| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
१०. दुच्चरितविपाकसुत्तवण्णना
10. Duccaritavipākasuttavaṇṇanā
४०. दसमे पाणातिपातोति पाणातिपातचेतना। सब्बलहुसोति सब्बलहुको। अप्पायुकसंवत्तनिकोति तेन परित्तकेन कम्मविपाकेन अप्पायुको होति, दिन्नमत्ताय वा पटिसन्धिया विलीयति मातुकुच्छितो निक्खन्तमत्ते वा। एवरूपो हि न अञ्ञस्स कस्सचि निस्सन्दो, पाणातिपातस्सेव गतमग्गो एसोति। भोगब्यसनसंवत्तनिकोति यथा काकणिकामत्तम्पि हत्थे न तिट्ठति, एवं भोगब्यसनं संवत्तेति। सपत्तवेरसंवत्तनिको होतीति सह सपत्तेहि वेरं संवत्तेति। तस्स हि सपत्ता च बहुका होन्ति। यो च नं पस्सति, तस्मिं वेरमेव उप्पादेति न निब्बायति। एवरूपो हि परस्स रक्खितगोपितभण्डे अपराधस्स निस्सन्दो।
40. Dasame pāṇātipātoti pāṇātipātacetanā. Sabbalahusoti sabbalahuko. Appāyukasaṃvattanikoti tena parittakena kammavipākena appāyuko hoti, dinnamattāya vā paṭisandhiyā vilīyati mātukucchito nikkhantamatte vā. Evarūpo hi na aññassa kassaci nissando, pāṇātipātasseva gatamaggo esoti. Bhogabyasanasaṃvattanikoti yathā kākaṇikāmattampi hatthe na tiṭṭhati, evaṃ bhogabyasanaṃ saṃvatteti. Sapattaverasaṃvattaniko hotīti saha sapattehi veraṃ saṃvatteti. Tassa hi sapattā ca bahukā honti. Yo ca naṃ passati, tasmiṃ verameva uppādeti na nibbāyati. Evarūpo hi parassa rakkhitagopitabhaṇḍe aparādhassa nissando.
अभूतब्भक्खानसंवत्तनिको होतीति अभूतेन अब्भक्खानं संवत्तेति, येन केनचि कतं तस्सेव उपरि पतति। मित्तेहि भेदनसंवत्तनिकोति मित्तेहि भेदं संवत्तेति। यं यं मित्तं करोति, सो सो भिज्जतियेव। अमनापसद्दसंवत्तनिकोति अमनापसद्दं संवत्तेति। या सा वाचा कण्टका कक्कसा कटुका अभिसज्जनी मम्मच्छेदिका, गतगतट्ठाने तमेव सुणाति, मनापसद्दसवनं नाम न लभति। एवरूपो फरुसवाचाय गतमग्गो नाम। अनादेय्यवाचासंवत्तनिकोति अग्गहेतब्बवचनतं संवत्तेति, ‘‘त्वं कस्मा कथेसि, को हि तव वचनं गहेस्सती’’ति वत्तब्बतं आपज्जति। अयं सम्फप्पलापस्स गतमग्गो। उम्मत्तकसंवत्तनिको होतीति उम्मत्तकभावं संवत्तेति। तेन हि मनुस्सो उम्मत्तो वा खित्तचित्तो वा एळमूगो वा होति। अयं सुरापानस्स निस्सन्दो। इमस्मिं सुत्ते वट्टमेव कथितन्ति।
Abhūtabbhakkhānasaṃvattaniko hotīti abhūtena abbhakkhānaṃ saṃvatteti, yena kenaci kataṃ tasseva upari patati. Mittehibhedanasaṃvattanikoti mittehi bhedaṃ saṃvatteti. Yaṃ yaṃ mittaṃ karoti, so so bhijjatiyeva. Amanāpasaddasaṃvattanikoti amanāpasaddaṃ saṃvatteti. Yā sā vācā kaṇṭakā kakkasā kaṭukā abhisajjanī mammacchedikā, gatagataṭṭhāne tameva suṇāti, manāpasaddasavanaṃ nāma na labhati. Evarūpo pharusavācāya gatamaggo nāma. Anādeyyavācāsaṃvattanikoti aggahetabbavacanataṃ saṃvatteti, ‘‘tvaṃ kasmā kathesi, ko hi tava vacanaṃ gahessatī’’ti vattabbataṃ āpajjati. Ayaṃ samphappalāpassa gatamaggo. Ummattakasaṃvattaniko hotīti ummattakabhāvaṃ saṃvatteti. Tena hi manusso ummatto vā khittacitto vā eḷamūgo vā hoti. Ayaṃ surāpānassa nissando. Imasmiṃ sutte vaṭṭameva kathitanti.
दानवग्गो चतुत्थो।
Dānavaggo catuttho.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १०. दुच्चरितविपाकसुत्तं • 10. Duccaritavipākasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ९-१०. अभिसन्दसुत्तादिवण्णना • 9-10. Abhisandasuttādivaṇṇanā
