Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཀངྑཱཝིཏརཎཱི-ཨབྷིནཝ-ཊཱིཀཱ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
༨. དུབྦཎྞཀརཎསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ
8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ལཱབྷསདྡོཡཾ ཀམྨསཱདྷནོ ‘‘ཀོ བྷཝཏཱ ལཱབྷོ ལདྡྷོ’’ཏིཨཱདཱིསུ ཝིཡ, སོ ཙེཏྠ ཨཏཱིཏཀཱལིཀོཏི ཨཱཧ ‘‘ཨལབྦྷཱིཏི ལབྷོ’’ཏི , ལདྡྷནྟི ཨཏྠོ། ‘‘ལབྷོ ཨེཝ ལཱབྷོ’’ཏི ཨིམིནཱ སཀཏྠེ ཎཔཙྩཡོཏི དསྶེཏི། ཀིཾ ཨལབྦྷཱིཏི ཀིཾ ལདྡྷཾ། ནཝནྟི ཨབྷིནཝཾ། ཨེཏྟཱཝཏཱ ཙ ནཝཉྩ ཏཾ ཙཱིཝརཉྩཱཏི ནཝཙཱིཝརཾ, ནཝཙཱིཝརཾ ལཱབྷོ ཨེཏེནཱཏི ནཝཙཱིཝརལཱབྷོཏི ཨེཝམེཏྠ སམཱསོ དཊྛབྦོཏི། ཡདི ཨེཝཾ ཀཐཾ ‘‘ནཝཾ ཙཱིཝརལཱབྷེནཱ’’ཏི ཝུཏྟནྟི ཨཱཧ ‘‘ཨིཏི ནཝཙཱིཝརལཱབྷེནཱ’’ཏིཨཱདི། ཨེཏྠ ཙ ‘‘ཝིཀཔྤནུཔགཾ པཙྪིམ’’ནྟི ན ཝུཏྟཏྟཱ ཙཱིཝརནྟི ཡཾ ནིཝཱསེཏུཾ ཝཱ པཱརུཔིཏུཾ ཝཱ སཀྐཱ ཧོཏི, ཏདེཝ ཝེདིཏབྦནྟི ཨཱཧ ‘‘ནིཝཱསནཔཱརུཔནུཔགཾ ཙཱིཝར’’ནྟི། ‘‘དུབྦཎྞཀརཎཾ ཨཱདཱཏབྦ’’ནྟི ཨེཏཾ ཀཔྤབིནྡུཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ, ན ནཱིལཱདཱིཧི སཀལཙཱིཝརཾ དུབྦཎྞཀརཎཾ, ཏཉྩ པན ཀཔྤཾ ཨཱདིཡནྟེན ཙཱིཝརཾ རཛིཏྭཱ ཙཏཱུསུ ཝཱ ཀོཎེསུ, ཏཱིསུ ཝཱ དྭཱིསུ ཝཱ ཨེཀསྨིཾ ཝཱ ཀོཎེ མོརསྶ ཨཀྑིམཎྜལམཏྟཾ ཝཱ མངྒུལཔིཊྛིམཏྟཾ ཝཱ ཨཱདཱཏབྦནྟི ཨཱཧ ‘‘ཏསྶཱ’’ཏིཨཱདི། ཀཾསནཱིལེནཱཏི ཙམྨཀཱརནཱིལེན། མཧཱཔཙྩརིཡཾ པན ‘‘ཨཡོམལཾ ལོཧམལཾ, ཨེཏཾ ཀཾསནཱིལཾ ནཱམཱ’’ཏི (པཱཙི॰ ཨཊྛ॰ ༣༦༨) ཝུཏྟཾ ། པཏྟནཱིལེནཱཏི ཡེན ཀེནཙི ནཱིལཝཎྞེན པཎྞརསེན། ཀཔྤབིནྡུཾ ཨཱདིཡིཏྭཱཏི ཝཊྚཾ ཨེཀཾ ཀཔྤབིནྡུཾ ཨཱདིཡིཏྭཱ།
Lābhasaddoyaṃ kammasādhano ‘‘ko bhavatā lābho laddho’’tiādīsu viya, so cettha atītakālikoti āha ‘‘alabbhīti labho’’ti , laddhanti attho. ‘‘Labho eva lābho’’ti iminā sakatthe ṇapaccayoti dasseti. Kiṃ alabbhīti kiṃ laddhaṃ. Navanti abhinavaṃ. Ettāvatā ca navañca taṃ cīvarañcāti navacīvaraṃ, navacīvaraṃ lābho etenāti navacīvaralābhoti evamettha samāso daṭṭhabboti. Yadi evaṃ kathaṃ ‘‘navaṃ cīvaralābhenā’’ti vuttanti āha ‘‘iti navacīvaralābhenā’’tiādi. Ettha ca ‘‘vikappanupagaṃ pacchima’’nti na vuttattā cīvaranti yaṃ nivāsetuṃ vā pārupituṃ vā sakkā hoti, tadeva veditabbanti āha ‘‘nivāsanapārupanupagaṃ cīvara’’nti. ‘‘Dubbaṇṇakaraṇaṃ ādātabba’’nti etaṃ kappabinduṃ sandhāya vuttaṃ, na nīlādīhi sakalacīvaraṃ dubbaṇṇakaraṇaṃ, tañca pana kappaṃ ādiyantena cīvaraṃ rajitvā catūsu vā koṇesu, tīsu vā dvīsu vā ekasmiṃ vā koṇe morassa akkhimaṇḍalamattaṃ vā maṅgulapiṭṭhimattaṃ vā ādātabbanti āha ‘‘tassā’’tiādi. Kaṃsanīlenāti cammakāranīlena. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘ayomalaṃ lohamalaṃ, etaṃ kaṃsanīlaṃ nāmā’’ti (pāci. aṭṭha. 368) vuttaṃ . Pattanīlenāti yena kenaci nīlavaṇṇena paṇṇarasena. Kappabinduṃ ādiyitvāti vaṭṭaṃ ekaṃ kappabinduṃ ādiyitvā.
པཱལི༹ཀཔྤཀཎྞིཀཀཔྤཱདཡོ པན སབྦཊྛཀཐཱསུ པཊིསིདྡྷཱ། ཨགྒལཱ༹དཱིནི ཀཔྤཀཏཙཱིཝརེ པན པཙྪཱ ཨཱརོཔེཏྭཱ ཀཔྤཀརཎཀིཙྩཾ ནཏྠཱིཏི ཨཱཧ ‘‘པཙྪཱ ཨཱརོཔིཏེསཱུ’’ཏིཨཱདི། ཨགྒལ༹ཨནུཝཱཏཔརིབྷཎྜེསཱུཏི ཨུདྡྷརིཏྭཱ ཨལླིཡཱཔནཀཁཎྜཔིཊྛིཨནུཝཱཏཀུཙྪིཨནུཝཱཏེསུ། ཀིརིཡཱཀིརིཡནྟི ནིཝཱསནཔཱརུཔནཏོ, ཀཔྤསྶ ཨནཱདཱནཏོ ཀིརིཡཱཀིརིཡཾ།
Pāḷikappakaṇṇikakappādayo pana sabbaṭṭhakathāsu paṭisiddhā. Aggaḷādīni kappakatacīvare pana pacchā āropetvā kappakaraṇakiccaṃ natthīti āha ‘‘pacchā āropitesū’’tiādi. Aggaḷaanuvātaparibhaṇḍesūti uddharitvā alliyāpanakakhaṇḍapiṭṭhianuvātakucchianuvātesu. Kiriyākiriyanti nivāsanapārupanato, kappassa anādānato kiriyākiriyaṃ.
དུབྦཎྞཀརཎསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.