Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya

    ൬. ദോണസുത്തം

    6. Doṇasuttaṃ

    ൩൬. ഏകം സമയം ഭഗവാ അന്തരാ ച ഉക്കട്ഠം അന്തരാ ച സേതബ്യം അദ്ധാനമഗ്ഗപ്പടിപന്നോ ഹോതി. ദോണോപി സുദം ബ്രാഹ്മണോ അന്തരാ ച ഉക്കട്ഠം അന്തരാ ച സേതബ്യം അദ്ധാനമഗ്ഗപ്പടിപന്നോ ഹോതി. അദ്ദസാ ഖോ ദോണോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവതോ പാദേസു ചക്കാനി സഹസ്സാരാനി സനേമികാനി സനാഭികാനി സബ്ബാകാരപരിപൂരാനി; ദിസ്വാനസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘അച്ഛരിയം വത, ഭോ, അബ്ഭുതം വത, ഭോ! ന വതിമാനി മനുസ്സഭൂതസ്സ പദാനി ഭവിസ്സന്തീ’’തി!! അഥ ഖോ ഭഗവാ മഗ്ഗാ ഓക്കമ്മ അഞ്ഞതരസ്മിം രുക്ഖമൂലേ നിസീദി പല്ലങ്കം ആഭുജിത്വാ ഉജും കായം പണിധായ പരിമുഖം സതിം ഉപട്ഠപേത്വാ. അഥ ഖോ ദോണോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവതോ പദാനി അനുഗച്ഛന്തോ അദ്ദസ ഭഗവന്തം അഞ്ഞതരസ്മിം രുക്ഖമൂലേ നിസിന്നം പാസാദികം പസാദനീയം സന്തിന്ദ്രിയം സന്തമാനസം ഉത്തമദമഥസമഥമനുപ്പത്തം ദന്തം ഗുത്തം സംയതിന്ദ്രിയം 1 നാഗം. ദിസ്വാന യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച –

    36. Ekaṃ samayaṃ bhagavā antarā ca ukkaṭṭhaṃ antarā ca setabyaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti. Doṇopi sudaṃ brāhmaṇo antarā ca ukkaṭṭhaṃ antarā ca setabyaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti. Addasā kho doṇo brāhmaṇo bhagavato pādesu cakkāni sahassārāni sanemikāni sanābhikāni sabbākāraparipūrāni; disvānassa etadahosi – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Na vatimāni manussabhūtassa padāni bhavissantī’’ti!! Atha kho bhagavā maggā okkamma aññatarasmiṃ rukkhamūle nisīdi pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. Atha kho doṇo brāhmaṇo bhagavato padāni anugacchanto addasa bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ pāsādikaṃ pasādanīyaṃ santindriyaṃ santamānasaṃ uttamadamathasamathamanuppattaṃ dantaṃ guttaṃ saṃyatindriyaṃ 2 nāgaṃ. Disvāna yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘ദേവോ നോ ഭവം ഭവിസ്സതീ’’തി? ‘‘ന ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, ദേവോ ഭവിസ്സാമീ’’തി. ‘‘ഗന്ധബ്ബോ നോ ഭവം ഭവിസ്സതീ’’തി? ‘‘ന ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, ഗന്ധബ്ബോ ഭവിസ്സാമീ’’തി. ‘‘യക്ഖോ നോ ഭവം ഭവിസ്സതീ’’തി? ‘‘ന ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, യക്ഖോ ഭവിസ്സാമീ’’തി. ‘‘മനുസ്സോ നോ ഭവം ഭവിസ്സതീ’’തി? ‘‘ന ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, മനുസ്സോ ഭവിസ്സാമീ’’തി.

    ‘‘Devo no bhavaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, brāhmaṇa, devo bhavissāmī’’ti. ‘‘Gandhabbo no bhavaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, brāhmaṇa, gandhabbo bhavissāmī’’ti. ‘‘Yakkho no bhavaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, brāhmaṇa, yakkho bhavissāmī’’ti. ‘‘Manusso no bhavaṃ bhavissatī’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, brāhmaṇa, manusso bhavissāmī’’ti.

    ‘‘‘ദേവോ നോ ഭവം ഭവിസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ – ‘ന ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, ദേവോ ഭവിസ്സാമീ’തി വദേസി. ‘ഗന്ധബ്ബോ നോ ഭവം ഭവിസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ – ‘ന ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, ഗന്ധബ്ബോ ഭവിസ്സാമീ’തി വദേസി. ‘യക്ഖോ നോ ഭവം ഭവിസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ – ‘ന ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, യക്ഖോ ഭവിസ്സാമീ’തി വദേസി. ‘മനുസ്സോ നോ ഭവം ഭവിസ്സതീ’തി, ഇതി പുട്ഠോ സമാനോ – ‘ന ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, മനുസ്സോ ഭവിസ്സാമീ’തി വദേസി. അഥ കോ ചരഹി ഭവം ഭവിസ്സതീ’’തി?

    ‘‘‘Devo no bhavaṃ bhavissatī’ti, iti puṭṭho samāno – ‘na kho ahaṃ, brāhmaṇa, devo bhavissāmī’ti vadesi. ‘Gandhabbo no bhavaṃ bhavissatī’ti, iti puṭṭho samāno – ‘na kho ahaṃ, brāhmaṇa, gandhabbo bhavissāmī’ti vadesi. ‘Yakkho no bhavaṃ bhavissatī’ti, iti puṭṭho samāno – ‘na kho ahaṃ, brāhmaṇa, yakkho bhavissāmī’ti vadesi. ‘Manusso no bhavaṃ bhavissatī’ti, iti puṭṭho samāno – ‘na kho ahaṃ, brāhmaṇa, manusso bhavissāmī’ti vadesi. Atha ko carahi bhavaṃ bhavissatī’’ti?

    ‘‘യേസം ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, ആസവാനം അപ്പഹീനത്താ ദേവോ ഭവേയ്യം, തേ മേ ആസവാ പഹീനാ ഉച്ഛിന്നമൂലാ താലാവത്ഥുകതാ അനഭാവംകതാ ആയതിം അനുപ്പാദധമ്മാ. യേസം ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, ആസവാനം അപ്പഹീനത്താ ഗന്ധബ്ബോ ഭവേയ്യം… യക്ഖോ ഭവേയ്യം… മനുസ്സോ ഭവേയ്യം, തേ മേ ആസവാ പഹീനാ ഉച്ഛിന്നമൂലാ താലാവത്ഥുകതാ അനഭാവംകതാ ആയതിം അനുപ്പാദധമ്മാ. സേയ്യഥാപി, ബ്രാഹ്മണ, ഉപ്പലം വാ പദുമം വാ പുണ്ഡരീകം വാ ഉദകേ ജാതം ഉദകേ സംവഡ്ഢം ഉദകാ അച്ചുഗ്ഗമ്മ തിട്ഠതി അനുപലിത്തം ഉദകേന; ഏവമേവം ഖോ അഹം, ബ്രാഹ്മണ, ലോകേ ജാതോ ലോകേ സംവഡ്ഢോ ലോകം അഭിഭുയ്യ വിഹരാമി അനുപലിത്തോ ലോകേന. ബുദ്ധോതി മം, ബ്രാഹ്മണ, ധാരേഹീ’’തി.

    ‘‘Yesaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, āsavānaṃ appahīnattā devo bhaveyyaṃ, te me āsavā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Yesaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, āsavānaṃ appahīnattā gandhabbo bhaveyyaṃ… yakkho bhaveyyaṃ… manusso bhaveyyaṃ, te me āsavā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Seyyathāpi, brāhmaṇa, uppalaṃ vā padumaṃ vā puṇḍarīkaṃ vā udake jātaṃ udake saṃvaḍḍhaṃ udakā accuggamma tiṭṭhati anupalittaṃ udakena; evamevaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, loke jāto loke saṃvaḍḍho lokaṃ abhibhuyya viharāmi anupalitto lokena. Buddhoti maṃ, brāhmaṇa, dhārehī’’ti.

    ‘‘യേന ദേവൂപപത്യസ്സ, ഗന്ധബ്ബോ വാ വിഹങ്ഗമോ;

    ‘‘Yena devūpapatyassa, gandhabbo vā vihaṅgamo;

    യക്ഖത്തം യേന ഗച്ഛേയ്യം, മനുസ്സത്തഞ്ച അബ്ബജേ;

    Yakkhattaṃ yena gaccheyyaṃ, manussattañca abbaje;

    തേ മയ്ഹം, ആസവാ ഖീണാ, വിദ്ധസ്താ വിനളീകതാ.

    Te mayhaṃ, āsavā khīṇā, viddhastā vinaḷīkatā.

    ‘‘പുണ്ഡരീകം യഥാ വഗ്ഗു, തോയേന നുപലിപ്പതി 3;

    ‘‘Puṇḍarīkaṃ yathā vaggu, toyena nupalippati 4;

    നുപലിപ്പാമി 5 ലോകേന, തസ്മാ ബുദ്ധോസ്മി ബ്രാഹ്മണാ’’തി. ഛട്ഠം;

    Nupalippāmi 6 lokena, tasmā buddhosmi brāhmaṇā’’ti. chaṭṭhaṃ;







    Footnotes:
    1. യതിന്ദ്രിയം (മഹാവ॰ ൨൫൭)
    2. yatindriyaṃ (mahāva. 257)
    3. നുപലിമ്പതി (ക॰)
    4. nupalimpati (ka.)
    5. നുപലിമ്പാമി (ക॰)
    6. nupalimpāmi (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൬. ദോണസുത്തവണ്ണനാ • 6. Doṇasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൬. ദോണസുത്തവണ്ണനാ • 6. Doṇasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact