| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สโมฺมหวิโนทนี-อฎฺฐกถา • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
(๒.) ทุกนิเทฺทสวณฺณนา
(2.) Dukaniddesavaṇṇanā
๗๖๗. ทุวิเธน ญาณวตฺถุนิเทฺทเส จตูสุ ภูมีสุ กุสเลติ เสกฺขปุถุชฺชนานํ จตุภูมกกุสลปญฺญาฯ ปฎิสมฺภิทาวิภเงฺค วุเตฺตสุ ปญฺจสุ อเตฺถสุ อตฺตโน อตฺตโน ภูมิปริยาปนฺนํ วิปากสงฺขาตํ อตฺถํ ชาเปติ ชเนติ ปวเตฺตตีติ อตฺถชาปิกาฯ อรหโต อภิญฺญํ อุปฺปาเทนฺตสฺส สมาปตฺติํ อุปฺปาเทนฺตสฺส กิริยาพฺยากเตติ อภิญฺญาย เจว สมาปตฺติยา จ ปริกมฺมสมเย กามาวจรกิริยปญฺญาฯ สา หิ อภิญฺญาสมาปตฺติปเภทํ กิริยสงฺขาตํ อตฺถํ ชาเปติ ชเนติ ปวเตฺตตีติ อตฺถชาปิกา ปญฺญาติ วุตฺตาฯ อยํ ปน อปโรปิ ปาฬิมุตฺตโก อฎฺฐกถานโย – ยาปิ หิ ปุริมา กามาวจรกิริยา ปจฺฉิมาย กามาวจรกิริยาย อนนฺตราทิวเสน ปจฺจโย โหติ, สาปิ ตํ กิริยตฺถํ ชาเปตีติ อตฺถชาปิกา ปญฺญา นามฯ รูปาวจรารูปาวจเรสุปิ เอเสว นโยฯ
767. Duvidhena ñāṇavatthuniddese catūsu bhūmīsu kusaleti sekkhaputhujjanānaṃ catubhūmakakusalapaññā. Paṭisambhidāvibhaṅge vuttesu pañcasu atthesu attano attano bhūmipariyāpannaṃ vipākasaṅkhātaṃ atthaṃ jāpeti janeti pavattetīti atthajāpikā. Arahato abhiññaṃ uppādentassa samāpattiṃ uppādentassa kiriyābyākateti abhiññāya ceva samāpattiyā ca parikammasamaye kāmāvacarakiriyapaññā. Sā hi abhiññāsamāpattipabhedaṃ kiriyasaṅkhātaṃ atthaṃ jāpeti janeti pavattetīti atthajāpikā paññāti vuttā. Ayaṃ pana aparopi pāḷimuttako aṭṭhakathānayo – yāpi hi purimā kāmāvacarakiriyā pacchimāya kāmāvacarakiriyāya anantarādivasena paccayo hoti, sāpi taṃ kiriyatthaṃ jāpetīti atthajāpikā paññā nāma. Rūpāvacarārūpāvacaresupi eseva nayo.
ทุติยปทนิเทฺทเส จตูสุ ภูมีสุ วิปาเกติ กามาวจรวิปาเก ปญฺญา สหชาตาทิปจฺจยวเสน กามาวจรวิปากตฺถํ ชาเปตฺวา ฐิตาติ ชาปิตตฺถาฯ รูปาวจราทิวิปากปญฺญาสุปิ เอเสว นโยฯ สพฺพาปิ วา เอสา อตฺตโน อตฺตโน การเณหิ ชาปิตา ชนิตา ปวตฺติตา สยมฺปิ อตฺถภูตาติปิ ชาปิตตฺถาฯ อรหโต อุปฺปนฺนาย อภิญฺญาย อุปฺปนฺนาย สมาปตฺติยาติ วุตฺตกิริยปญฺญายปิ เอเสว นโยฯ อยํ ปน อปโรปิ ปาฬิมุตฺตโก อฎฺฐกถานโย – กามาวจรกิริยปญฺญาปิ หิ สหชาตาทิวเสน กามาวจรกิริยสงฺขาตํ อตฺถํ ชาเปตฺวา ฐิตาติ ชาปิตตฺถาฯ รูปาวจรารูปาวจรกิริยปญฺญาสุปิ เอเสว นโยฯ สพฺพาปิ วา เอสา อตฺตโน อตฺตโน การเณหิ ชาปิตา ชนิตา ปวตฺติตา สยญฺจ อตฺถภูตาติปิ ชาปิตตฺถาฯ เสสเมตฺถ สพฺพํ ธมฺมสงฺคหฎฺฐกถายํ วุตฺตนยตฺตา ปากฎเมวาติฯ
Dutiyapadaniddese catūsu bhūmīsu vipāketi kāmāvacaravipāke paññā sahajātādipaccayavasena kāmāvacaravipākatthaṃ jāpetvā ṭhitāti jāpitatthā. Rūpāvacarādivipākapaññāsupi eseva nayo. Sabbāpi vā esā attano attano kāraṇehi jāpitā janitā pavattitā sayampi atthabhūtātipi jāpitatthā. Arahato uppannāya abhiññāya uppannāya samāpattiyāti vuttakiriyapaññāyapi eseva nayo. Ayaṃ pana aparopi pāḷimuttako aṭṭhakathānayo – kāmāvacarakiriyapaññāpi hi sahajātādivasena kāmāvacarakiriyasaṅkhātaṃ atthaṃ jāpetvā ṭhitāti jāpitatthā. Rūpāvacarārūpāvacarakiriyapaññāsupi eseva nayo. Sabbāpi vā esā attano attano kāraṇehi jāpitā janitā pavattitā sayañca atthabhūtātipi jāpitatthā. Sesamettha sabbaṃ dhammasaṅgahaṭṭhakathāyaṃ vuttanayattā pākaṭamevāti.
ทุกนิเทฺทสวณฺณนาฯ
Dukaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / วิภงฺคปาฬิ • Vibhaṅgapāḷi / ๑๖. ญาณวิภโงฺค • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / วิภงฺค-มูลฎีกา • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ๑๖. ญาณวิภโงฺค • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / วิภงฺค-อนุฎีกา • Vibhaṅga-anuṭīkā / ๑๖. ญาณวิภโงฺค • 16. Ñāṇavibhaṅgo
