| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
3. දොණපාකසුත්‌තවණ්‌ණනා
3. Doṇapākasuttavaṇṇanā
124. ‘‘දොණපාකකුර’’න්‌ති එත්‌ථ විභත්‌තිලොපං කත්‌වා නිද්‌දෙසොති ආහ ‘‘දොණපාකං කුර’’න්‌ති. දොණස්‌සාති චතුන්‌නං ආළ්‌හකානං, සොළසනාළීනන්‌ති අත්‌ථො. තදුපියන්‌ති තදනුරූපං, තස්‌ස වුත්‌තපරිමාණස්‌ස අනුච්‌ඡවිකන්‌ති අත්‌ථො. පුබ්‌බෙති තංදිවසතො පුරිමතරදිවසෙසු. බලවාති මහා. භත්‌තපරිළාහොති භත්‌තසම්‌මදහෙතුකො. අස්‌ස රඤ්‌ඤො උභොසු පස්‌සෙසු ගහිතතාලවණ්‌ටා බීජන්‌ති යමකතාලවණ්‌ටෙහි. ඵාසුවිහාරන්‌ති භොජනෙ මත්‌තඤ්‌ඤුතාය ලද්‌ධබ්‌බසුඛවිහාරං. භොජනමත්‌තඤ්‌ඤූ හි සුඛවිහාරො හොති. තෙනාහ ‘‘තනුකස්‌ස භවන්‌ති වෙදනා, සණිකං ජීරති ආයු පාලය’’න්‌ති.
124. ‘‘Doṇapākakura’’nti ettha vibhattilopaṃ katvā niddesoti āha ‘‘doṇapākaṃ kura’’nti. Doṇassāti catunnaṃ āḷhakānaṃ, soḷasanāḷīnanti attho. Tadupiyanti tadanurūpaṃ, tassa vuttaparimāṇassa anucchavikanti attho. Pubbeti taṃdivasato purimataradivasesu. Balavāti mahā. Bhattapariḷāhoti bhattasammadahetuko. Assa rañño ubhosu passesu gahitatālavaṇṭā bījanti yamakatālavaṇṭehi. Phāsuvihāranti bhojane mattaññutāya laddhabbasukhavihāraṃ. Bhojanamattaññū hi sukhavihāro hoti. Tenāha ‘‘tanukassa bhavanti vedanā, saṇikaṃ jīrati āyu pālaya’’nti.
තනුකස්‌සාති තනුකා අස්‌ස පුග්‌ගලස්‌ස, භුත්‌තපච්‌චයා විසභාගවෙදනා න හොන්‌තීති අත්‌ථො. සණිකන්‌ති මන්‌දං මුදුකං, අපරිස්‌සයමෙවාති අත්‌ථො. ජීරතීති පරිභුත්‌තාහාරො පච්‌චති. ආයුපාලයන්‌ති නිරොධො අවෙදනො ජීවිතං රක්‌ඛන්‌තො. අථ වා සණිකං ජීරතීති සො භොජනෙ මත්‌තඤ්‌ඤූ පුග්‌ගලො පරිමිතාහාරතාය සණිකං චිරෙන ජීරති ජරං පාපුණාති ජීවිතං පාලෙන්‌තො.
Tanukassāti tanukā assa puggalassa, bhuttapaccayā visabhāgavedanā na hontīti attho. Saṇikanti mandaṃ mudukaṃ, aparissayamevāti attho. Jīratīti paribhuttāhāro paccati. Āyupālayanti nirodho avedano jīvitaṃ rakkhanto. Atha vā saṇikaṃ jīratīti so bhojane mattaññū puggalo parimitāhāratāya saṇikaṃ cirena jīrati jaraṃ pāpuṇāti jīvitaṃ pālento.
පරියාපුණිත්‌වාති එත්‌ථ යථා සබ්‌බං සො පරියාපුණි, තතො පරඤ්‌ච යථා පටිපජ්‌ජි, තං දස්‌සෙතුං ‘‘රඤ්‌ඤා සද්‌ධි’’න්‌තිආදි වුත්‌තං. තාවතකෙ තණ්‌ඩුලෙ හාරෙය්‍යාසි තදුපියඤ්‌ච බ්‍යඤ්‌ජනන්‌ති ආනෙත්‌වා සම්‌බන්‌ධො.
Pariyāpuṇitvāti ettha yathā sabbaṃ so pariyāpuṇi, tato parañca yathā paṭipajji, taṃ dassetuṃ ‘‘raññā saddhi’’ntiādi vuttaṃ. Tāvatake taṇḍule hāreyyāsi tadupiyañca byañjananti ānetvā sambandho.
පුරිසභාගො එසාති මජ්‌ඣිමෙන පුරිසෙන භුඤ්‌ජිතබ්‌බභාගො එසො, යදිදං නාළිකොදනමත්‌තං. සල්‌ලිඛිතසරීරතාති භමං ආරොපෙත්‌වා උල්‌ලිඛිතස්‌ස විය සබ්‌බපරිළාහවූපසමස්‌ස පුථුලතාපගතසරීරස්‌ස. සීලං සම්‌පරායිකත්‌ථොති වුත්‌තං, කුතො පනෙත්‌ථ සීලන්‌ති ආහ ‘‘භොජනෙ’’තිආදි. සීලඞ්‌ගං නාම හොතීති චතුපාරිසුද්‌ධිසීලස්‌ස අවයවො එකො භාගො හොති.
Purisabhāgo esāti majjhimena purisena bhuñjitabbabhāgo eso, yadidaṃ nāḷikodanamattaṃ. Sallikhitasarīratāti bhamaṃ āropetvā ullikhitassa viya sabbapariḷāhavūpasamassa puthulatāpagatasarīrassa. Sīlaṃ samparāyikatthoti vuttaṃ, kuto panettha sīlanti āha ‘‘bhojane’’tiādi. Sīlaṅgaṃ nāma hotīti catupārisuddhisīlassa avayavo eko bhāgo hoti.
දොණපාකසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Doṇapākasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 3. දොණපාකසුත්‌තං • 3. Doṇapākasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 3. දොණපාකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Doṇapākasuttavaṇṇanā
