Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౬. దోణసుత్తం
6. Doṇasuttaṃ
౩౬. ఏకం సమయం భగవా అన్తరా చ ఉక్కట్ఠం అన్తరా చ సేతబ్యం అద్ధానమగ్గప్పటిపన్నో హోతి. దోణోపి సుదం బ్రాహ్మణో అన్తరా చ ఉక్కట్ఠం అన్తరా చ సేతబ్యం అద్ధానమగ్గప్పటిపన్నో హోతి. అద్దసా ఖో దోణో బ్రాహ్మణో భగవతో పాదేసు చక్కాని సహస్సారాని సనేమికాని సనాభికాని సబ్బాకారపరిపూరాని; దిస్వానస్స ఏతదహోసి – ‘‘అచ్ఛరియం వత, భో, అబ్భుతం వత, భో! న వతిమాని మనుస్సభూతస్స పదాని భవిస్సన్తీ’’తి!! అథ ఖో భగవా మగ్గా ఓక్కమ్మ అఞ్ఞతరస్మిం రుక్ఖమూలే నిసీది పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా. అథ ఖో దోణో బ్రాహ్మణో భగవతో పదాని అనుగచ్ఛన్తో అద్దస భగవన్తం అఞ్ఞతరస్మిం రుక్ఖమూలే నిసిన్నం పాసాదికం పసాదనీయం సన్తిన్ద్రియం సన్తమానసం ఉత్తమదమథసమథమనుప్పత్తం దన్తం గుత్తం సంయతిన్ద్రియం 1 నాగం. దిస్వాన యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం ఏతదవోచ –
36. Ekaṃ samayaṃ bhagavā antarā ca ukkaṭṭhaṃ antarā ca setabyaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti. Doṇopi sudaṃ brāhmaṇo antarā ca ukkaṭṭhaṃ antarā ca setabyaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti. Addasā kho doṇo brāhmaṇo bhagavato pādesu cakkāni sahassārāni sanemikāni sanābhikāni sabbākāraparipūrāni; disvānassa etadahosi – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Na vatimāni manussabhūtassa padāni bhavissantī’’ti!! Atha kho bhagavā maggā okkamma aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. Atha kho doṇo brāhmaṇo bhagavato padāni anugacchanto addasa bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ pāsādikaṃ pasādanīyaṃ santindriyaṃ santamānasaṃ uttamadamathasamathamanuppattaṃ dantaṃ guttaṃ saṃyatindriyaṃ 2 nāgaṃ. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘దేవో నో భవం భవిస్సతీ’’తి? ‘‘న ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, దేవో భవిస్సామీ’’తి. ‘‘గన్ధబ్బో నో భవం భవిస్సతీ’’తి? ‘‘న ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, గన్ధబ్బో భవిస్సామీ’’తి. ‘‘యక్ఖో నో భవం భవిస్సతీ’’తి? ‘‘న ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, యక్ఖో భవిస్సామీ’’తి. ‘‘మనుస్సో నో భవం భవిస్సతీ’’తి? ‘‘న ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, మనుస్సో భవిస్సామీ’’తి.
‘‘Devo no bhavaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, brāhmaṇa, devo bhavissāmī’’ti. ‘‘Gandhabbo no bhavaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, brāhmaṇa, gandhabbo bhavissāmī’’ti. ‘‘Yakkho no bhavaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, brāhmaṇa, yakkho bhavissāmī’’ti. ‘‘Manusso no bhavaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, brāhmaṇa, manusso bhavissāmī’’ti.
‘‘‘దేవో నో భవం భవిస్సతీ’తి, ఇతి పుట్ఠో సమానో – ‘న ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, దేవో భవిస్సామీ’తి వదేసి. ‘గన్ధబ్బో నో భవం భవిస్సతీ’తి, ఇతి పుట్ఠో సమానో – ‘న ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, గన్ధబ్బో భవిస్సామీ’తి వదేసి. ‘యక్ఖో నో భవం భవిస్సతీ’తి, ఇతి పుట్ఠో సమానో – ‘న ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, యక్ఖో భవిస్సామీ’తి వదేసి. ‘మనుస్సో నో భవం భవిస్సతీ’తి, ఇతి పుట్ఠో సమానో – ‘న ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, మనుస్సో భవిస్సామీ’తి వదేసి. అథ కో చరహి భవం భవిస్సతీ’’తి?
‘‘‘Devo no bhavaṃ bhavissatī’ti, iti puṭṭho samāno – ‘na kho ahaṃ, brāhmaṇa, devo bhavissāmī’ti vadesi. ‘Gandhabbo no bhavaṃ bhavissatī’ti, iti puṭṭho samāno – ‘na kho ahaṃ, brāhmaṇa, gandhabbo bhavissāmī’ti vadesi. ‘Yakkho no bhavaṃ bhavissatī’ti, iti puṭṭho samāno – ‘na kho ahaṃ, brāhmaṇa, yakkho bhavissāmī’ti vadesi. ‘Manusso no bhavaṃ bhavissatī’ti, iti puṭṭho samāno – ‘na kho ahaṃ, brāhmaṇa, manusso bhavissāmī’ti vadesi. Atha ko carahi bhavaṃ bhavissatī’’ti?
‘‘యేసం ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, ఆసవానం అప్పహీనత్తా దేవో భవేయ్యం, తే మే ఆసవా పహీనా ఉచ్ఛిన్నమూలా తాలావత్థుకతా అనభావంకతా ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మా. యేసం ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, ఆసవానం అప్పహీనత్తా గన్ధబ్బో భవేయ్యం… యక్ఖో భవేయ్యం… మనుస్సో భవేయ్యం, తే మే ఆసవా పహీనా ఉచ్ఛిన్నమూలా తాలావత్థుకతా అనభావంకతా ఆయతిం అనుప్పాదధమ్మా. సేయ్యథాపి, బ్రాహ్మణ, ఉప్పలం వా పదుమం వా పుణ్డరీకం వా ఉదకే జాతం ఉదకే సంవడ్ఢం ఉదకా అచ్చుగ్గమ్మ తిట్ఠతి అనుపలిత్తం ఉదకేన; ఏవమేవం ఖో అహం, బ్రాహ్మణ, లోకే జాతో లోకే సంవడ్ఢో లోకం అభిభుయ్య విహరామి అనుపలిత్తో లోకేన. బుద్ధోతి మం, బ్రాహ్మణ, ధారేహీ’’తి.
‘‘Yesaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, āsavānaṃ appahīnattā devo bhaveyyaṃ, te me āsavā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Yesaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, āsavānaṃ appahīnattā gandhabbo bhaveyyaṃ… yakkho bhaveyyaṃ… manusso bhaveyyaṃ, te me āsavā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, uppalaṃ vā padumaṃ vā puṇḍarīkaṃ vā udake jātaṃ udake saṃvaḍḍhaṃ udakā accuggamma tiṭṭhati anupalittaṃ udakena; evamevaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, loke jāto loke saṃvaḍḍho lokaṃ abhibhuyya viharāmi anupalitto lokena. Buddhoti maṃ, brāhmaṇa, dhārehī’’ti.
‘‘యేన దేవూపపత్యస్స, గన్ధబ్బో వా విహఙ్గమో;
‘‘Yena devūpapatyassa, gandhabbo vā vihaṅgamo;
యక్ఖత్తం యేన గచ్ఛేయ్యం, మనుస్సత్తఞ్చ అబ్బజే;
Yakkhattaṃ yena gaccheyyaṃ, manussattañca abbaje;
తే మయ్హం, ఆసవా ఖీణా, విద్ధస్తా వినళీకతా.
Te mayhaṃ, āsavā khīṇā, viddhastā vinaḷīkatā.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౬. దోణసుత్తవణ్ణనా • 6. Doṇasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౬. దోణసుత్తవణ్ణనా • 6. Doṇasuttavaṇṇanā