Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൨. ദുബ്ബണ്ണിയസുത്തം
2. Dubbaṇṇiyasuttaṃ
൨൬൮. സാവത്ഥിയം ജേതവനേ. തത്ര ഖോ…പേ॰… ഏതദവോച – ‘‘ഭൂതപുബ്ബം, ഭിക്ഖവേ, അഞ്ഞതരോ യക്ഖോ ദുബ്ബണ്ണോ ഓകോടിമകോ സക്കസ്സ ദേവാനമിന്ദസ്സ ആസനേ നിസിന്നോ അഹോസി. തത്ര സുദം, ഭിക്ഖവേ, ദേവാ താവതിംസാ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – ‘അച്ഛരിയം വത ഭോ, അബ്ഭുതം വത, ഭോ! അയം യക്ഖോ ദുബ്ബണ്ണോ ഓകോടിമകോ സക്കസ്സ ദേവാനമിന്ദസ്സ ആസനേ നിസിന്നോ’’’തി! യഥാ യഥാ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ദേവാ താവതിംസാ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി, തഥാ തഥാ സോ യക്ഖോ അഭിരൂപതരോ ചേവ ഹോതി ദസ്സനീയതരോ ച പാസാദികതരോ ച.
268. Sāvatthiyaṃ jetavane. Tatra kho…pe… etadavoca – ‘‘bhūtapubbaṃ, bhikkhave, aññataro yakkho dubbaṇṇo okoṭimako sakkassa devānamindassa āsane nisinno ahosi. Tatra sudaṃ, bhikkhave, devā tāvatiṃsā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata, bho! Ayaṃ yakkho dubbaṇṇo okoṭimako sakkassa devānamindassa āsane nisinno’’’ti! Yathā yathā kho, bhikkhave, devā tāvatiṃsā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti, tathā tathā so yakkho abhirūpataro ceva hoti dassanīyataro ca pāsādikataro ca.
‘‘അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ദേവാ താവതിംസാ യേന സക്കോ ദേവാനമിന്ദോ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ സക്കം ദേവാനമിന്ദം ഏതദവോചും – ‘ഇധ തേ, മാരിസ, അഞ്ഞതരോ യക്ഖോ ദുബ്ബണ്ണോ ഓകോടിമകോ സക്കസ്സ ദേവാനമിന്ദസ്സ ആസനേ നിസിന്നോ. തത്ര സുദം, മാരിസ, ദേവാ താവതിംസാ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി – അച്ഛരിയം വത, ഭോ, അബ്ഭുതം വത, ഭോ! അയം യക്ഖോ ദുബ്ബണ്ണോ ഓകോടിമകോ സക്കസ്സ ദേവാനമിന്ദസ്സ ആസനേ നിസിന്നോതി. യഥാ യഥാ ഖോ, മാരിസ, ദേവാ ഉജ്ഝായന്തി ഖിയ്യന്തി വിപാചേന്തി, തഥാ തഥാ സോ യക്ഖോ അഭിരൂപതരോ ചേവ ഹോതി ദസ്സനീയതരോ ച പാസാദികതരോ ചാതി. സോ ഹി നൂന, മാരിസ, കോധഭക്ഖോ യക്ഖോ ഭവിസ്സതീ’’’തി.
‘‘Atha kho, bhikkhave, devā tāvatiṃsā yena sakko devānamindo tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā sakkaṃ devānamindaṃ etadavocuṃ – ‘idha te, mārisa, aññataro yakkho dubbaṇṇo okoṭimako sakkassa devānamindassa āsane nisinno. Tatra sudaṃ, mārisa, devā tāvatiṃsā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Ayaṃ yakkho dubbaṇṇo okoṭimako sakkassa devānamindassa āsane nisinnoti. Yathā yathā kho, mārisa, devā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti, tathā tathā so yakkho abhirūpataro ceva hoti dassanīyataro ca pāsādikataro cāti. So hi nūna, mārisa, kodhabhakkho yakkho bhavissatī’’’ti.
‘‘അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സക്കോ ദേവാനമിന്ദോ യേന സോ കോധഭക്ഖോ യക്ഖോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഏകംസം ഉത്തരാസങ്ഗം കരിത്വാ ദക്ഖിണജാണുമണ്ഡലം പഥവിയം നിഹന്ത്വാ യേന സോ കോധഭക്ഖോ യക്ഖോ തേനഞ്ജലിം പണാമേത്വാ തിക്ഖത്തും നാമം സാവേതി – ‘സക്കോഹം മാരിസ, ദേവാനമിന്ദോ, സക്കോഹം, മാരിസ, ദേവാനമിന്ദോ’തി. യഥാ യഥാ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സക്കോ ദേവാനമിന്ദോ നാമം സാവേസി, തഥാ തഥാ സോ യക്ഖോ ദുബ്ബണ്ണതരോ ചേവ അഹോസി ഓകോടിമകതരോ ച. ദുബ്ബണ്ണതരോ ചേവ ഹുത്വാ ഓകോടിമകതരോ ച തത്ഥേവന്തരധായീ’’തി. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, സക്കോ ദേവാനമിന്ദോ സകേ ആസനേ നിസീദിത്വാ ദേവേ താവതിംസേ അനുനയമാനോ തായം വേലായം ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസി –
‘‘Atha kho, bhikkhave, sakko devānamindo yena so kodhabhakkho yakkho tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā dakkhiṇajāṇumaṇḍalaṃ pathaviyaṃ nihantvā yena so kodhabhakkho yakkho tenañjaliṃ paṇāmetvā tikkhattuṃ nāmaṃ sāveti – ‘sakkohaṃ mārisa, devānamindo, sakkohaṃ, mārisa, devānamindo’ti. Yathā yathā kho, bhikkhave, sakko devānamindo nāmaṃ sāvesi, tathā tathā so yakkho dubbaṇṇataro ceva ahosi okoṭimakataro ca. Dubbaṇṇataro ceva hutvā okoṭimakataro ca tatthevantaradhāyī’’ti. Atha kho, bhikkhave, sakko devānamindo sake āsane nisīditvā deve tāvatiṃse anunayamāno tāyaṃ velāyaṃ imā gāthāyo abhāsi –
‘‘ന സൂപഹതചിത്തോമ്ഹി, നാവത്തേന സുവാനയോ;
‘‘Na sūpahatacittomhi, nāvattena suvānayo;
ന വോ ചിരാഹം കുജ്ഝാമി, കോധോ മയി നാവതിട്ഠതി.
Na vo cirāhaṃ kujjhāmi, kodho mayi nāvatiṭṭhati.
‘‘കുദ്ധാഹം ന ഫരുസം ബ്രൂമി, ന ച ധമ്മാനി കിത്തയേ;
‘‘Kuddhāhaṃ na pharusaṃ brūmi, na ca dhammāni kittaye;
സന്നിഗ്ഗണ്ഹാമി അത്താനം, സമ്പസ്സം അത്ഥമത്തനോ’’തി.
Sanniggaṇhāmi attānaṃ, sampassaṃ atthamattano’’ti.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൨. ദുബ്ബണ്ണിയസുത്തവണ്ണനാ • 2. Dubbaṇṇiyasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൩. ദുബ്ബണ്ണിയസുത്തവണ്ണനാ • 3. Dubbaṇṇiyasuttavaṇṇanā