| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๑๐. ทุจฺจริตวิปากสุตฺตวณฺณนา
10. Duccaritavipākasuttavaṇṇanā
๔๐. ทสเม ปาณาติปาโตติ ปาณาติปาตเจตนาฯ สพฺพลหุโสติ สพฺพลหุโกฯ อปฺปายุกสํวตฺตนิโกติ เตน ปริตฺตเกน กมฺมวิปาเกน อปฺปายุโก โหติ, ทินฺนมตฺตาย วา ปฎิสนฺธิยา วิลียติ มาตุกุจฺฉิโต นิกฺขนฺตมเตฺต วาฯ เอวรูโป หิ น อญฺญสฺส กสฺสจิ นิสฺสโนฺท, ปาณาติปาตเสฺสว คตมโคฺค เอโสติฯ โภคพฺยสนสํวตฺตนิโกติ ยถา กากณิกามตฺตมฺปิ หเตฺถ น ติฎฺฐติ, เอวํ โภคพฺยสนํ สํวเตฺตติฯ สปตฺตเวรสํวตฺตนิโก โหตีติ สห สปเตฺตหิ เวรํ สํวเตฺตติฯ ตสฺส หิ สปตฺตา จ พหุกา โหนฺติฯ โย จ นํ ปสฺสติ, ตสฺมิํ เวรเมว อุปฺปาเทติ น นิพฺพายติฯ เอวรูโป หิ ปรสฺส รกฺขิตโคปิตภเณฺฑ อปราธสฺส นิสฺสโนฺทฯ
40. Dasame pāṇātipātoti pāṇātipātacetanā. Sabbalahusoti sabbalahuko. Appāyukasaṃvattanikoti tena parittakena kammavipākena appāyuko hoti, dinnamattāya vā paṭisandhiyā vilīyati mātukucchito nikkhantamatte vā. Evarūpo hi na aññassa kassaci nissando, pāṇātipātasseva gatamaggo esoti. Bhogabyasanasaṃvattanikoti yathā kākaṇikāmattampi hatthe na tiṭṭhati, evaṃ bhogabyasanaṃ saṃvatteti. Sapattaverasaṃvattaniko hotīti saha sapattehi veraṃ saṃvatteti. Tassa hi sapattā ca bahukā honti. Yo ca naṃ passati, tasmiṃ verameva uppādeti na nibbāyati. Evarūpo hi parassa rakkhitagopitabhaṇḍe aparādhassa nissando.
อภูตพฺภกฺขานสํวตฺตนิโก โหตีติ อภูเตน อพฺภกฺขานํ สํวเตฺตติ, เยน เกนจิ กตํ ตเสฺสว อุปริ ปตติฯ มิเตฺตหิ เภทนสํวตฺตนิโกติ มิเตฺตหิ เภทํ สํวเตฺตติฯ ยํ ยํ มิตฺตํ กโรติ, โส โส ภิชฺชติเยวฯ อมนาปสทฺทสํวตฺตนิโกติ อมนาปสทฺทํ สํวเตฺตติฯ ยา สา วาจา กณฺฎกา กกฺกสา กฎุกา อภิสชฺชนี มมฺมเจฺฉทิกา, คตคตฎฺฐาเน ตเมว สุณาติ, มนาปสทฺทสวนํ นาม น ลภติฯ เอวรูโป ผรุสวาจาย คตมโคฺค นามฯ อนาเทยฺยวาจาสํวตฺตนิโกติ อคฺคเหตพฺพวจนตํ สํวเตฺตติ, ‘‘ตฺวํ กสฺมา กเถสิ, โก หิ ตว วจนํ คเหสฺสตี’’ติ วตฺตพฺพตํ อาปชฺชติฯ อยํ สมฺผปฺปลาปสฺส คตมโคฺคฯ อุมฺมตฺตกสํวตฺตนิโก โหตีติ อุมฺมตฺตกภาวํ สํวเตฺตติฯ เตน หิ มนุโสฺส อุมฺมโตฺต วา ขิตฺตจิโตฺต วา เอฬมูโค วา โหติฯ อยํ สุราปานสฺส นิสฺสโนฺทฯ อิมสฺมิํ สุเตฺต วฎฺฎเมว กถิตนฺติฯ
Abhūtabbhakkhānasaṃvattaniko hotīti abhūtena abbhakkhānaṃ saṃvatteti, yena kenaci kataṃ tasseva upari patati. Mittehibhedanasaṃvattanikoti mittehi bhedaṃ saṃvatteti. Yaṃ yaṃ mittaṃ karoti, so so bhijjatiyeva. Amanāpasaddasaṃvattanikoti amanāpasaddaṃ saṃvatteti. Yā sā vācā kaṇṭakā kakkasā kaṭukā abhisajjanī mammacchedikā, gatagataṭṭhāne tameva suṇāti, manāpasaddasavanaṃ nāma na labhati. Evarūpo pharusavācāya gatamaggo nāma. Anādeyyavācāsaṃvattanikoti aggahetabbavacanataṃ saṃvatteti, ‘‘tvaṃ kasmā kathesi, ko hi tava vacanaṃ gahessatī’’ti vattabbataṃ āpajjati. Ayaṃ samphappalāpassa gatamaggo. Ummattakasaṃvattaniko hotīti ummattakabhāvaṃ saṃvatteti. Tena hi manusso ummatto vā khittacitto vā eḷamūgo vā hoti. Ayaṃ surāpānassa nissando. Imasmiṃ sutte vaṭṭameva kathitanti.
ทานวโคฺค จตุโตฺถฯ
Dānavaggo catuttho.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑๐. ทุจฺจริตวิปากสุตฺตํ • 10. Duccaritavipākasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๙-๑๐. อภิสนฺทสุตฺตาทิวณฺณนา • 9-10. Abhisandasuttādivaṇṇanā
