| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සම්‌මොහවිනොදනී-අට්‌ඨකථා • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
(2.) දුකනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා
(2.) Dukaniddesavaṇṇanā
767. දුවිධෙන ඤාණවත්‌ථුනිද්‌දෙසෙ චතූසු භූමීසු කුසලෙති සෙක්‌ඛපුථුජ්‌ජනානං චතුභූමකකුසලපඤ්‌ඤා. පටිසම්‌භිදාවිභඞ්‌ගෙ වුත්‌තෙසු පඤ්‌චසු අත්‌ථෙසු අත්‌තනො අත්‌තනො භූමිපරියාපන්‌නං විපාකසඞ්‌ඛාතං අත්‌ථං ජාපෙති ජනෙති පවත්‌තෙතීති අත්‌ථජාපිකා. අරහතො අභිඤ්‌ඤං උප්‌පාදෙන්‌තස්‌ස සමාපත්‌තිං උප්‌පාදෙන්‌තස්‌ස කිරියාබ්‍යාකතෙති අභිඤ්‌ඤාය චෙව සමාපත්‌තියා ච පරිකම්‌මසමයෙ කාමාවචරකිරියපඤ්‌ඤා. සා හි අභිඤ්‌ඤාසමාපත්‌තිපභෙදං කිරියසඞ්‌ඛාතං අත්‌ථං ජාපෙති ජනෙති පවත්‌තෙතීති අත්‌ථජාපිකා පඤ්‌ඤාති වුත්‌තා. අයං පන අපරොපි පාළිමුත්‌තකො අට්‌ඨකථානයො – යාපි හි පුරිමා කාමාවචරකිරියා පච්‌ඡිමාය කාමාවචරකිරියාය අනන්‌තරාදිවසෙන පච්‌චයො හොති, සාපි තං කිරියත්‌ථං ජාපෙතීති අත්‌ථජාපිකා පඤ්‌ඤා නාම. රූපාවචරාරූපාවචරෙසුපි එසෙව නයො.
767. Duvidhena ñāṇavatthuniddese catūsu bhūmīsu kusaleti sekkhaputhujjanānaṃ catubhūmakakusalapaññā. Paṭisambhidāvibhaṅge vuttesu pañcasu atthesu attano attano bhūmipariyāpannaṃ vipākasaṅkhātaṃ atthaṃ jāpeti janeti pavattetīti atthajāpikā. Arahato abhiññaṃ uppādentassa samāpattiṃ uppādentassa kiriyābyākateti abhiññāya ceva samāpattiyā ca parikammasamaye kāmāvacarakiriyapaññā. Sā hi abhiññāsamāpattipabhedaṃ kiriyasaṅkhātaṃ atthaṃ jāpeti janeti pavattetīti atthajāpikā paññāti vuttā. Ayaṃ pana aparopi pāḷimuttako aṭṭhakathānayo – yāpi hi purimā kāmāvacarakiriyā pacchimāya kāmāvacarakiriyāya anantarādivasena paccayo hoti, sāpi taṃ kiriyatthaṃ jāpetīti atthajāpikā paññā nāma. Rūpāvacarārūpāvacaresupi eseva nayo.
දුතියපදනිද්‌දෙසෙ චතූසු භූමීසු විපාකෙති කාමාවචරවිපාකෙ පඤ්‌ඤා සහජාතාදිපච්‌චයවසෙන කාමාවචරවිපාකත්‌ථං ජාපෙත්‌වා ඨිතාති ජාපිතත්‌ථා. රූපාවචරාදිවිපාකපඤ්‌ඤාසුපි එසෙව නයො. සබ්‌බාපි වා එසා අත්‌තනො අත්‌තනො කාරණෙහි ජාපිතා ජනිතා පවත්‌තිතා සයම්‌පි අත්‌ථභූතාතිපි ජාපිතත්‌ථා. අරහතො උප්‌පන්‌නාය අභිඤ්‌ඤාය උප්‌පන්‌නාය සමාපත්‌තියාති වුත්‌තකිරියපඤ්‌ඤායපි එසෙව නයො. අයං පන අපරොපි පාළිමුත්‌තකො අට්‌ඨකථානයො – කාමාවචරකිරියපඤ්‌ඤාපි හි සහජාතාදිවසෙන කාමාවචරකිරියසඞ්‌ඛාතං අත්‌ථං ජාපෙත්‌වා ඨිතාති ජාපිතත්‌ථා. රූපාවචරාරූපාවචරකිරියපඤ්‌ඤාසුපි එසෙව නයො. සබ්‌බාපි වා එසා අත්‌තනො අත්‌තනො කාරණෙහි ජාපිතා ජනිතා පවත්‌තිතා සයඤ්‌ච අත්‌ථභූතාතිපි ජාපිතත්‌ථා. සෙසමෙත්‌ථ සබ්‌බං ධම්‌මසඞ්‌ගහට්‌ඨකථායං වුත්‌තනයත්‌තා පාකටමෙවාති.
Dutiyapadaniddese catūsu bhūmīsu vipāketi kāmāvacaravipāke paññā sahajātādipaccayavasena kāmāvacaravipākatthaṃ jāpetvā ṭhitāti jāpitatthā. Rūpāvacarādivipākapaññāsupi eseva nayo. Sabbāpi vā esā attano attano kāraṇehi jāpitā janitā pavattitā sayampi atthabhūtātipi jāpitatthā. Arahato uppannāya abhiññāya uppannāya samāpattiyāti vuttakiriyapaññāyapi eseva nayo. Ayaṃ pana aparopi pāḷimuttako aṭṭhakathānayo – kāmāvacarakiriyapaññāpi hi sahajātādivasena kāmāvacarakiriyasaṅkhātaṃ atthaṃ jāpetvā ṭhitāti jāpitatthā. Rūpāvacarārūpāvacarakiriyapaññāsupi eseva nayo. Sabbāpi vā esā attano attano kāraṇehi jāpitā janitā pavattitā sayañca atthabhūtātipi jāpitatthā. Sesamettha sabbaṃ dhammasaṅgahaṭṭhakathāyaṃ vuttanayattā pākaṭamevāti.
දුකනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා.
Dukaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / විභඞ්‌ගපාළි • Vibhaṅgapāḷi / 16. ඤාණවිභඞ්‌ගො • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / විභඞ්‌ග-මූලටීකා • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / 16. ඤාණවිභඞ්‌ගො • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / විභඞ්‌ග-අනුටීකා • Vibhaṅga-anuṭīkā / 16. ඤාණවිභඞ්‌ගො • 16. Ñāṇavibhaṅgo
