੍ਮੇ ਦੇਸਿਯਮਾਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨ ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਓਲੀਯਨ੍ਤਿ ਏਕੇ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, olīyanti eke? Bhavārāmā, bhikkhave, devamanussā bhavaratā bhavasammuditā tesaṃ bhavanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati na pasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Evaṃ kho, bhikkhave, olīyanti eke.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਧਾવਨ੍ਤਿ ਏਕੇ? ਭવੇਨੇવ ਖੋ ਪਨੇਕੇ ਅਟ੍ਟੀਯਮਾਨਾ ਹਰਾਯਮਾਨਾ ਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨਾ વਿਭવਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਨ੍ਤਿ – ਯਤੋ ਕਿਰ, ਭੋ, ਅਯਂ ਅਤ੍ਤਾ 1 ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਪਰਂ ਮਰਣਾ ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜਤਿ વਿਨਸ੍ਸਤਿ ਨ ਹੋਤਿ ਪਰਂ ਮਰਣਾ; ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਂ ਏਤਂ ਪਣੀਤਂ ਏਤਂ ਯਾਥਾવਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਧਾવਨ੍ਤਿ ਏਕੇ।
‘‘Kathañca , bhikkhave, atidhāvanti eke? Bhaveneva kho paneke aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā vibhavaṃ abhinandanti – yato kira, bho, ayaṃ attā 2 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā; etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ etaṃ yāthāvanti. Evaṃ kho, bhikkhave, atidhāvanti eke.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਭੂਤਂ ਭੂਤਤੋ ਪਸ੍ਸਤਿ; ਭੂਤਂ ਭੂਤਤੋ ਦਿਸ੍વਾ ਭੂਤਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਯ વਿਰਾਗਾਯ ਨਿਰੋਧਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਭਗવਾ ਅવੋਚ। ਤਤ੍ਥੇਤਂ ਇਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ –
‘‘Kathañca, bhikkhave, cakkhumanto passanti? Idha bhikkhu bhūtaṃ bhūtato passati; bhūtaṃ bhūtato disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, cakkhumanto passantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
ਯਥਾਭੂਤੇ વਿਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ, ਭવਤਣ੍ਹਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਾ॥
Yathābhūte vimuccanti, bhavataṇhā parikkhayā.
ਭੂਤਸ੍ਸ વਿਭવਾ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਨਾਗਚ੍ਛਤਿ ਪੁਨਬ੍ਭવ’’ਨ੍ਤਿ॥
Bhūtassa vibhavā bhikkhu, nāgacchati punabbhava’’nti.
ਅਯਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ ਭਗવਤਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ। ਦ੍વਾਦਸਮਂ।
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dvādasamaṃ.
ਦੁਤਿਯੋ વਗ੍ਗੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
Dutiyo vaggo niṭṭhito.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਦ੍વੇ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਦ੍વੇ ਤਪਨੀਯਾ, ਸੀਲੇਨ ਅਪਰੇ ਦੁવੇ।
Dve indriyā dve tapanīyā, sīlena apare duve;
ਅਨੋਤ੍ਤਾਪੀ ਕੁਹਨਾ ਦ੍વੇ ਚ, ਸਂવੇਜਨੀਯੇਨ ਤੇ ਦਸ॥
Anottāpī kuhanā dve ca, saṃvejanīyena te dasa.
વਿਤਕ੍ਕਾ ਦੇਸਨਾ વਿਜ੍ਜਾ, ਪਞ੍ਞਾ ਧਮ੍ਮੇਨ ਪਞ੍ਚਮਂ।
Vitakkā desanā vijjā, paññā dhammena pañcamaṃ;
ਅਜਾਤਂ ਧਾਤੁਸਲ੍ਲਾਨਂ, ਸਿਕ੍ਖਾ ਜਾਗਰਿਯੇਨ ਚ।
Ajātaṃ dhātusallānaṃ, sikkhā jāgariyena ca;
ਦੁਕਨਿਪਾਤੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
Dukanipāto niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ੧੨. ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 12. Diṭṭhigatasuttavaṇṇanā