| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
2. දුකපට්‌ඨානවණ්‌ණනා
2. Dukapaṭṭhānavaṇṇanā
දුකපට්‌ඨානෙපි සබ්‌බදුකෙසු පඤ්‌හාවිස්‌සජ්‌ජනානි චෙව ගණනා ච පාළියං ආගතනයෙනෙව වෙදිතබ්‌බා. අපිචෙත්‌ථ සහෙතුකහෙතුසම්‌පයුත්‌තදුකානං විස්‌සජ්‌ජනං හෙතුදුකවිස්‌සජ්‌ජනසදිසං; තථා හෙතූචෙවසහෙතුකහෙතූචෙවහෙතුසම්‌පයුත්‌තදුකානං, තථා සප්‌පච්‌චයසඞ්‌ඛතදුකානං. ඉදං දුකං යථා සප්‌පච්‌චයදුකං, එවං කාතබ්‌බන්‌ති ඉදං යස්‌මා සප්‌පච්‌චයො විය අප්‌පච්‌චයෙන සඞ්‌ඛතොපි, අසඞ්‌ඛතෙන සද්‌ධිං යොජනං න ලබ්‌භති, තස්‌මා වුත්‌තං. සාරම්‌මණචිත්‌තසම්‌පයුත්‌තසංසට්‌ඨදුකාපි සදිසවිස්‌සජ්‌ජනායෙව; තථා ආසවඔඝයොගගොච්‌ඡකා. එතෙ හි තයො අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං සදිසවිස්‌සජ්‌ජනායෙව. අපිච ලොකියසාසවසංයොජනියගන්‌ථනියනීවරණියපරාමට්‌ඨසඞ්‌කිලෙසිකදුකා ආසවවිප්‌පයුත්‌තසාසවසංයොජනවිප්‌පයුත්‌තසංයොජනියගන්‌ථවිප්‌පයුත්‌තගන්‌ථනියනීවරණවිප්‌පයුත්‌තනීවරණියපරාමාසවිප්‌පයුත්‌තපරාමට්‌ඨකිලෙසවිප්‌පයුත්‌තසඞ්‌කිලෙසිකපරියාපන්‌නසඋත්‌තරදුකාත ඉමෙපි දුකා සමානා.
Dukapaṭṭhānepi sabbadukesu pañhāvissajjanāni ceva gaṇanā ca pāḷiyaṃ āgatanayeneva veditabbā. Apicettha sahetukahetusampayuttadukānaṃ vissajjanaṃ hetudukavissajjanasadisaṃ; tathā hetūcevasahetukahetūcevahetusampayuttadukānaṃ, tathā sappaccayasaṅkhatadukānaṃ. Idaṃ dukaṃ yathā sappaccayadukaṃ, evaṃ kātabbanti idaṃ yasmā sappaccayo viya appaccayena saṅkhatopi, asaṅkhatena saddhiṃ yojanaṃ na labbhati, tasmā vuttaṃ. Sārammaṇacittasampayuttasaṃsaṭṭhadukāpi sadisavissajjanāyeva; tathā āsavaoghayogagocchakā. Ete hi tayo aññamaññaṃ sadisavissajjanāyeva. Apica lokiyasāsavasaṃyojaniyaganthaniyanīvaraṇiyaparāmaṭṭhasaṅkilesikadukā āsavavippayuttasāsavasaṃyojanavippayuttasaṃyojaniyaganthavippayuttaganthaniyanīvaraṇavippayuttanīvaraṇiyaparāmāsavippayuttaparāmaṭṭhakilesavippayuttasaṅkilesikapariyāpannasauttaradukāta imepi dukā samānā.
කිලෙසදුකං සංයොජනදුකසදිසං. සඞ්‌කිලිට්‌ඨකිලෙසසම්‌පයුත්‌තනීවරණසම්‌පයුත්‌තදස්‌සනෙනපහාතබ්‌බසරණදුකාපි සමානා. තථාකිලෙසා චෙව සඞ්‌කිලිට්‌ඨනීවරණා චෙව නීවරණසම්‌පයුත්‌තකිලෙසා චෙව කිලෙසසම්‌පයුත්‌තදුකා. ඉමිනා නයෙන සබ්‌බෙසං අත්‌ථතො සදිසානං දුකානං විස්‌සජ්‌ජනානි සදිසානෙව හොන්‌තීති වෙදිතබ්‌බානි. සබ්‌බස්‌මිම්‌පි පන පට්‌ඨානෙ කෙනචිවිඤ්‌ඤෙය්‍යදුකං න ලබ්‌භති. ආසවා චෙව ආසවසම්‌පයුත්‌තා ච, සංයොජනා චෙව සංයොජනසම්‌පයුත්‌තා ච, ගන්‌ථා චෙව ගන්‌ථසම්‌පයුත්‌තා ච, නීවරණා චෙව නීවරණසම්‌පයුත්‌තා ච, කිලෙසා චෙව සඞ්‌කිලිට්‌ඨා චාති එවරූපෙසු දුකෙසු විපාකපච්‌චයො චෙව නානාක්‌ඛණිකකම්‌මපච්‌චයො ච න ලබ්‌භති. නහෙතුසහෙතුකනහෙතුඅහෙතුකෙසු හෙතුපච්‌චයො නත්‌ථි. හෙතූ චෙව හෙතුසම්‌පයුත්‌තා ච, ආසවා චෙව ආසවසම්‌පයුත්‌තා ච, ගන්‌ථා චෙව ගන්‌ථසම්‌පයුත්‌තා චාති ඉමෙසු දුකෙසු නහෙතුනඣානනමග්‌ගා න ලබ්‌භන්‌ති. සංයොජනා චෙව සංයොජනසම්‌පයුත්‌තා ච, නීවරණා චෙව නීවරණසම්‌පයුත්‌තා ච, කිලෙසා චෙව කිලෙසසම්‌පයුත්‌තා ච, කිලෙසා චෙව සඞ්‌කිලිට්‌ඨා චාති ඉමෙසු පන විචිකිච්‌ඡුද්‌ධච්‌චසහගතස්‌ස මොහස්‌ස වසෙන නහෙතුපච්‌චයො ලබ්‌භති; නඣානනමග්‌ගපච්‌චයා න ලබ්‌භන්‌තීති එවං සබ්‌බදුකෙසු ලබ්‌භමානාලබ්‌භමානං උපපරික්‌ඛිත්‌වා පාළිවසෙනෙව වාරගණනා වෙදිතබ්‌බාති.
Kilesadukaṃ saṃyojanadukasadisaṃ. Saṅkiliṭṭhakilesasampayuttanīvaraṇasampayuttadassanenapahātabbasaraṇadukāpi samānā. Tathākilesā ceva saṅkiliṭṭhanīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttakilesā ceva kilesasampayuttadukā. Iminā nayena sabbesaṃ atthato sadisānaṃ dukānaṃ vissajjanāni sadisāneva hontīti veditabbāni. Sabbasmimpi pana paṭṭhāne kenaciviññeyyadukaṃ na labbhati. Āsavā ceva āsavasampayuttā ca, saṃyojanā ceva saṃyojanasampayuttā ca, ganthā ceva ganthasampayuttā ca, nīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttā ca, kilesā ceva saṅkiliṭṭhā cāti evarūpesu dukesu vipākapaccayo ceva nānākkhaṇikakammapaccayo ca na labbhati. Nahetusahetukanahetuahetukesu hetupaccayo natthi. Hetū ceva hetusampayuttā ca, āsavā ceva āsavasampayuttā ca, ganthā ceva ganthasampayuttā cāti imesu dukesu nahetunajhānanamaggā na labbhanti. Saṃyojanā ceva saṃyojanasampayuttā ca, nīvaraṇā ceva nīvaraṇasampayuttā ca, kilesā ceva kilesasampayuttā ca, kilesā ceva saṅkiliṭṭhā cāti imesu pana vicikicchuddhaccasahagatassa mohassa vasena nahetupaccayo labbhati; najhānanamaggapaccayā na labbhantīti evaṃ sabbadukesu labbhamānālabbhamānaṃ upaparikkhitvā pāḷivaseneva vāragaṇanā veditabbāti.
දුකපට්‌ඨානවණ්‌ණනා.
Dukapaṭṭhānavaṇṇanā.
