Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౨. దోణబ్రాహ్మణసుత్తం
2. Doṇabrāhmaṇasuttaṃ
౧౯౨. అథ ఖో దోణో బ్రాహ్మణో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతా సద్ధిం సమ్మోది. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో దోణో బ్రాహ్మణో భగవన్తం ఏతదవోచ –
192. Atha kho doṇo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho doṇo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘సుతం మేతం, భో గోతమ – ‘న సమణో గోతమో బ్రాహ్మణే జిణ్ణే వుడ్ఢే మహల్లకే అద్ధగతే వయోఅనుప్పత్తే అభివాదేతి వా పచ్చుట్ఠేతి వా ఆసనేన వా నిమన్తేతీ’తి. తయిదం, భో గోతమ, తథేవ. న హి భవం గోతమో బ్రాహ్మణే జిణ్ణే వుడ్ఢే మహల్లకే అద్ధగతే వయోఅనుప్పత్తే అభివాదేతి వా పచ్చుట్ఠేతి వా ఆసనేన వా నిమన్తేతి. తయిదం, భో గోతమ, న సమ్పన్నమేవా’’తి. ‘‘త్వమ్పి నో, దోణ, బ్రాహ్మణో పటిజానాసీ’’తి? ‘‘యఞ్హి తం, భో గోతమ, సమ్మా వదమానో వదేయ్య – ‘బ్రాహ్మణో ఉభతో సుజాతో – మాతితో చ పితితో చ, సంసుద్ధగహణికో, యావ సత్తమా పితామహయుగా అక్ఖితో అనుపక్కుట్ఠో జాతివాదేన, అజ్ఝాయకో మన్తధరో, తిణ్ణం వేదానం పారగూ సనిఘణ్డుకేటుభానం సాక్ఖరప్పభేదానం ఇతిహాసపఞ్చమానం, పదకో వేయ్యాకరణో లోకాయతమహాపురిసలక్ఖణేసు అనవయో’తి, మమేవ తం, భో గోతమ, సమ్మా వదమానో వదేయ్య. అహఞ్హి, భో గోతమ, బ్రాహ్మణో ఉభతో సుజాతో – మాతితో చ పితితో చ, సంసుద్ధగహణికో, యావ సత్తమా పితామహయుగా అక్ఖిత్తో అనుపక్కుట్ఠో జాతివాదేన, అజ్ఝాయకో మన్తధరో, తిణ్ణం వేదానం పారగూ సనిఘణ్డుకేటుభానం సాక్ఖరప్పభేదానం ఇతిహాసపఞ్చమానం, పదకో వేయ్యాకరణో లోకాయతమహాపురిసలక్ఖణేసు అనవయో’’తి.
‘‘Sutaṃ metaṃ, bho gotama – ‘na samaṇo gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuḍḍhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimantetī’ti. Tayidaṃ, bho gotama, tatheva. Na hi bhavaṃ gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuḍḍhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti. Tayidaṃ, bho gotama, na sampannamevā’’ti. ‘‘Tvampi no, doṇa, brāhmaṇo paṭijānāsī’’ti? ‘‘Yañhi taṃ, bho gotama, sammā vadamāno vadeyya – ‘brāhmaṇo ubhato sujāto – mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko, yāva sattamā pitāmahayugā akkhito anupakkuṭṭho jātivādena, ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ, padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo’ti, mameva taṃ, bho gotama, sammā vadamāno vadeyya. Ahañhi, bho gotama, brāhmaṇo ubhato sujāto – mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko, yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena, ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ, padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo’’ti.
‘‘యే ఖో, తే దోణ, బ్రాహ్మణానం పుబ్బకా ఇసయో మన్తానం కత్తారో మన్తానం పవత్తారో, యేసమిదం ఏతరహి బ్రాహ్మణా పోరాణం మన్తపదం గీతం పవుత్తం సమిహితం తదనుగాయన్తి తదనుభాసన్తి భాసితమనుభాసన్తి సజ్ఝాయితమనుసజ్ఝాయన్తి వాచితమనువాచేన్తి, సేయ్యథిదం – అట్ఠకో, వామకో, వామదేవో, వేస్సామిత్తో, యమదగ్గి 1, అఙ్గీరసో, భారద్వాజో, వాసేట్ఠో, కస్సపో, భగు; త్యాస్సు’మే పఞ్చ బ్రాహ్మణే పఞ్ఞాపేన్తి – బ్రహ్మసమం, దేవసమం, మరియాదం, సమ్భిన్నమరియాదం, బ్రాహ్మణచణ్డాలంయేవ పఞ్చమం. తేసం త్వం దోణ, కతమో’’తి?
‘‘Ye kho, te doṇa, brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ tadanugāyanti tadanubhāsanti bhāsitamanubhāsanti sajjhāyitamanusajjhāyanti vācitamanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako, vāmako, vāmadevo, vessāmitto, yamadaggi 2, aṅgīraso, bhāradvājo, vāseṭṭho, kassapo, bhagu; tyāssu’me pañca brāhmaṇe paññāpenti – brahmasamaṃ, devasamaṃ, mariyādaṃ, sambhinnamariyādaṃ, brāhmaṇacaṇḍālaṃyeva pañcamaṃ. Tesaṃ tvaṃ doṇa, katamo’’ti?
‘‘న ఖో మయం, భో గోతమ, పఞ్చ బ్రాహ్మణే జానామ, అథ ఖో మయం బ్రాహ్మణాత్వేవ జానామ. సాధు మే భవం గోతమో తథా ధమ్మం దేసేతు యథా అహం ఇమే పఞ్చ బ్రాహ్మణే జానేయ్య’’న్తి. ‘‘తేన హి, బ్రాహ్మణ, సుణోహి, సాధుకం మనసి కరోహి; భాసిస్సామీ’’తి. ‘‘ఏవం భో’’తి ఖో దోణో బ్రాహ్మణో భగవతో పచ్చస్సోసి. భగవా ఏతదవోచ –
‘‘Na kho mayaṃ, bho gotama, pañca brāhmaṇe jānāma, atha kho mayaṃ brāhmaṇātveva jānāma. Sādhu me bhavaṃ gotamo tathā dhammaṃ desetu yathā ahaṃ ime pañca brāhmaṇe jāneyya’’nti. ‘‘Tena hi, brāhmaṇa, suṇohi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ bho’’ti kho doṇo brāhmaṇo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
‘‘కథఞ్చ, దోణ, బ్రాహ్మణో బ్రహ్మసమో హోతి? ఇధ, దోణ, బ్రాహ్మణో ఉభతో సుజాతో హోతి – మాతితో చ పితితో చ, సంసుద్ధగహణికో, యావ సత్తమా పితామహయుగా అక్ఖిత్తో అనుపక్కుట్ఠో జాతివాదేన. సో అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం 3 చరతి మన్తే అధీయమానో. అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరిత్వా మన్తే అధీయిత్వా ఆచరియస్స ఆచరియధనం పరియేసతి ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన.
‘‘Kathañca, doṇa, brāhmaṇo brahmasamo hoti? Idha, doṇa, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti – mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko, yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. So aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ 4 carati mante adhīyamāno. Aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariyadhanaṃ pariyesati dhammeneva, no adhammena.
‘‘తత్థ చ, దోణ, కో ధమ్మో? నేవ కసియా న వణిజ్జాయ న గోరక్ఖేన న ఇస్సత్థేన 5 న రాజపోరిసేన న సిప్పఞ్ఞతరేన, కేవలం భిక్ఖాచరియాయ కపాలం అనతిమఞ్ఞమానో. సో ఆచరియస్స ఆచరియధనం నియ్యాదేత్వా 6 కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజతి. సో ఏవం పబ్బజితో సమానో మేత్తాసహగతేన చేతసా ఏకం దిసం ఫరిత్వా విహరతి, తథా దుతియం తథా తతియం తథా చతుత్థం 7, ఇతి ఉద్ధమధో తిరియం సబ్బధి సబ్బత్తతాయ సబ్బావన్తం లోకం మేత్తాసహగతేన చేతసా విపులేన మహగ్గతేన అప్పమాణేన అవేరేన అబ్యాపజ్జేన 8 ఫరిత్వా విహరతి. కరుణా…పే॰… ముదితా… ఉపేక్ఖాసహగతేన చేతసా ఏకం దిసం ఫరిత్వా విహరతి, తథా దుతియం తథా తతియం తథా చతుత్థం , ఇతి ఉద్ధమధో తిరియం సబ్బధి సబ్బత్తతాయ సబ్బావన్తం లోకం ఉపేక్ఖాసహగతేన చేతసా విపులేన మహగ్గతేన అప్పమాణేన అవేరేన అబ్యాపజ్జేన ఫరిత్వా విహరతి. సో ఇమే చత్తారో బ్రహ్మవిహారే భావేత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం బ్రహ్మలోకం ఉపపజ్జతి. ఏవం ఖో, దోణ, బ్రాహ్మణో బ్రహ్మసమో హోతి.
‘‘Tattha ca, doṇa, ko dhammo? Neva kasiyā na vaṇijjāya na gorakkhena na issatthena 9 na rājaporisena na sippaññatarena, kevalaṃ bhikkhācariyāya kapālaṃ anatimaññamāno. So ācariyassa ācariyadhanaṃ niyyādetvā 10 kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. So evaṃ pabbajito samāno mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ tathā tatiyaṃ tathā catutthaṃ 11, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena 12 pharitvā viharati. Karuṇā…pe… muditā… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ tathā tatiyaṃ tathā catutthaṃ , iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So ime cattāro brahmavihāre bhāvetvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ brahmalokaṃ upapajjati. Evaṃ kho, doṇa, brāhmaṇo brahmasamo hoti.
‘‘కథఞ్చ, దోణ, బ్రాహ్మణో దేవసమో హోతి? ఇధ, దోణ, బ్రాహ్మణో ఉభతో సుజాతో హోతి – మాతితో చ పితితో చ, సంసుద్ధగహణికో, యావ సత్తమా పితామహయుగా అక్ఖిత్తో అనుపక్కుట్ఠో జాతివాదేన . సో అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరతి మన్తే అధీయమానో. అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరిత్వా మన్తే అధీయిత్వా ఆచరియస్స ఆచరియధనం పరియేసతి ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన. తత్థ చ, దోణ, కో ధమ్మో? నేవ కసియా న వణిజ్జాయ న గోరక్ఖేన న ఇస్సత్థేన న రాజపోరిసేన న సిప్పఞ్ఞతరేన, కేవలం భిక్ఖాచరియాయ కపాలం అనతిమఞ్ఞమానో. సో ఆచరియస్స ఆచరియధనం నియ్యాదేత్వా దారం పరియేసతి ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన.
‘‘Kathañca, doṇa, brāhmaṇo devasamo hoti? Idha, doṇa, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti – mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko, yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena . So aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ carati mante adhīyamāno. Aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariyadhanaṃ pariyesati dhammeneva, no adhammena. Tattha ca, doṇa, ko dhammo? Neva kasiyā na vaṇijjāya na gorakkhena na issatthena na rājaporisena na sippaññatarena, kevalaṃ bhikkhācariyāya kapālaṃ anatimaññamāno. So ācariyassa ācariyadhanaṃ niyyādetvā dāraṃ pariyesati dhammeneva, no adhammena.
‘‘తత్థ చ, దోణ, కో ధమ్మో? నేవ కయేన న విక్కయేన, బ్రాహ్మణింయేవ ఉదకూపస్సట్ఠం. సో బ్రాహ్మణింయేవ గచ్ఛతి, న ఖత్తియిం న వేస్సిం న సుద్దిం న చణ్డాలిం న నేసాదిం న వేనిం 13 న రథకారిం న పుక్కుసిం గచ్ఛతి, న గబ్భినిం గచ్ఛతి, న పాయమానం గచ్ఛతి, న అనుతునిం గచ్ఛతి. కస్మా చ, దోణ, బ్రాహ్మణో న గబ్భినిం గచ్ఛతి? సచే, దోణ, బ్రాహ్మణో గబ్భినిం గచ్ఛతి, అతిమీళ్హజో నామ సో హోతి మాణవకో వా మాణవికా 14 వా . తస్మా, దోణ, బ్రాహ్మణో న గబ్భినిం గచ్ఛతి. కస్మా చ, దోణ, బ్రాహ్మణో న పాయమానం గచ్ఛతి? సచే, దోణ, బ్రాహ్మణో పాయమానం గచ్ఛతి, అసుచిపటిపీళితో నామ సో హోతి మాణవకో వా మాణవికా వా. తస్మా, దోణ, బ్రాహ్మణో న పాయమానం గచ్ఛతి. తస్స సా హోతి బ్రాహ్మణీ నేవ కామత్థా న దవత్థా న రతత్థా, పజత్థావ బ్రాహ్మణస్స బ్రాహ్మణీ హోతి. సో మేథునం ఉప్పాదేత్వా కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజతి. సో ఏవం పబ్బజితో సమానో వివిచ్చేవ కామేహి…పే॰… చతుత్థం ఝానం ఉపసమ్పజ్జ విహరతి. సో ఇమే చత్తారో ఝానే భావేత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జతి. ఏవం ఖో, దోణ, బ్రాహ్మణో దేవసమో హోతి.
‘‘Tattha ca, doṇa, ko dhammo? Neva kayena na vikkayena, brāhmaṇiṃyeva udakūpassaṭṭhaṃ. So brāhmaṇiṃyeva gacchati, na khattiyiṃ na vessiṃ na suddiṃ na caṇḍāliṃ na nesādiṃ na veniṃ 15 na rathakāriṃ na pukkusiṃ gacchati, na gabbhiniṃ gacchati, na pāyamānaṃ gacchati, na anutuniṃ gacchati. Kasmā ca, doṇa, brāhmaṇo na gabbhiniṃ gacchati? Sace, doṇa, brāhmaṇo gabbhiniṃ gacchati, atimīḷhajo nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā 16 vā . Tasmā, doṇa, brāhmaṇo na gabbhiniṃ gacchati. Kasmā ca, doṇa, brāhmaṇo na pāyamānaṃ gacchati? Sace, doṇa, brāhmaṇo pāyamānaṃ gacchati, asucipaṭipīḷito nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā. Tasmā, doṇa, brāhmaṇo na pāyamānaṃ gacchati. Tassa sā hoti brāhmaṇī neva kāmatthā na davatthā na ratatthā, pajatthāva brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti. So methunaṃ uppādetvā kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. So evaṃ pabbajito samāno vivicceva kāmehi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. So ime cattāro jhāne bhāvetvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Evaṃ kho, doṇa, brāhmaṇo devasamo hoti.
‘‘కథఞ్చ, దోణ, బ్రాహ్మణో మరియాదో హోతి? ఇధ, దోణ, బ్రాహ్మణో ఉభతో సుజాతో హోతి – మాతితో చ పితితో చ, సంసుద్ధగహణికో, యావ సత్తమా పితామహయుగా అక్ఖిత్తో అనుపక్కుట్ఠో జాతివాదేన. సో అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరతి మన్తే అధీయమానో. అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరిత్వా మన్తే అధీయిత్వా ఆచరియస్స ఆచరియధనం పరియేసతి ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన . తత్థ చ, దోణ, కో ధమ్మో? నేవ కసియా న వణిజ్జాయ న గోరక్ఖేన న ఇస్సత్థేన న రాజపోరిసేన న సిప్పఞ్ఞతరేన, కేవలం భిక్ఖాచరియాయ కపాలం అనతిమఞ్ఞమానో. సో ఆచరియస్స ఆచరియధనం నియ్యాదేత్వా దారం పరియేసతి ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన.
‘‘Kathañca, doṇa, brāhmaṇo mariyādo hoti? Idha, doṇa, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti – mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko, yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. So aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ carati mante adhīyamāno. Aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariyadhanaṃ pariyesati dhammeneva, no adhammena . Tattha ca, doṇa, ko dhammo? Neva kasiyā na vaṇijjāya na gorakkhena na issatthena na rājaporisena na sippaññatarena, kevalaṃ bhikkhācariyāya kapālaṃ anatimaññamāno. So ācariyassa ācariyadhanaṃ niyyādetvā dāraṃ pariyesati dhammeneva, no adhammena.
‘‘తత్థ చ, దోణ , కో ధమ్మో? నేవ కయేన న విక్కయేన, బ్రాహ్మణింయేవ ఉదకూపస్సట్ఠం. సో బ్రాహ్మణింయేవ గచ్ఛతి, న ఖత్తియిం న వేస్సిం న సుద్దిం న చణ్డాలిం న నేసాదిం న వేనిం న రథకారిం న పుక్కుసిం గచ్ఛతి, న గబ్భినిం గచ్ఛతి, న పాయమానం గచ్ఛతి, న అనుతునిం గచ్ఛతి. కస్మా చ, దోణ, బ్రాహ్మణో న గబ్భినిం గచ్ఛతి? సచే, దోణ, బ్రాహ్మణో గబ్భినిం గచ్ఛతి, అతిమీళ్హజో నామ సో హోతి మాణవకో వా మాణవికా వా. తస్మా, దోణ, బ్రాహ్మణో న గబ్భినిం గచ్ఛతి. కస్మా చ, దోణ, బ్రాహ్మణో న పాయమానం గచ్ఛతి? సచే, దోణ, బ్రాహ్మణో పాయమానం గచ్ఛతి, అసుచిపటిపీళితో నామ సో హోతి మాణవకో వా మాణవికా వా. తస్మా, దోణ, బ్రాహ్మణో న పాయమానం గచ్ఛతి. తస్స సా హోతి బ్రాహ్మణీ నేవ కామత్థా న దవత్థా న రతత్థా, పజత్థావ బ్రాహ్మణస్స బ్రాహ్మణీ హోతి. సో మేథునం ఉప్పాదేత్వా తమేవ పుత్తస్సాదం నికామయమానో కుటుమ్బం అజ్ఝావసతి, న అగారస్మా అనగారియం పబ్బజతి. యావ పోరాణానం బ్రాహ్మణానం మరియాదో తత్థ తిట్ఠతి, తం న వీతిక్కమతి. ‘యావ పోరాణానం బ్రాహ్మణానం మరియాదో తత్థ బ్రాహ్మణో ఠితో తం న వీతిక్కమతీ’తి, ఖో, దోణ, తస్మా బ్రాహ్మణో మరియాదోతి వుచ్చతి. ఏవం ఖో, దోణ, బ్రాహ్మణో మరియాదో హోతి.
‘‘Tattha ca, doṇa , ko dhammo? Neva kayena na vikkayena, brāhmaṇiṃyeva udakūpassaṭṭhaṃ. So brāhmaṇiṃyeva gacchati, na khattiyiṃ na vessiṃ na suddiṃ na caṇḍāliṃ na nesādiṃ na veniṃ na rathakāriṃ na pukkusiṃ gacchati, na gabbhiniṃ gacchati, na pāyamānaṃ gacchati, na anutuniṃ gacchati. Kasmā ca, doṇa, brāhmaṇo na gabbhiniṃ gacchati? Sace, doṇa, brāhmaṇo gabbhiniṃ gacchati, atimīḷhajo nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā. Tasmā, doṇa, brāhmaṇo na gabbhiniṃ gacchati. Kasmā ca, doṇa, brāhmaṇo na pāyamānaṃ gacchati? Sace, doṇa, brāhmaṇo pāyamānaṃ gacchati, asucipaṭipīḷito nāma so hoti māṇavako vā māṇavikā vā. Tasmā, doṇa, brāhmaṇo na pāyamānaṃ gacchati. Tassa sā hoti brāhmaṇī neva kāmatthā na davatthā na ratatthā, pajatthāva brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti. So methunaṃ uppādetvā tameva puttassādaṃ nikāmayamāno kuṭumbaṃ ajjhāvasati, na agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. Yāva porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ mariyādo tattha tiṭṭhati, taṃ na vītikkamati. ‘Yāva porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ mariyādo tattha brāhmaṇo ṭhito taṃ na vītikkamatī’ti, kho, doṇa, tasmā brāhmaṇo mariyādoti vuccati. Evaṃ kho, doṇa, brāhmaṇo mariyādo hoti.
‘‘కథఞ్చ, దోణ, బ్రాహ్మణో సమ్భిన్నమరియాదో హోతి? ఇధ , దోణ, బ్రాహ్మణో ఉభతో సుజాతో హోతి – మాతితో చ పితితో చ, సంసుద్ధగహణికో, యావ సత్తమా పితామహయుగా అక్ఖిత్తో అనుపక్కుట్ఠో జాతివాదేన . సో అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరతి మన్తే అధీయమానో. అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరిత్వా మన్తే అధీయిత్వా ఆచరియస్స ఆచరియధనం పరియేసతి ధమ్మేనేవ, నో అధమ్మేన.
‘‘Kathañca, doṇa, brāhmaṇo sambhinnamariyādo hoti? Idha , doṇa, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti – mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko, yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena . So aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ carati mante adhīyamāno. Aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariyadhanaṃ pariyesati dhammeneva, no adhammena.
‘‘తత్థ చ, దోణ, కో ధమ్మో? నేవ కసియా న వణిజ్జాయ న గోరక్ఖేన న ఇస్సత్థేన న రాజపోరిసేన న సిప్పఞ్ఞతరేన, కేవలం భిక్ఖాచరియాయ కపాలం అనతిమఞ్ఞమానో. సో ఆచరియస్స ఆచరియధనం నియ్యాదేత్వా దారం పరియేసతి ధమ్మేనపి అధమ్మేనపి కయేనపి విక్కయేనపి బ్రాహ్మణిమ్పి ఉదకూపస్సట్ఠం. సో బ్రాహ్మణిమ్పి గచ్ఛతి ఖత్తియిమ్పి గచ్ఛతి వేస్సిమ్పి గచ్ఛతి సుద్దిమ్పి గచ్ఛతి చణ్డాలిమ్పి గచ్ఛతి నేసాదిమ్పి గచ్ఛతి వేనిమ్పి గచ్ఛతి రథకారిమ్పి గచ్ఛతి పుక్కుసిమ్పి గచ్ఛతి గబ్భినిమ్పి గచ్ఛతి పాయమానమ్పి గచ్ఛతి ఉతునిమ్పి గచ్ఛతి అనుతునిమ్పి గచ్ఛతి. తస్స సా హోతి బ్రాహ్మణీ కామత్థాపి దవత్థాపి రతత్థాపి పజత్థాపి బ్రాహ్మణస్స బ్రాహ్మణీ హోతి. యావ పోరాణానం బ్రాహ్మణానం మరియాదో తత్థ న తిట్ఠతి, తం వీతిక్కమతి. ‘యావ పోరాణానం బ్రాహ్మణానం మరియాదో తత్థ బ్రాహ్మణో న ఠితో తం వీతిక్కమతీ’తి ఖో, దోణ, తస్మా బ్రాహ్మణో సమ్భిన్నమరియాదోతి వుచ్చతి. ఏవం ఖో, దోణ, బ్రాహ్మణో సమ్భిన్నమరియాదో హోతి.
‘‘Tattha ca, doṇa, ko dhammo? Neva kasiyā na vaṇijjāya na gorakkhena na issatthena na rājaporisena na sippaññatarena, kevalaṃ bhikkhācariyāya kapālaṃ anatimaññamāno. So ācariyassa ācariyadhanaṃ niyyādetvā dāraṃ pariyesati dhammenapi adhammenapi kayenapi vikkayenapi brāhmaṇimpi udakūpassaṭṭhaṃ. So brāhmaṇimpi gacchati khattiyimpi gacchati vessimpi gacchati suddimpi gacchati caṇḍālimpi gacchati nesādimpi gacchati venimpi gacchati rathakārimpi gacchati pukkusimpi gacchati gabbhinimpi gacchati pāyamānampi gacchati utunimpi gacchati anutunimpi gacchati. Tassa sā hoti brāhmaṇī kāmatthāpi davatthāpi ratatthāpi pajatthāpi brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti. Yāva porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ mariyādo tattha na tiṭṭhati, taṃ vītikkamati. ‘Yāva porāṇānaṃ brāhmaṇānaṃ mariyādo tattha brāhmaṇo na ṭhito taṃ vītikkamatī’ti kho, doṇa, tasmā brāhmaṇo sambhinnamariyādoti vuccati. Evaṃ kho, doṇa, brāhmaṇo sambhinnamariyādo hoti.
‘‘కథఞ్చ, దోణ, బ్రాహ్మణో బ్రాహ్మణచణ్డాలో హోతి? ఇధ, దోణ, బ్రాహ్మణో ఉభతో సుజాతో హోతి – మాతితో చ పితితో చ, సంసుద్ధగహణికో, యావ సత్తమా పితామహయుగా అక్ఖిత్తో అనుపక్కుట్ఠో జాతివాదేన. సో అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరతి మన్తే అధీయమానో. అట్ఠచత్తాలీసవస్సాని కోమారబ్రహ్మచరియం చరిత్వా మన్తే అధీయిత్వా ఆచరియస్స ఆచరియధనం పరియేసతి ధమ్మేనపి అధమ్మేనపి కసియాపి వణిజ్జాయపి గోరక్ఖేనపి ఇస్సత్థేనపి రాజపోరిసేనపి సిప్పఞ్ఞతరేనపి, కేవలమ్పి భిక్ఖాచరియాయ, కపాలం అనతిమఞ్ఞమానో.
‘‘Kathañca, doṇa, brāhmaṇo brāhmaṇacaṇḍālo hoti? Idha, doṇa, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti – mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko, yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. So aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ carati mante adhīyamāno. Aṭṭhacattālīsavassāni komārabrahmacariyaṃ caritvā mante adhīyitvā ācariyassa ācariyadhanaṃ pariyesati dhammenapi adhammenapi kasiyāpi vaṇijjāyapi gorakkhenapi issatthenapi rājaporisenapi sippaññatarenapi, kevalampi bhikkhācariyāya, kapālaṃ anatimaññamāno.
‘‘సో ఆచరియస్స ఆచరియధనం నియ్యాదేత్వా దారం పరియేసతి ధమ్మేనపి అధమ్మేనపి కయేనపి విక్కయేనపి బ్రాహ్మణిమ్పి ఉదకూపస్సట్ఠం. సో బ్రాహ్మణిమ్పి గచ్ఛతి ఖత్తియిమ్పి గచ్ఛతి వేస్సిమ్పి గచ్ఛతి సుద్దిమ్పి గచ్ఛతి చణ్డాలిమ్పి గచ్ఛతి నేసాదిమ్పి గచ్ఛతి వేనిమ్పి గచ్ఛతి రథకారిమ్పి గచ్ఛతి పుక్కుసిమ్పి గచ్ఛతి గబ్భినిమ్పి గచ్ఛతి పాయమానమ్పి గచ్ఛతి ఉతునిమ్పి గచ్ఛతి అనుతునిమ్పి గచ్ఛతి. తస్స సా హోతి బ్రాహ్మణీ కామత్థాపి దవత్థాపి రతత్థాపి పజత్థాపి బ్రాహ్మణస్స బ్రాహ్మణీ హోతి. సో సబ్బకమ్మేహి జీవికం 17 కప్పేతి. తమేనం బ్రాహ్మణా ఏవమాహంసు – ‘కస్మా భవం బ్రాహ్మణో పటిజానమానో సబ్బకమ్మేహి జీవికం కప్పేతీ’తి? సో ఏవమాహ – ‘సేయ్యథాపి, భో, అగ్గి సుచిమ్పి డహతి అసుచిమ్పి డహతి, న చ తేన అగ్గి ఉపలిప్పతి 18; ఏవమేవం ఖో, భో, సబ్బకమ్మేహి చేపి బ్రాహ్మణో జీవికం కప్పేతి, న చ తేన బ్రాహ్మణో ఉపలిప్పతి’. ‘సబ్బకమ్మేహి జీవికం కప్పేతీ’తి ఖో, దోణ , తస్మా బ్రాహ్మణో బ్రాహ్మణచణ్డాలోతి వుచ్చతి. ఏవం ఖో, దోణ, బ్రాహ్మణో బ్రాహ్మణచణ్డాలో హోతి.
‘‘So ācariyassa ācariyadhanaṃ niyyādetvā dāraṃ pariyesati dhammenapi adhammenapi kayenapi vikkayenapi brāhmaṇimpi udakūpassaṭṭhaṃ. So brāhmaṇimpi gacchati khattiyimpi gacchati vessimpi gacchati suddimpi gacchati caṇḍālimpi gacchati nesādimpi gacchati venimpi gacchati rathakārimpi gacchati pukkusimpi gacchati gabbhinimpi gacchati pāyamānampi gacchati utunimpi gacchati anutunimpi gacchati. Tassa sā hoti brāhmaṇī kāmatthāpi davatthāpi ratatthāpi pajatthāpi brāhmaṇassa brāhmaṇī hoti. So sabbakammehi jīvikaṃ 19 kappeti. Tamenaṃ brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘kasmā bhavaṃ brāhmaṇo paṭijānamāno sabbakammehi jīvikaṃ kappetī’ti? So evamāha – ‘seyyathāpi, bho, aggi sucimpi ḍahati asucimpi ḍahati, na ca tena aggi upalippati 20; evamevaṃ kho, bho, sabbakammehi cepi brāhmaṇo jīvikaṃ kappeti, na ca tena brāhmaṇo upalippati’. ‘Sabbakammehi jīvikaṃ kappetī’ti kho, doṇa , tasmā brāhmaṇo brāhmaṇacaṇḍāloti vuccati. Evaṃ kho, doṇa, brāhmaṇo brāhmaṇacaṇḍālo hoti.
‘‘యే ఖో తే, దోణ, బ్రాహ్మణానం పుబ్బకా ఇసయో మన్తానం కత్తారో మన్తానం పవత్తారో యేసమిదం ఏతరహి బ్రాహ్మణా పోరాణం మన్తపదం గీతం పవుత్తం సమీహితం తదనుగాయన్తి తదనుభాసన్తి భాసితమనుభాసన్తి సజ్ఝాయితమనుసజ్ఝాయన్తి వాచిమనువాచేన్తి, సేయ్యథిదం – అట్ఠకో, వామకో, వామదేవో, వేస్సామిత్తో, యమదగ్గి, అఙ్గీరసో, భారద్వాజో, వాసేట్ఠో , కస్సపో, భగు; త్యాస్సుమే పఞ్చ బ్రాహ్మణే పఞ్ఞాపేన్తి – బ్రహ్మసమం, దేవసమం, మరియాదం, సమ్భిన్నమరియాదం, బ్రాహ్మణచణ్డాలంయేవ పఞ్చమం. తేసం త్వం, దోణ, కతమో’’తి?
‘‘Ye kho te, doṇa, brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro yesamidaṃ etarahi brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samīhitaṃ tadanugāyanti tadanubhāsanti bhāsitamanubhāsanti sajjhāyitamanusajjhāyanti vācimanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako, vāmako, vāmadevo, vessāmitto, yamadaggi, aṅgīraso, bhāradvājo, vāseṭṭho , kassapo, bhagu; tyāssume pañca brāhmaṇe paññāpenti – brahmasamaṃ, devasamaṃ, mariyādaṃ, sambhinnamariyādaṃ, brāhmaṇacaṇḍālaṃyeva pañcamaṃ. Tesaṃ tvaṃ, doṇa, katamo’’ti?
‘‘ఏవం సన్తే మయం, భో గోతమ, బ్రాహ్మణచణ్డాలమ్పి న పూరేమ. అభిక్కన్తం, భో గోతమ…పే॰… ఉపాసకం మం భవం గోతమో ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గత’’న్తి. దుతియం.
‘‘Evaṃ sante mayaṃ, bho gotama, brāhmaṇacaṇḍālampi na pūrema. Abhikkantaṃ, bho gotama…pe… upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౨. దోణబ్రాహ్మణసుత్తవణ్ణనా • 2. Doṇabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౨. దోణబ్రాహ్మణసుత్తవణ్ణనా • 2. Doṇabrāhmaṇasuttavaṇṇanā