Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੮. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ
8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadaṃ
੩੬੮. ਅਟ੍ਠਮੇ ਅਲਭੀਤਿ ਲਭੋਤਿ વਚਨਤ੍ਥੇ ਅਪਚ੍ਚਯਂ ਕਤ੍વਾ ਣਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ ਸ੍વਤ੍ਥਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਲਭੋਯੇવ ਲਾਭੋ’’ਤਿ। ਅਪਚ੍ਚਯਮਕਤ੍વਾ ਪਕਤਿਯਾ ਣਪਚ੍ਚਯੋਪਿ ਯੁਤ੍ਤੋਯੇવਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਸਦ੍ਦਨ੍ਤਰੋਪਿ ਅਤ੍ਥਨ੍ਤਰਾਭਾવਾ ਸਮਾਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨવਚੀવਰਲਾਭੇਨਾਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ’’ਤਿ। ਅਨੁਨਾਸਿਕਲੋਪਨ੍ਤਿ ‘‘ਨવ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਸ੍ਸ વਿਨਾਸਂ। ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਞ੍ਹਿ ਨਾਸਂ ਅਨੁਗਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਅਨੁਨਾਸਿਕ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਦਸ੍ਸਨ, ਮਕਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਜ੍ਝੇ ਠਿਤਪਦਦ੍વਯੇਤਿ ‘‘ਨવ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ‘‘ਚੀવਰਲਾਭੇਨਾ’’ਤਿ ਚ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਪਦਾਨਮਨ੍ਤਰੇ ‘‘ਠਿਤੇ ਪਨਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ’’ਤਿ ਚ ਪਦਦ੍વਯੇ। ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮવਚਨਂ। ਨਿਪਾਤੋਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਂ। ਅਲਭੀਤਿ ਲਭੋਤਿ વਚਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਅਭਿਧੇਯ੍ਯਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਪਦਭਾਜਨੇ ਪਨ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਯਨ੍ਤਿ ਯਂ ਚੀવਰਂ। ‘‘ਚੀવਰ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚੀવਰਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਯਂ ਨਿવਾਸੇਤੁਂ વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਚਮ੍ਮਕਾਰਨੀਲਨ੍ਤਿ ਚਮ੍ਮਕਾਰਾਨਂ ਤਿਫਲੇ ਪਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯਗੂਥਸ੍ਸ ਨੀਲਂ। ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋ ਕਰੀਯਤਿ ਅਨੇਨਾਤਿ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਂ, ਕਪ੍ਪਬਿਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਕਪ੍ਪਬਿਨ੍ਦੁਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾ’’ਤਿ। ਆਦਿਯਨ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਆਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਕੋਣੇਸੂਤਿ ਅਨ੍ਤੇਸੁ। વਾਸਦ੍ਦੋ ਅਨਿਯਮવਿਕਪ੍ਪਤ੍ਥੋ। ਅਕ੍ਖਿਮਣ੍ਡਲਮਤ੍ਤਂ વਾਤਿ ਅਕ੍ਖਿਮਣ੍ਡਲਸ੍ਸ ਪਮਾਣਂ વਾ ਕਪ੍ਪਬਿਨ੍ਦੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਪਟ੍ਟੇ વਾਤਿ ਅਨੁવਾਤਪਟ੍ਟੇ વਾ। ਗਣ੍ਠਿਯਂ વਾਤਿ ਗਣ੍ਠਿਕਪਟ੍ਟੇ વਾ। ਪਾਲ਼ਿਕਪ੍ਪੋਤਿ ਦ੍વੇ વਾ ਤਿਸ੍ਸੋ વਾ ਤਤੋ ਅਧਿਕਾ વਾ ਬਿਨ੍ਦੁਆવਲੀ ਕਤ੍વਾ ਕਤੋ ਕਪ੍ਪੋ। ਕਣ੍ਣਿਕਕਪ੍ਪੋਤਿ ਕਣ੍ਣਿਕਂ વਿਯ ਬਿਨ੍ਦੁਗੋਚ੍ਛਕਂ ਕਤ੍વਾ ਕਤੋ ਕਪ੍ਪੋ। ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਅਗ੍ਘਿਯਕਪ੍ਪਾਦਯੋ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬਾਸੁ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ। ਏਕੋਪਿ ਬਿਨ੍ਦੁ વਟ੍ਟੋਯੇવ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਏਕਂ વਟ੍ਟਬਿਨ੍ਦੁ’’ਨ੍ਤਿ।
368. Aṭṭhame alabhīti labhoti vacanatthe apaccayaṃ katvā ṇapaccayassa svatthabhāvaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘labhoyeva lābho’’ti. Apaccayamakatvā pakatiyā ṇapaccayopi yuttoyevāti daṭṭhabbaṃ. Saddantaropi atthantarābhāvā samāso hotīti āha ‘‘navacīvaralābhenāti vattabbe’’ti. Anunāsikalopanti ‘‘nava’’nti ettha niggahītassa vināsaṃ. Niggahītañhi nāsaṃ anugatattā ‘‘anunāsika’’nti vuccati, tassa adassana, makatvāti attho. Majjhe ṭhitapadadvayeti ‘‘nava’’nti ca ‘‘cīvaralābhenā’’ti ca dvinnaṃ padānamantare ‘‘ṭhite panā’’ti ca ‘‘bhikkhunā’’ti ca padadvaye. Niddhāraṇe cetaṃ bhummavacanaṃ. Nipātoti nipātamattaṃ. Alabhīti labhoti vacanatthassa abhidheyyatthaṃ dassetuṃ ‘‘bhikkhunā’’ti vuttanti āha ‘‘bhikkhunā’’tiādi. Padabhājane pana vuttanti sambandho. Yanti yaṃ cīvaraṃ. ‘‘Cīvara’’nti ettha cīvarasarūpaṃ dassento āha ‘‘yaṃ nivāsetuṃ vā’’tiādi. Cammakāranīlanti cammakārānaṃ tiphale pakkhittassa ayagūthassa nīlaṃ. Mahāpaccariyaṃ vuttanti sambandho. Dubbaṇṇo karīyati anenāti dubbaṇṇakaraṇaṃ, kappabindunti āha ‘‘kappabinduṃ sandhāyā’’ti. Ādiyantena bhikkhunā ādātabbanti sambandho. Koṇesūti antesu. Vāsaddo aniyamavikappattho. Akkhimaṇḍalamattaṃ vāti akkhimaṇḍalassa pamāṇaṃ vā kappabindūti sambandho. Paṭṭe vāti anuvātapaṭṭe vā. Gaṇṭhiyaṃ vāti gaṇṭhikapaṭṭe vā. Pāḷikappoti dve vā tisso vā tato adhikā vā binduāvalī katvā kato kappo. Kaṇṇikakappoti kaṇṇikaṃ viya bindugocchakaṃ katvā kato kappo. Ādisaddena agghiyakappādayo saṅgaṇhāti. Sabbatthāti sabbāsu aṭṭhakathāsu. Ekopi bindu vaṭṭoyeva vaṭṭatīti āha ‘‘ekaṃ vaṭṭabindu’’nti.
੩੭੧. ਅਗ੍ਗਲ਼ਾਦੀਨੀਤਿ ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਅਨੁવਾਤਪਰਿਭਣ੍ਡੇ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
371.Aggaḷādīnīti ādisaddena anuvātaparibhaṇḍe saṅgaṇhātīti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੬. ਸੁਰਾਪਾਨવਗ੍ਗੋ • 6. Surāpānavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੮. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੮. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੮. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੮. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā