Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၂. ဍ္တဏ္ဟာသုတ္တံ
2. Ḍtaṇhāsuttaṃ
၆၂. ‘‘ပုရိမာ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋိ န ပညာယတိ ဘဝတဏ္ဟာယ – ‘ဣတော ပုဗ္ဗေ ဘဝတဏ္ဟာ နာဟောသိ , အထ ပစ္ဆာ သမဘဝီ’တိ။ ဧဝဉ္စေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဝုစ္စတိ, အထ စ ပန ပညာယတိ – ‘ဣဒပ္ပစ္စယာ ဘဝတဏ္ဟာ’တိ။
62. ‘‘Purimā, bhikkhave, koṭi na paññāyati bhavataṇhāya – ‘ito pubbe bhavataṇhā nāhosi , atha pacchā samabhavī’ti. Evañcetaṃ, bhikkhave, vuccati, atha ca pana paññāyati – ‘idappaccayā bhavataṇhā’ti.
‘‘ဘဝတဏ္ဟာမ္ပာဟံ , ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော ဘဝတဏ္ဟာယ? ‘အဝိဇ္ဇာ’တိသ္သ ဝစနီယံ။ အဝိဇ္ဇမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော အဝိဇ္ဇာယ? ‘ပဉ္စ နီဝရဏာ’တိသ္သ ဝစနီယံ။ ပဉ္စ နီဝရဏေပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရေ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရေ။ ကော စာဟာရော ပဉ္စန္နံ နီဝရဏာနံ? ‘တီဏိ ဒုစ္စရိတာနီ’တိသ္သ ဝစနီယံ။ တီဏိပာဟံ, ဘိက္ခဝေ , ဒုစ္စရိတာနိ သာဟာရာနိ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရာနိ။ ကော စာဟာရော တိဏ္ဏန္နံ ဒုစ္စရိတာနံ? ‘ဣန္ဒ္ရိယအသံဝရော’တိသ္သ ဝစနီယံ။ ဣန္ဒ္ရိယအသံဝရမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ ။ ကော စာဟာရော ဣန္ဒ္ရိယအသံဝရသ္သ? ‘အသတာသမ္ပဇည’န္တိသ္သ ဝစနီယံ။ အသတာသမ္ပဇညမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော အသတာ သမ္ပဇညသ္သ? ‘အယောနိသောမနသိကာရော’တိသ္သ ဝစနီယံ။ အယောနိသောမနသိကာရမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော အယောနိသောမနသိကာရသ္သ? ‘အသ္သဒ္ဓိယ’န္တိသ္သ ဝစနီယံ။ အသ္သဒ္ဓိယမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော အသ္သဒ္ဓိယသ္သ? ‘အသ္သဒ္ဓမ္မသ္သဝန’န္တိသ္သ ဝစနီယံ။ အသ္သဒ္ဓမ္မသ္သဝနမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော အသ္သဒ္ဓမ္မသ္သဝနသ္သ? ‘အသပ္ပုရိသသံသေဝော’တိသ္သ ဝစနီယံ။
‘‘Bhavataṇhāmpāhaṃ , bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro bhavataṇhāya? ‘Avijjā’tissa vacanīyaṃ. Avijjampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro avijjāya? ‘Pañca nīvaraṇā’tissa vacanīyaṃ. Pañca nīvaraṇepāhaṃ, bhikkhave, sāhāre vadāmi, no anāhāre. Ko cāhāro pañcannaṃ nīvaraṇānaṃ? ‘Tīṇi duccaritānī’tissa vacanīyaṃ. Tīṇipāhaṃ, bhikkhave , duccaritāni sāhārāni vadāmi, no anāhārāni. Ko cāhāro tiṇṇannaṃ duccaritānaṃ? ‘Indriyaasaṃvaro’tissa vacanīyaṃ. Indriyaasaṃvarampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ . Ko cāhāro indriyaasaṃvarassa? ‘Asatāsampajañña’ntissa vacanīyaṃ. Asatāsampajaññampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro asatā sampajaññassa? ‘Ayonisomanasikāro’tissa vacanīyaṃ. Ayonisomanasikārampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro ayonisomanasikārassa? ‘Assaddhiya’ntissa vacanīyaṃ. Assaddhiyampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro assaddhiyassa? ‘Assaddhammassavana’ntissa vacanīyaṃ. Assaddhammassavanampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro assaddhammassavanassa? ‘Asappurisasaṃsevo’tissa vacanīyaṃ.
‘‘ဣတိ ခော, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသသံသေဝော ပရိပူရော အသ္သဒ္ဓမ္မသ္သဝနံ ပရိပူရေတိ, အသ္သဒ္ဓမ္မသ္သဝနံ ပရိပူရံ အသ္သဒ္ဓိယံ ပရိပူရေတိ, အသ္သဒ္ဓိယံ ပရိပူရံ အယောနိသောမနသိကာရံ ပရိပူရေတိ, အယောနိသောမနသိကာရော ပရိပူရော အသတာသမ္ပဇညံ ပရိပူရေတိ, အသတာသမ္ပဇညံ ပရိပူရံ ဣန္ဒ္ရိယအသံဝရံ ပရိပူရေတိ, ဣန္ဒ္ရိယအသံဝရော ပရိပူရော တီဏိ ဒုစ္စရိတာနိ ပရိပူရေတိ, တီဏိ ဒုစ္စရိတာနိ ပရိပူရာနိ ပဉ္စ နီဝရဏေ ပရိပူရေန္တိ, ပဉ္စ နီဝရဏာ ပရိပူရာ အဝိဇ္ဇံ ပရိပူရေန္တိ, အဝိဇ္ဇာ ပရိပူရာ ဘဝတဏ္ဟံ ပရိပူရေတိ; ဧဝမေတိသ္သာ ဘဝတဏ္ဟာယ အာဟာရော ဟောတိ, ဧဝဉ္စ ပာရိပူရိ။
‘‘Iti kho, bhikkhave, asappurisasaṃsevo paripūro assaddhammassavanaṃ paripūreti, assaddhammassavanaṃ paripūraṃ assaddhiyaṃ paripūreti, assaddhiyaṃ paripūraṃ ayonisomanasikāraṃ paripūreti, ayonisomanasikāro paripūro asatāsampajaññaṃ paripūreti, asatāsampajaññaṃ paripūraṃ indriyaasaṃvaraṃ paripūreti, indriyaasaṃvaro paripūro tīṇi duccaritāni paripūreti, tīṇi duccaritāni paripūrāni pañca nīvaraṇe paripūrenti, pañca nīvaraṇā paripūrā avijjaṃ paripūrenti, avijjā paripūrā bhavataṇhaṃ paripūreti; evametissā bhavataṇhāya āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပရိပဗ္ဗတေ ထုလ္လဖုသိတကေ ဒေဝေ ဝသ္သန္တေ တံ ဥဒကံ ယထာနိန္နံ ပဝတ္တမာနံ ပဗ္ဗတကန္ဒရပဒရသာခာ ပရိပူရေတိ, ပဗ္ဗတကန္ဒရပဒရသာခာ ပရိပူရာ ကုသောဗ္ဘေ ပရိပူရေန္တိ , ကုသောဗ္ဘာ ပရိပူရာ မဟာသောဗ္ဘေ ပရိပူရေန္တိ, မဟာသောဗ္ဘာ ပရိပူရာ ကုန္နဒိယော ပရိပူရေန္တိ, ကုန္နဒိယော ပရိပူရာ မဟာနဒိယော ပရိပူရေန္တိ, မဟာနဒိယော ပရိပူရာ မဟာသမုဒ္ဒံ သာဂရံ ပရိပူရေန္တိ; ဧဝမေတသ္သ မဟာသမုဒ္ဒသ္သ သာဂရသ္သ အာဟာရော ဟောတိ, ဧဝဉ္စ ပာရိပူရိ။
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, uparipabbate thullaphusitake deve vassante taṃ udakaṃ yathāninnaṃ pavattamānaṃ pabbatakandarapadarasākhā paripūreti, pabbatakandarapadarasākhā paripūrā kusobbhe paripūrenti , kusobbhā paripūrā mahāsobbhe paripūrenti, mahāsobbhā paripūrā kunnadiyo paripūrenti, kunnadiyo paripūrā mahānadiyo paripūrenti, mahānadiyo paripūrā mahāsamuddaṃ sāgaraṃ paripūrenti; evametassa mahāsamuddassa sāgarassa āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသသံသေဝော ပရိပူရော အသ္သဒ္ဓမ္မသ္သဝနံ ပရိပူရေတိ, အသ္သဒ္ဓမ္မသ္သဝနံ ပရိပူရံ အသ္သဒ္ဓိယံ ပရိပူရေတိ, အသ္သဒ္ဓိယံ ပရိပူရံ အယောနိသောမနသိကာရံ ပရိပူရေတိ, အယောနိသောမနသိကာရော ပရိပူရော အသတာသမ္ပဇညံ ပရိပူရေတိ, အသတာသမ္ပဇညံ ပရိပူရံ ဣန္ဒ္ရိယအသံဝရံ ပရိပူရေတိ, ဣန္ဒ္ရိယအသံဝရော ပရိပူရော တီဏိ ဒုစ္စရိတာနိ ပရိပူရေတိ, တီဏိ ဒုစ္စရိတာနိ ပရိပူရာနိ ပဉ္စ နီဝရဏေ ပရိပူရေန္တိ, ပဉ္စ နီဝရဏာ ပရိပူရာ အဝိဇ္ဇံ ပရိပူရေန္တိ, အဝိဇ္ဇာ ပရိပူရာ ဘဝတဏ္ဟံ ပရိပူရေတိ; ဧဝမေတိသ္သာ ဘဝတဏ္ဟာယ အာဟာရော ဟောတိ, ဧဝဉ္စ ပာရိပူရိ။
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, asappurisasaṃsevo paripūro assaddhammassavanaṃ paripūreti, assaddhammassavanaṃ paripūraṃ assaddhiyaṃ paripūreti, assaddhiyaṃ paripūraṃ ayonisomanasikāraṃ paripūreti, ayonisomanasikāro paripūro asatāsampajaññaṃ paripūreti, asatāsampajaññaṃ paripūraṃ indriyaasaṃvaraṃ paripūreti, indriyaasaṃvaro paripūro tīṇi duccaritāni paripūreti, tīṇi duccaritāni paripūrāni pañca nīvaraṇe paripūrenti, pañca nīvaraṇā paripūrā avijjaṃ paripūrenti, avijjā paripūrā bhavataṇhaṃ paripūreti; evametissā bhavataṇhāya āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိယာ? ‘သတ္တ ဗောဇ္ဈင္ဂာ’တိသ္သ ဝစနီယံ။ သတ္တပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဗောဇ္ဈင္ဂေ သာဟာရေ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရေ။ ကော စာဟာရော သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင္ဂာနံ? ‘စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ’တိသ္သ ဝစနီယံ။ စတ္တာရောပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သတိပဋ္ဌာနေ သာဟာရေ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရေ။ ကော စာဟာရော စတုန္နံ သတိပဋ္ဌာနာနံ? ‘တီဏိ သုစရိတာနီ’တိသ္သ ဝစနီယံ။ တီဏိပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သုစရိတာနိ သာဟာရာနိ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရာနိ။ ကော စာဟာရော တိဏ္ဏန္နံ သုစရိတာနံ? ‘ဣန္ဒ္ရိယသံဝရော’တိသ္သ ဝစနီယံ။ ဣန္ဒ္ရိယသံဝရမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော ဣန္ဒ္ရိယသံဝရသ္သ? ‘သတိသမ္ပဇည’န္တိသ္သ ဝစနီယံ။ သတိသမ္ပဇညမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော သတိသမ္ပဇညသ္သ? ‘ယောနိသောမနသိကာရော’တိသ္သ ဝစနီယံ။ ယောနိသောမနသိကာရမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော ယောနိသောမနသိကာရသ္သ? ‘သဒ္ဓာ’တိသ္သ ဝစနီယံ။ သဒ္ဓမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော သဒ္ဓာယ? ‘သဒ္ဓမ္မသ္သဝန’န္တိသ္သ ဝစနီယံ။ သဒ္ဓမ္မသ္သဝနမ္ပာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သာဟာရံ ဝဒာမိ, နော အနာဟာရံ။ ကော စာဟာရော သဒ္ဓမ္မသ္သဝနသ္သ? ‘သပ္ပုရိသသံသေဝော’တိသ္သ ဝစနီယံ။
‘‘Vijjāvimuttimpāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro vijjāvimuttiyā? ‘Satta bojjhaṅgā’tissa vacanīyaṃ. Sattapāhaṃ, bhikkhave, bojjhaṅge sāhāre vadāmi, no anāhāre. Ko cāhāro sattannaṃ bojjhaṅgānaṃ? ‘Cattāro satipaṭṭhānā’tissa vacanīyaṃ. Cattāropāhaṃ, bhikkhave, satipaṭṭhāne sāhāre vadāmi, no anāhāre. Ko cāhāro catunnaṃ satipaṭṭhānānaṃ? ‘Tīṇi sucaritānī’tissa vacanīyaṃ. Tīṇipāhaṃ, bhikkhave, sucaritāni sāhārāni vadāmi, no anāhārāni. Ko cāhāro tiṇṇannaṃ sucaritānaṃ? ‘Indriyasaṃvaro’tissa vacanīyaṃ. Indriyasaṃvarampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro indriyasaṃvarassa? ‘Satisampajañña’ntissa vacanīyaṃ. Satisampajaññampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro satisampajaññassa? ‘Yonisomanasikāro’tissa vacanīyaṃ. Yonisomanasikārampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro yonisomanasikārassa? ‘Saddhā’tissa vacanīyaṃ. Saddhampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro saddhāya? ‘Saddhammassavana’ntissa vacanīyaṃ. Saddhammassavanampāhaṃ, bhikkhave, sāhāraṃ vadāmi, no anāhāraṃ. Ko cāhāro saddhammassavanassa? ‘Sappurisasaṃsevo’tissa vacanīyaṃ.
‘‘ဣတိ ခော, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသသံသေဝော ပရိပူရော သဒ္ဓမ္မသ္သဝနံ ပရိပူရေတိ, သဒ္ဓမ္မသ္သဝနံ ပရိပူရံ သဒ္ဓံ ပရိပူရေတိ, သဒ္ဓာ ပရိပူရာ ယောနိသောမနသိကာရံ ပရိပူရေတိ, ယောနိသောမနသိကာရော ပရိပူရော သတိသမ္ပဇညံ ပရိပူရေတိ, သတိသမ္ပဇညံ ပရိပူရံ ဣန္ဒ္ရိယသံဝရံ ပရိပူရေတိ, ဣန္ဒ္ရိယသံဝရော ပရိပူရော တီဏိ သုစရိတာနိ ပရိပူရေတိ, တီဏိ သုစရိတာနိ ပရိပူရာနိ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ပရိပူရေန္တိ, စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ ပရိပူရာ သတ္တ ဗောဇ္ဈင္ဂေ ပရိပူရေန္တိ , သတ္တ ဗောဇ္ဈင္ဂာ ပရိပူရာ ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိံ ပရိပူရေန္တိ; ဧဝမေတိသ္သာ ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိယာ အာဟာရော ဟောတိ, ဧဝဉ္စ ပာရိပူရိ။
‘‘Iti kho, bhikkhave, sappurisasaṃsevo paripūro saddhammassavanaṃ paripūreti, saddhammassavanaṃ paripūraṃ saddhaṃ paripūreti, saddhā paripūrā yonisomanasikāraṃ paripūreti, yonisomanasikāro paripūro satisampajaññaṃ paripūreti, satisampajaññaṃ paripūraṃ indriyasaṃvaraṃ paripūreti, indriyasaṃvaro paripūro tīṇi sucaritāni paripūreti, tīṇi sucaritāni paripūrāni cattāro satipaṭṭhāne paripūrenti, cattāro satipaṭṭhānā paripūrā satta bojjhaṅge paripūrenti , satta bojjhaṅgā paripūrā vijjāvimuttiṃ paripūrenti; evametissā vijjāvimuttiyā āhāro hoti, evañca pāripūri.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပရိပဗ္ဗတေ ထုလ္လဖုသိတကေ ဒေဝေ ဝသ္သန္တေ တံ ဥဒကံ ယထာနိန္နံ ပဝတ္တမာနံ။ပေ.။ ဧဝမေတသ္သ မဟာသမုဒ္ဒသ္သ သာဂရသ္သ အာဟာရော ဟောတိ, ဧဝဉ္စ ပာရိပူရိ။ ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသသံသေဝော ပရိပူရော သဒ္ဓမ္မသ္သဝနံ ပရိပူရေတိ။ပေ.။ ဧဝမေတိသ္သာ ဝိဇ္ဇာဝိမုတ္တိယာ အာဟာရော ဟောတိ, ဧဝဉ္စ ပာရိပူရီ’’တိ။ ဒုတိယံ။
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, uparipabbate thullaphusitake deve vassante taṃ udakaṃ yathāninnaṃ pavattamānaṃ…pe… evametassa mahāsamuddassa sāgarassa āhāro hoti, evañca pāripūri. Evamevaṃ kho, bhikkhave, sappurisasaṃsevo paripūro saddhammassavanaṃ paripūreti…pe… evametissā vijjāvimuttiyā āhāro hoti, evañca pāripūrī’’ti. Dutiyaṃ.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၁. အဝိဇ္ဇာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1. Avijjāsuttādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁-၇. အဝိဇ္ဇာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-7. Avijjāsuttādivaṇṇanā