Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੩. ਦੋਣਪਾਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
3. Doṇapākasuttavaṇṇanā
੧੨੪. ‘‘ਦੋਣਪਾਕਕੁਰ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ વਿਭਤ੍ਤਿਲੋਪਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਦੋਣਪਾਕਂ ਕੁਰ’’ਨ੍ਤਿ। ਦੋਣਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਆਲ਼੍ਹਕਾਨਂ, ਸੋਲ਼ਸਨਾਲ਼ੀਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਦੁਪਿਯਨ੍ਤਿ ਤਦਨੁਰੂਪਂ, ਤਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤਪਰਿਮਾਣਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪੁਬ੍ਬੇਤਿ ਤਂਦਿવਸਤੋ ਪੁਰਿਮਤਰਦਿવਸੇਸੁ। ਬਲવਾਤਿ ਮਹਾ। ਭਤ੍ਤਪਰਿਲ਼ਾਹੋਤਿ ਭਤ੍ਤਸਮ੍ਮਦਹੇਤੁਕੋ। ਅਸ੍ਸ ਰਞ੍ਞੋ ਉਭੋਸੁ ਪਸ੍ਸੇਸੁ ਗਹਿਤਤਾਲવਣ੍ਟਾ ਬੀਜਨ੍ਤਿ ਯਮਕਤਾਲવਣ੍ਟੇਹਿ। ਫਾਸੁવਿਹਾਰਨ੍ਤਿ ਭੋਜਨੇ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੁਤਾਯ ਲਦ੍ਧਬ੍ਬਸੁਖવਿਹਾਰਂ। ਭੋਜਨਮਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਹਿ ਸੁਖવਿਹਾਰੋ ਹੋਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਨੁਕਸ੍ਸ ਭવਨ੍ਤਿ વੇਦਨਾ, ਸਣਿਕਂ ਜੀਰਤਿ ਆਯੁ ਪਾਲਯ’’ਨ੍ਤਿ।
124. ‘‘Doṇapākakura’’nti ettha vibhattilopaṃ katvā niddesoti āha ‘‘doṇapākaṃ kura’’nti. Doṇassāti catunnaṃ āḷhakānaṃ, soḷasanāḷīnanti attho. Tadupiyanti tadanurūpaṃ, tassa vuttaparimāṇassa anucchavikanti attho. Pubbeti taṃdivasato purimataradivasesu. Balavāti mahā. Bhattapariḷāhoti bhattasammadahetuko. Assa rañño ubhosu passesu gahitatālavaṇṭā bījanti yamakatālavaṇṭehi. Phāsuvihāranti bhojane mattaññutāya laddhabbasukhavihāraṃ. Bhojanamattaññū hi sukhavihāro hoti. Tenāha ‘‘tanukassa bhavanti vedanā, saṇikaṃ jīrati āyu pālaya’’nti.
ਤਨੁਕਸ੍ਸਾਤਿ ਤਨੁਕਾ ਅਸ੍ਸ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ, ਭੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ વਿਸਭਾਗવੇਦਨਾ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਣਿਕਨ੍ਤਿ ਮਨ੍ਦਂ ਮੁਦੁਕਂ, ਅਪਰਿਸ੍ਸਯਮੇવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਜੀਰਤੀਤਿ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਾਹਾਰੋ ਪਚ੍ਚਤਿ। ਆਯੁਪਾਲਯਨ੍ਤਿ ਨਿਰੋਧੋ ਅવੇਦਨੋ ਜੀવਿਤਂ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤੋ। ਅਥ વਾ ਸਣਿਕਂ ਜੀਰਤੀਤਿ ਸੋ ਭੋਜਨੇ ਮਤ੍ਤਞ੍ਞੂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਪਰਿਮਿਤਾਹਾਰਤਾਯ ਸਣਿਕਂ ਚਿਰੇਨ ਜੀਰਤਿ ਜਰਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਜੀવਿਤਂ ਪਾਲੇਨ੍ਤੋ।
Tanukassāti tanukā assa puggalassa, bhuttapaccayā visabhāgavedanā na hontīti attho. Saṇikanti mandaṃ mudukaṃ, aparissayamevāti attho. Jīratīti paribhuttāhāro paccati. Āyupālayanti nirodho avedano jīvitaṃ rakkhanto. Atha vā saṇikaṃ jīratīti so bhojane mattaññū puggalo parimitāhāratāya saṇikaṃ cirena jīrati jaraṃ pāpuṇāti jīvitaṃ pālento.
ਪਰਿਯਾਪੁਣਿਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਥਾ ਸਬ੍ਬਂ ਸੋ ਪਰਿਯਾਪੁਣਿ, ਤਤੋ ਪਰਞ੍ਚ ਯਥਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਰਞ੍ਞਾ ਸਦ੍ਧਿ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਾવਤਕੇ ਤਣ੍ਡੁਲੇ ਹਾਰੇਯ੍ਯਾਸਿ ਤਦੁਪਿਯਞ੍ਚ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਆਨੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
Pariyāpuṇitvāti ettha yathā sabbaṃ so pariyāpuṇi, tato parañca yathā paṭipajji, taṃ dassetuṃ ‘‘raññā saddhi’’ntiādi vuttaṃ. Tāvatake taṇḍule hāreyyāsi tadupiyañca byañjananti ānetvā sambandho.
ਪੁਰਿਸਭਾਗੋ ਏਸਾਤਿ ਮਜ੍ਝਿਮੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਭਾਗੋ ਏਸੋ, ਯਦਿਦਂ ਨਾਲ਼ਿਕੋਦਨਮਤ੍ਤਂ। ਸਲ੍ਲਿਖਿਤਸਰੀਰਤਾਤਿ ਭਮਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਉਲ੍ਲਿਖਿਤਸ੍ਸ વਿਯ ਸਬ੍ਬਪਰਿਲ਼ਾਹવੂਪਸਮਸ੍ਸ ਪੁਥੁਲਤਾਪਗਤਸਰੀਰਸ੍ਸ। ਸੀਲਂ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਤ੍ਥੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਕੁਤੋ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸੀਲਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਭੋਜਨੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਸੀਲਙ੍ਗਂ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਚਤੁਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਸੀਲਸ੍ਸ ਅવਯવੋ ਏਕੋ ਭਾਗੋ ਹੋਤਿ।
Purisabhāgo esāti majjhimena purisena bhuñjitabbabhāgo eso, yadidaṃ nāḷikodanamattaṃ. Sallikhitasarīratāti bhamaṃ āropetvā ullikhitassa viya sabbapariḷāhavūpasamassa puthulatāpagatasarīrassa. Sīlaṃ samparāyikatthoti vuttaṃ, kuto panettha sīlanti āha ‘‘bhojane’’tiādi. Sīlaṅgaṃ nāma hotīti catupārisuddhisīlassa avayavo eko bhāgo hoti.
ਦੋਣਪਾਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Doṇapākasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੩. ਦੋਣਪਾਕਸੁਤ੍ਤਂ • 3. Doṇapākasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਦੋਣਪਾਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Doṇapākasuttavaṇṇanā