| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៣. ទោណបាកសុត្តវណ្ណនា
3. Doṇapākasuttavaṇṇanā
១២៤. ‘‘ទោណបាកកុរ’’ន្តិ ឯត្ថ វិភត្តិលោបំ កត្វា និទ្ទេសោតិ អាហ ‘‘ទោណបាកំ កុរ’’ន្តិ។ ទោណស្សាតិ ចតុន្នំ អាឡ្ហកានំ, សោឡសនាឡីនន្តិ អត្ថោ។ តទុបិយន្តិ តទនុរូបំ, តស្ស វុត្តបរិមាណស្ស អនុច្ឆវិកន្តិ អត្ថោ។ បុព្ពេតិ តំទិវសតោ បុរិមតរទិវសេសុ។ ពលវាតិ មហា។ ភត្តបរិឡាហោតិ ភត្តសម្មទហេតុកោ។ អស្ស រញ្ញោ ឧភោសុ បស្សេសុ គហិតតាលវណ្ដា ពីជន្តិ យមកតាលវណ្ដេហិ។ ផាសុវិហារន្តិ ភោជនេ មត្តញ្ញុតាយ លទ្ធព្ពសុខវិហារំ។ ភោជនមត្តញ្ញូ ហិ សុខវិហារោ ហោតិ។ តេនាហ ‘‘តនុកស្ស ភវន្តិ វេទនា, សណិកំ ជីរតិ អាយុ បាលយ’’ន្តិ។
124. ‘‘Doṇapākakura’’nti ettha vibhattilopaṃ katvā niddesoti āha ‘‘doṇapākaṃ kura’’nti. Doṇassāti catunnaṃ āḷhakānaṃ, soḷasanāḷīnanti attho. Tadupiyanti tadanurūpaṃ, tassa vuttaparimāṇassa anucchavikanti attho. Pubbeti taṃdivasato purimataradivasesu. Balavāti mahā. Bhattapariḷāhoti bhattasammadahetuko. Assa rañño ubhosu passesu gahitatālavaṇṭā bījanti yamakatālavaṇṭehi. Phāsuvihāranti bhojane mattaññutāya laddhabbasukhavihāraṃ. Bhojanamattaññū hi sukhavihāro hoti. Tenāha ‘‘tanukassa bhavanti vedanā, saṇikaṃ jīrati āyu pālaya’’nti.
តនុកស្សាតិ តនុកា អស្ស បុគ្គលស្ស, ភុត្តបច្ចយា វិសភាគវេទនា ន ហោន្តីតិ អត្ថោ។ សណិកន្តិ មន្ទំ មុទុកំ, អបរិស្សយមេវាតិ អត្ថោ។ ជីរតីតិ បរិភុត្តាហារោ បច្ចតិ។ អាយុបាលយន្តិ និរោធោ អវេទនោ ជីវិតំ រក្ខន្តោ។ អថ វា សណិកំ ជីរតីតិ សោ ភោជនេ មត្តញ្ញូ បុគ្គលោ បរិមិតាហារតាយ សណិកំ ចិរេន ជីរតិ ជរំ បាបុណាតិ ជីវិតំ បាលេន្តោ។
Tanukassāti tanukā assa puggalassa, bhuttapaccayā visabhāgavedanā na hontīti attho. Saṇikanti mandaṃ mudukaṃ, aparissayamevāti attho. Jīratīti paribhuttāhāro paccati. Āyupālayanti nirodho avedano jīvitaṃ rakkhanto. Atha vā saṇikaṃ jīratīti so bhojane mattaññū puggalo parimitāhāratāya saṇikaṃ cirena jīrati jaraṃ pāpuṇāti jīvitaṃ pālento.
បរិយាបុណិត្វាតិ ឯត្ថ យថា សព្ពំ សោ បរិយាបុណិ, តតោ បរញ្ច យថា បដិបជ្ជិ, តំ ទស្សេតុំ ‘‘រញ្ញា សទ្ធិ’’ន្តិអាទិ វុត្តំ។ តាវតកេ តណ្ឌុលេ ហារេយ្យាសិ តទុបិយញ្ច ព្យញ្ជនន្តិ អានេត្វា សម្ពន្ធោ។
Pariyāpuṇitvāti ettha yathā sabbaṃ so pariyāpuṇi, tato parañca yathā paṭipajji, taṃ dassetuṃ ‘‘raññā saddhi’’ntiādi vuttaṃ. Tāvatake taṇḍule hāreyyāsi tadupiyañca byañjananti ānetvā sambandho.
បុរិសភាគោ ឯសាតិ មជ្ឈិមេន បុរិសេន ភុញ្ជិតព្ពភាគោ ឯសោ, យទិទំ នាឡិកោទនមត្តំ។ សល្លិខិតសរីរតាតិ ភមំ អារោបេត្វា ឧល្លិខិតស្ស វិយ សព្ពបរិឡាហវូបសមស្ស បុថុលតាបគតសរីរស្ស។ សីលំ សម្បរាយិកត្ថោតិ វុត្តំ, កុតោ បនេត្ថ សីលន្តិ អាហ ‘‘ភោជនេ’’តិអាទិ។ សីលង្គំ នាម ហោតីតិ ចតុបារិសុទ្ធិសីលស្ស អវយវោ ឯកោ ភាគោ ហោតិ។
Purisabhāgo esāti majjhimena purisena bhuñjitabbabhāgo eso, yadidaṃ nāḷikodanamattaṃ. Sallikhitasarīratāti bhamaṃ āropetvā ullikhitassa viya sabbapariḷāhavūpasamassa puthulatāpagatasarīrassa. Sīlaṃ samparāyikatthoti vuttaṃ, kuto panettha sīlanti āha ‘‘bhojane’’tiādi. Sīlaṅgaṃ nāma hotīti catupārisuddhisīlassa avayavo eko bhāgo hoti.
ទោណបាកសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Doṇapākasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៣. ទោណបាកសុត្តំ • 3. Doṇapākasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៣. ទោណបាកសុត្តវណ្ណនា • 3. Doṇapākasuttavaṇṇanā
