Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਅਭਿਨવ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
੮. ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ਲਾਭਸਦ੍ਦੋਯਂ ਕਮ੍ਮਸਾਧਨੋ ‘‘ਕੋ ਭવਤਾ ਲਾਭੋ ਲਦ੍ਧੋ’’ਤਿਆਦੀਸੁ વਿਯ, ਸੋ ਚੇਤ੍ਥ ਅਤੀਤਕਾਲਿਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਲਬ੍ਭੀਤਿ ਲਭੋ’’ਤਿ , ਲਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਲਭੋ ਏવ ਲਾਭੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਕਤ੍ਥੇ ਣਪਚ੍ਚਯੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਕਿਂ ਅਲਬ੍ਭੀਤਿ ਕਿਂ ਲਦ੍ਧਂ। ਨવਨ੍ਤਿ ਅਭਿਨવਂ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਚ ਨવਞ੍ਚ ਤਂ ਚੀવਰਞ੍ਚਾਤਿ ਨવਚੀવਰਂ, ਨવਚੀવਰਂ ਲਾਭੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਨવਚੀવਰਲਾਭੋਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਸਮਾਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ। ਯਦਿ ਏવਂ ਕਥਂ ‘‘ਨવਂ ਚੀવਰਲਾਭੇਨਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਤਿ ਨવਚੀવਰਲਾਭੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘વਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਂ ਪਚ੍ਛਿਮ’’ਨ੍ਤਿ ਨ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਯਂ ਨਿવਾਸੇਤੁਂ વਾ ਪਾਰੁਪਿਤੁਂ વਾ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਤਦੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿવਾਸਨਪਾਰੁਪਨੁਪਗਂ ਚੀવਰ’’ਨ੍ਤਿ। ‘‘ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਂ ਆਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤਂ ਕਪ੍ਪਬਿਨ੍ਦੁਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਨੀਲਾਦੀਹਿ ਸਕਲਚੀવਰਂ ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਂ, ਤਞ੍ਚ ਪਨ ਕਪ੍ਪਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤੇਨ ਚੀવਰਂ ਰਜਿਤ੍વਾ ਚਤੂਸੁ વਾ ਕੋਣੇਸੁ, ਤੀਸੁ વਾ ਦ੍વੀਸੁ વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ વਾ ਕੋਣੇ ਮੋਰਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖਿਮਣ੍ਡਲਮਤ੍ਤਂ વਾ ਮਙ੍ਗੁਲਪਿਟ੍ਠਿਮਤ੍ਤਂ વਾ ਆਦਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਕਂਸਨੀਲੇਨਾਤਿ ਚਮ੍ਮਕਾਰਨੀਲੇਨ। ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ ਪਨ ‘‘ਅਯੋਮਲਂ ਲੋਹਮਲਂ, ਏਤਂ ਕਂਸਨੀਲਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩੬੮) વੁਤ੍ਤਂ । ਪਤ੍ਤਨੀਲੇਨਾਤਿ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਨੀਲવਣ੍ਣੇਨ ਪਣ੍ਣਰਸੇਨ। ਕਪ੍ਪਬਿਨ੍ਦੁਂ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾਤਿ વਟ੍ਟਂ ਏਕਂ ਕਪ੍ਪਬਿਨ੍ਦੁਂ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾ।
Lābhasaddoyaṃ kammasādhano ‘‘ko bhavatā lābho laddho’’tiādīsu viya, so cettha atītakālikoti āha ‘‘alabbhīti labho’’ti , laddhanti attho. ‘‘Labho eva lābho’’ti iminā sakatthe ṇapaccayoti dasseti. Kiṃ alabbhīti kiṃ laddhaṃ. Navanti abhinavaṃ. Ettāvatā ca navañca taṃ cīvarañcāti navacīvaraṃ, navacīvaraṃ lābho etenāti navacīvaralābhoti evamettha samāso daṭṭhabboti. Yadi evaṃ kathaṃ ‘‘navaṃ cīvaralābhenā’’ti vuttanti āha ‘‘iti navacīvaralābhenā’’tiādi. Ettha ca ‘‘vikappanupagaṃ pacchima’’nti na vuttattā cīvaranti yaṃ nivāsetuṃ vā pārupituṃ vā sakkā hoti, tadeva veditabbanti āha ‘‘nivāsanapārupanupagaṃ cīvara’’nti. ‘‘Dubbaṇṇakaraṇaṃ ādātabba’’nti etaṃ kappabinduṃ sandhāya vuttaṃ, na nīlādīhi sakalacīvaraṃ dubbaṇṇakaraṇaṃ, tañca pana kappaṃ ādiyantena cīvaraṃ rajitvā catūsu vā koṇesu, tīsu vā dvīsu vā ekasmiṃ vā koṇe morassa akkhimaṇḍalamattaṃ vā maṅgulapiṭṭhimattaṃ vā ādātabbanti āha ‘‘tassā’’tiādi. Kaṃsanīlenāti cammakāranīlena. Mahāpaccariyaṃ pana ‘‘ayomalaṃ lohamalaṃ, etaṃ kaṃsanīlaṃ nāmā’’ti (pāci. aṭṭha. 368) vuttaṃ . Pattanīlenāti yena kenaci nīlavaṇṇena paṇṇarasena. Kappabinduṃ ādiyitvāti vaṭṭaṃ ekaṃ kappabinduṃ ādiyitvā.
ਪਾਲ਼ਿਕਪ੍ਪਕਣ੍ਣਿਕਕਪ੍ਪਾਦਯੋ ਪਨ ਸਬ੍ਬਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਪਟਿਸਿਦ੍ਧਾ। ਅਗ੍ਗਲ਼ਾਦੀਨਿ ਕਪ੍ਪਕਤਚੀવਰੇ ਪਨ ਪਚ੍ਛਾ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਕਪ੍ਪਕਰਣਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਚ੍ਛਾ ਆਰੋਪਿਤੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਗ੍ਗਲ਼ਅਨੁવਾਤਪਰਿਭਣ੍ਡੇਸੂਤਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਅਲ੍ਲਿਯਾਪਨਕਖਣ੍ਡਪਿਟ੍ਠਿਅਨੁવਾਤਕੁਚ੍ਛਿਅਨੁવਾਤੇਸੁ। ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਨਿવਾਸਨਪਾਰੁਪਨਤੋ, ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਅਨਾਦਾਨਤੋ ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਂ।
Pāḷikappakaṇṇikakappādayo pana sabbaṭṭhakathāsu paṭisiddhā. Aggaḷādīni kappakatacīvare pana pacchā āropetvā kappakaraṇakiccaṃ natthīti āha ‘‘pacchā āropitesū’’tiādi. Aggaḷaanuvātaparibhaṇḍesūti uddharitvā alliyāpanakakhaṇḍapiṭṭhianuvātakucchianuvātesu. Kiriyākiriyanti nivāsanapārupanato, kappassa anādānato kiriyākiriyaṃ.
ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.