Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౩. దోణపాకసుత్తవణ్ణనా
3. Doṇapākasuttavaṇṇanā
౧౨౪. ‘‘దోణపాకకుర’’న్తి ఏత్థ విభత్తిలోపం కత్వా నిద్దేసోతి ఆహ ‘‘దోణపాకం కుర’’న్తి. దోణస్సాతి చతున్నం ఆళ్హకానం, సోళసనాళీనన్తి అత్థో. తదుపియన్తి తదనురూపం, తస్స వుత్తపరిమాణస్స అనుచ్ఛవికన్తి అత్థో. పుబ్బేతి తందివసతో పురిమతరదివసేసు. బలవాతి మహా. భత్తపరిళాహోతి భత్తసమ్మదహేతుకో. అస్స రఞ్ఞో ఉభోసు పస్సేసు గహితతాలవణ్టా బీజన్తి యమకతాలవణ్టేహి. ఫాసువిహారన్తి భోజనే మత్తఞ్ఞుతాయ లద్ధబ్బసుఖవిహారం. భోజనమత్తఞ్ఞూ హి సుఖవిహారో హోతి. తేనాహ ‘‘తనుకస్స భవన్తి వేదనా, సణికం జీరతి ఆయు పాలయ’’న్తి.
124. ‘‘Doṇapākakura’’nti ettha vibhattilopaṃ katvā niddesoti āha ‘‘doṇapākaṃ kura’’nti. Doṇassāti catunnaṃ āḷhakānaṃ, soḷasanāḷīnanti attho. Tadupiyanti tadanurūpaṃ, tassa vuttaparimāṇassa anucchavikanti attho. Pubbeti taṃdivasato purimataradivasesu. Balavāti mahā. Bhattapariḷāhoti bhattasammadahetuko. Assa rañño ubhosu passesu gahitatālavaṇṭā bījanti yamakatālavaṇṭehi. Phāsuvihāranti bhojane mattaññutāya laddhabbasukhavihāraṃ. Bhojanamattaññū hi sukhavihāro hoti. Tenāha ‘‘tanukassa bhavanti vedanā, saṇikaṃ jīrati āyu pālaya’’nti.
తనుకస్సాతి తనుకా అస్స పుగ్గలస్స, భుత్తపచ్చయా విసభాగవేదనా న హోన్తీతి అత్థో. సణికన్తి మన్దం ముదుకం, అపరిస్సయమేవాతి అత్థో. జీరతీతి పరిభుత్తాహారో పచ్చతి. ఆయుపాలయన్తి నిరోధో అవేదనో జీవితం రక్ఖన్తో. అథ వా సణికం జీరతీతి సో భోజనే మత్తఞ్ఞూ పుగ్గలో పరిమితాహారతాయ సణికం చిరేన జీరతి జరం పాపుణాతి జీవితం పాలేన్తో.
Tanukassāti tanukā assa puggalassa, bhuttapaccayā visabhāgavedanā na hontīti attho. Saṇikanti mandaṃ mudukaṃ, aparissayamevāti attho. Jīratīti paribhuttāhāro paccati. Āyupālayanti nirodho avedano jīvitaṃ rakkhanto. Atha vā saṇikaṃ jīratīti so bhojane mattaññū puggalo parimitāhāratāya saṇikaṃ cirena jīrati jaraṃ pāpuṇāti jīvitaṃ pālento.
పరియాపుణిత్వాతి ఏత్థ యథా సబ్బం సో పరియాపుణి, తతో పరఞ్చ యథా పటిపజ్జి, తం దస్సేతుం ‘‘రఞ్ఞా సద్ధి’’న్తిఆది వుత్తం. తావతకే తణ్డులే హారేయ్యాసి తదుపియఞ్చ బ్యఞ్జనన్తి ఆనేత్వా సమ్బన్ధో.
Pariyāpuṇitvāti ettha yathā sabbaṃ so pariyāpuṇi, tato parañca yathā paṭipajji, taṃ dassetuṃ ‘‘raññā saddhi’’ntiādi vuttaṃ. Tāvatake taṇḍule hāreyyāsi tadupiyañca byañjananti ānetvā sambandho.
పురిసభాగో ఏసాతి మజ్ఝిమేన పురిసేన భుఞ్జితబ్బభాగో ఏసో, యదిదం నాళికోదనమత్తం. సల్లిఖితసరీరతాతి భమం ఆరోపేత్వా ఉల్లిఖితస్స వియ సబ్బపరిళాహవూపసమస్స పుథులతాపగతసరీరస్స. సీలం సమ్పరాయికత్థోతి వుత్తం, కుతో పనేత్థ సీలన్తి ఆహ ‘‘భోజనే’’తిఆది. సీలఙ్గం నామ హోతీతి చతుపారిసుద్ధిసీలస్స అవయవో ఏకో భాగో హోతి.
Purisabhāgo esāti majjhimena purisena bhuñjitabbabhāgo eso, yadidaṃ nāḷikodanamattaṃ. Sallikhitasarīratāti bhamaṃ āropetvā ullikhitassa viya sabbapariḷāhavūpasamassa puthulatāpagatasarīrassa. Sīlaṃ samparāyikatthoti vuttaṃ, kuto panettha sīlanti āha ‘‘bhojane’’tiādi. Sīlaṅgaṃ nāma hotīti catupārisuddhisīlassa avayavo eko bhāgo hoti.
దోణపాకసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Doṇapākasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౩. దోణపాకసుత్తం • 3. Doṇapākasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౩. దోణపాకసుత్తవణ్ణనా • 3. Doṇapākasuttavaṇṇanā