Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
३. दुब्बण्णियसुत्तवण्णना
3. Dubbaṇṇiyasuttavaṇṇanā
२६८. दुब्बण्णो दुद्दसिको विरूपवण्णो। ओकोटिमकोति रस्सभावेन अवरकोटिमको। सक्केन गहितनाममेवेतं, न पन सो तथारूपो कोचि यक्खो। तेनाह ‘‘एको रूपावचरब्रह्मा’’ति। यदि एवं कस्मा सो तथारूपो हुत्वा आगतोति आह ‘‘सक्को किरा’’ति। कथं पनेत्थ ञायति ‘‘सो एको रूपावचरब्रह्मा, न पनेसो अवरुद्धकयक्खो’’ति युत्तिं दस्सेन्तो ‘‘अवरुद्धकयक्खा पना’’तिआदिमाह। देवानं वचनं सुत्वा। फरुसेनाति फरुससमाचारेन। ‘‘को नाम मय्हं आसने सन्निसिन्नो’’ति अक्खन्तिं अनुप्पादेन्तो खन्तियं ठत्वा। बलवचित्तीकारन्ति गरुतरं सक्कारबहुमानं। नीचवुत्तियाति परमनिपच्चकारे सुवूपसमने च दस्सियमाने। सक्कस्स ताय एव आचारसम्पत्तिया सक्कासने ठातुं, अत्तनो च आविकातुं असक्कोन्तो अन्तरधायि। उपहतचित्तोम्हीति खन्तिमेत्तानुद्दयासब्भावतो परस्मिं उपहतचित्तोम्हीति सक्को अत्तनो सभावं वदति। कोधवसे वत्तेतुन्ति कोधेन अत्तनो वसे निब्बत्तेतुं न सुकरोम्हि, अथ खो कोधं मय्हं वसे न वत्तेमीति अधिप्पायो। चिरं न कुज्झामीति यदि मे कदाचि कोधो उप्पज्जेय्य, तं कोधं अनुवत्तेन्तो चिरकालं न कुज्झामि । न उपनय्हामीति अन्तो सचे मे कोधो उप्पज्जेय्य, खिप्पमेव च नं पटिविनेय्यन्ति तं मे पुब्बेव वतं परिपूरितं।
268.Dubbaṇṇo duddasiko virūpavaṇṇo. Okoṭimakoti rassabhāvena avarakoṭimako. Sakkena gahitanāmamevetaṃ, na pana so tathārūpo koci yakkho. Tenāha ‘‘eko rūpāvacarabrahmā’’ti. Yadi evaṃ kasmā so tathārūpo hutvā āgatoti āha ‘‘sakko kirā’’ti. Kathaṃ panettha ñāyati ‘‘so eko rūpāvacarabrahmā, na paneso avaruddhakayakkho’’ti yuttiṃ dassento ‘‘avaruddhakayakkhā panā’’tiādimāha. Devānaṃ vacanaṃ sutvā. Pharusenāti pharusasamācārena. ‘‘Ko nāma mayhaṃ āsane sannisinno’’ti akkhantiṃ anuppādento khantiyaṃ ṭhatvā. Balavacittīkāranti garutaraṃ sakkārabahumānaṃ. Nīcavuttiyāti paramanipaccakāre suvūpasamane ca dassiyamāne. Sakkassa tāya eva ācārasampattiyā sakkāsane ṭhātuṃ, attano ca āvikātuṃ asakkonto antaradhāyi. Upahatacittomhīti khantimettānuddayāsabbhāvato parasmiṃ upahatacittomhīti sakko attano sabhāvaṃ vadati. Kodhavase vattetunti kodhena attano vase nibbattetuṃ na sukaromhi, atha kho kodhaṃ mayhaṃ vase na vattemīti adhippāyo. Ciraṃ na kujjhāmīti yadi me kadāci kodho uppajjeyya, taṃ kodhaṃ anuvattento cirakālaṃ na kujjhāmi . Na upanayhāmīti anto sace me kodho uppajjeyya, khippameva ca naṃ paṭivineyyanti taṃ me pubbeva vataṃ paripūritaṃ.
दुब्बण्णियसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Dubbaṇṇiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / २. दुब्बण्णियसुत्तं • 2. Dubbaṇṇiyasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / २. दुब्बण्णियसुत्तवण्णना • 2. Dubbaṇṇiyasuttavaṇṇanā