| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಅಭಿನವ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
೧೨. ದುಬ್ಬಚಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
12. Dubbacasikkhāpadavaṇṇanā
ದುಕ್ಖೇನ ವತ್ತಬ್ಬೋ ಅನುಸಾಸಿತುಂ ಅಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯೋ ಸಭಾವೋ ಅಸ್ಸಾತಿ ದುಬ್ಬಚಜಾತಿಕೋ, ವಿಲೋಮಭಾವೀ। ತೇನಾಹ ‘‘ದುಬ್ಬಚಸಭಾವೋ’’ತಿಆದಿ। ವತ್ತುಂ ಅಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯೋತಿ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿ ವುಚ್ಚಮಾನೇ ಅಸಹನತೋ ಓವದಿತುಂ ಅಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯೋ। ಉದ್ದಿಸೀಯತೀತಿ ಉದ್ದೇಸೋ, ಪಾತಿಮೋಕ್ಖೋ, ತಸ್ಮಿಂ ಪರಿಯಾಪನ್ನಾ ಅನ್ತೋಗಧಾ ಉದ್ದೇಸಪರಿಯಾಪನ್ನಾ, ತೇಸು ಉದ್ದೇಸಪರಿಯಾಪನ್ನೇಸು। ತೇನಾಹ ‘‘ಉದ್ದೇಸೇ’’ತಿಆದಿ। ಅಥ ಸಬ್ಬಾನೇವ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ಕಥಂ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖುದ್ದೇಸಪರಿಯಾಪನ್ನಾನೀತಿ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಸ ಸಿಯಾ ಆಪತ್ತಿ, ಸೋ ‘ಆವಿಕರೇಯ್ಯಾ’ತಿ ಏವಂ ಸಙ್ಗಹಿತತ್ತಾ’’ತಿ। ‘‘ಯಸ್ಸ ಸಿಯಾ ಆಪತ್ತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಆಪತ್ತಿಯೋ ನಿದಾನುದ್ದೇಸೇ ಸಙ್ಗಹಿತಾ ಏವ ಹೋನ್ತಿ। ಸಿಕ್ಖಾಪದೇಸೂತಿ ಅಧಿಸೀಲಸಿಕ್ಖಾಯ ಅಧಿಗಮೂಪಾಯಭೂತೇಸು ವಿನಯಪಞ್ಞತ್ತೀಸೂತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋ ಪನ ಪಾಕಟೋಯೇವಾತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ನ ವುತ್ತೋ। ಪಞ್ಚಹಿ ಸಹಧಮ್ಮಿಕೇಹೀತಿ ಭಿಕ್ಖುಭಿಕ್ಖುನಿಸಾಮಣೇರಸಾಮಣೇರಿಸಿಕ್ಖಮಾನಾಹಿ। ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬತ್ತಾತಿ ಲಬ್ಭಮಾನವಸೇನ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬತ್ತಾ। ತಥಾ ಹಿ ತೇಹಿ ಯಥಾಸಕಂ ಸಿಕ್ಖಾ ಸಿಕ್ಖೀಯತಿ, ನ ಸಬ್ಬಾ। ಬುದ್ಧಪಞ್ಞತ್ತೇನಾತಿ ಬುದ್ಧೇನ ಠಪಿತೇನ, ವಿಹಿತೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಥ ವಾ ಸಹಧಮ್ಮಿಕೇನ ಸಕಾರಣೇನ ವುಚ್ಚಮಾನೋತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ವಚನಾಯಾತಿ ನಿಸ್ಸಕ್ಕೇ ಸಮ್ಪದಾನವಚನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ತತೋ ಮಮ ವಚನತೋ’’ತಿ।
Dukkhena vattabbo anusāsituṃ asakkuṇeyyo sabhāvo assāti dubbacajātiko, vilomabhāvī. Tenāha ‘‘dubbacasabhāvo’’tiādi. Vattuṃ asakkuṇeyyoti kismiñci vuccamāne asahanato ovadituṃ asakkuṇeyyo. Uddisīyatīti uddeso, pātimokkho, tasmiṃ pariyāpannā antogadhā uddesapariyāpannā, tesu uddesapariyāpannesu. Tenāha ‘‘uddese’’tiādi. Atha sabbāneva sikkhāpadāni kathaṃ pātimokkhuddesapariyāpannānīti āha ‘‘yassa siyā āpatti, so ‘āvikareyyā’ti evaṃ saṅgahitattā’’ti. ‘‘Yassa siyā āpattī’’ti iminā sabbāpi āpattiyo nidānuddese saṅgahitā eva honti. Sikkhāpadesūti adhisīlasikkhāya adhigamūpāyabhūtesu vinayapaññattīsūti attho. So pana pākaṭoyevāti aṭṭhakathāyaṃ na vutto. Pañcahi sahadhammikehīti bhikkhubhikkhunisāmaṇerasāmaṇerisikkhamānāhi. Sikkhitabbattāti labbhamānavasena sikkhitabbattā. Tathā hi tehi yathāsakaṃ sikkhā sikkhīyati, na sabbā. Buddhapaññattenāti buddhena ṭhapitena, vihitenāti attho. Atha vā sahadhammikena sakāraṇena vuccamānoti evamettha attho daṭṭhabbo. Vacanāyāti nissakke sampadānavacananti āha ‘‘tato mama vacanato’’ti.
ದುಬ್ಬಚಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dubbacasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
