| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๓. ทุพฺพณฺณิยสุตฺตวณฺณนา
3. Dubbaṇṇiyasuttavaṇṇanā
๒๖๘. ทุพฺพโณฺณ ทุทฺทสิโก วิรูปวโณฺณฯ โอโกฎิมโกติ รสฺสภาเวน อวรโกฎิมโกฯ สเกฺกน คหิตนามเมเวตํ, น ปน โส ตถารูโป โกจิ ยโกฺขฯ เตนาห ‘‘เอโก รูปาวจรพฺรหฺมา’’ติฯ ยทิ เอวํ กสฺมา โส ตถารูโป หุตฺวา อาคโตติ อาห ‘‘สโกฺก กิรา’’ติฯ กถํ ปเนตฺถ ญายติ ‘‘โส เอโก รูปาวจรพฺรหฺมา, น ปเนโส อวรุทฺธกยโกฺข’’ติ ยุตฺติํ ทเสฺสโนฺต ‘‘อวรุทฺธกยกฺขา ปนา’’ติอาทิมาหฯ เทวานํ วจนํ สุตฺวาฯ ผรุเสนาติ ผรุสสมาจาเรนฯ ‘‘โก นาม มยฺหํ อาสเน สนฺนิสิโนฺน’’ติ อกฺขนฺติํ อนุปฺปาเทโนฺต ขนฺติยํ ฐตฺวาฯ พลวจิตฺตีการนฺติ ครุตรํ สกฺการพหุมานํฯ นีจวุตฺติยาติ ปรมนิปจฺจกาเร สุวูปสมเน จ ทสฺสิยมาเนฯ สกฺกสฺส ตาย เอว อาจารสมฺปตฺติยา สกฺกาสเน ฐาตุํ, อตฺตโน จ อาวิกาตุํ อสโกฺกโนฺต อนฺตรธายิฯ อุปหตจิโตฺตมฺหีติ ขนฺติเมตฺตานุทฺทยาสพฺภาวโต ปรสฺมิํ อุปหตจิโตฺตมฺหีติ สโกฺก อตฺตโน สภาวํ วทติฯ โกธวเส วเตฺตตุนฺติ โกเธน อตฺตโน วเส นิพฺพเตฺตตุํ น สุกโรมฺหิ, อถ โข โกธํ มยฺหํ วเส น วเตฺตมีติ อธิปฺปาโยฯ จิรํ น กุชฺฌามีติ ยทิ เม กทาจิ โกโธ อุปฺปเชฺชยฺย, ตํ โกธํ อนุวเตฺตโนฺต จิรกาลํ น กุชฺฌามิ ฯ น อุปนยฺหามีติ อโนฺต สเจ เม โกโธ อุปฺปเชฺชยฺย, ขิปฺปเมว จ นํ ปฎิวิเนยฺยนฺติ ตํ เม ปุเพฺพว วตํ ปริปูริตํฯ
268.Dubbaṇṇo duddasiko virūpavaṇṇo. Okoṭimakoti rassabhāvena avarakoṭimako. Sakkena gahitanāmamevetaṃ, na pana so tathārūpo koci yakkho. Tenāha ‘‘eko rūpāvacarabrahmā’’ti. Yadi evaṃ kasmā so tathārūpo hutvā āgatoti āha ‘‘sakko kirā’’ti. Kathaṃ panettha ñāyati ‘‘so eko rūpāvacarabrahmā, na paneso avaruddhakayakkho’’ti yuttiṃ dassento ‘‘avaruddhakayakkhā panā’’tiādimāha. Devānaṃ vacanaṃ sutvā. Pharusenāti pharusasamācārena. ‘‘Ko nāma mayhaṃ āsane sannisinno’’ti akkhantiṃ anuppādento khantiyaṃ ṭhatvā. Balavacittīkāranti garutaraṃ sakkārabahumānaṃ. Nīcavuttiyāti paramanipaccakāre suvūpasamane ca dassiyamāne. Sakkassa tāya eva ācārasampattiyā sakkāsane ṭhātuṃ, attano ca āvikātuṃ asakkonto antaradhāyi. Upahatacittomhīti khantimettānuddayāsabbhāvato parasmiṃ upahatacittomhīti sakko attano sabhāvaṃ vadati. Kodhavase vattetunti kodhena attano vase nibbattetuṃ na sukaromhi, atha kho kodhaṃ mayhaṃ vase na vattemīti adhippāyo. Ciraṃ na kujjhāmīti yadi me kadāci kodho uppajjeyya, taṃ kodhaṃ anuvattento cirakālaṃ na kujjhāmi . Na upanayhāmīti anto sace me kodho uppajjeyya, khippameva ca naṃ paṭivineyyanti taṃ me pubbeva vataṃ paripūritaṃ.
ทุพฺพณฺณิยสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dubbaṇṇiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๒. ทุพฺพณฺณิยสุตฺตํ • 2. Dubbaṇṇiyasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๒. ทุพฺพณฺณิยสุตฺตวณฺณนา • 2. Dubbaṇṇiyasuttavaṇṇanā
